Περί ψέματος - του Γ. Λεκάκη

Περί ψέματος

Του Γιώργου Λεκάκη

Ετυμολογία

ψέμα < ψέμμα < ψεύμα < ψεύδος, ρ. ψεύδομαι < στεύμαι = προσποιούμαι (Ομ.).

Ψέμα, Ζευς και Ερμής

Ό Ζεύς διέταξε τόν Ερμή νά ρίξη στά σώματα όλων τών τεχνιτών ενα «φάρμακον του ψεύδους». Ό Έρμης λοιπόν έτριψε σ’ ένα μεγάλο γουδί τό φάρμακο καί μέ τό ίδιο μέτρο έρριξε ίση ποσότητα μέσα στό σώμα του καθ' ενός τεχνίτη. Επειδή όμως στο τέλος έμεινε πιο μεγάλη πόσότης φαρμάκου άπ’ αύτήν πού ερριξε στούς άλλους, έρριξε όλο τό υπόλοιπο στό σώμα τοΰ παπουτσή. Γι’ αύτό όλοι οι τεχνίτες λέγουν ψέματα, και πιό πολλά άπ’ δλους λέγει ο παπουτσής.

(Αίσωπος Μύθος 136)

 

Ψέμα και Άρης

Οι πόλεμοι στηρίζονται σε ψέματα. Και εξηγεί ο Ευριπίδης: «…Διότι ο Άρης αγαπά τά ψέμματα…».

 

Το ψέμα του Μ. Αλεξάνδρου

Κάποτε οδηγούσε τό στράτευμά του σ’ εποχή θέρους κοντά σέ ένα ποτάμι, στήν απέναντι όχθη του οποίου ήσαν εχθροί. Γιά νά μή διαλυθεί η παράταξις, ειδοποίησε τούς στρατιώτες ότι τό νερό του ποταμού ήταν δηλητηριασμένο καί θανάσιμο για όσους θά έπιναν άπ' αυτό. Οι στρατιώτες λοιπόν δέν ήπιαν, και έτσι διεφύλαξαν αδιάλυτη τήν παράταξη. Όταν όμως ο Αλέξανδρος μέ τά στρατεύματα του κατετρόπωσε τούς εχθρούς, επί παρουσία όλων, γελώντας ήπιε νερό από εκείνο το ποτάμι. Οι στρατιώτες τότε κατάλαβαν το αθώο στρατηγικό ψέμα καί παρεδέχθησαν ότι το τέχνασμα ήταν καί έξυπνο καί ωφέλιμο. 

(Κεφ. 30-2) .

 

Πρωταπριλιά και άνοιξη

Και φυσικά στο νου μας ο στίχος του Διον. Σολωμού:

Έστησ’ ο Ερωτας χορό

με τον ξανθόν Απρίλη

κι η φύσις ηύρε την καλή

και τη γλυκιά της ώρα.

Και μέσ’ στη σκιά που φούντωσε

και κλει δροσιές και μίσχους

ανάκουστος κιλαϊδισμός

και λιποθυμισμένος.

Πρωταπριλιά και θεά Αφροδίτη

Οι πρωταπριλιάτικες φάρσες οφείλουν την ύπαρξή τους στη γιορτή της «ερωτικής Κοροϊδίας και του Ξεγελάσματος» της ρωμαϊκής θεάς Venus Aprilis, δηλαδή της Απριλίου Αφροδίτης, που έδινε το έναυσμα για απελευθέρωση του πνεύματος ταυτόχρονα με την οργιώδη απελευθέρωση της φύσεως. Γι’ αυτό γράφει ο Α. Έρμαν: «Το ψέμα σκοτώνει, λένε, τον έρωτα. Αμ, η αλήθεια;»…

 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑ, ΕΔΩ.

Πρωταπριλιά και Κέλτες

Το μήνα Απρίλη την Πρωταπριλιά σε όλες τις χώρες της Ευ­ρώπης υπάρχει το έθιμο με τα ψέματα.

Σύμ­φωνα με την παράδοση οι Κέλτες συνήθιζαν την Πρωταπριλιά που καλοσύνευε ο καιρός να πάνε για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια, αλλά οι ψεύτικες ιστορίες για μεγάλα ψάρια έδιναν και έπαιρναν. Οι Κέλτες ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο κώδικας δεοντολογίας των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο. Είπε ο Όττο φόν Μπίσμαρκ: «Τά περισσότερα ψέμματα λέγονται πρίν από τίς εκλογές, κατά τήν διάρκεια τού πολέμου καί μετά τό κυνήγι».

Πρωταπριλιά και Γάλλοι

Ο Απρίλιος μπαίνει με ένα γαλλικό έθιμο, που παγκοσμιοποιήθηκε: Το πρωταπριλιάτικο ψέμα[α]. Το poisson d’ Avril (= απριλιάτικο ψάρι) διαδόθηκε γρήγορα και τον 18^ο αι. το βρίσκουμε ήδη πολύ διαδεδομένο σε Γαλλία, Αγγλία ως και Ινδία. Το έθιμο ξεκίνησε από τους Γάλλους ψαράδες, που έλεγαν ότι την 1^η Απριλίου ξεκινούσαν την αλιευτική τους περίοδο. Επιστρέφοντας από την θαλασσινή τους εξόρμηση, έδιναν σε όποιον έβρισκαν μπροστά τους να πιάσει πράγματα που γλιστρούσαν σαν ψάρια απ’ τα χέρια κι έτσι τον κορόιδευαν…

Στην Γαλλία το 1564, ο βασιλιάς Κάρολος ο 9^ος διέταξε να μεταφερθεί η μέρα της Πρωτοχρονιάς από την 1η Απριλίου στην 1η Ιανουαρίου. Μέχρι τότε, η αλλαγή του χρόνου ξεκινούσε την 25η Μαρτίου, λίγο μετά την εαρινή ισημερία, και όταν κορυφωνόταν το οκταήμερο των εορταστικών εκδηλώσεων, δηλαδή την 1η Απριλίου, γινόταν η μετάβαση στο νέο έτος. Με την υιοθέτηση λοιπόν του Γρηγοριανού ημερολογίου -το οποίο ο πάπας Γρηγόριος ο 13ος λίγο αργότερα, το 1582, διέταξε με παπική βούλα να αντικαταστήσει το Ιουλιανό, ακολουθώντας τις οδηγίες της Συνόδου του Τρέντο (1545-1563) - η έναρξη του έτους μεταφέρθηκε στην 1η Ιανουαρίου. Ωστόσο, είτε επειδή τα νέα άργησαν να φτάσουν σε όλα τα μέρη της Γαλλίας, είτε επειδή ορισμένοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τις προσταγές του βασιλιά, η 1η Απριλίου εξακολούθησε να αποτελεί γι’ αυτούς την ημέρα αλλαγής του έτους. Το αποτέλεσμα ήταν οι άλλοι να τους κοροϊδεύουν, αποκαλώντας τους «ψάρια του Απρίλη» [σ.σ.: εξ και ο όρος ψάρι, ψάρακας για τον επιρρεπή να πιστεύει ψέματα], επειδή αυτή την εποχή του χρόνου γίνεται η μετάβαση από τον ζωδιακό κύκλο των Ιχθύων. Τους έστελναν λοιπόν ψεύτικα δώρα, προσκλήσεις σε ανύπαρκτες γιορτές, κλπ. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο. Από τη Γαλλία το έθιμο ταξίδεψε στην Αγγλία τον 18ο αιώνα και από κει στην Αμερική και τον υπόλοιπο κόσμο.

Το έθιμο ήρ­θε στην Ελλάδα την εποχή των Σταυροφοριών, και μέσω των ναυτικών που αγκυροβολούσαν στα ξένα λιμάνια. Έγινε δε περισσότερο γνωστό το 1880, μέσω της «Εφημερίδας» του Κορομηλά...

 

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ για το ΨΕΜΑ

ΠΟΝΤΟΥ:

- Τη ψεύτια η μάνα τον πρώτον χρόνον χαίρεται.

Του ψεύτη η μάνα τον πρώτο χρόνο χαίρεται.

Κάτι αντίστοιχο με το πανελλήνια παρομία:

Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται.

Αριστοτέλης: «Εκείνοι που λένε ψέματα, τελικά το μόνο που κερδίζουν είναι αυτό: όταν λένε την αλήθεια, δεν τους πιστεύει κανείς ...;».

 

- Αν κι πιστεύς εμέν τον ψεύτεν, ορώτα τον αδελφό μ’ τον κλέφτεν.

Αν δεν πιστεύεις εμένα τον ψεύτη, ρώτα τον αδελφό μου τον κλέφτη.

- Εψεύτιναν αθρώπ΄.

Οι άνθρωποι εψεύτισαν > ξέφτισαν.

 

- Τη ψεύτια τ’ οσπίτ εκάεν και κανείς κι επίστεψεν ατό.

Του ψεύτη το σπίτι κάηκε και κανείς δεν το πίστεψε.

 

- Είπαν τον λύκον θα εφτάμε σε τσοπάνον κι εκείνος χογκόρ χογκόρ έκλαιεν. Γιάτι κλαις; Ερώτεσαν ατόν. Και γιαμ εν ψέμαν.

Είπαν του λύκου θα σε κάνουμε τσοπάνο και εκείνος άρχισε να κλαίει γοερώς. Γιατί κλαις; Tου είπαν. Και να, μήπως είναι ψέμα.

- Ελήθεψαν τα ψέματα

Αληθεύτηκαν τα ψέματα.

- Τα ψέματα είναι το σιδερικόν ατ

Το ψέμα είναι η ιδιότητά του.

- Το ψέμαν πολλά κι κρατεί

Το ψέμα πολύ δεν κρατάει.

- Ψέμαν λόγος κι γίνεται

Το ψέμα δεν γίνεται λόγος.

- Ψέμαν τη διαβολί

Το ψέμα του διαβόλου.

- Να κορούμαι, αν λέω σε ψέματα

Να στραβωθώ αν λέω ψέματα.

 

ΗΠΕΙΡΟΥ:

Του γιου σου τάξε ψέματα και του γαμπρού σου αλήθεια.

 

ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

Ψεύτικος και κάλπικος

Εκ της αρχ. ελλ. κάλπιδος (η κάλπις), που ήταν ένα δοχείο (στάμνος, υδρία και δοχείο που βάζανε την στάχτη των νεκρών που καίγανε, δηλαδή το ψέμα της ζωής). Κάλπη > ψηφοδόχος. Ο λαός μας ξέρει πολύ καλά πως η κάλπη βγάζει ψέματα...

ελλην. βαύκαλις (= δοχείο) > βαυκαλίζομαι = τρέφομαι με ψεύτικες ελπίδες, αεροβατώ > μπουκάλι [> έμεινε μπουκάλα = μοναχός του από τα ψέματά του]…

 

Ο ψέυτης λέει ψέματα και «κάνει την πάπια»…

 Στην βυζαντινή εποχή, αυτός που κρατούσε τα κλειδιά του παλατιού -ο κλειδάτορας- ονομαζόταν «παπίας» - τιμητικός τίτλος, που δίνονταν σε διάφορους έμπιστους αυλικούς. Κάποτε – όταν αυτοκράτορας ήταν ο Βασίλειος Β’ – παπίας του παλατιού έγινε ο Ιωάννης Χανδρινός, άνθρωπος με σκληρά αισθήματα, ύπουλος διπρόσωπος και ψεύτης. Από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα, άρχισε να διαβάλλει τους πάντες. Όταν κάποιος τού παραπονιόταν πως τον αδίκησε έλεγε υποκριτικά «Είσαι ο καλύτερός μου φίλος. Πως μπορούσα να πω εναντίον σου στον αυτοκράτορα;» Η διπροσωπία του αυτή έμεινε παροιμιώδης στο Βυζάντιο. Γι’ αυτό, από τότε, όταν κανείς πιανόταν να λεει κανένα ψέμα στη συντροφιά του ή να προσποιείται τον ανήξερο, οι φίλοι του έλεγαν ειρωνικά «Ποιείς τον Παπία;». Φράση που έμεινε ως τα χρόνια μας με μια μικρή παραλλαγή.

 

ΛΥΤΡΩΤΙΚΑ ΨΕΥΔΗ

- Τα «κατά συνθηκην ψεύδη» του Μαξ Νορντάου.

- Τα αισιόδοξα ψέμματα έχουν τόσο τεράστια θεραπευτική αξία, ώστε ο γιατρός που δεν ξέρει να τα λέει με πειστικό τρόπο, έχει διαλέξει λάθος επάγγελμα.

Μπ. Σω 

- Βασίλης Τσιτσάνης:

Πάνω στην απελπισιά της κάποιος την πληροφορεί

Ότι ζει το παλληκάρι και οπωσδήποτε θαρθεί

 

- «Ένα ψέμα έχει κάνει τον γύρο του μισού πλανήτη προτού η αλήθεια προλάβει να φορέσει το παντελόνι της».

Ουίνστων Τσώρτσιλ

 

Πετυχημένες… πρωταπριλιάτιες φάρσες / ψέματα:

 

Το 1878, αμερικάνικη εφημερίδα δημοσιεύει την τελευταία ανακάλυψη του Τόμας Έντισον: Μια συσκευή που μετατρέπει το νερό σε κρασί. Η είδηση κάνει τον γύρο της Αμερικής και οι μετοχές των εταιριών κατασκευής και διακίνησης κρασιού πέφτουν στα μεγάλα χρηματιστήρια.

Το 1932 πολλοί ήταν εκείνοι που πίστεψαν ότι ο άνθρωπος μπορεί να πετάξει με ένα ζευγάρι πέδιλα του σκι, αφού οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» δημοσίευσαν και σχετικές φωτογραφίες.

Το 1940 το Ινστιτούτο Franklin ανακοίνωσε ότι το… τέλος του κόσμου θα ερχόταν την… επόμενη μέρα! Έγινε μία από τις διασημότερες πρωταπριλιάτικες φάρσες. Τρομερή αναστάτωση και πανικός προκλήθηκαν στους πολίτες και στις δημόσιες υπηρεσίες… την πλήρωσε ο… υπάλληλος του Ινστιτούτου που είχε τη φαεινή ιδέα του αστείου: Απολύθηκε.

Το 1957 εκατοντάδες ακροατές τηλεφώνησαν στο BBC ρωτώντας πώς μπορούν να φυτέψουν ένα…μακαρονόδεντρο στον κήπο τους. Η φάρσα αυτή θεωρείται μια από τις πιο πετυχημένες στην ιστορία της Πρωταπριλιάς. Διότι η δημοφιλής εκπομπή Panorama είχε κάνει ρεπορτάζ, στο οποίο ανέφερε ότι χάρη στις συνθήκες που επικράτησαν τον περασμένο χειμώνα και την αντιμετώπιση των παράσιτων, οι κάτοικοι της Βόρειας Ιταλίας και της Νότιας Ελβετίας είχαν πολύ καλή συγκομιδή…σπαγγέτι! Το ρεπορτάζ συνοδευόταν και από οπτικοακουστικό υλικό, που έδειχνε ανθρώπους να μαζεύουν… μακαρόνια από δέντρα!

Το 1962 η έγχρωμη τηλεόραση αποτελούσε ακόμη «όνειρο» για την Σουηδία. Το μεσημέρι της 1^ης Απριλίου το δελτίο ειδήσεων ξεκινά και στην οθόνη εμφανίζεται ο τεχνικός του καναλιού, Kjell Stensson. Ενημερώνει το κοινό, πως χάρη στην ανάπτυξη της τεχνολογίας μπορεί πλέον να απολαμβάνει τα αγαπημένα του προγράμματα έγχρωμα! «Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να τοποθετήσετε μια νάιλον κάλτσα στην οθόνη της τηλεόρασής σας», λέει ο Stensson, σπεύδοντας, μάλιστα, να αναπαραστήσει το εγχείρημα σε απ’ ευθείας μετάδοση. Για την ιστορία, για πρώτη φορά επωλήθη έγχρωμη τηλεόραση στην Σουηδία την… 1^η Απριλίου του 1970.

Το 1979 η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε να εξαλείψει την 5η και τη 12η Απριλίου από το ημερολόγιο, για να συγχρονίσει την ώρα της με τον υπόλοιπο κόσμο.

Το 1992 ο 79χρονος Ρίτσαρντ Νίξον, ανακοινώθηκε υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ, από αμερικανικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα. Το τηλεφωνικό κέντρο του σταθμού κατακλύστηκε από οργισμένους ακροατές, οι οποίοι είχαν ακούσει τον Νίξον να εγκαινιάζει την εκστρατεία του με το σύνθημα: «Δεν έκανα κανένα λάθος και δεν πρόκειται να ξανακάνω». Χρειάστηκαν 45΄ λεπτά για να μάθουν ότι επρόκειτο απλώς για ένα αστείο και ότι η φωνή ανήκε στον μίμο Rich Little…

Το 1994 ανακοινώθηκε (υποτιθέμενη) οδηγία που προέβλεπε πως θα… συλλαμβανόταν όποιος σέρφαρε στο Διαδίκτυο… μεθυσμένος!

Πρωταπριλιά 1995: Το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι βρέθηκε ο τάφος του Σωκράτη και μέσα σε αυτόν αμφορέας με ίχνη κώνειου. Η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου, ενώ η αλήθεια αποκαταστάθηκε λίγες ώρες αργότερα.

Το 1998 σοβαρές διαμαρτυρίες προκάλεσε η πρωταπριλιάτικη φάρσα του φυσικού Marc Boslough, ο οποίος εδημοσίευσε σε επιστημονικό περιοδικό την πρόθεση της Αλαμπάμα να αλλάξει με νομοθεσία την… τιμή της μαθηματικής σταθεράς «π» από 3,14159 σε 3,0, ακολουθώντας… τους συμβολισμούς της Βίβλου!

Το 2008 το βρετανικό δίκτυο ανακοίνωσε πως το ιστορικό ρολόι Big Ben θα λειτουργούσε πλέον με… ψηφιακό μηχανισμό, για να δείχνει με ακρίβεια την ώρα. Όταν αναφέρθηκε ότι οι δείκτες του ρολογιού θα πωλούνταν στους τέσσερις πρώτους ακροατές που θα επικοινωνούσαν με τον σταθμό, οι προσφορές «έσπασαν τα ταμεία»…

Το 2008 Πρωταπριλιά και πάλι το BBC έκανε κι άλλη φάρσα: Σε ρεπορτάζ, κάποια τηλεοπτικά συνεργεία, που βρίσκονταν στην Ανταρκτική, για το ντοκυμανταίρ «Miracles of Evolution», κατάφεραν να αποθανατίσουν τους πιγκουίνους Adelie να πετούν, συνοδεία video!!!

Το 2008 δύο ειδησεογραφικά πρακτορεία της Νέας Ζηλανδίας προφανώς δεν πρόσεξαν την… ημερομηνία της είδησης και χρησιμοποίησαν ένα δελτίο Τύπου που προερχόταν από το γραφείο της υπουργού Περιβάλλοντος της χώρας, Στίβι Τσάντγουικ, το οποίο ανακοίνωνε πως το υπουργείο εκπαίδευσε… αρουραίους για να εντοπίζουν σπάνιους βατράχους.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Τάματα και αναθήματα».

Το ψέμα στο θέατρο 

Ψευτοερωτευμένοι, ψευτοαπατεώνες, ψευτοβσιλιάδες, ψευτοεπαναστάτες, ψευτογιατροί και φευτοπαλληκαράδες είναι βασικοί ρόλοι στο θέατρο.

Χαρακτηριστικοί τύποι ψεύτη:

- Ο Καραγκιόζης

- ο Αρλεκίνος (Arlecchino) μιά άπ’ τίς στερεότυπες φιγούρες τής Κομμέντια ντέλλ’ Άρτε (από το Μπέργκαμο) 16^ος αι. είναι ο πιο χαρακτηριστικός θεατρικός τύπος ψεύτη – προέρχεται από τους βυζαντινούς μίμους.

Ο Σόλων κατηγόρησε την θεατρική τέχνη του Θέσπιδος, γιατί βασίζεται στο ψέμα (Πλούταρχος).

- Στο θέατρο υπάρχει ο όρος «Καμποτίνος» (γαλλικής προέλευσης από τ’ όνομα τού θεατρίνου Καμποτέν, τού 17ου αι.), για τόν κακό ήθοποιό πού ήδονίζεται μέ τό ψεύτικο.

- Ο Στανισλάβσκι[1] από το 1897, με τό Μοσχοβίτικο Καλλιτεχνικό Θέατρο, έφερε την Αλήθεια στην θέση τής θεατρινίστικης ψευτιάς (Νατουραλισμός).

- Ο σοφός δάσκαλος τής υποκριτικής τέχνης καί σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρης Ροντήρης (1899-1981) δεν συγχωρούσε το εύκολο καλλιτεχνικό ψέμα.

- Το Άκτορς Στούντιο (Εργαστήρι ηθοποιών) σχολή μετεκπαίδευσης ήθοποιών στή Νέα Υόρκη του 1947, απ’ τον Ηλία Καζάν συνέβαλε στον περιορισμό ψευτιάς.

- Η Αγριόπαπια το πεντάπρακτο δράμα του Ερρίκου Ύψεν (1884) έχει ως ρεαλιστικό καί συμβολικό με στόχο, όχι πια το «συμβατικό ψέμα», αλλά την καταστροφική αλήθεια.

- Ο μεγάλος Ρώσος ποιητής Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι (1894-1930) είπε «δεν ανέχομαι τα ψέματα...» και 3 εβδομάδες αργότερα αυτοκτόνησε μέ μια σφαίρα στήν καρδιά.

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ:

- Ο Γάλλος δραματουργός Πιέρ Κορνέιγ (1606-1684) «Ο ψεύτης».

- Ο Πιέρ Καρλέ ντέ Σαμπλαίν ντέ Μαριβώ (1688-1763) ο άντιπροσωπευτικότερος έκπρόσωπος του γαλλικού θεάτρου στον 18ο αιώνα «Οί ψεύτικες εκμυστηρεύσεις».

- Ο Βενετσιάνος κωμωδιογράφος Κάρλο Γκολντόνι (1707-1793) «Ο ψεύτης», «Η ψευτοάρρωστη».

- Ο Μολιέρος (1622-1673) «Γελοίες Ψευτοσπουδαίες».

- Ο Βιεννέζος δραματουργός Φραντς Γκριλπάρτσερ (1791-1872) «Αλίμονο στόν ψεύτη».

- Ο Τζερόμ Κίλτυ «Αγαπητέ ψεύτη» (1959), αναφερόμενο στον Σω.

- Ο Γιώργος Ρούσσος (1910-1984) δημοσιογράφος καί συγγραφέας «Το πρώτο ψέμα».

- Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Ψαθάς (1907-1979) την κωμωδία «Ζητείται ψεύτης» με τον Ντίνο Ηλιόπουλο, που έγινε και δημοφιλής ταινία του ελληνικού κινηματογράφου (1961), σε σκηνοθεσία και σενάριο του Γιάννη Δαλιανίδη, με τους Ντίνο Ηλιόπουλο, Παντελή Ζερβό, Θανάση Βέγγο, Μάρθα Καραγιάννη, Δημήτρη Νικολαΐδη, Άννα Κυριακού, Περικλή Χριστοφορίδη, Μαργαρίτα Αθανασίου, Πόπη Λάζου, Παυλο Καταπόδη, Κάτια Αθανασίου, Άγγελο Μαυρόπουλο, Πάνο Καραβουσάνο, Μαργαρίτα Γεράρδου, Γιαννης Μπέρτο, Δήμητρα Σερεμέτη, κ.ά.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[α] Στην Ελλάδα να πούμε πως το έθιμο απαντάται στους Μυκονιάτες, αλλά …με ένα μήνα καθυστέρηση: Αυτοί λένε ψέματα και κοροϊδεύουνε την ημέρα της Πρωτομαγιάς!

[1] κι ό Νεμιρόβιτς Ντάντσενκο.

ψεμματα ψεματα ψεμμα ψεμα ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ αχαιας αχαια Σοποτο λακκα λακκος Σοποτινοι ραχη αερας, χωρια θεατρο Ψευτοερωτευμενοι, ψευτοαπατεωνες, ψευτοβσιλιαδες, ψευτοεπαναστατες, ψευτογιατροι και φευτοπαλληκαραδες ρολος ψευτης Καραγκιοζης Αρλεκινος Arlecchino στερεοτυπη φιγουρα Κομμεντια ντελλ’ Αρτε κομεντια ντελ Μπεργκαμο 16ος αιωνας μχ θεατρικος τυπος ψευτες βυζαντινος μιμος βυζαντιο μιμηση Σολων σολωνας κατηγορια θεατρικη τεχνη αρμα Θεσπιδος, θεσπις Πλουταρχος ορος Καμποτινος γαλλια θεατρινος Καμποτεν, 17ος κακος ηθοποιος ηδονη ψευτικο Στανισλαβσκι 1897, μοσχα Μοσχοβιτικο Καλλιτεχνικο Θεατρο, Αληθεια θεατρινιστικη ψευτια Νατουραλισμος σοφος δασκαλος υποκριτικη τεχνη σκηνοθετης Εθνικο Θεατρο Ροντηρης 1899 1981 καλλιτεχνικο υποκρισια ακτορς Στουντιο Εργαστηρι ηθοποιων σχολη μετεκπαιδευση ηθοποιος Νεα Υορκη 1947, Καζαν Αγριοπαπια Πενταπρακτο δραμα υψεν 1884 ρεαλιστικο συμβολικο συμβατικο ψεμα, καταστροφικη αληθεια Ρωσος ποιητης Μαγιακοφσκι 1894 1930 αυτοκτονια σφαιρα καρδια θεατρικα ΕΡΓΑ Γαλλος δραματουργος Κορνειγ 1606 1684 Σαμπλαιν ντε Μαριβω 1688 1763 γαλλικο γαλλια 18ος ψευτικες εκμυστηρευσεις Βενετσιανος βενετια κωμωδιογραφος Γκολντονι 1707 1793 ψευτοαρρωστη Μολιερος 1622 1673 Γελοιες Ψευτοσπουδαιες Βιεννεζος βιεννη δραμα Γκριλπαρτσερ 1791 1872 Αλιμονο Κιλτυ κιλτι Αγαπητε ψευτη 1959 Σω Ρουσσος 1910 1984 δημοσιογραφος συγγραφεας πρωτο ψέμα Ψαθας 1907 1979 Ζητειται Ηλιοπουλος, κινηματογραφικη ταινια ελληνικος κινηματογραφος 1961 σκηνοθεσια και σεναριο Δαλιανιδης, Ζερβος, Βεγγος, Καραγιαννη Νικολαιδης, Νεμιροβιτς Νταντσενκο Κυριακου, Χριστοφοριδης, Αθανασιου, Λαζου, Καταποδη, Μαυροπουλος, Καραβουσανος, Γεραρδου, Μπερτος, Σερεμετη 1η 1 απριλιου πρωταπριλια απριλοος Ψευτοσπουδαια Μαγιακοφσκυ εκμυστηρευση ψευτοαρρωστεια ψευμα < ψευδος < στευμαι = προσποιουμαι Ομηρος προσποιηση ψευδομαι Πρωταπριλια ψεματα Ζευς διαταγη θεος Ερμης σωμα τεχνιτης φαρμακον φαρμακο γουδι μετρο τεχνιτες παπουτσης υποδηματοποιος υποδημα υποδηματα αισωπος αισωπειος Μυθος Αρης πολεμοι Ευριπιδης πολεμος Μεγας Αλεξανδρος στρατευμα θερος ποταμι, οχθη εχθρος παραταξις, στρατιωτες νερο ποταμος δηλητηριο στρατιωτης παραταξη στρατος εχθροι γελιο αθωο στρατηγικο τεχνασμα εξυπνο ωφελιμο στρατηγικη θεα Αφροδιτη πρωταπριλιατικη φαρσα γιορτη εορτη ερωτικη Κοροιδια Ξεγελασμα ρωμαϊιη Venus Aprilis, απελευθερωση πνευμα οργιωδης απελευθερωσις φυσεως Ερμαν ερωτας. ερως αληθεια Κελτες μηνας Απριλης Ευ­ρωπη παραδοση ψαρεμα αλιεια ψευτικη ιστορια ψαρια ψαρι ψαραδες εποχη εθιμο Μπισμαρκ εκλογες, κυνηγι Βισμαρκ εκλογη, Γαλλοι γαλλικο παγκοσμιοποιηση πρωταπριλιατικο απριλιατικο 18ος αιωνας μΧ Γαλλια, Αγγλια Ινδια αλιευτικη περιοδος θαλασσα 16ος 1564, βασιλιας Καρολος 9ος ημερα μερα Πρωτοχρονια Ιανουαριου 25 25η Μαρτιου, εαρινη ισημερια, οκταημερο εορταστικες εκδηλωσεις νεο ετος Γρηγοριανο ημερολογιο παππας Παπας Γρηγοριος ιγ 13ος 1582, παπικη βουλα Ιουλιανο Συνοδος του Τρεντο 1545 1563 Ιανουαριος μαρτιος αλλαγη ζωδιακος κυκλος ζωδιο ζωδια Ιχθυες ιχθεις ψευτικο δωρο προσκληση πειραγμα Αμερικη Ελλαδα Σταυροφορια ναυτικοι 1880, Εφημεριδα Κορομηλας Σταυροφοριες ναυτικος Σταυροφοροι ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΠΟΝΤΟΥ παροιμια ποντος ψευτια μανα μαννα κλεφτης ψευτης Αριστοτελης ψευτεν, ορωτα ρωτα αδελφος κλεφτεν Εψευτιναν αθρωποι ανθρωποι ξεφτισαν οσπιτ οσπιτι εκαεν καψιμο λυκος τσοπανος χογκορ κλαμα γοερα εληθεψαν Αληθευτηκαν σιδερικο ιδιοτητα λογος διαβολι διαβολη διαβολος κορουμαι, στραβος ΗΠΕΙΡΟΥ ηπειρος γιος ταξιμο γαμπρος ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ, καλπικος αρχαια ελληνικη καλπις δοχειο σταμνος, σταμνα υδρια σταχτη νεκρος ζωη καλπη > ψηφοδοχος βαυκαλις βαυκαλιζομαι τρεφομαι τροφη ελπιδα αεροβασια μπουκαλι μπουκαλα μοναξια παπια βυζαντιο παλατι παλλατι κλειδατορας παπιας τιμητικος τιτλος, εμπιστος αυλικος αυτοκρατορας αυτοκρατωρ Βασιλειος Β Χανδρινος, αισθημα υπουλος διπροσωπος διαβολη αδικια διπροσωπια Ποιεις τον Παπια κανει κανεις ΛΥΤΡΩΤΙΚΑ ΨΕΥΔΗ λυτρωση κατα συνθηκην ψευδη Νορνταου αισιοδοξια θεραπευτικη αξια, γιατρος επαγγελμα Σω ιατρος ιατρικη Τσιτσανης απελπισια παλληκαρι Τσωρτσιλ φαρσες 19ος 1878, αμερικανικη εφημερις ανακαλυψη εντισον συσκευη μετατροπη κρασι Αμερικη μετοχες εταιρια κατασκευη διακινηση χρηματιστηριο 20ος 1932 ανθρωπος πτηση ζευγαρι πεδιλα σκι, Νιου Γιορκ Ταιμς πεδιλο 1940 Ινστιτουτο Φρανκλιν Franklin τελος του κοσμου αναστατωση πανικος υπαλληλος απολυση 1957 ακροατης BBC μακαρονοδεντρο μακαρονοδενδρο κηπος εκπομπη πανοραμα Panorama ρεπορταζ, χειμωνας παρασιτα Βορεια Ιταλια βορειος Νοτια Ελβετια συγκομιδη σπαγγετι μακαρονια μακαρονι δεντρο, 1962 εγχρωμη τηλεοραση Σουηδια δελτιο ειδησεων τεχνικος τηλεοπτικο καναλι στενσον Stensson τεχνολογια προγραμμα ναιλον καλτσα 1970 1979 βρετανικη κυβερνηση βρετανια εξαλειψη 5 5η 12 12η ωρα 1992 Νιξον, υποψηφιος προεδρος ΗΠΑ, αμερικανικο ραδιοφωνικο προγραμμα ακροατες, μιμος λιτλ μιμηση Rich Little 1994 οδηγια συλληψη σερφαρισμα διαδικτυο μεθυσι μεθυσμενος μεθη 1995 ελληνικο υπουργειο Πολιτισμου ταφος του Σωκρατη Σωκρατους Σωκρατης αμφορεας κωνειο ειδηση 1998 διαμαρτυριαι φυσικος μποσλου Marc Boslough, επιστημονικο περιοδικο Αλαμπαμα νομοθεσια τιμη μαθηματικη μαθηματικα σταθερα αριθμος π τρια συμβολισμοος βιβλος 2008 βρετανικο δικτυο ρολοι μπιγκ μπεν Big Ben ψηφιακος μηχανισμος ακριβεια δεικτες ωρολογιο τηλεοπτικο συνεργειο Ανταρκτικη ντοκυμανταιρ πιγκουινος Adelie ντοκιμαντερ ειδησεογραφικο πρακτορειο Νεα Ζηλανδια δελτιο Τυπου υπουργος Περιβαλλοντος τσαντγουικ, εκπαιδευση αρουραιος σπανιος βατραχος Σολωμος Ερωτας χορος ξανθος Απριλης φυσις σκια δροσια μισχος ανακουστος κιλαιδισμος κελαηδημα λιποθυμια μυκονος Μυκονιατες, πρωτομαγια ψαρακας επιρρεπήης

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ