Του Γιώργου Λεκάκη
Οι αρχαιοκαπηλίες,
εξαφανίσεις βιβλίων και αρχείων, έργων τέχνης και πινάκων από τους Γερμανούς
επί Κατοχής, αναλύονται εκτενώς σε 6 βιβλία που έχω γράψει γι’ αυτήν την
περίοδο. – ΔΕΙΤΕ τα ΕΔΩ.
Μια ακόμη «εξαφάνιση» αρχείου
έρχεται και προστεθεί σε αυτόν τον μακρύ κατάλογο. Και μάλιστα από «δάσκαλό»!..
Το 1936, τα παιδιά του Ερρίκου Σλήμαν, Ανδρομάχη Σλήμαν-Μελά και Αγαμέμνων Σλήμαν κατέθεσαν το μεγαλύτερο
μέρος των εγγράφων του πατέρα τους «δανεικό» στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη της
Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών εν Αθήναις. Λίγα χρόνια ενωρίτερα, η
οικογένεια είχε πωλήσει το Μέλαθρον Ιλίου στο ελληνικό κράτος. Η δε Σοφία
μετακόμισε σε ένα σπίτι στο Παλαιό Φάληρο.
H Sophia Schliemann και ο γιος της, Αγαμέμνων, το 1932. |
Τα έδωσαν «δανεικά», υπό τον
όρο ότι, όποιος επιθυμεί να έχει πρόσβαση σε αυτά, πρέπει να λάβει την άδεια
της οικογενείας.
Το Αρχείο του Ερρίκου Σλήμαν περιείχε
χιλιάδες έγγραφα, όπως αλληλογραφία, ημερολόγια, χειρόγραφα και λογιστικά
βιβλία. Μέχρι την δεκαετία του 1960, ο μόνος ερευνητής που εγκρίθηκε να
μελετήσει τις εργασίες του ήταν ο Ερνστ Μάγιερ / Ernst Meyer (1888-1968),
Γερμανός δάσκαλος Γυμνασίου, «ερευνητής του Σλήμαν» και μέλος του Ναζιστικού
Κόμματος. Εκμεταλλεύθηκε τις διασυνδέσεις του με τα SS στην Αθήνα κατά την
διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, και πήγε στην Γερμανία αρκετούς τόμους, που
περιείχαν την αλληλογραφία του Σλήμαν. Κάποιοι από αυτούς «χάθηκαν»…
Μέρος της αλληλογραφίας Σλήμαν... |
Το 1960, ο Λήνος και ο Αλέξανδρος
Μελάς, γιοι της Ανδρομάχης, ενημέρωσαν την Αμερικανική Σχολή ότι η μητέρα τους
επιθυμούσε να ανακτήσει την κατοχή της συλλογής. Αντίθετα, η Σχολή αποφάσισε να
αγοράσει τα έγγραφα του Schliemann, το 1962. Η αγορά χρηματοδοτήθηκε από τον
Eli Lilly Jr., πρόεδρο της ομώνυμης φαρμακευτικής εταιρείας με έδρα την
Ινδιανάπολη, του οποίου ο παππούς είχε βοηθήσει τον Schliemann να πάρει το
διαζύγιό του, το 1869.
Το 1965, η Σχολή απέκτησε
πρόσθετο υλικό που βρήκε ο Αλέξανδρος Μελάς, συμπεριλαμβανομένης της
αλληλογραφίας μεταξύ του Χάινριχ και της Σοφίας, που χρησιμοποίησαν οι Pooles στο βιβλίο τους, και 29 τιμητικά διπλώματα. Με την
πάροδο των ετών το Αρχείο του Σλήμαν εμπλουτίσθηκε περαιτέρω, με έγγραφα που
παλαιότερα είχαν στην κατοχή τους απόγονοι ατόμων που είχαν διασυνδέσεις με τον
Σλήμαν.
Οι εργασίες του Schliemann
έχουν καταγραφεί πλήρως και είναι διαθέσιμες για επιτόπια εξέταση από την
επιστημονική κοινότητα. Η ASCSA το 2008-2009 επιδόθηκε σε ένα έργο ψηφιοποίησης
μεγάλης κλίμακας, που αρχικά υποστηρίχθηκε από το Ινστιτούτο Προϊστορίας του
Αιγαίου, το οποίο κατέστησε σημαντικά τμήματα των εγγράφων του Schliemann
προσβάσιμα διαδικτυακά σε ερευνητές παγκοσμίως.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
5.5.2022.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook