Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα μουσείο
στο Λίμερικ / Limerick Ιρλανδίας εξετάζει την διαδικασία επιστροφής ενός
«λεηλατημένου» γλυπτού στην Νιγηρία, καθώς η παγκόσμια συζήτηση για την επιστροφή κλεμμένων έργων τέχνης έχει αρχίσει και όσο πάει και ενισχύεται και θεριεύει…
Ο Jill
Cousins, διευθύνων σύμβουλος και διευθυντής του Μουσείου Hunt, δήλωσε ότι το
μουσείο ευρίσκεται στην διαδικασία καθορισμού των βημάτων για την αποκατάσταση
του αντικειμένου. Ωστόσο, η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη αφού το αντικείμενο
δεν ανήκει στο Μουσείο Hunt, αλλά είναι μάλλον δάνειο σε αυτό, από κάποιον τρίτο,
τον οποίο δεν μπόρεσε να βρει και να αναφέρει το μουσείο.
«Νομίζω ότι
η ηθική επιταγή για αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική. Έχει γίνει βαρύτερο κάτω
από το Κίνημα Black Lives Matter», είπε ο κ. Cousins. Πραγματικά πιστεύω ότι
είναι μέρος της αποικιακής ιστορίας που χρειάζεται κάποια αποκατάσταση».
Η τέχνη του Μπενίν έγινε γνωστή γενικά στους Ευρωπαίους το 1897, μετά την σφαγή και την λεηλασία του Μπενίν από τους Βρετανούς.
Οι εκκλήσεις
για επιστροφή αυτών των έργων τέχνης είναι ισχυρότερες από ποτέ, καθώς η πόλη
του Μπενίν, η πρωτεύουσα του κράτους των Έντο, θα φιλοξενήσει ένα νέο Βασιλικό
Μουσείο Μπενίν. - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΜΠΕΝΙΝ, ΕΔΩ.
Το χειροποίητο
αντικείμενο αγοράστηκε σε δημοπρασία έργων τέχνης, την δεκαετία του 1970. Ο τ. ιδιοκτήτης,
δεν είναι απολύτως γνωστός, είπε ο κ. Cousins.
Ο διευθυντής
του μουσείου είπε ότι η ιστορική σημασία του αντικειμένου, καθώς και ο αριθμός
των νεκρών, είναι το κύριο επιχείρημα για την επιστροφή του στην Νιγηρία.
Το μουσείο
συνεργάζεται ήδη με την Digital Benin, ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε από το Museum
am Rothenbaumin Hamburg για την ψηφιακή δικτύωση των παγκοσμίως διεσπαρμένων
έργων τέχνης από το πρώην Βασίλειο του Μπενίν.
Ο καθηγητής
σύγχρονης αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Dan Hicks, συγγραφέας
του βιβλίου «Brutish Museums: The Benin Bronzes, Colonial Violence and Cultural Restitution»,
απαριθμεί τις τοποθεσίες όλων των αντικειμένων που εκλάπησαν κατά την διάρκεια αυτής
της λεηλασίας. Ο κ. Hicks είναι υποστηρικτής της αποκατάστασης τέτοιων
αντικειμένων. «Πρόκειται για την επιστροφή κλεμμένων αγαθών», είπε όταν
ρωτήθηκε. «Κατά την γνώμη μου, συνέχισε, δεν υπάρχει χώρος για κλεμμένα αντικείμενα
σε ένα ευρωπαϊκό μουσείο. Ανεξάρτητα από το πώς αποκτήθηκαν από το μουσείο. Ακόμη
κι αν αγοράστηκαν σε δημοπρασία, αυτό δεν σημαίνει ότι το αντικείμενο δεν είναι ένα
λεηλατημένο αντικείμενο, που πρέπει να επιστραφεί. Η λεηλασία των αποικιοκρατών σε
αυτήν την πολύ μοναδική περίοδο 1880 - 1930 ήταν μια άμεση προβολή στρατιωτικής
- πολιτιστικής υπεροχής, της λευκής υπεροχής».
ΠΗΓΗ: R. O'ROURKE «Limerick museum considers return of artefact to Nigeria», στο Irish Examiner, 3.4.2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.4.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook