Ο ήρωας Παύλος Κουρούπης,
ο «Δαβάκης της Κερύνειας»...
Μόνος του με λιγοστούς άνδρες
στάθηκαν ακλόνητοι
μπροστά στην ασιατική πλημμυρίδα,
στον Πόλεμο της Κύπρου…
Του Κωνσταντίνου Δημητριάδη
Ο Παύλος Κουρούπης γεννήθηκε το 1929
στα Δεντρά Μεσσηνίας.
Από γονείς αγρότες, είναι το τρίτο
κατά σειρά, από τα 6 παιδιά του Γεωργίου και της Ευαγγελίας Κουρούπη και τα
πρώτα του παιδικά χρόνια τα πέρασε στον τόπο που γεννήθηκε, εκεί που έμαθε να
τιμά τις αξίες της ζωής και να σέβεται τον ιδρώτα που ποτίζει την γη. Από
μικρός ήθελε να βελτιώνεται και είχε μεγάλη αγάπη για τα γράμματα συνέχισε και
τελείωσε το σχολείο στην Καλαμάτα.
Μεγάλο όνειρό του ήταν να ακολουθήσει
στρατιωτική καριέρα, αγωνίσθηκε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Στρατιωτική
Σχολή Ευελπίδων που με επιτυχία αποφοίτησε το 1952.
Μέσα στην σχολή ήταν υπόδειγμα εύελπι,
και σαν ανθυπολοχαγός κατέστρωνε σχέδια για το μέλλον με προσωπική βελτίωση και
πρόοδο. Με ένα και μοναδικό σκοπό να τιμήσει την στολή που του έδωσε η Πατρίδα
και το όνομα της οικογένειάς του με το κύρος την αξιοπρέπεια και την τιμή που
αρμόζει να φέρει κάθε έντιμος Έλληνας Αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού.
Το παιδί της Μεσσηνιακής γης με ηθικές
αξίες και ιδανικά πάλευε την ζωή με την Παιδεία.
Έμαθε τρεις ξένες γλώσσες ανάμεσα σε
στρατιωτικές εκπαιδεύσεις και υπηρεσίες, φοιτώντας στο Αριστοτέλειο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, απ’ όπου το 1965 αποφοίτησε αριστεύοντας στον τομέα
της Νομικής και στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου απ’ όπου αποφοίτησε το 1967.
Νυμφεύθηκε την Μαρία Καρβούνη και από τον γάμο τους
απέκτησαν μία κόρη, την Ευαγγελία (σ.σ. η κόρη του, Εύη Κουρούπη, απεβίωσε το
2016, χάνοντας την μάχη με την επάρατο ασθένεια).
Ο Π. Κουρούπης το 1972 μετατέθηκε στην
νήσο Κύπρο, όπου τον πρώτο χρόνο υπηρέτησε στο χωριό Μύρτου και στην συνέχεια
υπηρέτησε ως Διοικητής στο 251 ΤΠ Κερύνειας.
Στην μονάδα του επέδειξε συμφιλιωτικό
χαρακτήρα απέναντι στους διχασμένους σε Μακαριακούς και Γριβικούς Κυπρίους.
Τους έδειχνε συνέχεια τον Άγ. Ιλαρίωνα και τους έλεγε «Ο ΕΧΘΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙ, ΟΧΙ
ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ!».
Δεν είχε καμμιά εμπλοκή με το
Πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και απέτρεψε τις πράξεις αντεκδίκησης ανάμεσα
στους άνδρες του.
Το βράδυ της 19ης προς 20ή
Ιουλίου όταν όλες οι ενδείξεις εμφάνιζαν τους Τούρκους έτοιμους να εισβάλουν,
ξεκίνησε να δέχεται εφέδρους. Ο Συγκροτηματάρχης Συνταγματάρχης ΠΖ Στυλιανός
Μιχόπουλος έδειχνε εφησυχασμένος και άνετος.
Μάλιστα δεν επέτρεψε στους άνδρες του
70 ΤΜΧ που είχαν παρουσιαστεί κατόπιν διαταγής του Διοικητή τους να προχωρήσουν
στην μόλυνση των κεντρικών παραλιακών οδών με νάρκες, λέγοντάς τους: «τυπικά
ήλθατε».
Την επόμενη μέρα το πρωί οι σκοποί του
Στρατοπέδου βλέπουν με έκπληξη, αποβατικά να πλησιάζουν στην περιοχή της
Γλυκιώτισσας, όπου βρισκόταν το Στρατόπεδο. Μα στην περιοχή δεν υπήρχε ακτή
κατάλληλη για απόβαση. Μόνο ακτές με μυτερούς βράχους και με στενούς, πολύ
στενούς κολπίσκους.
Προφανώς οι Τούρκοι είχαν κάνει λάθος
στην ακτή προς την οποίαν έπλεαν και αυτό γιατί εξέλαβαν την νήσο των Εχιδνών
με την βραχονησίδα Καλαμούλια στο Πέντε Μίλι την οποία είχαν θέσει ως σημάδι…
Ετοιμάζονταν 10 χρόνια για απόβαση και
είχαν ΜΟΝΟ ένα σημάδι για τον Αποβατικό Στόλο τους! Τέλος πάντων, τελευταία
στιγμή κατάλαβαν το λάθος τους και έπλευσαν παράλληλα προς την ακτή (κατά
παράβαση των κανόνων ασφαλείας, ευρισκόμενοι εκτεθειμένοι πλευρικά – με μεγάλο
στόχο – στις Πυροβολαρχίες του Πενταδακτύλου και του Βοσπόρου. Αλίμονο όμως, οι
Πυροβολαρχίες με εξαίρεση ένα-δύο πυροβόλα με επί κεφαλής τον εφ. ανθλγό
Κρίτωνα Τζαβέλλα, δεν χτύπησαν.
Έτσι οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν
ανενόχλητοι στο Πεντεμίλι…
Εν τω μεταξύ, οι σκοποί του 251 είχαν
σημάνει συναγερμό και στο Στρατόπεδο επικρατούσε «πολεμικός πυρετός».
Ο διοικητής Π. Κουρούπης δίνει εντολή
στον εφ. ανθυπίλαρχο της 23 ΕΜΑ, Δώρο Μπούρα, να ξεκινήσει με τα 4 από τα 5
άρματα Τ-34/85 που ήταν αποσπασμένα στο 251 ΤΠ και να κατευθυνθεί προς
Πεντεμίλι για να βάλλει κατά των αποβατικών. Το 5ο άρμα ήταν χωρίς… κινητήρα,
γιατί είχε βλάβη και είχε σταλεί για
ανακατασκευή τις προηγούμενες ημέρες.
Αμέσως ο εφ. ανθλχος Δ. Μπούρας
ξεκίνησε, αλλά μετά από 100 μ. έμεινε με μόνο τρία άρματα, λόγω ακινησίας από
βλάβη του 4ου άρματος. Αυτό το άρμα είχε πρόβλημα και με το σύστημα
οδήγησης και εξερχόμενο από το Στρατόπεδο, γκρέμισε τον αριστερό πυλώνα της
Πύλης. Τελικά στο Πικρό Νερό έφτασαν τα δυο άρματα, όπου έκαναν βολές κατά των
αποβατικών, αλλά μετά από λίγο στοχοποιήθηκαν από την τουρκική Αεροπορία και το
τουρκικό Ναυτικό και άρχισαν να δέχονται βροχή τα βλήματα. Το ένα άρμα βλήθηκε,
το δεύτερο με τους ελιγμούς αποφυγής έσβησε ο κινητήρας του και παρά τις
προσπάθειες των πληρωμάτων τους δεν μπόρεσαν να ξανακινηθούν. Αφαίρεσαν τα
πυροβόλα των 0,50” και τις σφαίρες τους και τα εγκατέλειψαν, παίρνοντας τον
δρόμο προς τον Άγ. Γεώργιο πεζή, την στιγμή που οι Τούρκοι αποβίβαζαν τα πρώτα
άρματα Μ-47 και τα Μ-113 τεθωρακισμένα τους!
Μια άλλη τραγική κατάσταση είχε να
αντιμετωπίσει ο Κουρούπης. Τα κλείστρα των ΠΑΟ 106 του ΛΒΟ του, έλειπαν.
Αποδείχθηκε ότι λίγες ημέρες προ της 15.8.1974 ένας «μακαριακός» αξιωματικός
που ανήκε οργανικά στο 251, αλλά ταυτόχρονα ήταν και αξιωματικός του Εφεδρικού
(δηλαδή των πραιτωριανών του Μακαρίου), τα είχε αφαιρέσει προκειμένου να μη
χρησιμοποιηθούν σε πιθανό πραξικόπημα κατά του Μακαρίου… Το 251 ΠΛΕΟΝ ΔΕΝ ΕΙΧΕ
ΒΑΡΕΑ ΟΠΛΑ… ΚΑΙ ΔΗ ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ…
Έχοντας τον σχη Μιχόπουλο στα πόδια
του ο Κουρούπης προσπαθούσε να δει πώς θα οργανώσει την άμυνά του. Ο Μιχόπουλος
είχε αρχίσει να τα χάνει και έδινε αλλοπρόσαλλες οδηγίες.
Ο διοικητής του 251 Τ.Π. δίνει
αυτόβουλα την εντολή ο 1ος Λόχος και ο Λόχος Υποστήριξης να
εγκαταλείψουν το στρατόπεδο και να πορευθούν προς τους χώρους εξόρμησης. Οι δύο
Λόχοι κατάφεραν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Τούρκους και παρά το πλήθος
των τουρκικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων, να ταχθούν σε απόσταση αναπνοής. Οι
πρώτοι στρατιώτες του 1ου Λόχου είχαν πλησιάσει σε απόσταση 100
μέτρων! Τον 1ο Λόχο αποτελούσαν 90 άνδρες, ενώ τον Λόχο Υποστήριξης
λιγότεροι. Απέναντί τους είχαν να αντιμετωπίσουν ολόκληρο το 50ό Σύνταγμα
Πεζοναυτών, το οποίο είχε ήδη αποβιβαστεί, καθώς και μεγάλο αριθμό Τούρκων καταδρομέων,
οι οποίοι είχαν αποβιβαστεί με ελικόπτερα! Μια τεράστια δύναμη με τρομερή ισχύ
πυρός υποστηριζόμενη από τα βαριά πυροβόλα και άλλα όπλα των τουρκικών
αντιτορπιλλικών και την τουρκική Αεροπορία, η οποία εντελώς ανενόχλητη αλώνιζε
τον ουρανό της Κύπρου! Η διαφορά ισχύος μεταξύ των δύο αντιπάλων ήταν τεράστια!
Δεν μπορεί να συγκριθεί με τα δεδομένα καμμίας σύγχρονης μάχης! Εκατόν πενήντα
πεζικάριοι Έλληνες απέναντι σε μια ενισχυμένη ταξιαρχία Τούρκων των Ειδικών
Δυνάμεων με πλήρη υποστήριξη βαρέων όπλων!!!
Η διαταγή προσβολής των Τούρκων δόθηκε
ακριβώς στις 10.00΄…
Το τι επακολούθησε είναι αδύνατον να
περιγραφεί!!! Η εγγύτητα των δύο αντιμαχομένων πλευρών, έδωσε χαρακτήρα
σφοδρότατης σύγκρουσης! Πραγματική κόλαση! Οι Τούρκοι αιφνιδιάστηκαν και
δέχονταν τα ελληνικά πυρά χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν ουσιαστικά! Κατά
εκατοντάδες έπεφταν νεκροί και οι φωνές των τραυματιών γέμιζαν με βογκητά και
κραυγές απελπισίας την καυτή καλοκαιρινή ημέρα!..
Οι έντονες επιθέσεις των Τούρκων μετά
το πρώτο ισχυρό κλονισμό που δέχθηκαν, έσπασαν πάνω στην λυσσαλέα
αποφασιστικότητα του διοικητού του 251 Τ.Π. και της μαχητικής ικανότητας των στρατιωτών
των δύο Λόχων.
Αλλεπάλληλα κύματα με υποστήριξη τεθωρακισμένων
οχημάτων και βαρέων όπλων, έσπαγαν με πάταγο πάνω στα στήθια των Ελλήνων ηρώων.
Οι απώλειές μας σχεδόν μηδενικές σε αντίθεση με τις υπερβολικά μεγάλες τουρκικές.
Οι Τούρκοι νόμιζαν πως έχουν απέναντί τους όχι διλοχία, αλλά Σύνταγμα! Τα
μηνύματα και οι αναφορές που έστελναν οι επί κεφαλής της αποβατικής δύναμης
στην Άγκυρα ήταν αποκαρδιωτικά εντελώς. Γινόταν λόγος για αδυναμία εκτέλεσης
της αποστολής, τεράστιες απώλειες και ενδεχόμενο ματαίωσης της επιχείρησης! Οι
άνδρες των δύο Λόχων του 251 Τ.Π. μάχονταν με τέτοιο πάθος και επιμονή, που
μόνο η αποβίβαση αρμάτων θα μπορούσε να την κάμψει!
Οι Τούρκοι πιέζονται αφόρητα και
τελικά ολόκληρη αυτή τεράστια και ισχυρότατη δύναμη περιορίζεται σ’ έναν θύλακα,
μόλις 300-500 μέτρων μήκους και 50 μέτρων σε βάθος, από την ακτή και λαμβάνει
αμυντική διάταξη!
Οι άλλοι Λόχοι του 251 Τ.Π. έχουν ήδη
καταλάβει καίριες θέσεις για να εμποδίσουν την προσπέλαση των Τούρκων προς
Κερύνεια και την υπερφαλάγγιση των άλλων δύο Λόχων, που μάχονται ακατάπαυστα σε
απόσταση αναπνοής από τους Τούρκους.
Δυστυχώς ο 2ος Λόχος υπήρχε
μόνο στα χαρτιά – στην πραγματικότητα δεν υπήρχε, αν και υπήρχε ο οπλισμός του
αποθηκευμένος στον ΛΥΤ. Κάποιοι επίστρατοι τον ξαναζωντάνεψαν, στελεχώνοντάς
τον έστω και μερικώς.
Όλες οι προσπάθειες των Τούρκων να
υπερφαλαγγίσουν και να καθυποτάξουν τους δύο άλλους Λόχους αποτυγχάνουν.
Δοκίμασαν κι εκεί, αλλά και πάλι άφησαν εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες! Η
μάχη παίρνει πλέον ασύλληπτες διαστάσεις έντασης…
Η νύχτα βρήκε τους Τούρκους με
βαρύτατες απώλειες και σε πολύ άσχημη κατάσταση. Και όχι μόνο αυτό. Χάνουν από
γκάφα τους τον διοικητή του 50ού Συντάγματος Πεζοναυτών σχη Ι. Καραογλάνογλου
και τον σύνδεσμο επαφής επιγείων και εναέριων δυνάμεων Φ. Ερτζιάν.
Ο περίπατος μετατράπηκε σε πραγματική
κόλαση! Οι Έλληνες μαχητές, παραμένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους. Αναμένουν
ενισχύσεις για να πραγματοποιήσουν νυχτερινή επίθεση και να πετάξουν τους
Τούρκους στην θάλασσα. Η χαρά είναι διάχυτη στο πρόσωπο του Κουρούπη!
Την νύχτα δεν θα μπορούν να
υποστηρίξουν την αποβατική δύναμη η Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό των
Τούρκων. Εύκολη υπόθεση μετά την ολοήμερη πανωλεθρία που προκάλεσε στον Αττίλα.
Μα χρειάζεται σημαντικές ενισχύσεις. Οι στρατιώτες του δεν επαρκούν στο
ελάχιστο να καλύψουν την επιβαλλόμενη περίμετρο του προγεφυρώματος για να
εκδηλώσουν αντεπίθεση. Ολόκληρη την ημέρα οι άντρες της Διλοχίας περίμεναν τις
ενισχύσεις, όπως και την υποστήριξη του πυροβολικού, καθώς και νέες δυνάμεις,
που να πλαισιώσουν, να έρθουν στο Πεντεμίλι… Αλλά δεν ήρθαν. Αυτοί όχι μόνο
κράτησαν, αλλά ταπείνωσαν και τις πανίσχυρες στρατιές του Αττίλα.
Η επόμενη ημέρα πέρασε με την
κατάσταση να παραμένει αμετάβλητη και την διεξαγωγή σφοδρότατων μαχών. Οι
Τούρκοι ενισχυμένοι σημαντικά από την Αεροπορία τους και τα παραπλέοντα
πολεμικά τους πλοία, αναθάρρησαν και εξαπέλυαν τεράστιες σε όγκο και ισχύ
αεροναυτικές επιθέσεις εναντίων των λίγων δεκάδων ηρώων του 251 Τ.Π. Ακλόνητοι
οι Έλληνες μαχητές, απέκρουαν με σθένος τις τουρκικές επιθέσεις την μια μετά
την άλλη! Αλλά δεν επαρκούσαν αριθμητικά για να καλύψουν ολόκληρη την περιοχή
του τουρκικού προγεφυρώματος.
Ισχυρές τουρκικές δυνάμεις άρχισαν να
διαρρέουν προς τα ανατολικά με κατεύθυνση την Κερύνεια.
Το πρωινό της 22ης Ιουλίου
βρήκε το 251 Τ.Π. να κατέχει τις θέσεις του, αλλά με εντελώς ακάλυπτο το δεξιό
του πλευρό, καθώς το αρμόδιο 306 Τ.Ε. εγκατέλειψε τον χώρο ευθύνης του, και
πήγε στην Κερύνεια. Λάθος ολέθριο για όλη την μετέπειτα εξέλιξη της μάχης της
Κύπρου.
Οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι το προς
ανατολάς κενό και την ανυπαρξία δυνάμεων, αποβίβασαν ισχυρότατες δυνάμεις,
μηχανοκίνητα μέσα και μεγάλο αριθμό αρμάτων μάχης. Η οδός προς την πόλη της
Κερύνειας ήταν ανοιχτή…
Διέρρευσαν πλήθος δυνάμεις και
επετέθησαν στις 11.00΄ εναντίων της ανοχύρωτης πόλης.
Μέχρι της 13.30΄ο 1ος Λόχος
του 251 Τ.Π. κρατούσε τις θέσεις του και αμυνόταν σθεναρά εναντίων των
τεράστιων πλέον τουρκικών δυνάμεων. Ο Λόχος Υποστήριξης επίσης, μαχόταν
λυσσασμένα, χωρίς να χάσει εκατοστό εδάφους.
Ήταν πλέον πολύ αργά όμως…
Οι Τούρκοι είχαν παρακάμψει τους δυο
Λόχους του 251 Τ.Π. και είχαν ξεχυθεί προς την Κερύνεια, σαρώνοντας τα πάντα
μπροστά τους...
Ο διοικητής του 251 Τ.Π. αντισυνταγματάρχης
Παύλος Κουρούπης, έσπευσε να σώσει τους ήρωές του και διέταξε σύμπτυξη προς νότο
των δυνάμεών του. Στην προσπάθειά του να έρθει σε επαφή με τον 3ο Λόχο
του, αλλά και να διαπιστώσει την κατάσταση που επικρατούσε προς την Κερύνεια,
ήρθε σε απόσταση αναπνοής από τις επιτιθέμενες τουρκικές δυνάμεις. Εντελώς
μόνος μαζί μόνο με τον επιτελικό αξιωματικό της Ανωτέρα ταγματάρχη, Κωνσταντίνο
Τσιάκκα, και με τον υπασπιστή του, δέχθηκαν την επίθεση μεγάλων δυνάμεων
Τούρκων καταδρομέων. Ο υπασπιστής του διέφυγε μαζί με μια ομάδα Ελλήνων καταδρομέων
που είχε σπεύσει στην περιοχή. Ο ηρωικός διοικητής του 251 Τ.Π. τραυματίσθηκε
και μαζί με τον Τσιάκκα καλύφθηκε πίσω από ένα δένδρο. Ο υπασπιστής του έφ. ανθλγός
ΠΖ, Δημήτριος Μπλέτσας, τον είδε
τελευταία φορά να τραβάει το πιστόλι του και να μάχεται μαζί με τον Τσιάκκα,
πυροβολώντας τους Τούρκους που πλησίαζαν. Σε λίγο έπαψαν οι πυροβολισμοί,
δείγμα ή ότι σκοτώθηκε, ή ότι του τελείωσαν οι σφαίρες, ή ότι συνελήφθη
αιχμάλωτος, μαζί με τον Τσιάκκα. Οι δυο τους είχαν κοινή, όπως φαίνεται, μοίρα.
Εάν έπεσε μαχόμενος, ας είναι αιωνία η
μνήμη του λαμπρού αυτού αξιωματικού, που μόνος του με τους λιγοστούς του άνδρες
στάθηκαν ακλόνητοι μπροστά στην ασιατική πλημμυρίδα και τίμησαν τα Ιερά Λάβαρα
του Έθνους και της Φυλής!
Ο «Δαβάκης» της Κερύνειας έσωσε τους
άνδρες του από την περικύκλωση των Τούρκων και σχεδόν μόνος και βαριά
τραυματισμένος στάθηκε με τις λιγοστές του δυνάμεις και πολέμησε τον Αττίλα!..
ΠΗΓΗ: Κων. Δημητριάδης, από το βιβλίο του
«ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΤΙΜΗΣΑΝ ΤΗΝ ΣΤΟΛΗ ΤΟΥΣ», εκδ. ΠΕΛΑΣΓΟΣ).
ΛΕΞΕΙΣ: Κουρουπης, Δεντρα Μεσσηνιας, Δενδρα, Καλαματα, Στρατιωτικη
Σχολη Ευελπιδων, Μεσσηνια, ΑΠΘ, Νομικη, Ανωτερα Σχολη Πολεμου, Καρβουνη, Κυπρος, Μυρτου, 251 ΤΠ Κερυνειας, Μακαριος, Γριβας, Αγιος Ιλαριωνας, Πραξικοπημα, Τουρκοι, Μιχοπουλος, ναρκη, Γλυκιωτισσα, νησος Εχιδνων, βραχονησιδα Καλαμουλια, Πεντε Μιλι, αποβατικος Στολος, Πυροβολαρχια, Πενταδακτυλος, Βοσπορος, Τζαβελλας, Πεντεμιλι, πολεμος, Μπουρας, αρμα, Πικρο Νερο, Αεροπορια, Ναυτικο, πυροβολο, Αγιος Γεωργιος, τεθωρακισμενο, Εφεδρικο, ελικοπτερο, αντιτορπιλλικο, Κυπρος, πεζικαριος, ταξιαρχια, Ειδικες Δυναμεις, Αγκυρα, 50ο Συνταγμα Πεζοναυτων, Καραογλανογλου, Ερτζιαν, Αττιλας, προγεφυρωμα, αντεπιθεση, Διλοχια, Τσιακκας, καταδρομεις, Μπλετσας, Δημητριαδης
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook