Του Γιώργου Λεκάκη
Με τίτλο «Τάδε ἔνεστιν ἐν τῇ
παρούσῃ βίβλῳ: Θεοκρίτου εἰδύλλια, ἕξ καί τριάκοντα – τοῦ αὐτοῦ ἐπιγράμματα ἐννεακαίδεκα[1] – τοῦ αὐτοῦ
Πέλεκυς και Πτερύγιον – σχόλια τά εἰς αὐτά εὑρισκόμενα ἐκ διαφόρων ἀντιγράφων εἰς
ἕν συλλεχθέντα», τυπώθηκε βιβλίο στην Ρώμη, από τον Ζαχαρία Καλλιέργη / Καλλέργη, το 1516.
Ήταν η α΄ ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ του Θεοκρίτου και μόλις το ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΤΥΠΩΘΗΚΕ ΣΤΗ ΡΩΜΗ!
Το βιβλίο ήταν σε δύο μέρη σ’
ἕναν τόμο, σε σχήμα 8ο (160 x 105 χλστ.), [204] φύλλα.
Είχε ξυλόγραφα τυπογραφικά
σήματα στο πρῶτο καί τό τελευταῖο φύλλο.
ΠΗΓΗ: Legrand (15ος-16ος αἰ., I) 49 («édition rare et très recherchée»), Adams T-460, Mortimer (Italian) 497, Brunet, V, στ. 781, Hoffmann, III, σ. 474-5, Ἑλληνική Βιβλιοθήκη, 24, Οἰκονομόπουλος, σ. 321, Λαγανᾶς 6. Γ. Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία».
Δεξιά, η έκδοση του 1516. |
Θυμίζω και την έκδοση του Θεοκρίτου
«εἰδύλλια, τουτέστι μικρά ποιήματα ἕξ καί τριάκοντα – τοῦ αὐτοῦ ἐπιγράμματα ἐννεακαίδεκα
– τοῦ αὐτοῦ Πέλεκυς καί Πτερύγιον [– Σχόλια παλαιά εἰς τά Θεοκρίτου εἰδύλλια, ἐκ
διαφόρων ἀντιγράφων συλλεχθέντα]», στην Βενετία, από τον G. Farri [– Bartolomeo
Zanetti], 1539-1543.
Ήταν επίσης σε δυο μέρη σ’ ἕναν
τόμο, σε σχήμα 8ο (154 x 100 χλστ.), 78 καί [104] φύλλα.
Τίτλοι στα ελληνικά και λατινικά, ξυλόγραφο τυπογραφικό σήμα στον τίτλο και στο τελευταίο φύλλο κάθε μέρους.
ΠΗΓΗ: Legrand (15ος-16ος αἰ., III) 444 & 387, Adams T-465 & T-477, Hoffmann, III, σ. 475, Ἑλληνική Βιβλιοθήκη, 80 (ἡ ἔκδοση τοῦ 1543),
Οἰκονομόπουλος, σ. 321 (ἡ ἔκδοση τοῦ 1539), Λαγανᾶς 51 (τα Σχόλια).
Τα «Ειδύλλια»
του Θεοκρίτου, κυκλοφόρησαν επίσης:
- 1833, εκδ. Firmin Didot, Παρίσιοι, τυπ. Firmin Didot
Frères.
- 1871, μετά
προλόγου «περί βουκολικής ποιήσεως», φιλοπονηθέντα υπό Μιχαήλ Γριμάνη, εκδ.
Γεωργίου Αρχοντοπούλου.
- 1883 «παραφρασθέντα
και δι' ιστορικών και ερμηνευτικών σημειώσεων πολλαπλώς διασαφηνισθέντα» υπό
Παντελή Ιωαν. Βέσση.
- 1911, σε απόδοση
Ιωαν. Πολέμη, από τις εκδόσεις Φέξη, Αθήναι (και επανέκδ. 1917).
- 1925, μτφρ. R.C. Trevelyan, εκδ. Albert & Charles Boni, Ν. Υόρκη.
- 1925, μτφρ. Philippe-Ernest
Legrand, στο Bucoliques grecs, εκδ. Les Belles Lettres, τ. Α.
- 1935 «τα
διδασκόμενα εν τω Γυμνασίω μετά καταλλήλων εισαγωγών και λεξιλογίου», του Χρήστου
Β. Λώλου.
- 1972, μαζί με
τα επιγράμματα (αρχαίο κείμενο και απόδοση) Νίκου Σφυρόερα, από τον Ελληνικό Εκδοτικό
Οργανισμό, Αθήναι.
- 1982, μαζί με τα
επιγράμματα, μτφρ. Daryl Hine, εκδ. Atheneum, Ν. Υόρκη.
- 1988, μτφρ. Robert Wells.
- 1991, του Maurice Chappaz, μτφρ. Maurice Chappaz και Éric Genevay, εκδ. Orphée.
- 2003, μτφρ. Anthony Verity με εισαγωγή του Richard Hunter, εκδ. Oxford University
Press.
- 2010, μτφρ. Alain Blanchard, Παρίσιοι, L'Harmattan.
- 2021, Les Magiciennes et autres Idylles, μτφρ. Pierre
Vesperini, Παρίσιοι, εκδ. Gallimard.
Και από τις εκδ. Κάκτος, Ζαχαρόπουλος, Γεωργιαδης, κ.ά.
Ο Θεόκριτος (315 - 260 π.Χ.)
ήταν ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της εποχής του, πρωτοπόρος της
βουκολικής ποίησης. Μάλλον εγεννήθη στις Συρακούσες[2]. Έζησε και
στην Κω, και στην Αλεξάνδρεια Αιγύπτου επί Μακεδόνος Πτολεμαίου Β'.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.4.2020.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Σήμερα
του αποδίδονται 16 επιγράμματα στην Παλατινή
Ανθολογία. Άλλα ποιήματά του: Θύρσις ἢ ᾨδή, Φαρμακεύτριαι, Κῶμος,
Νομεῖς, Αἰπολικὸν καὶ Ποιμενικόν, Βουκολιασταί, Θαλύσια, Βουκολιασταί (Δάφνις,
Μενάλκας καὶ Αἰπόλος και Δάφνις καὶ Μενάλκας), θερισταὶ ἢ Ἐργατίναι (Μίλων καὶ
Βουκαίος), Κύκλωψ, Ἀΐτης, Ὕλας, Κυνίσκας Ἔρως ἢ Αἰσχίνης καὶ Θυώνιχος, Συρακούσιαι
ή Ἀδωνιάζουσαι, Χάριτες ἢ Ἱέρων, Ἐγκώμιον εἰς Πτολεμαῖον, Ἑλένης ἐπιθαλάμιος, Κηριοκλέπτης,
Βουκολίσκος, Ἁλιεῖς, Διόσκουροι, Ἐραστὴς ἢ Δύσερως, Ἡρακλίσκος Ἡρακλῆς
Λεοντοφόνος, Λῆναι ἢ Βάκχαι, Ὀαριστύς, Ἠλακάτη, Παιδικά, Εἰς Νεκρὸν Ἄδωνιν.
[2] Βλ. Ειδύλλιο XXVIII, στ. 16-18.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook