Του Απόστολου Τσακρίδη,
Οι πολυάριθμες λαξευτές
γραμμές που εντοπίστηκαν στο Νησί της Μάλτας αποτελούν ένα ανεξήγητο πεδίο
έρευνας για την προϊστορία του τόπου. Οι ερευνητές αδυνατούν να εξηγήσουν με
σαφήνεια την χρησιμότητα αυτών των αινιγματικών κατασκευών.
Στο ασβεστολιθικό ανάγλυφο των νησιών, της
Μάλτας και του Γκόζο έχουν επισημανθεί εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, παράλληλες
γραμμές που έχουν διαμορφωθεί με την διαδικασία της λάξευσης. Οι μεγαλιθικές
αυτές κατασκευές έχουν προβληματίσει αρκετά τους ειδικούς. Μερικά από τα
παράξενα αυτά λαξευτά σημάδια άλλοτε κατευθύνονται σε γκρεμούς ή συνεχίζουν την
πορεία τους από την ξηρά μέχρι και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ποιος
έκανε άραγε αυτές τις αινιγματικές κατασκευές και γιατί;
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΜΑΛΤΑ, ΕΔΩ.
Από τις πολυάριθμες θέσεις
που έχουν επισημανθεί και στα δύο νησιά, γνωστότερη είναι αυτή που βρίσκεται στον
προϊστορικό βράχο του Misrah Ghar il-Kbir, της Μάλτας. Εκεί, ο επισκέπτης
μπορεί να παρατηρήσει από κοντά τις εντυπωσιακές αυτές λαξευτές γραμμές. Επί
σειρά ετών, οι μεγαλιθικές αυτές κατασκευές έχουν προκαλέσει την περιέργεια των
ερευνητών, όπως αντίστοιχα προκαλούν, οι εντυπωσιακές γραμμές της Nazca του
Περού ή οι γιγαντιαίοι πέτρινοι κύκλοι στην Μέση Ανατολή (σε Τουρκία, Ιορδανία
και Συρία).
Οι προϊστορικοί «καρόδρομοι» ή cart-ruts της
Μάλτας, όπως τους ονομάζουν οι ερευνητές μπορούν να μας δώσουν ενδείξεις για
τις πρώτες κατασκευές μεταφοράς φορτίου (κάρων ή καροτσιών). Από τα ενδεικτικά
σημάδια της επιφανειακής διαμόρφωσης θα μπορούσε να υποτεθεί ότι, το βοηθητικό
μέσο μεταφοράς οδεύονταν διαμέσου των παράλληλων λαξευτών αυλακιών προς μια
καθορισμένη και ελεγχόμενη πορεία. Παρόμοιο τρόπο ελεγχόμενης μετακίνησης δια
μέσω τροχών, διαφορετικής όμως κατασκευής, συναντούμε στα καρότσια που
κινούνται στις ράγες των ορυχείων και αργότερα στους αυτοκινούμενους συρμούς
των σιδηροδρόμων, ενώ είναι επίσης γνωστή η χρήση του ελκήθρου ως μέσου
μεταφοράς με τη δυνατότητα της ολίσθησης.
Η ανάγκη μεταφοράς κάποιου είδους φορτίου πάνω
στο βραχώδες τοπίο (πιθανόν φορτίο που προέκυπτε μέσω της διαδικασίας
εξόρυξης), πιθανόν οδήγησε τον αρχαίο άνθρωπο σε αυτήν την λύση. Οι λαξευτοί
αύλακες έχουν βάθος περίπου 8 - 15 εκατοστών ή 60 εκατοστών με πλάτος που
φτάνει περίπου τα 140 εκατοστά, χωρίς όμως αυτό να είναι απόλυτο σε όλες τις
περιπτώσεις. Το βάθος των αυλακιών που μετρήθηκαν στην θέση San Gwann της
Μάλτας φτάνει το μισό μέτρο, καθιστώντας τα έτσι, στα βαθύτερα που βρέθηκαν.
Εάν αυτό είναι σωστό, τότε είναι αδύνατο το υποτιθέμενο μέσο μεταφοράς φορτίου να
μπορούσε να μετακινηθεί κατά μήκος των αυλακιών καθώς η πλατφόρμα / άξονας θα
πρέπει να είχε ύψος πάνω από 1-2 μέτρα (ΠΗΓΗ). Επομένως οι απόψεις των ερευνητών διίστανται.
Παρόμοιες μεγαλιθικές
κατασκευές εντοπίζονται στην Ιταλία, την Ελλάδα (σ.σ. λ.χ. στο ΔΙΟΝ ΠΙΕΡΙΑΣ), την Τουρκία, την Ισπανία, την
Γαλλία και τη Γερμανία, χωρίς αυτό να βεβαιώνει ότι υπάρχει κάποια κοινή
συσχέτιση τους με τις αντίστοιχες «γραμμές» της Μάλτας.
ΔΙΑΒΑΣΕ επίσης: Είχαν οι αρχαίοι τραίνα;
Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι οι αυλακωτές
γραμμές της Μάλτας προέκυψαν ύστερα από την επαναλαμβανόμενη χρήση των
καροτσιών, τροχήλατων ή έλκηθρων (με τροχούς ή σε δρομείς) που διέρχονταν πάνω
στην ίδια διαδρομή για δεκαετίες ή αιώνες. Ακόμα, πιστεύεται ότι το υλικό
φορτίο ενδέχεται να είχε μεταφερθεί χρησιμοποιώντας αυτό το σύστημα. Άλλοι
αναρωτιούνται αν οι κατασκευές αυτές ήταν ένα προϊστορικό σύστημα άρδευσης που
αποτελούνταν από τεχνητά κανάλια. Μια λιγότερο αποδεκτή θεωρία υποδηλώνει ότι
οι γραμμές εξυπηρετούσαν μία αρχαία αστρονομική εγκατάσταση.
Επίσης εικάζεται ότι, τις γραμμές δημιούργησαν
νέοι άποικοι που ήρθαν στη Μάλτα από τη Σικελία στις αρχές της Εποχής του
Χαλκού, περίπου το 2000 π.Χ.[1]
Κάποιοι ερευνητές συνδέουν
τις μυστηριώδεις γραμμές με τους επιβλητικούς και εντυπωσιακούς προϊστορικούς
μεγαλιθικούς ναούς της Μάλτας. Εκτιμάται επίσης ότι τα σημάδια αυτά ίσως είναι
κατάλοιπα στοιχεία που σχετίζονται με τα βοηθητικά έργα της κατασκευής των ναών
και μέσω των δρόμων αυτών πιθανόν να χρησιμοποιήθηκαν καρότσια που
εξυπηρετούσαν στη μεταφορά των ογκόλιθων από τα απομακρυσμένα λατομεία.
Οι μεγαλιθικοί ναοί της Μάλτας και του Γκόζο
είναι διάσημοι σε όλο τον κόσμο. Περισσότερες από 30 προϊστορικά ιερά και
οικιστικά κτίσματα χρονολογούνται από το 5500 - 2500 π.Χ. Τα μνημεία αυτά
συγκαταλέγονται ανάμεσα στα αρχαιότερα μνημεία του κόσμου.
Στο νοτιοανατολικό τμήμα του
Νομού Ροδόπης - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΝΟΜΟ ΡΟΔΟΠΗΣ, ΕΔΩ - και συγκεκριμένα στην περιοχή Κλίσετζικ, των Πετρωτών, σε μία
ιδιαίτερη τοποθεσία με πολυάριθμα ασβεστολιθικά βραχώδη εξάρματα, όπου
συνυπάρχουν υπαίθριοι λατρευτικοί χώροι μαζί με εντυπωσιακά λαξευτά νεκρικά
μνημεία (θαλαμοειδής τάφος Κλίσετζικ και λαξευμένος τάφος Ασκητών)[2],
βρίσκονται λαξευτά επιφανειακά σημάδια από παράλληλες ευθείες γραμμές που
ομοιάζουν με τις προϊστορικές γραμμές της Μάλτας. Δυστυχώς δεν υπάρχει καμία
πηγή ή αρχαιολογική έρευνα που να αιτιολογεί την χρήση ή την χρονολόγηση της
αναφερθείσας παρατήρησης. Πιθανόν ο σκοπός της κατασκευής τους να χρησίμευε στη
δυνατότητα μετακίνησης των βοηθητικών μέσων μεταφοράς φορτίου για τις ανάγκες κάποιου
σκοπού. Σε αντίθεση με την περιοχή Misrah Ghar il-Kbir της Μάλτας όπου υπάρχει
μεγάλο ενδιαφέρον από μελετητές και αρχαιολόγους και προβάλλεται ανάμεσα στα
πιο σημαντικά αξιοθέατα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, εδώ, στην περιοχή της
Ροδόπης, δεν υπάρχει ουδεμία ανάδειξη.
 |
| Αρχαίοι τροχιόδρομοι Ροδόπης Θράκης... |
Τελειώνοντας, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στα εντυπωσιακά και αξιοποιημένα Μεγαλιθικά συγκροτήματα του Χάνγκαρ Κιμ της Μάλτας που η χρονολόγηση τους ξεκινά πριν από 7.500 χρόνια! Το πανάρχαια αυτά μεγαλιθικά κτίσματα, έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον σε όλο τον πλανήτη και αποτελούν πόλο έλξης των τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο το νησί. Η οργάνωση του αρχαιολογικού χώρου με τα ειδικά στέγαστρα και τους ξύλινους διαδρόμους αποδεικνύει στην σημασία και την προσοχή που δίνουν οι τοπικοί φορείς στην αρχαία πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Η σκόπιμη σύγκριση μου (βλέπε φωτογραφία), με τα αντίστοιχα μεγαλιθικά ερείπια του Ίσμαρου - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΙΣΜΑΡΟ, ΕΔΩ - έχει σκοπό να αναδείξει την τεράστια αρχαιολογική σημασία που έχουν τα μεγαλιθικά ίχνη του πανίσχυρου Βασιλείου των μυθικών Κικόνων - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΚΙΚΟΝΕΣ, ΕΔΩ. Δυστυχώς, η χρονολογική τους εκτίμηση που τα αναγάγει στον 9ο – 8ο π.Χ. αιώνα, υποβαθμίζει την ήδη υποβαθμισμένη εικόνα για το προβεβλημένο παρελθόν της Θράκης. Οι ειδικοί επαναλαμβάνουν πορίσματα και εκτιμήσεις που είχαν γίνει στο παρελθόν χωρίς να υπάρχει περιθώριο αναθεώρησης ή επανεξέτασης. Οι φωτογραφίες μιλούν από μόνες τους.
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.3.2021.
- Ancient Origins.
- Οι Γιγαντιαίοι πέτρινοι
κύκλοι στη Μέση Ανατολή, ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του Κόσμου, στο περ. smithsonian.
- Κιοτσέκογλου Σ. «Μεγαλιθικά
Μνημεία στην Αιγαιακή Θράκη. Μια ανθρωπολογική προσέγγιση», διδακτορική
διατριβή, Blagoevgrad, 2018.
[1] Ωστόσο, ο Μαλτέζος αρχαιολόγος Anthony Bonanno θεωρεί
ότι οι κατασκευές αυτές είναι φοινικικής προέλευσης, με μεταγενέστερη
χρονολόγηση τον 7ο αιώνα π.Χ.
[2] ΠΗΓΗ: Κιοτσέκογλου Σ, σελ. 156-158, 147-148, 2018.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook