Του Γιώργου Λεκάκη
Σε ένα αρχαίο ελληνικό κείμενο
διαβάζουμε «…Ἀπὸ δὲ τῶν πετεινῶν (*) πάλιν, ἃ κελεύει μὴ ἐσθίειν, ταῦτά ἐστιν· ὁ ἀετὸς,
ὁ γρὺψ, ὁ ἁλιάετος, ὁ γὺψ, ὁ ἰκτῖνος[1], καὶ τὰ
τούτοις ὅμοια· καὶ κόραξ, καὶ τὰ ὅμοια τούτῳ, καὶ στρουθὸς[2], καὶ γλαὺξ,
καὶ λάρος[3], καὶ τὰ ὅμοια
αὐτοῖς, καὶ ἱέραξ, καὶ τὰ τούτῳ ὅμοια, καὶ νυκτικόραξ, καὶ καταράκτης[4], καὶ ἴβις[5], καὶ πορφυρίων[6], καὶ
πελεκὰν, καὶ κύκνος, καὶ ἐρωδιὸς, καὶ χαραδριὸς[7], καὶ τὰ ὅμοια
αὐτοῖς, καὶ ἔποψ[8], καὶ
νυκτερίς». Το κείμενο συμπεριελήφθη στο θεωρούμενο ως έργο του αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας,
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ[9], «Σύνοψις
των Αγίων Γραφών / Synopsis scripturae sacrae»[10]…
Το έργο πρωτοδημοσιεύτηκε από
τον P. Felckmann στο «Operum sancti patris nostri Athanasii archiepiscopi
Alexandrini», τ. β΄, Χαϊδελβέργη / Heidelberg, 1600, σελ. 61-136, με λατινική
μετάφραση του Wolfgang Musculus[14]. Αλλά το
χειρόγραφο του Eton φέρει σημάδια χρήσεως (μάλλον ως υπόδειγμα για αυτήν την
έκδοση) και εν συνεχεία… εξαφανίστηκε! Όλες οι επόμενες εκδόσεις βασίσθηκαν στην
έκδοση του Felckmann… Το κείμενο επιμελήθηκε ξανά ο Montfaucon και επανεκδόθηκε
από τον J.-P. Migne στην «Ελληνική Πατρολογία» (Patrologia Graeca, vol. 28, σελ.
281-438 - ΔΙΑΒΑΣΤΕ την αρχή του το ΕΔΩ).
Το κείμενο χαρακτηρίζει τα «απόκρυφα»
της Παλαιάς Διαθήκης ως «χρήσιμα για ανάγνωση», και αλλαχού αναφέρει ότι «δεν
πρέπει να διαβαστούν»!!!
Κανένα έργο με αυτόν τον
τίτλο δεν αποδίδεται στον Αθανάσιο, σε καμμία αρχαία ή μεσαιωνική πηγή. (Έχουμε
λεπτομερείς καταλόγους των έργου του – βλ. Ιερώνυμος (de viris illustribus 87)
και Φώτιος (κωδ. 32, 139, 140).
Γι’ αυτό, το έργο θεωρείται
ψευδές και συρραφή άλλων αρχαιότερων κειμένων, και εν τέλει παραβλέφθηκε…
Και η «οδύσσεια της γνώσεως και της αληθείας» συνεχίζεται…
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
20.9.2018.
- Dorival Gilles, 2005.
- Zahn Theodor «Geschichte des neutestamentlichen Kanons», 1890, τ. 2, Hälfte 1, σελ. 302-318.
- Pearse R. «What the heck is the “Synopsis Scripturae Sacrae” of ps. Athanasius?», 18.9 2018.
(*) πετεινά > πτηνά = όσα πετούν.
[1] Είδος αρπακτικού ιέρακος.
[2] Σπουργίτης.
[3] Γλάρος.
[4] Ή καταρράκτης – είδος θαλασσοπουλιού.
[5] Υδρόβιο πτηνό των λιμνών, ιερό για τους Αιγυπτίους,
που του απέδιδαν θείες τιμές.
[6] Νερόκοτα.
[7] Πτηνό των χαραδρών, πολύ λαίμαργο > μτφ. Λαίμαργος,
αδηφάγος άνθρωπος.
[8] Τσαλαπετεινός.
[9] Του λεγομένου «Μεγάλου» Αθανασίου (298; - 373 μ.Χ.) ο
οποίος τιμάται ως άγιος Αθανάσιος και πατέρας της Εκκλησίας, από την Ανατολική
Ορθόδοξη, την Κοπτική Ορθόδοξη, την Ρωμαιοκαθολική, τις Λουθηρανικές και τις
Αγγλικανικές εκκλησίες!
Κι όμως αυτός ο «άγιος» (και)
για τους Έλληνες έγραψε βιβλίο με τίτλο: «Κατά Ελλήνων» / «Κατά ειδώλων»!!!
Άλλα έργα του: «Λόγος περί
ενανθρωπήσεως του Λόγου», «περί ψαλμών, «Βίος και Πολιτεία Πατρός Αντωνίου»,
«Περί Παρθενίας». και πολλές επιστολές - στην λθ΄ (39η) μάλιστα υπάρχει κανόνας
/ κατάλογος των βιβλίων της Καινής Διαθήκης, όπου απαριθμεί 27 βιβλία της
Καινής Διαθήκης, με χωρία, που απαγγέλλονταν ως «κανονικά» - πριν αποκοπούν και
λογοκριθούν έως ότου μείνουν μόνο τα σήμερα θεωρούμενα «θεόπνευστα» και «κανονικά».
Του αποδίδεται και το «Σύμβολο / Symbolum
Quicunqve». - βλ. περισσότερα: Γ. Λεκάκης "Τάματα και αναθήματα".
[10] Βλ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ «Synopsis
scripturae sacrae» [Sp.] {2035.071}. 28.300.53 - Clavis Patrum Graecorum, CPG 2249.
[11] Αργότερα βρέθηκαν και άλλα χειρόγραφά του: Tübingen
Mb 10 (16ου αι.), Vienna theol. gr. 249 (16ου αι.) και
δύο ελληνικά χειρόγραφα του 18ου αιώνα – βλ. Pinakes.
[12] Codex
Etonensis 144 (τ. B. l 5. 13).
[13] Βλ. Texts and Studies 3, «Euthaliana», σελ. 106-120,
με μια συρραφή του χειρογράφου σε σχέση με το κείμενο του PG.
[14] Ο Musculus μετέφρασε και την «Σύνοψη» του Δωρόθεου
της Τύρου.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook