Ολυμπιακοί Αγώνες 1956, Μελβούρνη: Μετάλλιο για την Ελλάδα! Η Γερμανία αγωνίστηκε… ενωμένη! - Τα πρώτα μποϋκοτάζ… - του Α. Γ. Λεκάκη

Ολυμπιακοί Αγώνες 1956, Μελβούρνη:
Μετάλλιο για την Ελλάδα!
Η Γερμανία αγωνίστηκε… ενωμένη!
Τα πρώτα μποϋκοτάζ…

Του αθλητικογράφου Ανδρέα Γ. Λεκάκη

 

Το 1956, είχε φτάσει η ώρα οι Ολυμπιακοί Αγώνες να διεξαχθούν για πρώτη φορά στο νότιο ημισφαίριο και μάλιστα σε μια διαφορετική ήπειρο, την μακρινή Αυστραλία. Η Μελβούρνη ήταν αυτή που πήρε το χρίσμα από τη ΔΟΕ και δε μπορούμε να πούμε πως τα πήγε ιδιαίτερα καλά στο προπαρασκευαστικό στάδιο, αφού οι εργασίες προχωρούσαν με πολύ αργό ρυθμό (η Ρώμη που θα αναλάμβανε την επόμενη διοργάνωση ήταν πιο μπροστά στα έργα όπως αναφέρεται!), κάτι που έκανε τον ίδιο τον Πρόεδρο της Επιτροπής, Έιβρι Μπράντατζ, να επισκεφθεί την πόλη και να επιθεωρήσει ο ίδιος την κατάσταση. Ήταν όμως δύο ιστορικά γεγονότα που απείλησαν να τινάξουν στον αέρα τη διοργάνωση.


ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ, ΕΔΩ. 


Το ένα ήταν η επέμβαση των Σοβιετικών στην Ουγγαρία με 1.000 άρματα μάχης προκειμένου να καταστείλουν τον φοιτητικό ξεσηκωμό, η οποία εξελίχθηκε σε τραγωδία, και το άλλο το κλείσιμο της Διώρυγας της Σουέζ. Στην ταραγμένη εκείνη περίοδο είχαμε και τα πρώτα μποϋκοτάζ των Αγώνων, με την αρχή να κάνει η Ολλανδία και την Ισπανία και την Ελβετία να την ακολουθούν. Ακόμη, η Αίγυπτος που δεν ήθελε να συμμετέχουν στη διοργάνωση οι επιδρομείς στα εδάφη της Βρετανοί, Γάλλοι και Ισραηλινοί απέσυρε τη συμμετοχή της, ενώ το ίδιο έκαναν Ιράκ και Λίβανος. Τέλος, ούτε η Κίνα δήλωσε συμμετοχή λόγω του ότι δεν κατέστη δυνατό να πάρει μέρος η Ταϊβάν. Με το πολιτικό θερμόμετρο ανεβασμένο και την αποχή σε υψηλά επίπεδα, οι Αγώνες της Μελβούρνης δεν επρόκειτο να ξεκινήσουν με τις καλύτερες προϋποθέσεις.

 

Ωστόσο, υπήρξαν και κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα. Στην ιστορία έμεινε ο λόγος του Προέδρου της ΔΟΕ, Έιβρι Μπράντατζ, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: “Δεν είναι δυνατόν και δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται οι Αγώνες για πολιτικούς σκοπούς. Οι Ολυμπιάδες είναι η παγκόσμια έκφραση της ενδόμυχης ελπίδας και της προσευχής των ανθρώπων, για την ειρήνη και την ησυχία...”. Άλλωστε, όπως συνέβη και με τις διοργανώσεις μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, οι Ολυμπιακοί Αγώνες αντιπροσώπευαν πάντα την ελπίδα και τη συμφιλίωση, σε περιόδους που η ανθρωπότητα δοκιμάστηκε και πέρασε πολλά δεινά. Και μιας και μιλάμε για συμφιλίωση, χαρακτηριστική στη διοργάνωση της Μελβούρνης υπήρξε η ένωση των δύο Γερμανιών, Δυτικής και Ανατολικής, με τους Γερμανούς να αγωνίζονται σαν ένα έθνος και μάλιστα να αποφασίζουν πως σε περίπτωση νίκης κάποιου αθλητή τους να μην ακούγεται ένας από τους δύο εθνικούς ύμνους, αλλά ο “Ύμνος στη Χαρά” από την 9η συμφωνία του Μπετόβεν. Οι Ολυμπιακοί αυτοί, άλλωστε, έμειναν στην ιστορία ως οι “Ολυμπιακοί της συμφιλίωσης”, με τους αθλητές όλων των χωρών μάλιστα στην τελετή λήξης να γίνονται ένα και να χορεύουν όλοι μαζί σε μια πολύ όμορφη εικόνα.

 

Οι Αγώνες ξεκίνησαν με μικρή συμμετοχή σε σχέση με τις τελευταίες Ολυμπιάδες (λιγότεροι από 3.500 αθλητές και αθλήτριες πήραν μέρος), ενώ πολλά αγωνίσματα έγιναν κάτω από κακές καιρικές συνθήκες. Το αξιοπερίεργο ήταν πως η Ολυμπιακή Φλόγα μεταφέρθηκε ταυτόχρονα τόσο στη Μελβούρνη όσο και στη... Στοκχόλμη! Ο λόγος; Στην Αυστραλία είχε επιβληθεί εξάμηνη καραντίνα και απαγορευόταν η είσοδος στη χώρα ζώων από άλλες χώρες υπό το φόβο ασθενειών, έτσι τα αγωνίσματα της ιππασίας έγιναν στη Σουηδία!

Σκηνή από την υποδοχή του Αρκά ήρωα ολυμπιονίκη
Γιώργου Ρουμπάνη,
στον αερολιμένα Αθηνών, στις 16.12.1956...

Πρώτο μετάλλιο μετά από 44 χρόνια για την Ελλάδα!

Η χώρα μας εκπροσωπήθηκε στη Μελβούρνη από 13 αθλητές και κατάφερε να κατακτήσει ένα μετάλλιο στο στίβο για πρώτη φορά μετά από 44 χρόνια και το χάλκινο του Τσικλητήρα στη Στοκχόλμη το 1912. Αυτό ήταν και πάλι ένα χάλκινο, με τον Γιώργο Ρουμπάνη να το κερδίζει στο άλμα επί κοντώ με επίδοση 4.50, σε ένα αγώνισμα που διήρκησε συνολικά οκτώ ώρες! Ο Ρουμπάνης, ο οποίος μάλιστα έτυχε αποθεωτικής υποδοχής στο αεροδρόμιο κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα, γεννήθηκε το 1929 στην Τρίπολη και στη διάρκεια της καριέρας του κατέρριψε δυο φορές το ρεκόρ Ευρώπης με επιδόσεις 4.55 και 4.60. Όσον αφορά άλλες ελληνικές διακρίσεις, ο Αντώνης Γεωργούλης κατετάγη έκτος στην ελληνορωμαϊκή πάλη και ο Γιώργος Τσακανίκας όγδοος στη σφαιροβολία.

Το μετάλλιο έγραφε στην αρχαία ελληνική γραφή ΟLΥΜΠΙΑ / ΟΛΥΜΠΙΑ...

Μπέτι Κάθμπερτ, κορίτσι από χρυσάφι

Για μια ακόμη διοργάνωση οι Αμερικανοί κυριάρχησαν στο στίβο, με έναν από τους κορυφαίους σπρίντερ όλων των εποχών, τον Μπόμπι Μόροου, να κερδίζει τρία χρυσά στα 100 μ., 200 μ. και στη σκυταλοδρομία 4x100.

Τρία χρυσά κατέκτησε και η δρομέας από την Αυστραλία, Μπέτι Κάθμπερτ, αθλήτρια που έγραψε ιστορία στο στίβο. Μόλις στα 18 της χρόνια, κερδίζει στα 100 μ., στα 200 μ. και στη σκυταλοδρομία 4x100, κάνοντας και ένα παγκόσμιο ρεκόρ. Το εκπληκτικό είναι πως πριν από τους Ολυμπιακούς είχε πειστεί πως δε θα βρίσκεται στην ολυμπιακή ομάδα της Αυστραλίας, αγοράζοντας εισιτήρια για να παρακολουθήσει τους Αγώνες από τις κερκίδες! Στη διοργάνωση της Ρώμης το 1960 θα αποσυρθεί λόγω ενός τραυματισμού στον μηρό, όμως το 1964 στο Τόκιο θα πάρει άλλο ένα χρυσό στα 400 μ., αγώνισμα που μόλις είχε συμπεριληφθεί στο ολυμπιακό πρόγραμμα για τις γυναίκες, και θα γίνει η πρώτη αθλήτρια που κερδίζει χρυσό σε τρεις αγώνες ταχύτητας (100, 200, 400 μ.). Κάτοχος δώδεκα παγκοσμίων ρεκόρ μεταξύ 1956 και 1963, η Κάθμπερτ θα εμφανιστεί στους επόμενους Ολυμπιακούς επί αυστραλιανού εδάφους, στο Σίδνεϋ το 2000, πολύ άρρωστη πια και καθισμένη σε αναπηρική καρέκλα, κρατώντας την ολυμπιακή φλόγα στην τελετή έναρξης.

Μεγάλος πρωταγωνιστής και ο Ρώσος Βλαντιμίρ Κουτς, που κέρδισε στα 5.000 και στα 10.000 μέτρα. Στον μαραθώνιο δέσποζε η συμμετοχή της “ατμομηχανής”, του σπουδαίου Εμίλ Ζάτοπεκ με τέσσερα χρυσά μετάλλια στις προηγούμενες Ολυμπιάδες, όμως θα βγει έκτος, με την πρώτη θέση να πηγαίνει στον Γάλλο Αλέν Μιμούν.


Η “μαύρη αράχνη” έγινε... χρυσή

Στο ποδοσφαιρικό τουρνουά, χρυσό μετάλλιο κατέκτησε η εθνική Σοβιετικής Ένωσης, η οποία στον τελικό επικράτησε με 1-0 τη Γιουγκοσλαβίας. Οι δυο αυτές ομάδες θα τα έλεγαν ξανά σε τέσσερα χρόνια, στον τελικό του πρώτου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος της ιστορίας στη Γαλλία, εκεί όπου πάλι η ΕΣΣΔ θα κατακτούσε τον τίτλο. Τερματοφύλακας για τους Σοβιετικούς σε αυτή την Ολυμπιάδα δεν ήταν άλλος από τον θρυλικό Λεβ Γιασίν, τον επονομαζόμενο και ως “μαύρη αράχνη” λόγω του ότι συχνά φορούσε μαύρη στολή και δέσποζε κάτω από τα γκολπόστ “τρομάζοντας” τους αντιπάλους του. Εννιά φορές ψηφίστηκε ως ο κορυφαίος τερματοφύλακας στην Ευρώπη, ενώ εκτός από το χρυσό στη Μελβούρνη και το Ευρωπαϊκό στη Γαλλία κατέκτησε επίσης πέντε πρωταθλήματα και τρία κύπελλα με τη Ντιναμό Μόσχας. Η μεγαλύτερη προσωπική του διάκριση βέβαια ήταν η κατάκτηση της “Χρυσής Μπάλας” το 1963. Παραμένει μέχρι και σήμερα ο μοναδικός τερματοφύλακας που έχει κερδίσει το κορυφαίο ατομικό ποδοσφαιρικό βραβείο!

Από μπλε... κόκκινη η πισίνα από τα αίματα!

Η εθνική Ουγγαρίας πήρε το χρυσό μετάλλιο στην υδατοσφαίριση νικώντας στον τελικό τη Γιουγκοσλαβία. Για να φτάσει ως εκεί, όμως, χρειάστηκε να περάσει πρώτα από τους Σοβιετικούς, τους οποίους και νίκησε σε ένα επεισοδιακό παιχνίδι. Ο αγώνας διεξήχθη λίγες μέρες μετά την εισβολή των Σοβιετικών στην Ουγγαρία και το κλίμα ήταν τεταμένο, με τους ξυλοδαρμούς να δίνουν και να παίρνουν και τις αναφορές να κάνουν λόγο για μια πισίνα που βάφτηκε... κόκκινη από τα αίματα!

 

- Δεύτερο χρυσό για τον Βραζιλιάνο Φερέιρα ντα Σίλβα στο τριπλούν με επίδοση 16.35

- Δεύτερο χρυσό και για τον Πάρι Ο' Μπράιεν στη σφαιροβολία

- Ο Αμερικανός Αλ Έρτερ κατακτά το χρυσό στη δισκοβολία. Θα επαναλάβει τον θρίαμβό του και στις επόμενες τρεις Ολυμπιάδες, φτάνοντας συνολικά τα τέσσερα σερί χρυσά!

- Μετά την επιτυχία του στο Ελσίνκι, ο “ιπτάμενος ιερέας” Μπομπ Ρίτσαρντς παίρνει άλλο ένα χρυσό στο άλμα επί κοντώ

- Χρυσός στη σφυροβολία ο Αμερικανός Χαλ Κόνολι, που είχε γεννηθεί με το αριστερό του χέρι ατροφικό

- Θρίαμβος για τους Αυστραλούς στην κολύμβηση ανδρών με πέντε χρυσά

- Η Αυστραλή Ντόουν Φρέιζερ θα κερδίσει το χρυσό στα 100 μ. ελεύθερο στην κολύμβηση και αυτή ήταν η πρώτη από τις τρεις συνεχόμενες φορές που θα έφτανε σε αυτήν την επιτυχία

- Μεγάλες μορφές στα αγωνίσματα της γυμναστικής η Ρωσίδα Λαρίσα Λατίνινα με τέσσερα χρυσά, ο Βίκτορ Τσουκάριν με άλλα τρία χρυσά στη συγκομιδή του (είχε τέσσερα χρυσά και δύο αργυρά στο Ελσίνκι) και η Ουγγαρέζα Άγκνες Κέλετι, επίσης με τρία χρυσά

- Χρυσός σε τρίτη συνεχόμενη Ολυμπιάδα ο Ούγγρος πυγμάχος Λάζλο Παπ

- Άλλο ένα χρυσό για την εθνική ΗΠΑ στο μπάσκετ (τέταρτο συνολικά), ενώ στο χόκεϊ επί χόρτου οι Ινδοί κατακτούν για έκτη συνεχόμενη φορά το χρυσό

 

ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 17.11.2021.

Μιχαηλίδης Τ.“Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού”, εκδόσεις Δρακόπουλου, 1961.

Νάτσιος Αντ. “Ένας αιώνας Ολυμπιακοί Αγώνες”, 1997.

Συρράκος Κ. “Ολυμπιακοί Αγώνες: Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα”, ΕΥΡΩΤΥΠ, 1984.

“Αρχαίοι και σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες”, εκδόσεις Promote, 1972

Billioud Jean-Michel“40 Πρωταθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων”, Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, 2020.

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ.

 

Ολυμπιακοι Αγωνες, Ολυμπια Olympia Μελβουρνη, Αυστραλια, 1956, Ουγγαρια, Σοβιετικη Ενωση, ακοντιστρια εισβολη, Διωρυγα του Σουεζ, Ειβρι Μπραντατζ, ΔΟΕ, Ολλανδια, Ισπανια, Ελβετια, Κινα, Ταϊβαν, Αιγυπτος, Ιρακ, Λιβανος, Ολυμπιαδα, Γερμανια, Ανατολικη, Δυτικη, Υμνος στη Χαρα, εννατη ενατη 9η συμφωνια Μπετοβεν, ιππασια, καραντινα, Σουηδια, Στοκχολμη, ΗΠΑ, στιβος, Μοροου, Καθμπερτ, Ρωμη, 1960, Τοκιο, 1964, Ελλαδα, Τσικλητηρας, Ρουμπανης, αλμα επι κοντω, Τριπολη Αρκαδιας, Αρκαδια Γεωργουλης, Τσακανικας, παλη, σφαιροβολια, Κουτς, Μαραθωνιος, Ζατοπεκ, Μιμούν, αρχαια ελληνικη γραφη Γαλλια, ποδοσφαιρο, Γιασιν, μαυρη αραχνη, τερματοφυλακας, Χρυση Μπαλα, Ευρωπαϊκο Πρωταθλημα, πισινα, αιματα, υδατοσφαιριση, ντα Σιλβα, τριπλουν, Ο' Μπραιεν, Ερτερ, δισκοβολια, Ελσινκι, Ριτσαρντς, Κονολι, σφυροβολια, κολυμβηση, Φρειζερ, γυμναστικη, Λατινινα, Τσουκαριν, Κελετι, Παπ, πυγμαχια, μπασκετ, χοκει επι χορτου, Ινδια, κινηματογραφος πανθεον αστορ ραδιο σιτυ, κινηματογραφικο εργο, 16 Δεκεμβριου 1956, αερολιμενας Αθηνων, ηρωας
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ