Του Γιώργου Λεκάκη
Πολλοί συγγραφείς – ακόμη και της αφρικανικής ιστορίας - δεν πίστευαν μέχρι προσφάτως ότι οι αφρικανικές κοινωνίες είχαν κάποιο είδος γραφής / συγγραφής. Αυτή η θεωρία έπαυσε, μετά την εκ νέου ανακάλυψη συλλογών αρχαίων χειρογράφων, μερικά από τα οποία χρονολογούνται τουλάχιστον από τον 8ο αιώνα μ.Χ.
Στις πόλεις της δυτικής
Αφρικής, Chinguetti, Walata, Oudane, Kano και Agadez, χιλιάδες ακόμη αρχαία χειρόγραφα
έχουν διασωθεί.
Περίπου 1.000.000 χειρόγραφα
κατάφεραν να επιβιώσουν από τη βόρειο Γουινέα και την Γκάνα μέχρι τις ακτές της
Μεσογείου, από τους πραγματικούς και σημερινούς κινδύνους όπως είναι οι
πυρκαγιές, τα έντομα και οι λεηλασίες.
Το National Geographic προβλέπει επίσης ότι έχουν διασωθεί 700.000 χειρόγραφα μόνο στην πόλη Τιμπουκτού. - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΜΑΛΙ, ΕΔΩ.
Τοπικές οικογένειες και ιδρύματα εξακολουθούν να κατέχουν και να
διατηρούν πάνω από 60 βιβλιοθήκες στο Τιμπουκτού, μερικές από τις οποίες είναι
συλλογές που επέζησαν από την αναταραχή στην πόλη, καθώς και από τις
καταστροφές της φύσης.
Το Ινστιτούτο Ahmed Baba, που
ιδρύθηκε το 1979 και πήρε το όνομά του από τον διάσημο μελετητή του 16ου
- 17ου αιώνα, που θεωρείται ο μεγαλύτερος στην Αφρική, είναι ένα αληθινό
παράδειγμα αυτού. Σήμερα, το ινστιτούτο διαθέτει μόνο περίπου 30.000 χειρόγραφα,
τα οποία συνεχώς εξετάζονται, καταλογογραφούνται και αποθηκεύονται. Αλλά την
εποχή της γαλλικής αποικιακής κατοχής και διοίκησης του Τιμπουκτού (1894-1959),
πολλά από αυτά τα χειρόγραφα τα πήραν οι κατοχικοί Γάλλοι αποικιοκράτες. Κάποια
έφεραν στο φως, κάποια όχι…
Γι’ αυτό, πολλές οικογένειες
εκεί εξακολουθούν να αρνούνται να επιτρέψουν την είσοδο των ερευνητών, έχοντας αναμνήσεις
της γαλλικής λεηλασίας. Πολλά δε κείμενα χάθηκαν, λόγω κλιματικών επιπτώσεων,
συμπεριλαμβανομένης της ξηρασίας.
Από τα σωζόμενα χειρόγραφα
είναι:
* Τα κύρια ισλαμικά κείμενα (κοράνια, συλλογές hadith / χαντίθ (πράξεις ή ρήσεις προφήτη), κείμενα των σούφι και λατρευτικά κείμενα),
* Δραστηριότητες της ισλαμικής νομικής σχολής στο Maliki / Μαλίκι.
* Κείμενα «μουσουλμανικής
επιστήμης» (γραμματικής, μαθηματικών, αστρονομίας).
* Ιστορικά έργα από την
περιοχή (συμβόλαια, σχολικά, ιστορικά χρονικά, ποίησης, σημειώσεις, κλπ.).
Πολλά από τα χειρόγραφα
παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για τους ιδιοκτήτες τους. Ορισμένα έγγραφα
αναφέρουν φρικτές σχέσεις μιας οικογένειας με μια άλλη, που μπορεί να συνέβησαν
πολύ καιρό πριν, αλλά εξακολουθούν να έχουν νόημα μέχρι σήμερα. Όπως και στην
αμφισβητούμενη ιδιοκτησία γης και ακινήτων.
Επί πλέον, τα γαλλικά
εισήχθησαν αναγκαστικά ως γλώσσα και διδασκαλία της περιοχής, πράγμα που
σημαίνει ότι πολλοί ιδιοκτήτες έχασαν την ικανότητά τους να διαβάζουν και να
κατανοούν τα χειρόγραφα στις γλώσσες στις οποίες γράφτηκαν αρχικώς.
Τελικά, μόλις το 1985 η ακαδημαϊκή έρευνα της περιοχής, άρχισε να παίρνει ‘μπρός… Πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειασθεί πολύς χρόνος για να κατανοηθούν πλήρως τα χειρογράφων που βρέθηκαν...
ΠΗΓΗ: «700,000 ANCIENT AFRICAN BOOKS SURVIVED IN TIMBUKTU UNIVERSITY, MALI», African History Books, 30.11.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.12.2020.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook