Την Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα στολίζουν το κυπαρίσσι και το περιφέρουν - του Γ. Λεκάκη

Την Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα
στολίζουν το κυπαρίσσι
και το περιφέρουν...

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα εορτάζονταν με ένα διαφορετικό έθιμο, που δεν απαντάται στις άλλες ελληνικές πόλεις. Οι χωρικοί έφερναν στην πόλη κορμό κυπαρισσιού, το φύλλωμα του οποίου είχαν στολισμένο με ξύλινα στεφάνια και πολύχρωμες κορδέλλες. Κρεμούσαν πασχαλινά κόκκινα αυγά, κουκκουνάρια, αγκινάρες και άλλα φρούτα επιχρυσωμένα, περιστέρια κ.ά.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ, ΕΔΩ.

Το δένδρο ομοιάζει με το γνωστό μας ως χριστουγεννιάτικο δένδρο. - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΔΕΝΔΡΟΛΑΤΡΕΙΑ, ΕΔΩ.

Οι χωρικοί που κρατούσαν το κυπαρίσσι τραγουδούσαν έξω από τα σπίτια:

Και αν είνε με τον ορισμό, να ‘πούμε και τον Μάϊ.

Μπρέ ‘μπηκ’ ο Μάϊς, μπρέ ‘ μπήκε ο Μάϊς ο μήνας

Ο Μάϊς με τα τραντάφυλλα και ο Απρίλις με τα ρόδα.

Απρίλι, Απρίλι αφόρετε Μάϊ μου κανακάρη,

‘π’ όλο τον κόσμο ‘γιόμισες απ’ άνθη και λουλούδια.

Λουλούδισε, λουλούδισε, λουλούδισέ μου κόρη

Να ‘πάη να δώση το φιλί πριν βρέξη, πριν χιονίση,

Πριν κατεβάση ο ουρανός και σύρουν τα ποτάμια.

Κι εδώ που τραγουδήσαμε πέτρα να μη ραΐση

Και αφέντη κυρ [λέγεται το όνομα του φεουδάρχη] χρόνους πολλούς να ζήσης

Να ζήσης χρόνους εκατό και να τους απεράσης

ή

Και αφέντη κυρ […] ψηλό μου κυπαρίσσι

‘που τόνομα σου ακούεται Ανατολή και Δύση

 

Πολλά είπαμ’ τ’ αφέντη μας, να ‘πούμε της κυράς μας

Κυρά χρυσή, κυρ’αργυρή, κυρά μαλαμματένια

Και άνοιξε τ’ άξιο σου πουγγί το μαργαριτένιο

Και βάλε το χεράκι σου το καλομαθημένο.

Κι αν έχεις γρόσια φέρε τα, κι αν έχης και παράδες

Κι αν έχης και γλυκό κρασί, φέρε να μας κεράσης

Και ‘ς των παιδιών σου ταις χαραίς κουφέτα να μοιράσης

Όχι κουφέτα μοναχά, μον’ και πολλά καρύδια

Και πλήθειο το γλυκό κρασί να πιουν τα παλληκάρια.

Κι εδώ που τραγουδήσαμε να ‘λθούμε και του χρόνου,

Και την ημέρα της Λαμπρής με το Χριστός Ανέστη (δις). 

Μέρος του τραγουδιέται και σε άλλα μέρη της Ελλάδος.

Απομεινάρι του τρόπου που οι Τσιγγάνοι[1] την πρώτη Μαΐου έρχοναν από τους αγρούς στην πόλη, αποδεικνύοντας στον άρχοντά τους βαρώνο την υποταγή τους σ’ αυτόν.

ΠΗΓΗ: Σπ. Λάμπρου «ΚΕΡΚΥΡΑΪΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ», 1882. Γ. Λεκάκης "Ταματα και αναθηματα". Γ. Λεκακης "Το λεξικο των παραδοσεων των λαων του κοσμου". Corfu museum, 17.7.2017. Γ. Λεκακης "Πανηγυρολογιον", περ. "Ελληνικό Πανόραμα". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.7.2017.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Στην Κέρκυρα από τον 14^ο αιώνα υπήρξε το «Φέουδο των Αθιγγάνων» ή «Βαρωνία των τσιγγάνων». Από την περίοδο της κυριαρχίας του νησιού από τους Ανδηγαυηνούς (1267 - 1386). Στην αρχή ήταν περιπλανώμενοι (homines vageniti). Στην συνέχεια αποκαταστάθηκαν, αναγνωρίζοντας τους δεσπότες Φράγκους βαρώνους, οι οποίοι τους παραχώρησαν κτήματα για καλλιέργεια. [Είναι γνωστή τακτική η επιχείρηση αλλοίωσης των πληθυσμών από τους κατακτητές]. Αργότερα αποτέλεσαν ένα φέουδο, αφού αναγνώρισαν σαν πρώτο τους φεουδάρχη τον Aloysius de Citro. Το φέουδο αυτό είχε μεγάλη διάρκεια. Υπήρχε μέχρι τον 19^ο αιώνα. 

Πρωτομαγια, Κερκυρα, στολισμα δενδρου, κυπαρισσι, λουλουδι, βαμβακι, κορδελλα, κοκκινο μανδηλι, κοκκινο μαντιλι, κοκκινο αυγο, κοκκινο πασχαλιατικο αυγο, πασχα, κουκουναρι, κουκκουναρι, κοτα, επιχρυσωμενο φρουτο, περιφορα δενδρου, αγροτες, αγροτης, καλαντα, καλαντο, καλαντα Πρωτομαγιας, Μαης, Μαιος, τριανταφυλλο, ροδο, αθιγγανοι, αθιγγανος, Ανδεγαυηνος, φεουδαρχης, Καρτανος, Προσαλεντης, τυμπανο, αυλος, θυρα εγκωμιο, φορολογια, ασπρα, ασπρο, τιμαριωτικος φορος, εγγαμος, γαμος, χρυσο νομισμα, σημαιοφορος, καταπιεση, γαιοκτημονας, 17ος αιωνας, δενδρολατρεια 14ος Φεουδο των Αθιγγανων Βαρωνια των τσιγγανων Αθιγγανοι Βαρονια τσιγγανοι κυριαρχια νησι Ανδηγαυηνοι Ανδεγαυηνοι 1267 - 1386 13ος περιπλανωμενοι homines vageniti αποκατασταση δεσποτες Φραγκοι γαλλοι γαλλια βαρωνος, παραχωρηση κτημα καλλιεργεια τακτικη επιχειρηση αλλοιωση πληθυσμων πληθυσμου πληθυσμος κατακτητης φεουδα, φεουδαρχης αλοισιος ντε κιτρο Aloysius de Citro 19ος αιωνας μχ εορτη ελληνικο χωρικοι πολη κορμος κυπαρισσιου φυλλωμα στολισμενο ξυλινο στεφανι κορδελλα πασχαλινο λαμπριατικο κοκκινο αυγο κουκκουναρι, αγκιναρα φρουτα επιχρυσωμενο περιστερι χριστουγεννιατικο δεντρο κοκκινα αυγα πασχα λαμπρη παχης επτανησιακη ζωγραφικη σχολη επτανησα επτανησων λαμπρου

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ