Η ΚΥΡΙΑ της ΔΟΞΑΣ: Το αρχαίο άγαλμα από την Δόξα Διδυμοτείχου Έβρου στα… «αζήτητα»! Γιατί ΔΕΝ εκτίθεται στο Μουσείο Διδυμοτείχου;

Η ΚΥΡΙΑ της ΔΟΞΑΣ:

Το αρχαίο άγαλμα

από την Δόξα Διδυμοτείχου Έβρου

στα… «αζήτητα»!

Του Ευάγγελου Σ. Σοβαρά, esovaras@gmail.com

γενικού γραμματέως του Ιστορικού Συλλόγου

«ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ - Γνώση και Δράση»

Ένα γυναικείο άγαλμα του 1^ου - 2^ου αιώνα μ.Χ.) βρέθηκε το 1989 πλησίον του χωριού Δόξα Διδυμοτείχου (από όπου κατάγομαι). Από τότε το άγαλμα παραμένει «στα αζήτητα», στην αποθήκη του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής.

Οι εικόνες του αγάλματος είναι από γύψινο ομοίωμά του,
που υπάρχει στην Έκθεση Αρχαιολογικών Ευρημάτων Βορείου Έβρου
στο Σπήλαιο Τριγώνου στον Δήμου Ορεστιάδας.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ, ΕΔΩ.

Ο χώρος εύρεσης μετά από επιφανειακή έρευνα έχει χαρακτηριστεί από την Αρχαιολογική Υπηρεσία ως «θέση πόλης» της αρχαίας Θράκης, όμως δεν έχει γίνει καμμία άλλη ενέργεια...

Σημαντικό εύρημα από την περιοχή του χωριού Δόξα Διδυμοτείχου, το οποίο όμως ακόμα δεν έχει αξιοποιηθεί ή εκτεθεί. Πρόκειται για έναν κορμό μαρμάρινου αγάλματος γυναικείας μορφής σε φυσικό μέγεθος, η οποία είναι ενδεδυμένη με χιτώνα και ιμάτιο.

Ο χιτώνας που φέρει είναι ποδήρης (μακρύς χιτώνας που φτάνει μέχρι κάτω στα πόδια) και ζωσμένος με ταινία που δένει με κόμπο κάτω από το στήθος της γυναίκας. Το ιμάτιο τυλίγεται στην πλάτη της και συγκρατείται μπροστά από το δεξί της χέρι, κάτω από τη μέση της. Χρονολογείται στον 1^ο - 2^ο αι. μ.Χ. και φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής.

 Αντίγραφο του αγάλματος βρίσκεται στην Αρχαιολογική Έκθεση Βορείου Έβρου στο Σπήλαιο Τριγώνου.

Από το άγαλμα ελλείπει η κεφαλή και μέρη των άκρων, με αποτέλεσμα να μην έχει ακόμα προσδιοριστεί η μορφή που παρουσίαζε. Η κομψή και ταυτόχρονα σεμνή ενδυμασία της μορφής, αλλά και η στάση του σώματος, οδηγούν στην εικασία πως πρόκειται για θεότητα που λατρευόταν σε κάποιο ιερό της περιοχής, όπου ήταν τοποθετημένο μάλλον σε βάθρο.

Το άγαλμα βρέθηκε το 1989 στην τοποθεσία «Τσιαΐρια», περίπου 1 χλμ. δυτικά της Δόξας και παραδόθηκε στην Εφορεία Κλασσικών Αρχαιοτήτων Θράκης. Στη συγκεκριμένη τοποθεσία, σύμφωνα και με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, αλλά και από επιφανειακές έρευνες, υπήρχε αρχαίος θρακικός οικισμός. Στον χάρτη των αρχαιολογικών ευρημάτων της Θράκης, καταγράφεται ως θέση οικισμού ή πόλης της ρωμαϊκής εποχής.

Ο εν λόγω οικισμός σύμφωνα με την παράδοση της περιοχής, εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του την εποχή του μεσαίωνα λόγω της επιδημίας πανώλης (πανούκλας). Οι εναπομείναντες κάτοικοι μετοίκησαν ανατολικότερα κατά 1 χλμ όπου δημιούργησαν το νέο οικισμό που σήμερα υπάρχει το χωριό Δόξα Διδυμοτείχου.

Η εγγύτητα του αρχαίου οικισμού (τοποθεσία εύρεσης του αγάλματος) με τη θέση του ταφικού τύμβου Μικρής Δοξιπάρας (*) (2-3 χλμ), η χρονολόγηση του αγάλματος την ίδια ακριβώς εποχή με αυτήν του τύμβου, αλλά και ομοιότητες που παρουσιάζονται με τα εκεί ευρήματα, δίνουν ισχυρούς λόγους ώστε να προσδιορίσουν οι ενταφιασμένοι του τύμβου, πως ήταν κάτοικοι του οικισμού της Δόξας.

ΔΕΙΤΕ βιντεορεπορτάζ του Γ. Λεκάκη για τον σπουδαίο ταφικό τύμβο της ΜΙΚΡΗΣ ΔΟΞΙΠΑΡΑΣ, ΕΔΩ.

Ο αρχαιολόγος Διαμαντής Τριαντάφυλλος που πραγματοποίησε την ανασκαφή στον τύμβο της Μικρής Δοξιπάρας, αναφέρθηκε στον συσχετισμό του τύμβου με τον αρχαίο οικισμό και το άγαλμα από την περιοχή της Δόξας. Επίσης δήλωσε πως οι ενταφιασμένοι στον εν λόγω τύμβο (με άμαξες, άλογα, κλπ.) ανήκαν στην ίδια επιφανή οικογένεια που προερχόταν από τον οικισμό (ή πόλη) της ίδια περιόδου που υπήρξε στην εν λόγω θέση της Δόξας.[1] Το ίδιο αναγράφεται και στην ενημερωτική πινακίδα στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου στον τύμβο Μικρής Δοξιπάρας.

Το ωραίο γυναικείο άγαλμα που βρέθηκε στη Δόξα Διδυμοτείχου, δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί ούτε εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής όπου φυλάσσεται από το 1989 (!).

Ευελπιστούμε σύντομα να επιστρέψει στον τόπο του και να προστεθεί στα εκθέματα του Μουσείου Διδυμοτείχου (που ονομάστηκε «Βυζαντινό») ή στον υπό κατασκευή μουσειακό χώρο του τύμβου της Μικρής Δοξιπάρας. Ακόμα ελπίζουμε να αποτελέσει την αφορμή για εκτεταμένη αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή της Δόξας, όπου ήδη έχει προσδιοριστεί η θέση πόλης της ίδιας περιόδου με αυτή της σημαντικότατης Πλωτινόπολης του Διδυμοτείχου.

Έως ότου προσδιοριστεί η ταυτότητα της γυναικείας μορφής του αγάλματος της Δόξας και δεδομένης της υπόθεσης πως πρόκειται για θεότητα που τιμήθηκε από τους προγόνους μας, δεν μπορούμε να την αποκαλούμε αλλιώς παρά μόνο ως «ΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΔΟΞΑΣ».

Αλλά μετά και τον χαρακτηρισμό του Μουσείου Διδυμοτείχου ως «Βυζαντινό», το εν λόγω άγαλμα είναι ένα από τα ευρήματα της περιοχής μας, που πλέον αποκλείονται από την επιστροφή τους στον τόπο μας.

ΠΗΓΗ: ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ - Γνώση και Δράση. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.3.2022.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Βλ. ημερίδα «Αρχαιολογικοί Θησαυροί του Βορείου Έβρου», Διδυμότειχο 27.11.2016. Διοργάνωση: Δήμος Διδυμοτείχου και Ιστορικός και Πολιτιστικός Σύλλογος «ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ-Γνώση και Δράση».

ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκης:

(*) πάρα, στα αρχαία θρακικά δωρικά ελληνικά σημαίνει πόλη (> πάλη, πάρη, πάρα) και δάμα (< δωρ. δάμος) = δήμος, κλπ.

Η ΚΥΡΙΑ της ΔΟΞΑΣ κυρα αρχαιο αγαλμα Δοξα Διδυμοτειχου εβρου αζητητα, παρα, αρχαια θρακικα δωρικα ελληνικα πολη παλη, παρη, παρα δαμα δωριστι δαμος δημος, Σοβαρας, Ιστορικος Συλλογος ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ - Γνωση και Δραση, γυναικειο 1ος - 2ος αιωνας μΧ 1989 Διδυμοτειχο αποθηκη Αρχαιολογικο Μουσειο Κομοτηνης επιφανειακη ερευνα Αρχαιολογικη Υπηρεσια αρχαια Θρακη ευρημα κορμος μαρμαρινο γυναικα φυσικο μεγεθος, ενδυση χιτωνας ιματιο χιτων ποδηρης μακρυς ταινια κομπος στηθος Κομοτηνη αντιγραφο Αρχαιολογικη εκθεση Βορειου εβρου Σπηλαιο Τριγωνου Βορειος ποταμος εβρος Τριγωνο κεφαλη ακρα κομψη σεμνη ενδυμασια σταση σωματος, θεοτητα ιερο βαθρο Τσιαιρια Εφορεια Κλασσικων Αρχαιοτητων Θρακης αρχαιος θρακικος οικισμος ρωμαικη εποχη παραδοση μεσαιωνας επιδημια πανωλη πανουκλα ταφικος τυμβος Μικρης Δοξιπαρας ευρηματα, αρχαιολογος Τριανταφυλλος ανασκαφη Μικρη Δοξιπαρα αμαξα, αλογο επιφανης οικογενεια Μουσειο Διδυμοτειχου Βυζαντινο μουσειακος χωρος Πλωτινοπολη Πλωτινουπολη Πλωτινοπολις, θεα Δημος Ορεστιαδα Δημος Διδυμοτειχου

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ