Κλαυδίου Πτολεμαίου
Γεωγραφική Υφήγησις:
Ψηφιακή ανάλυση, αξιολόγηση,
επεξεργασία και απεικόνιση
των συντεταγμένων του Ελληνικού χώρου,
της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου
με βάση 4 κώδικες και 15 έντυπες εκδόσεις,
από τον Urbinas graecus 82
(13ος αι.) μέχρι σήμερα
Της Αγγελικής Τσορλίνη
Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος, στο
έργο του Γεωγραφική Ὑφήγησις, του 2ο αι. μ.Χ., συγκεντρώνει τις χαρτογραφικές
γνώσεις της εποχής του, δίνει οδηγίες για την κατασκευή χάρτη με την απεικόνιση
της σφαιρικής Γης στο επίπεδο, θέτοντας έτσι σε επιστημονική βάση την κατασκευή
χαρτών με μέθοδο η οποία ισχύει μέχρι σήμερα, και καταγράφει 6.500 τόπους του
τότε γνωστού κόσμου με την ονομασία και τις γεωγραφικές τους συντεταγμένες.
Η
παρούσα διατριβή εστιάζεται κυρίως στο αριθμητικό μέρος της Γεωγραφίας για τον
γεωγραφικό χώρο της Μεσογείου, της Ελλάδας και του Εύξεινου Πόντου και
ειδικότερα στην ανάλυση των συντεταγμένων των τοπωνυμίων που καταγράφονται σε 4
κώδικες και 15 έντυπες εκδόσεις της, από τον 13ο αι. μέχρι τις μέρες μας.
Σκοπός της έρευνας είναι η δημιουργία ενός νέου διορθωμένου Καταλόγου
συντεταγμένων της Γεωγραφίας για την περιοχή ενδιαφέροντος και η μελέτη των
πτολεμαϊκών συντεταγμένων που καταγράφονται σε αυτήν, σε σχέση με τις
αντίστοιχες σημερινές τιμές, ώστε να δοθεί ένα νέο χαρτογραφικό μοντέλο της
χωρικής σχέσης μεταξύ της πτολεμαϊκής και της σημερινής γεωμετρίας στη
γεωγραφική συγκεκριμένη περιοχή. Για τον σκοπό αυτό γίνεται η χαρτογραφική
επεξεργασία των συντεταγμένων των τοπωνυμίων του καταλόγου GeoPtolemy-, η
αναγωγή των τιμών μετά την απαλοιφή συστηματικών χωρικών τάσεων των διαφορών
του γεωγραφικού πλάτους και μήκους και η ανάλυση των παραμορφώσεων του
πτολεμαϊκού χάρτη σε σχέση με τον σύγχρονο. Τμήμα της διατριβής αποτελεί η
μελέτη των βέλτιστων σφαιρών που προσαρμόζονται καλύτερα στις πτολεμαϊκές
συντεταγμένες των περιοχών και η σύγκριση του νέου καταλόγου συντεταγμένων με
χαρακτηριστικούς χάρτες, οι οποίοι προέρχονται από εκδόσεις της πτολεμαϊκής
Γεωγραφίας, αλλά και των χαρτών μεταξύ τους, καταλήγοντας σε συμπεράσματα
σχετικά με τις μεθόδους σύνταξης των χαρτών. Στα συμπεράσματα ανακεφαλαιώνονται
τα αποτελέσματα της μελέτης, ελέγχεται η ικανοποίηση των κινήτρων και των
στόχων που είχαν τεθεί στην αρχή της εργασίας και υπογραμμίζονται τα κυριότερα
ευρήματα, ενώ διατυπώνονται σκέψεις για τη συνέχιση της έρευνας σε διάφορα
θέματα, που προέκυψαν σε κάθε στάδιο της έρευνας.Η εργασία συμπληρώνεται από
689 υποσημειώσεις στα κεφάλαια, βιβλιογραφικές και σχολιασμούς, από 123
αναλυτικούς πίνακες τιμών και από 374 εικόνες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται ο
“γενεαλογικός” χάρτης των εκδόσεων, οι τυποποιημένοι συγκριτικοί χάρτες των
συντεταγμένων και οι 30 χάρτες με τα αποτελέσματα της χαρτογραφικής ανάλυσης
της γεωμετρίας του πτολεμαϊκού χάρτη σε σχέση με σημερινό πρότυπο και τις
απεικονίσεις των σχετικών παραμορφώσεων.
ΠΗΓΗ: Αγγ. Τσορλίνη "Claudius Ptolemy Γεωγραφική Υφήγησις (Geographia):
digital analysis, evaluation, processing and mapping the coordinates of Greece,
the Mediterranean and the Black Sea, based on 4 manuscripts and 15 printed
editions, from Vaticanus Urbinas Gr. 82 (13th cent.) until today", DOI 10.12681/eadd/26888, διεύθυνση handle,
ND 26888, διδ. διατρ. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή
Πολυτεχνική. Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, 784 σελ., εικ., πιν.,
χαρτ., σχημ. 2011. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
8.3.2012.
Κλαυδιος Πτολεμαιος γεωγραφικη υφηγησις ψηφιακη αναλυση, αξιολογηση, επεξεργασια απεικονιση συντεταγμενες Ελληνικος χωρος, Μεσογειος Ευξεινος Ποντος κωδικας εντυπη εκδοση, Urbinas graecus Τσορλινη Γεωγραφια υφηγηση 2ος αιωνας μΧ, χαρτογραφια χαρτης σφαιρα σφαιρικη Γη χαρτες κοσμος γεωγραφικες Ελλαδα κωδικες 13ος αιωνας πτολεμαικες πτολεμαικη γεωμετρια γεωγραφικο πλατος μηκος παραμορφωση πτολεμαικος χαρτης σφαιρες εκδοσεις Claudius Ptolemy Greece, Mediterranean Black Sea
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook