Ο απόηχος του Διεθνούς Συνεδρίου
για την
“Ευδαιμονία”
«ΝΑΜ ΕΤ IPSA SCIENTIA POTESTAS EST”
(Sir Francis Bacon,
1561-1626, “MEDITATIONES SACRAE”, 1597)
«Ἡ γάρ Γνῶσις Δύναμίς ἐστιν»
«Knowledge itself is Power»
«Wissen ist Macht»
«Le vrai
pouvoir, c'est la connaissance»
Του Πέτρου Ιωαννίδη, καθηγητή φιλόλογου
Την Δευτέρα 15.7.2019
ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 31ου Διεθνούς Συνεδρίου Φιλοσοφίας, που
διεξήχθη από 12 έως 15.7.2019 στο Καβούρι (ξενοδοχείο AMARILIA) με θέμα:
Σε ένα πολύ πυκνό πρόγραμμα ακούστηκαν
εξήντα ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες εισηγήσεις από επιστήμονες, Έλληνες και
ξένους, από όλες τις ηπείρους, οι οποίοι είναι και οι καλύτεροι πρεσβευτές της
χώρας μας στο εξωτερικό, για τη σημασία
και τη σχέση της Φιλοσοφίας με τα σύγχρονα προβλήματα.
Προβλήθηκαν και αναβίωσαν τα έργα και
τα κείμενα των δύο πυλώνων της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, του Πλάτωνα (ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΝΟΜΟΙ, ΤΙΜΑΙΟΣ, ΧΑΡΜΙΔΗΣ) και του Αριστοτέλη (ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ,
ΗΘΙΚΑ ΕΥΔΗΜΕΙΑ, ΜΕΓΑΛΑ ΗΘΙΚΑ, ΠΡΟΤΡΕΠΤΙΚΟΣ), ήτοι τα
θεμέλια του Παγκόσμιου Πολιτισμού.
Παρουσιάστηκαν αξιόλογα επιστημονικά
θέματα, όπως:
Η
σχέση του Καντ με τον Αριστοτέλη. Η
σχέση του Βούδα με τον Επίκουρο. Η
σχέση των Αφρο-Σινικών φιλοσοφιών και κοινωνιών
με την δυνατότητα της Ευδαιμονίας. Η
Ευδαιμονία στην Αφρικανική κοινωνία, όπου η λέξη Ευδαιμονία απαρτίζεται από (3) λέξεις:
Ι-DUN-NU, που σημαίνει:
παρέχω/τροφοδοτώ - με γλυκύτητα/χαρά/ευθυμία – το πνεύμα/νου
μου.
(Πολύ ελκυστική
και ενδιαφέρουσα η σύμπτωση πνεύματος της αφρικανικής λέξης NU
με την ελληνική λέξη ΝΟΥ-Σ!).
Η
Παιδεία και η Ευδαιμονία στους Στωικούς ως «Τέχνη του ΕΥ ΖΗΝ». Η
Ευδαιμονία στους Heidegger και Weber. Η
Ευδαιμονία στα «ΠΟΛΙΤΙΚΑ» του Αριστοτέλη. Το
«φάντασμα» του Αριστοτέλη και η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Αμερικής. Η
Σημασιολογική διάκριση των όρων που μοιάζουν να έχουν βέβαια νοηματική συγγένεια (ειδολογική), αλλά
όχι ακριβή σημασιολογική, όπως: Ευδαιμονία, Ευτυχία, Ευπραξία, Ευημερία,
Ολβιότητα, Μακαριότητα.
Εμείς
πιστεύουμε ότι η Αρχαία Ελληνική Γλώσσα δεν
έχει Συνώνυμα όπως οι νεότερες γλώσσες. Έχει οικογένειες λέξεων με λεπτή διαφορετική σημασιολογική απόχρωση. Διότι είναι μια πλούσια, μη
περιορισμένη/οριακή γλώσσα, η οποία επινοεί διαρκώς νέες λέξεις για να δηλώσει
το αυτό πράγμα σε όλες τις εκδοχές/διαφοροποιήσεις της σημασίας του με απόλυτη
ακρίβεια. Το αντίθετο υποστηρίζουν όσοι δεν την έχουν μελετήσει εις βάθος και
δεν την έχουν αξιολογήσει ορθώς.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος των 3Β κ. Γρηγόριος Κωνσταντέλλος, ο
οποίος, ως «ερασιτέχνης», ήτοι ως «ἐρῶν
τήν Τέχνην», εξέφρασε μερικές «ερασιτεχνικές»
σκέψεις
του, όπως το ότι η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
είναι η μητέρα όλων των επιστημών. Στη δε επιφώνησή του ευχήθηκε το
Συνέδριο αυτό να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο για την αναγκαία όσο ποτέ
άλλοτε για την εποχή μας κατάκτηση της ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ
και της ΑΥΤΟΒΕΛΤΙΩΣΗΣ.
Οι μελέτες-ανακοινώσεις των Συνέδρων
έθεσαν προβλήματα και ερωτήματα, δεν έδωσαν λύσεις και απαντήσεις. Σίγουρα όμως
αυτές θα αποτελέσουν τη «μαγιά» και
για περαιτέρω έρευνα και ανάλυση.
Θεωρώ ότι αντικείμενο των εισηγήσεων
θα έπρεπε να αποτελέσει και η σύνδεση της Ευδαιμονίας με τον (μη) διαθέσιμο
σήμερα σε εμάς ελεύθερο χρόνο, αλλά και η αναφορά στα «ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ» του Πυθαγόρα, βασικούς κανόνες
και αρχές της Τέχνης του «ΕΥ ΖΗΝ».
Επίσης θα πρότεινα να συγγραφεί ένα «εγχειρίδιο Ευδαιμονίας» για τους μαθητές των σχολείων,
καθώς είναι πια καιρός να
επικαιροποιήσουμε υψηλά πρότυπα και πρωτότυπες ιδέες για την Παιδεία που θα
τους βοηθήσουν να αγαπήσουν το σχολείο και να νιώθουν Ευδαίμονες και όχι Δυσδαίμονες (Δεσμώτες) στο χώρο όπου
κατακτούν τη γνώση.
Ας μην ξεχνάμε- όσοι ακόμα κατέχουμε
την ελληνική γλώσσα και τη μιλούμε σωστά - πως η λέξη σχόλη ή σκόλη
[από τον αορ. β’ σχεῖν του ρ. ἒχω (= συγκρατώ γερά/κρατώ)], που
δάνεισε η ελληνική σε όλες τις γλώσσες του κόσμου (school, ecole, Schule κτλ.),
σημαίνει
ανάπαυση/αταραξία/ησυχία/ηρεμία/ γαλήνη και ελεύθερο χρόνο, και όχι ἀ-σχολία [στερητικό α + σχολή (= αργία, απραξία,
χαλάρωση, ελεύθερος χρόνος)], δηλαδή απουσία/έλλειψη ελεύθερου χρόνου.
Συμπερασματικά, κατά την κρίση μας,
και σύμφωνα με τη διάχυτη αντίληψη που θεωρούμε ότι πρυτάνευε στο Συνέδριο,
ταυτιζόμαστε με την άποψη του Επικούρου, ότι:
Ευδαίμων άνθρωπος είναι αυτός που φιλοσοφεί αδιαλείπτως, από
μικρό παιδί μέχρι το τέλος της ζωής του.
Μήτε
νέος τις ὢν μελλέτω φιλοσοφεῖν͵ μήτε γέρων ὑπάρχων κοπιάτω φιλοσοφῶν. οὔτε γὰρ
ἄωρος οὐδείς ἐστιν οὔτε πάρωρος πρὸς τὸ κατὰ ψυχὴν ὑγιαῖνον. ὁ δὲ λέγων ἢ μήπω
τοῦ φιλοσοφεῖν ὑπάρχειν ὥραν ἢ παρεληλυθέναι τὴν ὥραν ὅμοιός ἐστι τῷ λέγοντι
πρὸς εὐδαιμονίαν ἢ μὴ παρεῖναι τὴν ὥραν ἢ μηκέτι εἶναι. ὥστε φιλοσοφητέον καὶ
νέῳ καὶ γέροντι͵ τῷ μὲν ὅπως γηράσκων νεάζῃ τοῖς ἀγαθοῖς διὰ τὴν χάριν τῶν
γεγονότων͵ τῷ δὲ ὅπως νέος ἅμα καὶ παλαιὸς ᾖ διὰ τὴν ἀφοβίαν τῶν μελλόντων·
μελετᾶν οὖν χρὴ τὰ ποιοῦντα τὴν εὐδαιμονίαν͵ εἴπερ παρούσης μὲν αὐτῆς πάντα
ἔχομεν͵ ἀπούσης δὲ πάντα πράττομεν εἰς τὸ ταύτην ἔχειν.
(ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ, 3ος π.Χ.
«Επιστολή Επικούρου προς Μενοικέα»,
παρ.122)
(= Ούτε όταν είναι νέος κανείς πρέπει να διστάζει να φιλοσοφεί,
ούτε όταν γεράσει να μην έχει διάθεση να φιλοσοφεί. Γιατί για κανέναν δεν είναι
νωρίς ή πολύ αργά, ώστε να ασχοληθεί με την υγεία της ψυχής του. Αυτός, μάλιστα, που λέει ότι δεν είναι ακόμα ώρα να
φιλοσοφήσει ή πως έχει περάσει καιρός της φιλοσοφίας, είναι σαν να λέει ότι
έχει περάσει η ώρα ή ότι δεν υπάρχει πια χρόνος για την ευτυχία. Έτσι, λοιπόν, πρέπει και ο νέος και ο γέροντας να
φιλοσοφεί - ο γέροντας για να παραμένει νέος όσο γερνάει, μέσα από τις ευχάριστες αναμνήσεις των
περασμένων αγαθών, και ο άλλος, αν και νέος, να είναι μαζί και ώριμος
γέρος, καθώς θα ζει χωρίς να φοβάται το
μέλλον. Είναι επομένως ανάγκη να
μελετάμε ό, τι φέρνει ευτυχία, αφού, όταν αυτή υπάρχει, έχουμε τα πάντα,
ενώ όταν μας λείπει, κάνουμε τα πάντα για να την έχουμε).
Αναμένουμε ανυπομόνως τα πρακτικά του Συνεδρίου.
Και αισιοδοξούμε ότι ο κ. Δήμαρχος των
3Β (Βούλα-Βάρη-Βουλιαγμένη), ως Εραστής της Φιλοσοφίας, θα την
εντάξει στις θεματικές ενότητες στο υπό ίδρυση Λαϊκό Πανεπιστήμιο του Δήμου των
3Β, τον ερχόμενο Οκτώβριο.
ΛΕΞΕΙΣ: Συνεδριο, Ευδαιμονια, Γνωση, Δυναμη, ΕΥΔΑΙΜΩΝ ΒΙΟΣ, ΤΕΛΕΙΟΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, Ιωαννιδης, Καντ, Αριστοτελης, Πλατων, Πυθαγορας, Βουδας, Επικουρος, Αφρικη, Κινα, πνευμα, νους, παιδεια, Στωικοι, τεχνη, ΕΥ ΖΗΝ, Χαιντεγκερ, Βεμπερ, ΠΟΛΙΤΙΚΑ Αριστοτελους, Διακηρυξη Ανεξαρτησιας Αμερικης, Αμερικη, νοηματικη συγγενεια, ειδολογικη, σημασιολογικη, Ευτυχια, Ευπραξια, Ευημερια, Ολβιοτητα, Μακαριοτητα, Αρχαια Ελληνικη Γλωσσα, Συνωνυμα, Κωνσταντελλος
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook