ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ» [ΑΝΑΠΟΔΟΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΠΡΙΝ ΔΥΟ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ. ΤΑ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΑ, ΤΑ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΑ] - του Π. Ήφαιστου

ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ» [ΑΝΑΠΟΔΟΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ
ΠΡΙΝ ΔΥΟ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ.
ΤΑ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΑ, ΤΑ ΠΑΡΟΝΤΑ
ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΑ]


Του καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών

Παναγιώτη Ήφαιστου

 

Scripta manent πριν ένα τέταρτο του αιώνα. Κόντρα στο ρέμα της επερχόμενης συμφοράς: Το άρθρο που παρατίθεται πιο κάτω γράφει: «Το πρόβλημά σας είναι ότι, την περασμένη δεκαετία, διαβάζατε το βιβλίο του Α. Πρακτώριου «Νέα Διεθνής Τάξη και η παγκοσμιοποίηση των πατρίδων» και του Α. Παμπίου, «Αριστερά, Δεξιά και η Ελιά, ζήτω η «κεντροaristeraδεξιά» αντί το βιβλίο του Θουκυδίδη Προπάππου».



Σημείωση 2020. Ας μην νομίζουμε ότι η κρίση που προκάλεσε την νεοελληνική συμφορά έπεσε με αλεξίπτωτο από τον ουρανό. ΕΚΚΟΛΑΦΘΗΚΕ ΕΔΩ ΣΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΔΑΦΗ ΕΠΙ ΜΑΚΡΟΝ. Δεν είναι σίγουρο ότι το νεοελληνικό κράτος θα μπορέσει να σταθεί ξανά όρθιο. Εάν θα μπορέσει όμως έστω και με μεγάλες ζημιές να γίνει ένα φυσιολογικό κράτος (οι ζημιές είναι ήδη κολοσσιαίες και αβάστακτες) το γνώθι εαυτόν ίσως το σημαντικότερο ζήτημα. Ακόμη πιο σημαντικό ζήτημα, βέβαια, είναι το πώς οι δράστες της συμφοράς θα ξεκουμπιστούν χωρίς εμφύλιο και χωρίς διολίσθηση σε χειρότερα.

            Πρώτον, το εξής απόσπασμα του 1997 είναι καίριο και όπως πολλά άλλα πολύ επίκαιρο: «Το πρόβλημά σας είναι ότι, την περασμένη δεκαετία, διαβάζατε το βιβλίο του Α. Πρακτώριου «Νέα Διεθνής Τάξη και η παγκοσμιοποίηση των πατρίδων» και του Α. Παμπίου, «Αριστερά, Δεξιά και η Ελιά, ζήτω η «κεντροaristeraδεξιά» αντί το βιβλίο του Θουκυδίδη Προπάππου». Για όποιον βίωσε τις παρακρούσεις (μερικές και ... best seller) των δεκαετιών 1990 και 2000 θα καταλάβουν σε τι αναφέρομαι.

            Δεύτερον, ως αναλυτή, βέβαια, σε ικανοποιεί να ανασύρεις κείμενα που γράφτηκαν τις τρεις τελευταίες δεκαετίες προβλέποντας τα επερχόμενα. Δεν μιλάμε για προφητική πρόβλεψη αλλά εκτίμηση για τους προσανατολισμούς των τάσεων που αναπτύσσονται. Δυστυχώς!, είναι σαν να γράφτηκαν σήμερα. Στην επιφυλλίδα που ακολουθεί, με λίγη ακόμη φαντασία και λίγες αλλαγές ημερομηνιών και με λίγη σκέψη γύρω από παραπλήσια ή παρόμοια γεγονότα με αυτά που ρητορικά ή αλληγορικά μνημονεύονται στο άρθρο, ερμηνεύουν πολλά. Προβλέπουν, δυστυχώς, και κάποια επερχόμενα. Ας μην ξεχνάμε πως εκεί που προβλέπαμε «κεντροaristeraδεξιά» σήμερα την έχουμε. Εξάλλου, έχουμε πείρα δύο δεκαετιών και σήμερα ήδη την «αριστεροδεξιά» που μετά διαδέχθηκε την κεντροaristeraδεξιά ενώ τίποτα πλέον δεν πρέπει να εκπλήσσει με την δεξιοαριστεροκεντρόα. Στα ... τέσσερα οι καρεκλοκένταυροι, λέω με νόημα (την γνωστή φράση που συχνά ακούστηκε στο ... κοινοβούλιο)

            Τρίτον, όταν επιστρέφοντας στην Ελλάδα (το 1989-90) άκουγα για παγκοσμιοποιήσεις, για ΜΚΟ που θα αντικαταστήσουν τα κράτη ως κύριοι πλέον δρώντες, για μεγαλόψυχες «επεμβάσεις» των αλτρουιστικών κινήτρων μεγάλων δυνάμεων, για υπερεθνικά διεθνή δίκαια και υπερεθνικούς θεσμούς, περί τέλους του κράτους και της κυριαρχίας, περί «λαών» –η λέξη έθνος ενοχοποιήθηκε εδώ και πολύ καιρό– που τίποτα δεν έχουν να χωρίσουν, περί ζεϊμπέκικων ως τρόπο επίλυσης των διακρατικών συναλλαγών, περί μεγαλόψυχων μεγάλων δυνάμεων, περί λαθρομετανάστευσης ως το μέσο συγχώνευσης των «λαών», και τα λοιπά, λογικό είναι να αρχίσεις να μιλάς αλληγορικά ή και να γράψεις με χιούμορ (σχετικό και το «Μπουμπουλίνα η …. Ερωτιάρα» στην ίδια εφημερίδα). Το ότι βέβαια με "άφηναν" να τα δημοσιεύω στα ΝΕΑ (και πριν στην Ελευθεροτυπία) είναι ένα μυστήριο που δεν έχω ακόμη εξιχνιάσει. Γνωστός της τότε Ελευθεροτυπίας μου είπε ότι επί χρόνια κάθε Κυριακή βράδυ που πήγαινε η επιφυλλίδα της στήλης μου "Στρατηγική ανάλυση" κάποιοι μιλούσαν διαρκώς πως θα πρέπει να κοπεί. Έλα όμως που στο τέλος δεν τα κατάφερναν γιατί δεν έβρισκαν κάποιο εύλογο επιχείρημα.

            Παρενθετικά προσθέτω και το εξής: Σε ένα από αυτά τα Άρθρα ανέλυσα τα ιεραρχημένα εθνικά συμφέροντα σύμφωνα με πάγιες τυπολογίες αποδεκτές σε όλα τα κράτη (βλ. τον πίνακα στο τέλος). Δέχθηκα ως συνήθως πολλές επιθέσεις. Μια από αυτές από άτομο που ως φορέας τίτλου κατέλαβε και υψηλή θέση στις διαπραγματεύσεις. Η έννοια εθνικό συμφέρον, κατ' αυτό, περίπου δεν υπάρχει και είναι βασικά ... "Ελληνική ιδιοτροπία". Ναι "Ελληνική ιδιοτροπία"!! Μάταια βέβαια έγραψα τότε να πάρει οποιαδήποτε ομιλία Αμερικανού ή Γάλλου προέδρου ή κάποιου άλλου ηγέτη και να μου πει πόσες φορές θα βρει την φράση εθνικό συμφέρον. Τώρα, λέω με νόημα τέλος 2020 δεν πρέπει να έχουμε και ανάποδες ερμηνείες του Θουκυδίδη...

Παραθέτω την επιφυλλίδα στις 12.11.1997 αυτούσια (μετατροπή κάποιων σε κεφαλαία γράμματα και η έμφαση έγινε το 2018)

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, ΕΤΟΣ 2005 Μ.Χ.: διασπορά των πυρηνικών όπλων, «κονσέρτα μεγάλων δυνάμεων», ηγεμονισμός, «διεθνής εξουσία», εισαγόμενοι ειδικοί επιστήμονες μάς διδάσκουν πως η «διεθνής εξουσία» είναι, δήθεν, «διεθνές δίκαιο», στο οποίο «μικρότερες χώρες οφείλουν να υπακούνε».

ΣΤΟ κατώφλι του 21ου αιώνα οι δικτατορίες είναι έμμεσες, σοφιστικέ και πατερναλιστικές, με ποικιλόχρωμο μανδύα «νεωτεριστικής δημοκρατίας». Η Τουρκία, περιφερειακή ηγεμονική δύναμη, σε συνεννόηση με το «κονσέρτο των κεντρικών δυνάμεων», επιβάλλει στρατηγική σταθερότητα από τον Καύκασο μέχρι τη Βοσνία. Στον Ευρωατλαντικό χώρο, εξάλλου, η «Ευρωπαϊκή Ιδέα» και ο «Κοινοτισμός» είναι παρελθόν και η ταχύτητα συμμετοχής εξαρτάται από κριτήρια οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής ισχύος.

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1988-2005: Χαράματα της 12ης Νοεμβρίου 1988 πριν από τον πρωινό (μας) καφέ, ένα αιφνιδιαστικό «πρώτο κτύπημα» της πανίσχυρης πλέον τουρκικής αεροπορίας μάς φέρνει στο χείλος της αβύσσου. Εξάρθρωσε την ελληνική άμυνα και κατέστρεψε την οικονομική υποδομή. Την εξουσία αναλαμβάνει «κεντροaristeraδεξιά» κυβέρνηση του νέου κόμματος της «Χαρουπιάς και της Ελιάς», υπό την Υψηλή εποπτεία και ευλογία του «Κονσέρτου Κεντρικών Δυνάμεων» και του «Άνακτα» (ο οποίος αφίχθηκε μετά τις δεκεμβριανές διαδηλώσεις του 1988). «Υψηλός όρος εντολής»: «Παγκοσμιοποίηση της Ελλάδας». Διαδοχικά αναλαμβάνουν πρωθυπουργοί: 2001 μ.Χ. κ. Νεροκουβαλητής Γιώργος, 2003 κ. Αγριουτσόπουλος Σίας, 2004 κ. Πιπινέλος Εξοριστής και 2005 κ. Αδίστακτος Ξεπουλητής.

ΤΟ 1999, ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ, ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ Η ΥΨΗΛΗ ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ, εξυγίανση και απονεύρωση. Μεταξύ άλλων, οι ανησυχούντες υπερπατριώτες αποστέλλονται στην Μαλλόνησο. Στα ελληνικά Πανεπιστήμια οι μισοί φοιτητές είναι Τούρκοι, Αμερικανοί και Γερμανοί και οι άλλοι μισοί επιλεγμένοι ιθαγενείς. Εν ονόματι της περιφερειακής σταθερότητας, Αμερικανοί, Τούρκοι και Γερμανοί καθηγητές, διδάσκουν τεχνικές παγκοσμιοποίησης στους φοιτητές ελληνικών καταβολών και τεχνικές εθνικοποίησης στους υπολοίπους. Αξιολογούν, επίσης, τους καθηγητές ελληνικών καταβολών.

ΤΟ 2001 Μ.Χ., ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΔΡΙΤΗΣ, τα ακριτικά σύνορα της Ελλάδας βρίσκονται, πλέον, στη Θεσσαλία και στη Σαλαμίνα. Το 2005 μ.Χ., η κυβέρνηση της Άγκυρας αποστέλλει πρέσβεις στα σύνορα, δηλαδή στην Κούλουρη, για «διάλογο» με ατζέντα: 

1) «Νέα μέτρα οικοδόμησης τουρκοσύνης», 

2) «νέες αλλαγές συνόρων». Το «πνεύμα της Κούλουρης», κατέγραψε ο ιστορικός Θουκυδίδης Νεώτερος (βλ. βιβλίο V, εδάφια 84-116). 

Εκλεκτά μέρη είναι τα πιο κάτω:

ΤΟΥΡΚΟΙ: Εμείς θα μιλούμε και εσείς θα σιωπάτε.

(νεο)ΈΛΛΗΝΕΣ (εδάφιο 8 Β): Βλέπουμε ότι έχετε έρθει σεις οι ίδιοι δικαστές για όσα πρόκειται να ειπωθούν. Τουτέστιν: Σφαγή αν θέλουμε το δίκαιό μας και δουλεία αν πειστούμε να υποχωρήσουμε. ΑΝΤΙΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ: Διεθνές δικαστήριο «Πόντιος Πιλάτος».

ΤΟΥΡΚΟΙ: (89 & 97): (θυμωμένα) Προτάσεις μόνο εμείς θα κάνουμε. Σκεφτείτε τη σωτηρία σας και μόνον τότε να μιλάτε. Το πρόβλημά σας είναι ότι, την περασμένη δεκαετία, διαβάζατε το βιβλίο του Α. Πρακτώριου «Νέα Διεθνής Τάξη και η παγκοσμιοποίηση των πατρίδων» και του Α. Παμπίου, «Αριστερά, Δεξιά και η Ελιά, ζήτω η «κεντροaristeraδεξιά» αντί το βιβλίο του Θουκυδίδη Προπάππου. Εάν το διαβάζατε θα γνωρίζατε ότι, «λόγια που στηρίζονται στο δίκαιο δεν λείπουν από κανέναν». Όμως, «όσοι διατηρούν την ελευθερία τους, το χρωστούν στη δύναμή τους». Επίσης ότι, «κατά τη συζήτηση των ανθρωπίνων πραγμάτων, το επιχείρημα του δικαίου αξία έχει, όπου ίση υπάρχει δύναμη προς επιβολή αυτού, και ότι ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του».

(νεο)ΈΛΛΗΝΕΣ (89 & 104): Για όνομα του Άγιου Κοσμοπολίτη. Η διεθνής κοινή γνώμη θα θορυβηθεί, στις Καγκελαρίες θα αναστατωθούν και οι σύμμαχοί μας Λακεδευρωπαίοι θα αντιδράσουν. Εξάλλου, ξεχάσατε το «πνεύμα της ένατης Μαδρίτης;».

ΤΟΥΡΚΟΙ (105 & 111): Αφελείς (!!) Για όνομα του Αλλάχ, θεό στον οποίο και εσείς θα πρέπει να προσεύχεστε, ηρεμήστε και αναλογιστείτε νηφάλια την πραγματικότητα. Μετά δώστε μας ό,τι σας ζητήσουμε. (Θυμωμένα) «Μην αντιστέκεστε στους ισχυρότερούς σας». «Αντίσταση στη θέλησή μας σημαίνει επικίνδυνη για εσάς απερισκεψία». «ΜΑΚΑΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΘΩΟΤΗΤΑ ΣΑΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΖΗΛΕΥΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΦΡΟΣΥΝΗ ΣΑΣ» Η ΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΣΑΣ.

Παναγιώτης Ήφαιστος,

καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών,

1997

 

Υστερόγραφο. Το βιβλίο «Εξωελληνική νοοτροπία» είναι το μόνο μη πανεπιστημιακό μου βιβλίο. Γράφτηκε το 1997 και δεν το είχα προτείνει στους φοιτητές. Κάποιοι συνάδελφοι, τότε, επέλεξαν να το προτείνουν στους φοιτητές τους. Την ίδια εποχή ένα βαρύ πυροβολικό "δολοφονούσε" αδίστακτα επιστημονικούς και όχι μόνο χαρακτήρες. Θυμίζω τον Παναγιώτη Κονδύλη για την στήριξη του οποίου, τότε, γράψαμε ουκ ολίγα. Βέβαια, ότι γράφαμε τότε εις βάρος της επιστημονικής μας έρευνας και ότι γράφουμε μέχρι σήμερα είναι μεγάλες τρύπες στο νερό. Χρειάζεται αλλαγή Παραδείγματος τα αξιώματα του οποίου βρίσκονται στον Θουκυδίδη [Το Θουκυδίδειο «Παράδειγμα» της επιστημονικής μελέτης της διεθνούς πολιτικής και οι «επιστημονικές επαναστάσεις»]. Θα μπορούσε να γίνει μια αρχή αν κάποιος εύπορος της διασποράς αποφάσιζε να πληρώσει διανομή του «Πελοποννησιακού Πολέμου» σε όλους τους έφηβους και ενήλικες Έλληνες. Αυτό βέβαια, προσθέτω, ακόμη και εάν μελλοντικά βρεθεί κάποιος ευπατρίδης, θα πρέπει μέχρι τότε να υπάρχουν (νεο)Έλληνες. Θα υπάρχουν;

 

ΠΗΓΗ: Π. ΗΦΑΙΣΤΟΣ, 6.10.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.10.2020.

 ΛΕΞΕΙΣ: Θουκιδιδης

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ