Ο νεολιθικός οικισμός της
Χοιροκοιτίας Κύπρου περιλαμβάνεται από το 1998 στον κατάλογο των Μνημείων
Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Άρχισε να ανασκάπτεται στα
1936 από τον τότε Έφορο του Τμήματος Αρχαιοτήτων Πορφύριο Δίκαιο, ενώ από το
1976 οι ανασκαφές συνεχίστηκαν από γαλλική αρχαιολογική αποστολή υπό τη
διεύθυνση του Alain Le Brun.
Ο οικισμός είναι κτισμένος
στην απότομη πλαγιά ενός λόφου που βρίσκεται στη δυτική όχθη του ποταμού
Μαρωνίου, σε απόσταση 6 χλμ. από τη θάλασσα. Αποτελεί ένα από τα
εντυπωσιακότερα δείγματα πρώιμης μόνιμης εγκατάστασης πληθυσμών στο νησί. Στα
δυτικά, όπου ο οικισμός δεν είναι φυσικά οχυρωμένος, ανεγέρθηκε ένας πλατύς
τοίχος περίφραξης. Το κτίσιμό του προϋποθέτει συλλογική προσπάθεια, γεγονός που
υπονοεί σύνθετη κοινωνική οργάνωση.
![]() |
Διακρίνουμε στο λίθινο σκεύος το σχήμα του σταυρού. |
Οι νεκροί θάβονταν σε λάκκους
στο εσωτερικό των κατοικιών. Σε αρκετές περιπτώσεις συνοδεύονται από
αντικείμενα καθημερινής χρήσης όπως λίθινα αγγεία και περιδέραια φτιαγμένα από
θαλάσσια όστρακα και λίθινες χάντρες.
Οι διατροφικές ανάγκες των
κατοίκων καλύπτονταν από την κτηνοτροφία, το κυνήγι, τη γεωργία και τη συλλογή
άγριων καρπών. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν ήταν φτιαγμένα από λίθο και
οστά. Έχουν βρεθεί επίσης πολλά λίθινα σκεύη και ειδώλια που παριστάνουν κυρίως
ανθρώπινες μορφές.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΚΥΠΡΟ, ΕΔΩ.
Οι κάτοικοι του οικισμού
επεξεργάστηκαν τον διαβάση, μια σκληρή πέτρα, για την κατασκευή των λίθινων
αγγείων, που αποτελούν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της κυπριακής προκεραμεικής
(7000 - 5200 π.Χ.) περιόδου. Για την κατασκευή κοσμημάτων χρησιμοποίησαν τον
πικρόλιθο, μια πρασινωπή μαλακή πέτρα, η οποία βρίσκεται σε αφθονία στην κοίτη
του ποταμού Κούρη, δυτικά της Λεμεσού.
Ο οικισμός της Χοιροκοιτίας,
όπως και άλλοι οικισμοί της προκεραμεικής, εγκαταλείφθηκε ξαφνικά. Με την
πάροδο του χρόνου ο χώρος ξανακατοικήθηκε κατά τη νεολιθική περίοδο, όταν πλέον
ο άνθρωπος γνώριζε την κεραμεική τέχνη (5000 - 3900 π.Χ.). Από την περίοδο αυτή δεν
σώζεται κανένα αρχιτεκτονικό ίχνος στη Χοιροκοιτία.
ΠΗΓΗ: Τμ. Αρχαιοτήτων Κύπρου.
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.3.2020.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook