Τα ΔΙΑΠΟΡΙΑ ΝΗΣΙΑ, η πολυνησία του Σαρωνικού

Τα ΔΙΑΠΟΡΙΑ ΝΗΣΙΑ,

η πολυνησία του Σαρωνικού

Του Γιώργου Λεκάκη

Με την λέξη-όρο διαπόρια (τα) εννοείται η αμοιβή των δια πορθμού διερχομένων πλοίων, κάτι δηλ. σαν θαλάσσια διόδια.

Οι ΔΙΑΠΟΡΙΟΙ ΝΗΣΟΙ, ή Διαπόρια Νησιά, ή (τα) Πεντάνησα / Πεντανήσια είναι συστάδα μικρονησίων[1] του Σαρωνικού Κόλπου.

Πρόκειται σαφώς για ράκη της μεγάλης στεριάς που κάποτε ένωνε όλον τον Σαρωνικό κόλπο, τον οποίο σάρωσε το κύμα / τσουνάμι που δημιουργήθηκε επί εποχής Σάρωνος, από το ηφαίστειο των Μεθάνων, δημιουργώντας τον μεγαλύτερο κρατήρα της Γης!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΣΑΡΩΝΙΚΟ, ΕΔΩ.

Η πολυνησία αυτή εκτείνεται από το μέσον του διαύλου Κόχη Σαλαμίνος - Άγιοι Απόστολοι ή Πλακάκια Αιγίνης, και προς δυσμάς.

Τα ονόματα των μικρονησιών απ’ ανατολάς προς δυσμάς:

- Λαγούσα (= λαγονήσι) η ανατολικωτάτη. Με φάρον Άγκα (πλάτ. 37^ο 48' 40 Β, και μήκ. 23° 28' 40" Αν.)[2]. Παρ’ αυτήν οι μικρονησίδες Γλαρονήσια, Πλατειά (4 μίλ. δυσμικώτερον),

- Σταχτορρόη ή Σταχτορροή ή Σταχτορρογή ή Σταχτερό (1 μίλ. Δ.-ΒΔ. της προηγουμένης),

- Υψηλή / Ψηλή (452 ποδ., 0,5 μίλ. Δ.-ΝΔ.),

- Άγιος Ιωάννης,

- Άγιος Θωμάς (137 ποδ.),

- Τραγονήσι,

- Λεδού / Κλειδού,

- Μολάδι,

Η πεντάνησος είναι τα μεγαλύτερα (Άγ. Θωμάς, Άγ. Ιωάννης, Λεδού, Τραγονήσι και Υψηλή.

Κάποιοι λογίζουν και το νησί Οβριός / Εβραίος μεταξύ των Διαπορίων, καίτοι είναι Κορινθία νησίς.

Το όνομα όμως των Διαπορίων δεν είναι πρωτόγνωρο στις ελληνικές θάλασσες.

Με το ίδιο όνομα (Διαπόρια) απαντώνται μικρονησίδες, εγγύτατα στην ακτή του Δ.-ΝΔ. μυχού του Σιγγιτικού κόλπου (κόλπου του Αγίου Όρους, όπου ο όρμος Άγιος Νικόλαος (πλάτ. 40° 13' 25" Β, μήκ. 23° 44' 20" αν.)[3]. - ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.

Τα Διαπόρια Λέρου, στο φερώνυμο ακρωτήριον, αποτελούν την ΝΑ. της νήσου Λέρου εσχατιά. Στο στενό Λέρου-Καλύμνου κείτονται οι μικρονησίδες Βελόνα, και Γλαρονήσι (πλάτ. 37° 05' Β, μηκ. 26° 55" αν.)[4].

Το Διαπόρι είναι νησίς επιμήκης μεταξύ των νήσων Φούρνοι και Φύμαινα / Θύμαινα της συστάδος των Κορσεών / Κουρσιών (Φούρνων), διήκουσα παραλλήλως του διαύλου των, τον οποίο διχάζει σε δύο πόρους[5], τον πόρο Φούρνων προς δυσμάς, πλωτό σε κάθε πλοίο, και τον Καθοράδα προς ανατολάς, πλωτό μόνον σε λέμβους (πλάτ. 37^ο 34' Β , μήκ. 26° 29 αν.)[6]. Και ο δίαυλος Φύμαινας - Φούρνων, καλείται Διαπόρι.

 Τέλος, με το όνομα Διάπορον, υπάρχει νησίς της χερσονήσου του Άθωνος, άλλως Αμμουλιανή - ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος Περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.2.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Ο όρος βραχονησίδες δεν υπάρχει. Είναι αδόκιμος, αντιεπιστημονικός και επικίνδυνος.

[2] Βλ. χάρτ. αγγλ. 1514: Aegina and Methana.

[3] Βλ. χάρτ. αγγλ. 1086: Gulf of Kassandra to Thassos and Lemnos islands.

[4] Βλ. χάρτ αγγλ. 1666: Lero and Kalymno.

[5] Μπογάζι, μπουγάζι.

[6] Βλ. χάρτ. αγγλ. 1537: Furni islands.

ΛΕΞΕΙΣ: ΔΙΑΠΟΡΙΑ ΝΗΣΙΑ, πολυνησια, Σαρωνικος κολπος, αμοιβη, πορθμος, πλοιο, θαλασσια διοδια, ΔΙΑΠΟΡΟΙ ΝΗΣΟΙ, Διαπορια Νησια, Πεντανησα, Πεντανησια, νησαια συσταδα, μικρονησια, κυμα, τσουναμι, κυματοσυρμος, Σαρωνας, Σαρων, ηφαιστειο Μεθανων, Μεθανα, κρατηρας, διαυλος Κοχη Σαλαμινος, Σαλαμινα, Αγιοι Αποστολοι Αιγινας, Πλακακια Αιγινης, Αιγινα, Λαγουσα, λαγονησι, φαρος Αγκα, νησιδα Γλαρονησια, Πλατεια, Σταχτορροη, Σταχτορροη, Σταχτορρογη, Σταχτερο, Υψηλη, Ψηλη, Αγιος Ιωαννης, Αγιος Θωμας, Τραγονησι, Λεδου, Κλειδου, Μολαδι, Οβριος, εβραιος, Κορινθια, πεντανησος, Σιγγιτικος κολπος, Αγιον Ορος, ορμος Αγιος Νικολαος, Διαπορια Λερου, Λερος, Καλυμνος, Βελονα, Γλαρονησι, Διαπορι, νησις, Φουρνοι, Φυμαινα, Θυμαινα, Κορσεαι, Κουρσιες, Καθοραδα, Διαπορον, Αμμουλιανη, βραχονησιδα, Κορφος Κορινθιας

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ