Άγιο Όρος: Πνευματικός θεματοφύλακας του πολιτισμού και των ορθόδοξων χριστοκεντρικών / ανθρωποκεντρικών παραδοχών - του Π. Ήφαιστου

Άγιο Όρος:
Πνευματικός θεματοφύλακας του πολιτισμού
και των ορθόδοξων χριστοκεντρικών / ανθρωποκεντρικών παραδοχών

Του καθηγητή Παναγιώτη Ήφαιστου 

Για την παρουσία της Ορθοδοξίας ως πνευματική και πολιτισμική εισροή και ως μεταφυσικός προσανατολισμός, κατά συνέπεια, μιας και λόγω καταγωγής μεγαλώσαμε σε Κωμόπολη Βυζαντινών προδιαγραφών ήμασταν υποψιασμένοι. Έτσι τελικά το 2016 μετά από πρόσκληση πολύ καλού φίλου ιατρού και φιλοσοφημένου αποφάσισα να πάω για μερικές μέρες στο Άγιο Όρος (στην Μονή Βατοπαιδίου). Για το πόσα επαίσχυντα και κατάπτυστα γράφτηκαν για την Μονή αυτή και τον ηγούμενό της είναι ζήτημα ιστορικής έρευνας και αφορά ζωτικά τα ελλείμματα του σύγχρονου Ελληνικού κράτους (αφορούσε προετοιμασία πιθανής μεταφοράς του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης για πολύ συγκεκριμένους λόγους που ίσως και καταστούν ξανά επίκαιροι - ο υποφαινόμενος έχει πρωτογενή γνώση από πρωταγωνιστές που για αυτό τον λόγο πηγαινοέρχονταν στο Άγιο Όρος για το ζήτημα αυτό).

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, ΕΔΩ.

Η επίσκεψη στο Βατοπαίδι ήταν μεγάλη εμπειρία και ελπίζω να μπορέσω να την επαναλάβω. Θα ήθελα πολλές σελίδες να περιγράψω το τι κατάλαβα και τι έμαθα. Περιορίζομαι σε μερικές μόνο σημειώσεις που κράτησα στον φορητό μου υπολογιστή το 2016. Σημειώνω ότι καθημερινά γίνονται τέσσερις λειτουργίες και οι ιερομόναχοι διαρκώς ψάλλουν, προσεύχονται και μελετούν. Κυριολεκτικά: Ιεροτελεστία υψηλοτάτων βαθμίδων. Το βράδυ μετά το δείπνο οι φιλοξενούμενοι είχαμε συζήτηση με Ιερομόναχους υψηλοτάτου μορφωτικού και διανοητικού επιπέδου.

Ο περιβάλλον χώρος είναι ένα εκτεταμένο γεωργικό πεδίο. Από την παραγωγή και εισφορές γεωργών της περιοχής θρέφουν κάθε μέρα εκατοντάδες επισκέπτες από όλο τον πλανήτη και όλων των εθνικών καταβολών, κυρίως από χώρες των οποίων οι πολίτες είναι Ορθόδοξοι. Πολλοί από τους ιερομόναχους έχουν πολυσχιδή και εκτεταμένη μόρφωση σε πολλά γνωστικά αντικείμενα και μερικοί διαπίστωσα ότι ήταν κάτοχοι διδακτορικών. Κάθε βράδυ είχαμε σύναξη, εισήγηση από ένα ιερομόναχο και συζήτηση. Ανοικτή, πλουραλιστική και πολιτισμένη. Οι σημειώσεις που ακολουθούν είναι από αυτές τις συζητήσεις.

Εάν είσαι προετοιμασμένος και υποψιασμένος αποσαφηνίζεις απορίες για την διαφορά μεταξύ Θεοκρατίας και της Αριστοτελικής ανθρωποκεντρικής παράδοσης της Ελληνικότητας ως διαχρονικού και οικουμενικών προδιαγραφών πολιτισμού. Συμπεριλαμβάνει και την Ορθόδοξη Χριστοκεντρική διδασκαλία η οποία επί χιλιετία κυριαρχούσε στην ανθρωποκεντρικών προδιαγραφών Βυζαντινή κοσμοπολιτεία. Το Άγιο Όρος θεωρείται από πολλούς και δικαίως ότι είναι πνευματικός θεματοφύλακας του πολιτισμού, των ανθρωποκεντρικών / Χριστοκεντρικών / μη Θεοκρατρικών παραδοχών. Χαρακτηριστικά, ένας ιερομόναχος κάτοχος δύο αν θυμάμαι καλά διδακτορικών πριν αποφασίσει να πάει στο Άγιο Όρος μας είπε ότι παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία δεν αναμειγνυόταν στις υποθέσεις της Βυζαντινής Βασιλεύουσας Πόλης, ένας από τους λόγους που ήλθαν στο Άγιο Όρος πριν από αιώνες ήταν για να αφοσιωθούν στα αμιγώς θρησκευτικά ζητήματα και τις φιλοσοφικές προεκτάσεις τους χωρίς την παραμικρή κοσμική/πολιτική επίδραση. Δηλαδή καμιά απολύτως σχέση με Θεοκρατικές αντιλήψεις, πρόσθεσε με νόημα, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι η Βυζαντινή Κοσμόπολη ήταν ανθρωποκεντρική και διόλου Θεοκρατική. Η Ορθοδοξία, προσθέτουμε, είναι ανθρωποκεντρική και ως εκ τούτου βασικά Αριστοτελικών παραδοχών. Το μείζον είναι οι πνευματικές και πολιτισμικές αντιλήψεις σύμφωνα με την Χριστοκεντρική παράδοση και διδασκαλία. Εδώ μερικές από τις σημειώσεις των συζητήσεων κάθε βράδυ με τους υψηλοτάτης μορφωτικής βαθμίδας ιερομόναχους.

1. Το ερώτημα κατά πόσο υπάρχει Θεός και Χριστός η απάντηση είναι: λάθος ερώτημα. Ο καθένας δεν αποκλείεται να πει ότι πιστεύει τα πάντα αλλά να ψεύδεται ή να υποκρίνεται ή να υπερβάλλει.

2. Η ουσία της ανθρωποκεντρικής / Χριστοκεντρικής παράδοσης είναι κατά πόσο ο Χριστός και οι ηθικές νουθεσίες του είναι μέσα στον άνθρωπο.

3. Συγκεκριμένα ο ενάρετος βίος και τα την Ορθόδοξη Θρησκευτική παράδοση τα διδάγματα του Χριστού υπέρτατο των οποίων είναι η ταπεινότητα, η αγάπη και η απουσία μίσους.

4. Αγάπη, ταπεινότητα είναι δίδυμα. Προϋποθέτουν απουσία μίσους / εγωισμού και ως στάση ζωής και τρόπος ζωής. Αν ισχύουν αυτά ισοδυναμούν με την διείσδυση δαιμονικών σκέψεων μέσα στον άνθρωπο, την κυριαρχία του μίσους και του εγωισμού και την αποβολή των Χριστοκεντρικών / ανθρωποκεντρικών παραδοχών, στάσεων και συμπεριφορών.

5. «Λεβέντες και παλληκάρια» δεν είναι αυτοί που μισούν και που είναι εγωιστές αλλά αυτοί που είναι ταπεινοί, δεν μισούν και αποβάλλουν τον εγωισμό από τις ανθρώπινες σχέσεις» [ο Ιερομόναχος ανέφερε τον Γέροντα Νεκτάριο]

6. Όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως είναι ανθρώπινα όντα ιδιαίτερης και ιδιόμορφης ιδιοσυστασίας. Δηλαδή, διαθέτουν την δική τους ιδιαίτερη, ιδιόμορφη και μοναδική ανθρωπολογική ιδιοσυστασία. Η συμβίωσή τους ή η συνύπαρξή τους ενέχει προϋποθέσεις.

7. Η αρμονική και αγαπητική συνύπαρξή τους και συμβίωσή τους προϋποθέτει αποβολή των δαιμονικών σκέψεων του μίσους και του εγωισμού. Σημαίνει πλημμύρισμά τους από ταπεινότητα και αγάπη και αδιάλειπτο άθλημα σύμμειξης και μέθεξης των υλικών με τα πνευματικά και τα ψυχικά.

8. Όταν κυριαρχεί το μίσος-εγωισμός επέρχονται αναπόφευκτα κακουχίες. Οι άνθρωποι θύτες και θύματα ανηφορίζουν στον Γολγοθά και είναι υπαίτιοι για τις συμφορές που θα τους πλήξουν.

9. Μετά από μια τέτοια διαδρομή η "Ανάσταση" είναι δύσκολη ή αδύνατη και σίγουρα εντελώς αδύνατη εάν απουσιάζει ταπεινοφροσύνη και αγάπη και εάν μέσα στην ψυχή κυριαρχεί ο εγωισμός και το μίσος.

10. Επίγεια Ανάσταση που σημαίνει αντιστροφή των κακουχιών συνεπάγεται Συγνώμη, Μετάνοια και Ταπεινοφροσύνη. Επάνοδο στις Χριστοκεντρικές παραδοχές, διδάγματα και οι νουθεσίες που ενσαρκώνουν την αγάπη και τις ενάρετες παραδοχές. Κάτι τέτοιο σημαίνει προσανατολισμό προς την Αγιότητα της ανθρώπινης οντότητας σύμφωνα με τα ανθρωποκεντρικά / Χριστοκεντρικά διδάγματα, νουθεσίες και εμπειρίες της ανθρώπινης διαδρομής. Σε αντίθετη περίπτωση η διολίσθηση στο μίσος και το εγωισμό σημαίνει ότι το υπόλοιπο της Επίγειας ζωής καταντά ιππασία με δαιμονισμένο άλογο και προετοιμασία για την κόλαση. [Η κόλαση πάντως δεν είναι μόνο επουράνια όπως κάθε πιστός πιστεύει, πρόσθεσε ο Ιερομόναχος, αλλά και επίγεια, γιατί κολασμένος είναι όπως σωστά το περιγράφει και ο Γέροντας Νεκτάριος «… αυτοί που μισούν και που είναι εγωιστές» και το αντίστροφο για όσους «είναι ταπεινοί, δεν μισούν και αποβάλλουν τον εγωισμό από τις ανθρώπινες σχέσεις»]

Αξίζει να προστεθεί ότι τα πιο πάνω, εκτιμάται, είναι η Οδύσσεια των ανθρώπων και προορισμός είναι η δημοκρατία, η ελευθερία και ο πολιτικός πολιτισμός υψηλών βαθμίδων όπως περιγράφει ο Αριστοτέλης τον ενάρετο πολιτειακό βίο.

Παρά το ότι μιλάμε για μόνο τρεις μέρες το 2016 οι εμπειρίες ήταν πολύ περισσότερες αλλά το αφήνουμε για μια άλλη παρέμβαση, ίσως μετά και από μια νέα επίσκεψη σε αυτά τα ιερά μέρη του πνεύματος, του πολιτισμού και του ανθρωποκεντρικού πολιτικού πολιτισμού.

ΠΗΓΗ: Παν. Ήφαιστος, 28.12.2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 28.12.2021.

αγιο ορος Πνευματικος θεματοφυλακας πολιτισμος ορθοδοξια χριστοκεντρικος ανθρωποκεντρικος παραδοχη αγιον ορος Πνευμα αριστοτελης ορθοδοξες χριστοκεντρικες ανθρωποκεντρικες παραδοχες ιερα μονη βατοπαιδιου, μοναστηρι βατοπεδιου, βατοπαιδιον, βατοπαιδιο, βατοπαιδι
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ