Βυθισμένοι οικισμοί 11.000 χρόνων στην Ανατολική Μεσόγειο, με την αρχαιότερη φυματίωση !– Και η μετέπειτα αρχαία ελληνική Άδαρος! - του Γ. Λεκάκη

Βυθισμένοι οικισμοί 11.250 χρόνων

στην Ανατολική Μεσόγειο

Με τα αρχαιότερα γνωστά κρούσματα

φυματίωσης στον κόσμο!

Και η μετέπειτα αρχαία ελληνική Άδαρος!

Του Γιώργου Λεκάκη

Η υποβρύχια αρχαιολογία στο Ισραήλ ξεκίνησε το 1960.

Από τότε ανακαλύφθηκαν ίχνη βυθισμένων οικισμών.

Η πρώτη έρευνα πραγματοποιήθηκε το 1969, όταν η τοποθεσία Neve-Yam αποκαλύφθηκε μετά από μια χειμερινή καταιγίδα.

Εν συνεχεία, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, δημιουργήθηκε από τον Δρ. Ehud Galili ένα ερευνητικό πρόγραμμα με στόχο τον εντοπισμό, την ανασκαφή, την διάσωση και την έρευνα βυθισμένων προϊστορικών οικισμών.

Έξι δεκαετίες έρευνας στα ανοιχτά της ακτής Carmel του νυν Ισραήλ, αποκάλυψαν 17 βυθισμένες προϊστορικές τοποθεσίες, που περιέχουν σημαντικά και καλά διατηρημένα ευρήματα, που διαφωτίζουν τον πολιτισμό και την επιβίωση των προϊστορικών παράκτιων πληθυσμών της περιοχής.

Ανάμεσά τους είναι:

- 13  χώροι, που ανήκουν στην προ-κεραμική περίοδο, στην θέση Atlit-Yam (η οποία χρονολογείται στο 9250 – 8000 π.Χ.), και

-12 θέσεις κεραμικής, που χρονολογούνται μεταξύ 8000 και 6500 π.Χ.

Οι περισσότερες τοποθεσίες κεραμικής (Kfar-Samir, Hishuley Carmel, Kfar-Galim, Nahal Galim, Hahoterim, Tel-Hreiz, Megadim, βόρειος κόλπος Atlit, Neve-Yam και Habonim) αποδίδονται στον πολιτισμό «Wadi Rabah», που θεωρείται ύστερη κεραμική ή πρώιμη χαλκολιθική, ενώ η περιοχή Neve-Yam North ανήκει στον πολιτισμό «Lodian», ο οποίος προηγείται του πολιτισμού «Wadi Rabah».

Οι θέσεις κεραμικής βρίσκονται κοντά στην σημερινή ακτή (1–200 μ.) σε βάθη 0–5 μ., ενώ η αρχαιότερη τοποθεσία Atlit-Yam βρίσκεται 200–400 μ. από την νυν ακτή και σε βαθύτερα νερά (8–12 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το έργο της διευθύνεται από τους δρ. Ehud Galili και δρ. Liora Horwitz.

Το Atlit Yam βρίσκεται καλύπτει μια έκταση 40.000 τετραγωνικών μέτρων!

Η τοποθεσία ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1984 από τον θαλάσσιο αρχαιολόγο Ehud Galili. Έκτοτε οι υποβρύχιες ανασκαφές έχουν αποκαλύψει πολυάριθμα σπίτια, πετρόκτιστα πηγάδια νερού, μια σειρά από μακρούς ασύνδετους τοίχους, τελετουργικές εγκαταστάσεις, πλακόστρωτες περιοχές, μια μεγαλιθική κατασκευή, χιλιάδες υπολείμματα χλωρίδας και πανίδας, δεκάδες ανθρώπινα λείψανα και πολυάριθμα τεχνουργήματα από πέτρα, οστά, ξύλο και πυριτόλιθο.

Στο κέντρο του οικισμού, 7 μεγάλιθοι (ύψους 1,0 έως 2,1 μ.) βάρους έως 600 κιλών είναι διατεταγμένοι σε πέτρινο ημικύκλιο («περόκυκλος»). Οι πέτρες έχουν σκαλισμένα σημάδια και κάποτε ήταν τοποθετημένες γύρω από μια πηγή γλυκού νερού, κάτι που υποδηλώνει ότι μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν για τελετουργία νερού.

Μια άλλη δομή αποτελείται από τρεις ωοειδείς μεγαλίθους (1,6 – 1,8 μ.), δύο από τους οποίους έχουν αυλακώσεις, που σχηματίζουν ανθρωπόμορφα όντα.

Ένα άλλο σημαντικό δομικό χαρακτηριστικό του χώρου είναι το λιθόκτιστο πηγάδι, το οποίο βρέθηκε σε βάθος 5,5 μ. Στην βάση του πηγαδιού, οι αρχαιολόγοι βρήκαν ιζήματα, που περιείχαν οστά ζώων, πέτρες, πυριτόλιθο, ξύλο και αντικείμενα από κόκκαλα. Αυτό υποδηλώνει ότι στο τελικό του στάδιο, έπαψε να λειτουργεί ως πηγάδι νερού, και αντ' αυτού χρησιμοποιήθηκε ως λάκκος απόρριψης.

Η αλλαγή στην λειτουργία του, πιθανότατα σχετιζόταν με την αλάτωση του νερού, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Τα πηγάδια στο Atlit-Yam είχαν πιθανώς σκαφτεί και κατασκευαστεί την 9^η χιλιετία π.Χ.

Τα αρχαία αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν στο Atlit Yam προσφέρουν ενδείξεις για το πώς ζούσαν κάποτε οι προϊστορικοί κάτοικοι. Οι ερευνητές βρήκαν ίχνη περισσότερων από 100 ειδών φυτών, και υπολείμματα από οστά άγριων και εξημερωμένων ζώων (προβάτων, αιγών, χοίρων, σκύλων και βοοειδών), γεγονός που υποδηλώνει ότι οι κάτοικοι εξέτραφαν και κυνηγούσαν ζώα για να επιβιώσουν.

Επί πλέον, βρέθηκαν περισσότερα από 6.000 οστά ψαριών. Σε συνδυασμό με άλλες ενδείξεις, όπως μια πάθηση του αυτιού, που βρέθηκε σε ορισμένα από τα ανθρώπινα υπολείμματα, η οποία προκαλείται από την τακτική έκθεση σε κρύο νερό, φαίνεται ότι το ψάρεμα έπαιζε επίσης μεγάλο ρόλο στην κοινωνία τους.

Το αρχαιολογικό υλικό δείχνει ότι το Atlit-Yam παρέχει μερικά από τα αρχαιότερα γνωστά στοιχεία για ένα σύστημα αγρο-ποιμενικής-θαλάσσιας διαβίωσης στις ακτές της Λεβαντίνης. Οι κάτοικοί του ήταν από τους πρώτους που έκαναν την μετάβαση από κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες σε πιο εγκατεστημένους αγρότες, και ο οικισμός είναι ένας από τους πρώτους με στοιχεία εξημερωμένων βοοειδών.

Άλλα ανθρώπινα λείψανα αποκαλύπτουν την αρχαιότερη γνωστή περίπτωση φυματίωσης: Ανακαλύφθηκαν 10 ταφές, με λυγισμένα πόδια, σε πηλό και καλυμμένες από παχειά στρώματα άμμου, τόσο μέσα στα σπίτια, όσο και κοντά στο Atlit Yam. Συνολικώς οι αρχαιολόγοι έχουν αποκαλύψει 65 σύνολα ανθρώπινων υπολειμμάτων. Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις αυτής της αρχαίας τοποθεσίας είναι η παρουσία φυματίωσης εντός του χωριού! Από σκελετούς μιας γυναίκας και ενός παιδιού, που βρέθηκαν το 2008. Είναι τα αρχαιότερα γνωστά κρούσματα φυματίωσης στον κόσμο! Το μέγεθος των οστών του βρέφους και η έκταση της βλάβης της φυματίωσης υποδηλώνουν ότι η μητέρα μεταβίβασε την ασθένεια στο μωρό της, λίγο μετά την γέννησή του.

Ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά μυστήρια του Άτλιτ Γιαμ είναι το πώς βυθίστηκε…

Μια ιταλική μελέτη με επί κεφαλής την Maria Pareschi του Ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας στην Πίζα δείχνει ότι μια ηφαιστειακή κατάρρευση της ανατολικής πλευράς της Αίτνας, πριν από 8.500 χρόνια, πιθανότατα θα προκαλούσε ένα τσουνάμι ύψους 40 μ. που θα προξενούσε ισοπέδωση σε ορισμένες παράκτιες πόλεις της Μεσογείου. μέσα σε λίγες ώρες!

Στα ιστορικά χρόνια, γνωρίζουμε ότι ήταν αποικία Ελλήνων (μισθοφόρων) κατά τον 6^ο αιώνα π.Χ. (λεγόμενη «περσοελληνική περίοδος»), όταν και ελέγετο Άδαρος[1] / Adarus, αποικία της Σιδώνος.

ΠΗΓΗ: White Levy. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.8.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Το παράξενο είναι ότι οι adaro ήταν «γοργόνες», κακόβουλα θαλάσσια πνεύματα, στην μυθολογία του νησιού… Makira, στα νησιά του… Σολομώντα, στον… Ειρηνικό Ωκεανό!

Στην μελανησιακή και πολυνησιακή μυθολογία είναι ένα πλάσμα μισό-άνθρωπος, μισό ψάρι! Το επάνω μέρος του είναι ανθρώπινο και το κάτω μέρος του ομοιάζει με ψάρι.

Σύγχρονο τελετουργικό προσωπείο αδάρου,
από Παπούα Νέα Γουινέα.
Προσέξτε το χαρακτηριστικό ταυ, ανάμεσα στα μάτια
και ως το μέτωπο.

Η γοργόνα άδαρος είναι ένα μοναδικό πλάσμα, πολύ επικίνδυνο, που προέρχεται από το πονηρό μέρος του πνεύματος ενός ατόμου. Το πνεύμα των ανθρώπων χωρίζεται στο Aunga (καλό), που πεθαίνει, και το Adaro (κακό), που εξακολουθεί ως φάντασμα. Είναι η κακή ψυχική ουσία, το κακό μέρος της ψυχής. Ο/Η άδαρος έχει βράγχια πίσω από τα αυτιά, πτερύγια ουράς για πόδια, ένα κέρατο σαν το ραχιαίο πτερύγιο ενός καρχαρία και ένα δόρυ, που μοιάζει με του ξιφία ή πριονόψαρου, που αναπτύσσεται από το κεφάλι του. Ταξειδεύει στους υδάτινους πόρους (Jaratep ή Daretep) και κατά μήκος των ουράνιων τόξων. Σκοτώνει απρόσεκτους και παράνομους ψαράδες πετώντας τους ιπτάμενα ψάρια.

Adaro στην γλώσσα των Arosi σημαίνει πτώμα, φάντασμα, ψυχή, πνεύμα.

Τα άδαρο διαφέρουν από τη Vignona ή από πνεύματα που δεν ήταν ανθρώπινα.

Η παράδοση παραμένει σήμερα στην Παπούα Νέα Γουινέα, σε ιερούς τελετουργικούς χορούς, όταν γυναίκες φορούν τις μάσκες Eharo (του πολιτισμού Elema).

ΠΗΓΗ: Knappert J. «Pacific Mythology», εκδ. Acquarian / Thorson, Harper Collins, 1992. Γ. Λεκάκης «Λεξικό μυθολογίας των λαών του κόσμου».

Τι σχέση μπορεί να έχει η αρχαία ελληνική πόλη Άδαρος με την ομώνυμες γοργόνες του Ειρηνικού; Είναι γνωστή η γλωσσική σχέση της ελληνικής γλώσσας με τις γλώσσες των λαών του Ειρηνικού… Έχω γράψει πολλάκις γι’ αυτό… ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ...

Βυθισμενος οικισμος 11.250 χρονια πριν 11.000 Ανατολικη Μεσογειος αρχαια ελληνικη πολη Αδαρος αρχαιοτερο γνωστο κρουσμα φυματιωση υποβρυχια αρχαιολογια Ισραηλ 1960 βυθισμενοι οικισμοι 1969, νεβε γιαμ νιβ νηβ Neve Yam χειμερινη καταιγιδα 1980, δρ. Ehud Galili Γκαλιλι ανασκαφη, διασωση ερευνα βυθος προιστορικος ακτη καρμελ Carmel προιστορια ευρηματα, πολιτισμος επιβιωση νεολιθικη προκεραμικη ατλιτ Atlit Yam 9250 – 8000 10.000 κεραμικη 8.500 6500 πΧ, κφαρ σαμιρ Kfar-Samir, Χισουλει Χισουλευ Hishuley Carmel, γκαλιμ Kfar Galim, ναχαλ Nahal Galim, Χαχοτεριμ Hahoterim, Tel Hreiz, τελ Χρειζ Μεγκαντιμ Megadim, κολπος χαμπονιμ Habonim Γουαντι Ραμπαχ Wadi Rabah υστερη παλαιολιθικη πρωιμη χαλκολιθικη λοντιαν Lodian ακτη βαθος χορβιτς Liora Horwitz 1984 θαλασσιος αρχαιολογος υποβρυχιες ανασκαφες σπιτι, οικια πετροκτιστο πηγαδι νερου τοιχοςς, τελετουργια πλακοστρωτο μεγαλιθικα παλαιοχλωριδα παλαιοπανιδα ανθρωπινα λειψανα τεχνουργηματα πετρα, οστα, ξυλο πυριτολιθος μεγαλιθοι πετρινο ημικυκλιο πετροκυκλος πετρες σκαλισμα σημαδι πηγη γλυκου νερο δομη ωοειδης μεγαλιθος αυλακι ανθρωπομορφα οντα δομικο λιθοκτιστο οστα ζωων, κοκκαλα λακκος απορριψη αλατωση ανοδος σταθμη της θαλασσας πηγαδια 10η 9η χιλιετια πΧ αρχαια αντικειμενα φυτα φυτο οστουν αγριο εξημερωμενο ζωο προβατο, αιγα, χοιρος, σκυλος βοοειδη εκτροφη κυνηγι οστο ψαρι παθηση του αυτι εκθεση κρυο ψαρεμα αλιεια κοινωνια αγροποιμενικη θαλασσια διαβιωση Λεβαντε κυνηγοι τροφοσυλλεκτες αγροτης, εξημερωμενα φυματιωση ταφη λυγισμενα ποδια, πηλος αμμος ανθρωπινα υπολειμματα σκελετος γυναικα παιδι 2008 μητερα μανα ασθενεια μωρο γεννα γεννηση αρχαιολογικο μυστηριο ηφαιστειο καταρρευση Αιτνα 8.500 6500 τσουναμι κατακλυση κατακλυσμος παρακτια αποικια Ελληνων ελληνες μισθοφοροι 6ος αιωνας περσοελληνικη περιοδος Adarus, Σιδων σιδωνα ανταρο adaro γοργονες κακοβουλο θαλασσιο πνευμα μυθολογια νησι μακιρα Makira, νησια Σολομωντα, Σολομωντος Σολομων, Σολομωντας Ειρηνικος Ωκεανος μελανησια πολυνησια πλασμα μισο ανθρωπος, ανθρωπινο ψαρισιο επικινδυνο, πονηρο αουνγκα Aunga καλόο θνητο θανατος κακο φαντασμα κακη ψυχικη ουσια, ψυχη βραγχια αυτια πτερυγιο ουρα ποδια, κερας κερατο ραχιαιο πτερυγια καρχαριας δορυ, ξιφιας πριονοψαρο κεφαλι υδατινος πορος Jaratep ή Daretep τζαρατεπ νταρετεπ ουρανιο τοξο ψαρας ιπταμενο ιπταμενα ψαρια Αροσι Arosi πτωμα, βινιονα Vignona πνευματα παραδοση Παπουα Νεα Γουινεα, ιερος τελετουργικος χορος, γυναικα γοργονα μασκες μασκα εχαρο Eharo ελεμα Elema Pacific Mythology γλωσσα ελληνικη γλωσσες λαος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ