Η 8η Συνδιάσκεψη
της Παγκόσμιας
Βλαχικής
Αμφικτιονίας
Το Σάββατο 12 Οκτωβρίου και την Κυριακή
13 Οκτωβρίου 2019,
πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο Αθηνών η 8η Συνδιάσκεψη της Παγκόσμιας Βλαχικής
Αμφικτιονίας. Συνδιοργανωτές ήταν :
1) Η Πανελλήνια
Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων,
και
2) Η Επιτροπή
Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων
Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019:
Την έναρξη της Συνδιάσκεψης κήρυξε ο ,Πρόεδρος της
Π.Β.Α. (=Παγκόσμιας Βλαχικής Αμφικτιονίας) και της Π.Ο.Π.Σ.Β. (Παγκόσμιας Ομοσπονδίας
Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων), κ. Μιχάλης Μαγειρίας, ο οποίος
καλωσόρισε τους παρευρισκομένους στην αρχή της εκδήλωσης.
Χαιρετισμούς, εκ μέρους των επισήμων, απηύθυναν
οι:
- Ο εκπρόσωπος της Κυβέρνησης,
καθηγητής Ιωάννης Χρυσουλάκης , Γ.Γ. Απόδημου Ελληνισμού του ΥΠ.ΕΞ.
- Κωνσταντίνος Σκρέκας, Υφυπουργός
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
- Μαρία Κεφάλα, βουλευτής Ιωαννίνων,
- Στέλλα Μπίζιου, βουλευτής Λαρίσσης,
- Ιωάννης Σεντελές, Δήμαρχος
Βορείων Τζουμέρκων,
- Αντιπεριφερειάρχης Αττικής, εκπρόσωπος του
Περιφερειάρχη, Γεωργίου Πατούλη,
- πατήρ Ευσέβιος, Αρχιμανδρίτης εκπρόσωπος του
Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου.
Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί και οι τοποθετήσεις, εκ
μέρους των Αντιπροσωπειών, Συλλόγων και Μελών Εξωτερικού της Παγκόσμιας Βλαχικής
Αμφικτιονίας: από Κρούσοβο, Τίρανα, Κορυτσά, Γευγελή, Ευρώπη, Αμερική, Ιδιαιτέρα
μνεία έγινε στον κ. ΑΧΙΛΛΕΑ ΛΑΖΑΡΟΥ, ιστορικό, συγγραφέα και επίτιμο πρόεδρο, ο
οποίος έστειλε και αυτός τους χαιρετισμούς του.
Στην εκδήλωση
παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, και οι: Γεώργιος Τζομάκας αντιπρόεδρος της ‘’ΟΜΟΝΟΙΑΣ’
Βορείου Ηπείρου, και η Δροπολίτισσα, Ηλέκτρα Κίκη, εκ μέρους του Δ.Σ. του
Ζαππείου Μεγάρου.
Στην συνέχεια, ακολούθησε η ομιλία του Προέδρου της
Π.Β.Α. και της Π.Ο.Π.Σ.Β, κ. Μιχάλη Μαγειρία, με θέμα «Παγκόσμια
Βλαχική Αμφικτιονία, το παρόν και το μέλλον στον 21ο αιώνα».
Επόμενη
ομιλήτρια ήταν η κ. Ματούλα Τομαρά – Σιδέρη, καθηγήτρια Ιστορικής Δημογραφίας και
Παροικιακού Ελληνισμού και Ευεργετισμού,. στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με θέμα
«Η συμβολή των Βλάχων Ευεργετών στην ανάπτυξη της
Ελλάδος».
Είναι γνωστή η
συμβολή των Βλάχων στην εθνεγερσία και στο εθνικό γίγνεσθαι.
Πολεμιστές και διανοούμενοι παράλληλα, δημιουργούν την
βλαχική Διασπορά, που αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο της Νεοελληνικής Ιστορίας.
Οι βλάχοι στήνουν κοινότητες Γραικοβλάχων στα Βαλκάνια, στην Αυστρο-Ουγγαρία
και στην Κεντρική Ευρώπη. Μετακινούνται ανατολικά, μέχρι την Κωνσταντινούπολη ,
τον Εύξεινο Πόντο και την Ρωσία. Μετά την εγκατάστασή τους εκεί, φρόντισαν να
καλύψουν τις ανάγκες των Κοινοτήτων τους, κτίζοντας ναούς, νοσοκομεία και
σχολεία, και έτσι εδραίωσαν το αίσθημα της εθνικής ταυτότητας και συνείδησης,
στον εκτός του περιορισμένου ελληνικού κράτους παροικιακό τους χώρο. Έστησαν
αποτελεσματικά οικονομικά και εμπορικά δίκτυα, ενώνοντας εμπορικά την Ανατολή
με την Ευρώπη.
Ο ακμαίος
κοινοτικός βίος και η ανθηρή οικονομική κατάσταση της βλάχικης ελίτ, οδηγεί
στην ανάπτυξη ενός ιδιαίτερου προτύπου, του ευεργετισμού. Ο ευεργέτης είναι ο
άνθρωπος εκείνος που υπερβαίνει το παραδοσιακό συλλογικό «ΕΜΕΙΣ» , και
προσδιορίζει τον εαυτό του, ως ένα ιδιότυπο ατομικό «ΕΓΩ», το οποίο επωμίζεται
σκοπούς και έργα , στην θέση της συντεταγμένης Πολιτείας των Συλλογικοτήτων και
των Θεσμών.
Οι
ευεργέτες έχουν ισχυρά εσωτερικά κίνητρα και ηθική επιβράβευση που τους παρέχει
η ιδεολογία τους. Πολλοί έμειναν άγαμοι, αφιερωμένοι στο πρώτο και θείον έργο ,
το οποίον ήταν για αυτούς το καλόν της πατρίδος. Πίστευαν ότι ο Έλληνας, για να
απελευθερωθεί πρέπειπρώτα να μορφωθεί, για αυτό ενίσχυσαν την εκπαίδευση και τα
σχολεία , προκειμένου να διαμορφωθεί το Ελληνικόν Έθνος και ο νέος Ελληνισμός.
Τα σχολεία της Μοσχόπολης και του Μετσόβου απετέλεσαν αναγνωρισμένα κέντρα του
Ελληνικού Διαφωτισμού. Οι κοινότητες των βλάχων, άλλωστε, απετέλεσαν κοιτίδα
και φυτώριο του παροικιακού ευεργετισμού. Οι βλάχοι ευεργέτες, με την δύναμη
της ευεργεσίας και τα φωτισμένα τους οράματα συνδιαμόρφωσαν την νεώτερη και την
σύγχρονη Ελλάδα. Ο ευεργετισμός είναι ένας ιστορικός παράγοντας που εγγυάται
την συνέχεια των λαών.
Τελευταίος
ομιλητής ήταν ο κ. Άγγελος Συρίγος, καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής
Πολιτικής, Βουλευτής της Α’ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, με θέμα «Το ανήκειν
στο Ελληνικόν Έθνος και η γλωσσική ιδιαιτερότητα των Βλάχων».
Η πρώτη
καταγραφή των βλάχων έγινε από τον βυζαντινό ιστορικό Θεοφύλακτο Σιμοκάττη, το
579 μ.Χ., στην περιοχή των Βαλκανίων. Έχουμε καταγραφές βλάχων και διασυνδέσεις
τους με τον Ελληνισμό, πολύ πριν δημιουργηθεί Ελληνικό Κράτος. To πρώτο ελληνικό τυπογραφείο, εκτός
Κωνσταντινουπόλεως, δημιουργείται το 1730 , στην Μοσχόπολη της σημερινής
Βορείου Ηπείρου, η οποία είναι μία κατ’ εξοχήν βλαχική πολιτεία.
Πριν την Φιλική
Εταιρεία, έχουμε την δημιουργία στο Παρίσι το 1809 , μιας αντίστοιχης
οργανώσεως, που ονομάστηκε ‘’Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο’’, την οποίαν ίδρυσε ο Βλάχος,
Γρηγόρης Ζαλύκης. Λίγο καιρό μετά, ο Καποδίστριας στην Βιέννη, ιδρύει την ‘’Φιλόμουσο
Εταιρεία Βιέννης’’, με σκοπό να δημιουργήσει την Εθνική Ιδέα. Από τους ιδρυτές
της, κάποιοι ήσαν Βλάχοι, όπως ήταν και η συντριπτική πλειοψηφία των εθνικών
μας ευεργετών. Όταν πρωτοϊδρύθηκε το Ελληνικό Κράτος, ελάχιστες περιοχές Βλάχων
συμπεριλαμβάνονταν σε αυτό, γιατί οι δικές τους περιοχές ανήκαν στην Οθωμανική
Αυτοκρατορία. Οι εθνικοί ευεργέτες έστελναν τα χρήματά τους στην εθνική τους
πρωτεύουσα, την Αθήνα, πράγμα που το θεωρούσαν αυτονόητο.
Ο πρωθυπουργός
της Ελλάδας, Ιωάννης Κωλέττης, βλάχος από το Συρράκο, σε μία μνημειώδη ομιλία
του στην Βουλή των Ελλήνων το 1844, έθεσε τις βάσεις για την Μεγάλη Ιδέα, και
αυτή η πολιτική ίσχυσε μέχρι το 1922 . Οι Σουλιώτες ήταν βλάχοι, μιλούσαν αρβανίτικα,
και πολέμησαν με πάθος για την Ελλάδα, γιατί είχαν ελληνική συνείδηση. Η φράση
ότι «Άμα δεν μιλάς μία γλώσσα, είναι δείγμα μειονοτικής ταυτότητας» , δεν
ισχύει στα Βαλκάνια, ούτε καν στην Ευρώπη. Η Αλσατία π.χ. βρίσκεται στα Γαλλο-Γερμανικά
σύνορα, ανήκει στην Γαλλία (μετά από τρεις μεταξύ τους πολέμους), οι κάτοικοί
της μιλάνε μία γερμανική διάλεκτο αλλά αισθάνονται Γάλλοι.
Όταν, στον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο, κατακτήθηκε η Ελλάδα από τους Ιταλούς, Γερμανούς και Βούλγαρους, οι
Ιταλοί αναζητούσαν να βρούνε δείγματα Ρωμαϊκού πολιτισμού. ‘’Βρήκαν’’
τυχοδιώκτες και κακοποιούς και έφτιαξαν μία ‘’λεγεώνα’’ με αυτούς, η οποία
δημιουργούσε πανικό στην περιοχή και εκβίαζε τους βλάχους κτηνοτρόφους στην
Θεσσαλία, στερώντας τους το αλάτι, χωρίς το οποίο δεν μπορούσαν να πήξουν το
γάλα σε τυρί. Τότε ο βλάχος, Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, συνεννοήθηκε με την
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία είχε ιδρυθεί από τον Γεώργιο Σταύρου, βλάχο
στην καταγωγή, και είχε πάντοτε την αίσθηση του καθήκοντος των βλάχων, έναντι
του Ελληνισμού. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος διαχειριζόταν τότε τις αλυκές που
υπήρχαν στην Ανάβυσσο και μετέφερε φορτία αλάτι με τραίνα στη Θεσσαλία, τα
οποία μοιράστηκαν στους βλαχόφωνους πληθυσμούς, και κάπως έτσι ‘’τελείωσε’’ η
…λεγεώνα.
Η αμφισβήτηση
της εθνικότητας των Ελλήνων βλάχων και η προσπάθεια ‘’καπελώματος’’ από την
Ρουμανία είναι έργο πληρωμένης προπαγάνδας. Είναι γνωστά τα κέντρα που
πληρώνουν αυτά τα χρήματα. Μεταξύ Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν αυτοί που έδιναν
αφειδώς υποτροφίες, για να πάνε παιδιά να σπουδάσουν, από την Ελλάδα στην
Ρουμανία. Χάριζαν ακόμα και ποδήλατα για να πας να γραφτείς σε ρουμάνικα
σχολεία, και προσπαθούσαν, με κάθε τρόπο , να δημιουργούν προβλήματα. Τελικά, δεν
τα ‘’ πέρασαν’’ αυτά στον κόσμο, γιατί ο κόσμος δεν αισθανόταν ταύτιση μαζί
τους.
Υπάρχουν και
αυτοί, που τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να ‘’ξαναψάχνουν’’ την ιστορία, γιατί
έχουν την αντίληψη ότι «πρέπει να ξαναβλέπουμε εκ νέου τα ιστορικά γεγονότα»,
τα οποία προσπαθούν να δουν με το μάτι του ‘’σήμερα’’ , για να ερμηνεύσουν το
‘’χθες’’. Λένε «δεν μιλάνε Ελληνικά, άρα δεν είναι Έλληνες», χωρίς να λαμβάνουν
υπόψη την ελληνική συνείδηση και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού και
προσπαθούν να περάσουν μια άλλη ανάλυση της Ιστορίας. Επομένως, το πρόβλημα
είναι διττό:
α) η ρουμάνικη προπαγάνδα που δραστηριοποιείται κατά
καιρούς και που έχει ελάχιστη αποδοχή
και
β) τα μυαλά τα δικά μας, που προσπαθούν να ερμηνεύσουν
ιδιαιτερότητες, γλωσσικές, θρησκευτικές, ή άλλες ‘’σώνει και καλά’’, για να
πούμε ότι έχουμε κάτι διαφορετικό.
Και ο κ. Συρίγος έκλεισε τον λόγο του, ως εξής:
«Όπως οι Σουλιώτες δεν έλειψαν από κανέναν αγώνα, μέχρι
την ανεξαρτησία του Ελληνικού Κράτους το 1831, έτσι και οι βλάχοι δεν έλειψαν
ΑΠΟ ΚΑΜΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ, πριν από την δημιουργία του Ελληνικού Κράτους, μέχρι και
σήμερα, για το καλό αυτού εδώ του Ελληνικού Τόπου. Τους οφείλουμε τεράστια
ευγνωμοσύνη.
Κυριακή 13 Οκτωβρίου
2019
Το πρόγραμμα
της Κυριακής συμπεριελάμβανε παρουσίαση παραδοσιακών ενδυμασιών των Βλάχων από
διάφορες περιοχές, από μέλη Συλλόγων - Μελών της Π.Ο.Π.Σ.Β, καθώς και Μουσικά
ακούσματα και χορούς των Βλάχων.
Τους
παρευρισκομένους καλωσόρισε ο Πρόεδρος κ. Μιχάλης Μαγειρίας . Την εκδήλωσε
χαιρέτισε και η κ. Ηλέκτρα Κίκη, από την Δερόπολη Βορείου Ηπείρου,
εκ μέρους του
ΔΣ του Ζαππείου Μεγάρου, και καλωσόρισε τους πολιτιστικούς συλλόγους των βλάχων
στο Μέγαρο των Ολυμπίων των Εθνικών Ευεργετών μας, Ευαγγέλη και Κωνσταντίνου
Ζάππα, οι οποίοι είχαν βλάχικη καταγωγή.
Έγινε ζωντανή
παρουσίαση και περιγραφή βλάχικων ενδυμασιών και ιδιαίτερα του Γάμου, από
διάφορες περιοχές. Ακούστηκαν τραγούδια του γάμου από χορωδία γυναικών της
Αδελφότητας Παναγίας Αθηνών και τα μουσικά συγκροτήματα του Κώστα Μακρή από τις
Προσοτσάνη Δράμας και των αδελφών Σίττα από την Παναγία Καλαμπάκας και οι γαμπροί
και νύφες χόρεψαν τραγούδια του Γάμου από διάφορες περιοχές
Τέλος, ο χορός
γενικεύθηκε και στον χώρο έσμιξαν μαζί χορευτές και κοινό που παρακολουθούσε
την εκδήλωση.
ΛΕΞΕΙΣ: βλαχοι, ΠΑΡΙΑΝΟΥ, Κρουσοβο, Τιρανα, Κορυτσα, Γευγελη, Ευρωπη, Αμερικη, ΛΑΖΑΡΟΥ, Βορεια Ηπειρος, Δροπολη, Ζαππειο Μεγαρο, Τομαρα Σιδερη, Ευεργετες, βλαχος, εθνεγερσια, Διασπορα, Γραικοβλαχοι, ΑυστροΟυγγαρια, Κωνσταντινουπολη, Ευξεινος Ποντος, Ρωσια, Μοσχοπολη, Μετσοβο, Διαφωτισμος, παροικια, Συριγος, γλωσσα, καταγραφη, Σιμοκαττης, 579, Βαλκανια, τυπογραφειο, 1730, Φιλικη
Εταιρεια, 1821, Παρισι, 1809, οργανωση, Ελληνογλωσσο Ξενοδοχειο, Ζαλυκης, Καποδιστριας, Βιεννη, Φιλομουσος Εταιρεια Βιεννης, Οθωμανικη
Αυτοκρατορια, Αθηνα, Κωλεττης, Συρρακο, Βουλη των Ελληνων, 1844, Μεγαλη Ιδεα, Σουλιωτες, Σουλι, αρβανιτικα, μειονοτητα, Αλσατια, Γαλλια, γερμανικα, Γαλλοι, λεγεωνα, εκβιασμος, κτηνοτροφος, Θεσσαλια, αλατι, γαλα, τυρι, Αβερωφ Τοσιτσας, Εθνικη Τραπεζα της Ελλαδος, Σταυρου, αλυκη, Αναβυσσος, βλαχοφωνοι, Ρουμανια, προπαγανδα, υποτροφια, ποδηλατο, ρουμανικο
σχολειο, ελληνικα, αυτοπροσδιορισμος, ρουμανικη προπαγανδα, Μαγειριας, Δεροπολη, Ζαππας, ενδυμασια, Γαμος, Μακρης, Προσοτσανη Δραμας, Σιττας, Παναγια Καλαμπακας Τρικαλων
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook