ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΣΙΝΑΣΟΥ - του Κυρ. Η. Βλασιάδη

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΣΙΝΑΣΟΥ

Του Κυριάκου Η. Βλασιάδη

 

   Η κληρονομιά των δημοτικών τραγουδιών της Σινασού ήταν αρχαιοτάτη. Ως γνωστόν, η Καππαδοκία υπήρξε η κατ’ εξοχήν ακριτική περιοχή του Βυζαντίου και η χώρα του Βασιλείου Διγενή – Ακρίτα. Επομένως και στη Σινασό – κατ’ αρχάς – έχουμε πολλά ακριτικά τραγούδια, αλλά και διάφορα άλλα που αναφέρονται σε πολλές κοινωνικές καταστάσεις και στιγμές της καθημερινής ζωής. Άλλα τραγούδια ήταν καθαρά σινασίτικα και άλλα προέρχονταν από πολλές περιοχές του Ελληνισμού, στα οποία οι Σινασίτες τους είχαν δώσει διαφορετική μελωδία, δική τους, πιο βυζαντινότροπη.

Αυτό όμως που χαρακτηρίζει τα τραγούδια της Σινασού, είναι η Ελληνικότητά τους, πράγμα που οφείλεται στο γεγονός ότι η Σινασός ήταν ένα από τα λίγα ελληνόφωνα χωριά της Καππαδοκίας.

Ο Παύλος Καρολίδης, από το Ανδρονίκιον της Καππαδοκίας, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε χειρόγραφό του που βρίσκεται στην Ακαδημία Αθηνών, καταγράφει είκοσι περίπου σινασίτικα τραγούδια και μνημονεύει ότι «τα σπουδαιότερα άσματα από φιλολογικής και ιστορικής απόψεως, της Καππαδοκίας, προέρχονται από την Τελμησσό, τη Σινασό και τη Μαλακοπή».

Η μελέτη της μουσικής των σινασίτικων τραγουδιών, φανερώνει πως τα πιο πολλά, στηρίζονται σε αρχαίες ελληνικές κλίμακες, «τρόπους». Πιστοποιείται – έτσι – για μιαν ακόμη φορά, ο δεσμός που υπάρχει, μεταξύ του ελληνισμού της κεντρικής Ανατολίας και του αρχαίου Ελληνικού πνεύματος.

Έχουμε τραγούδια, Ακριτικά, πατριωτικά, δραματικά, φιλοσοφικά, νοσταλγικά, ειδυλλιακά, ερωτικά, ευτράπελα, γαμήλια, παιδικά, θρήνους, μοιρολόγια, νανουρίσματα κ.λ.π. Επίσης κάλαντα, όπως τα εξαιρετικά λόγια πρωτοχρονιάτικα κάλαντα:

Γέρος φτωχός εκάθητο, σ’ ενός σπιτιού την πόρτα,

δυσένδυτος τρισένδυτος και πάλι κρυωμένος…

τα οποία είναι πολύ παλαιά και προφανώς τα έγραψε κάποιος Σινασίτης διανοούμενος, ιερέας, δάσκαλος κλπ.

Τα περισσότερα τραγούδια δεν είναι χορευτικά, δηλαδή δεν παρουσιάζουν ξεχωριστό χορευτικό ενδιαφέροντα ρυθμό. Τα χόρευαν, όμως, τραγουδώντας τα, σε κυκλικούς χορούς, βαδίζοντας σύμφωνα με τον ρυθμό. Η πλέον καλλίφωνη, άρχιζε μόνη της κάθε στροφή του τραγουδιού και επαναλάμβαναν οι άλλες.

Οι Σινασίτες, σε κάθε Πανηγύρι, εορτή αγίου, ονομαστικές – οικογενειακές γιορτές κ.ά, δεν έχαναν την ευκαιρία για τραγούδι και χορό!

Στους γάμους, εκτός από τα σχετικά τραγούδια, τον γαμπρό και τη νύφη, συνόδευε και ο Εθνικός μας Ύμνος, σαν … γαμήλιο εμβατήριο!!

Επειδή, όμως, τα σινασίτικα τραγούδια ήταν αργόσυρτα και λίγο βαρετά, είχαν παραμεληθεί τα τελευταία χρόνια πριν την Ανταλλαγή, ίσως όμως αυτό να οφείλεται και από την εισαγωγή των λεγόμενων ευρωπαϊκών, που έφερναν από την Πόλη οι Σινασίτες.

Σε εμάς, τη δεύτερη και τρίτη γενιά Σινασιτών, έφθασαν χάρις στις προσπάθειες του αείμνηστου δάσκαλου και επί σειρά ετών Προέδρου του Σωματείου μας Λαζάρου Τακαδοπούλου, ο οποίος μας τα δίδασκε στις χοροεσπερίδες και στις κατασκηνώσεις μας. Και έλεγε ότι «το τραγούδι είναι η παρηγοριά στην εργασία»!!!

Όργανα στην Σινασό είχαν το κλαρίνο, το βιολί και το ντέφι. Προφανώς, στα παλαιότερα χρόνια να υπήρχαν άλλα όργανα, όπως π.χ. ο κεμανές, (καππαδοκική λύρα). Στα μικρά οικογενειακά γλέντια, τα τραγούδια των Σινασιτών συνόδευε, σχεδόν πάντα, το ντέφι που το έπαιζαν γυναίκες. Κλαρίνο και βιολί έφερναν μόνο σε μεγάλες γιορτές και Πανηγύρια. Τα τελευταία 30 – 40 χρόνια πριν την Ανταλλαγή, βιολί με πολλές χορδές έπαιζε ο Θόδωρος ο Τακάς και κλαρίνο με επτά κλειδιά έπαιζε ο Κωστής Μελετιάδης που ήταν ο λαϊκός ζωγράφος της Σινασού. Έμαθε κλαρίνο και ζωγραφική στη Βενετία. Πριν την Ανταλλαγή, όμως, ήλθε στη Σινασό και το μαντολίνο, με το οποίο έπαιζαν τραγούδια και χορούς ευρωπαϊκούς, όπως ταγκό, βαλς, πόλκα κ.ά. Στα τούρκικα όμως τραγούδια με τα οποία χόρευαν τον Ίσο και το Κόνιαλι, έπαιζαν ούτι και σαζ(ι) μόνο Τούρκοι!

Η πρώτη καταγραφή – συλλογή σινασίτικων τραγουδιών είναι του Paul de Legarde σε βιβλίο του, έκδοση του Πανεπιστημίου Κέντιγκεν (1886), αλλά, μόνο το ποιητικό τους μέρος. Αναφέρει περίπου 20, είναι πολύ παλιά τα οποία δεν έφτασαν μέχρι τις μέρες μας, και είναι:

(Η γραφή και η ορθογραφία είναι από το βιβλίο αυτό)

1) Η ειμαρμένη του Ακρίτη

Σίδηρον κάστρον έχτισα κ’ εγώ για τον Ακρίτη, Χάρος να μην τον εύρη.

Τον έκλωσε και τράνησε. Χάρος τον παρεστάθη, κ.λ.π.

2) Η τύχη νεογάμβρου φονευθέντος υπό ιερέως

Χρυσός γαμβρός εφούμησεν από τα πενθερικά του.

Γαμβρέ, και αν εφούμησας από τα πενθερικά σου

Το ιμάτι σου λινόν ένι και χρυσοκεντημένο, κ.λ.π.

3) Ο Γιαννάκης

Έπιασαν τον Γιαννάκη μου τ’ Αμηρά παιδιά.

έχουν τον και πηγαίνουν τα μικρά παιδιά.

Μη κλαις, μη κλαις, Γιαννάκη μου, μη ζουλιάσαι, κ.λ.π.

4) Ο Κωνσταντίνος

Σαν την μάννα, σαν την μάννα, και σαν εκεί την μάννα,

που είχε τα τρία παιδιά και μιάνα θυγατέρα,

Την θυγατέρα γύρεψαν κάτω μακράν στα ξένα, κλπ. [σ.σ.: μια από τις πολλές παραλλαγές του πανελλήνιου δημοτικού Του Νεκρού Αδελφού].

5) Έτερον εις Κωνσταντίνον

Ο Κωνσταντίνος ο μικρός, ο μικρός ο Κωνσταντίνος,

στα πεντε ζώσθη το σπαθί, στα έξι το κοντάρι,

και στα επτά καυχίσθηκε κανένα δεν φοβάται. κλπ. [σ.σ.: μια από τις πολλές παραλλαγές του θρακικού δημοτικού, που άδεται στα αναστενάρια].

6) Θρήνος εις την Αγίαν Σοφίαν

Πήραν την Πόλιν πήραν την, πήραν και το Φανάρι,

πήραν και την Αγιά Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,

σφάχνοντες, διαβάζοντες, και τ’ άγια να σηκώσουν, κ.λ.π.

7) Κωνσταντίνος

Έκλωσα πάνω σ’ Ανατολή, και ήρτα κάτω ση δύσι,

ηύρα κόρη, παγέντισα, παπά κόρην επήρα.

εννέα μέρας, εννέα νύχτας γραφούσαν τα λινά της, κ.λ.π.

8) Το Μαρούς το Κάστρο

Πολλά κάστρα ετελάσθην, μικρά, μεγάλα

σαν της Μαρούς το κάστρον δεν είδια.

διπλούν, τριπλούν χτισμένο μολυβόχτιστο, σίδηρον καρφωμένο

                                                               κι’ μπαράθετο, κ.λ.π.

9) Άγορος

   Πήγαν οι γιορτές και τα μεγάλα μέραις

πέταλα κροτεί, καρφιά τους παραδίνει,

και το μαύρο του στου φέγγους καλιγόνει,

και ξανθή κόρη μπροστά του παραστέκνει, κ.λ.π.

10) Ο ξένος και η πιστή σύζυγος

Κόρη μου, πως δεν πανδεύεσαι, να πάρεις παλληκάρι;

Κάλλιο να σκάσει ο μαύρος σου παρά τον λόγον που ‘πες.

Έχω άνδρα στην ξενητειά τώρα δώδεκα χρόνους, κ.λ.π.

11) Μοιρολόγι εις τεθνεώτα πανδρεμένον

Εψέ βράδυ Παναγιά μου, εψέ βράδυ επέρασα

σε πανδρεμένου, έλα Παναγιά μου, σε πανδρεμένου μνήμα.

Ακούει το μνήμα, Παναγιά μου, ακούει το μνήμα και βογγά, κ.λ.π.

12) Ο σκλάβος

Ο σκλάβος ανεστέναξε, και στάθην η φεργάδα.

Σκλάβε μου, τι ΄ναστέναξες, και στάθην η φεργάδα;

Πολλαίς φοραίς τραγούδησα, κι’ ελευθερία δεν είδα. κ.λ.π.

13) Κόρη αρραβωνιασμένη και ο Χάρος

Μια κόρη καυχιούτανε, κορ’ αρραβωνιασμένη,

κι’ εκείνη όντας καυχιότανε, ο Χάρος ανακρούταν.

Ποτέ κάθεται, βουρούλτισε, κόρη πήρε την δίπλα κ.λ.π.

14) Η πιστή σύζυγος

Μαλαγματένιος εργαλειός κι’ ελεφαντένιο κτένι

κι’ ένα κορμί αγγελικό, κάθεται και υφαίνει,

μ’ εξήντα δυο πατήματα, σαράντα δυο καρούλια, κ.λ.π.

15) Η μάνα και οι εννέα υιοί της

Σαν την μάννα, σαν την μάννα, και σαν εμέν την μάννα,

οπού είχα τα ΄ννέα παιδιά και τα ΄ννέα νυφάδες,

εσειώσαν και στο σπίτι της εννεών παιδιών νανούδια, κλπ. [σ.σ.: μια από τις πολλές παραλλαγές του πανελλήνιου δημοτικού Του Νεκρού Αδελφού].

16) Τουρκόπουλο και Ρωμηοπούλα

Ένα μικρό Τουρκόπουλο του βασιλιά κοπέλι

μια Ρωμηοπούλα άρεσε, κι εκείνο δεν τον παίρνει,

τρέχνει τα δώρα πίσω της, και τα βουνά προστά της, κ.λ.π.

17) Αμαζών σινασίτις κατά Σαρακηνών πολεμούσα

Όπου ζωνούτον τα σπαθιά και αντεβάστη λωρίκια

κώλανεν τους Σαρακηνούς, σφάγεν τα μικροπούλια

εκώλησεν, εκώλησεν, ψηλόν βουνό ανέβη, κ.λ.π.

(Καθαρά σινασίτικο τραγούδι καθ’ όσον έχει πάρα πολλές λέξεις του σινασίτικου γλωσσικού ιδιώματος. Δεν γνωρίζουμε τη μελωδία, επειδή δεν έφθασε μέχρι τις ημέρες μας!)

18) Το μικρό παλληκάρι και η καλή του

Ένα μικρό μικρούτσικο πανώριο παλληκάρι

έν άδικον τον έβαλαν, να πάρουν την καλή του

πουλεί τα σπίτια ταύμορφα, αυλαίς μαρμαρημένες κ.λ.π.

19) Ο Μαυροζής και η καλή του

Τρεις άρχοντες (καθόντανε) σ’ ένα καλό τραπέζι,

ο εις καυχιούται τα’ άσπρα του, κι άλλος την φορεσιά του,

και ο Μαυροζής καυχιούταν, καυχιούταν την καλήν του, κ.λ.π.

20) Το πουλίν το παραπονευμένο

Εγώ και το πουλίν είμαι παραπονευμένο

οπ’ εύρω πέτρα κάθημαι, και τον καιρό διαβαίνω

όπ’ εύρω και ξερή δεντρί, στα κλώνι(α) του να κάτσω. κ.λ.π.

και

21) Ο Γιαννάκης

Εβράδυν’, παλιοβράδυν’, και ήλιος έδυνε

και όριος ο Γιαννάκης παγ’ στο Ξύβουνο

στο Ξύβουνον οπίσω έν ενί πηγάδ(ι) κ.λ.π.

Είναι αλήθεια όμως ότι τα περισσότερα από αυτά, δεν έφθασαν μέχρι τις ημέρες μας, δεν τα γνωρίζουμε!

Ο Σινασίτης Σαρ. Αρχέλαος στο βιβλίο του «Η Σινασός», περιλαμβάνει μια μικρή ανθολογία με σινασίτικα τραγούδια, και «ψάλλει» το εγκώμιο της Μουσικής που την χαρακτηρίζει «Φωνή της Εκκλησίας».

Σημαντική συλλογή τραγουδιών της Σινασού έκανε επί τόπου στη Σινασό το 1901 – 3, ο εκ Βιθυνίας της Μικράς Ασίας μουσικολόγος Γεώργ. Παχτίκος που τα δημοσίευσε με νότες στο βιβλίο «260 Δημώδη Ελληνικά Άσματα από του στόματος του Ελληνικού Λαού», έκδοση 1905.

Στο πολύτιμο Λεύκωμα «Η Σινασός της Καππαδοκίας» του 1924, περιλαμβάνονται 34 τραγούδια, στο πεντάγραμμο.

Τέλος, 32 σινασίτικα τραγούδια δημοσίευσε ο Σινασίτης μουσικολόγος Σωφρ. Σωφρονιάδης, με τους στίχους, αλλά και στο πεντάγραμμο, σε βιβλίο του 1958 (προφανώς βασισμένος στον Παχτίκο)

Υπάρχουν ηχογραφήσεις σινασίτικων τραγουδιών στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, που έκανε η Μέλπω Μερλιέ, κατά τη δεκαετία 1930, από Σινασίτισσες πρώτης γενιάς καθώς, και στο Λαογραφικό Τμήμα της Ακαδημίας Αθηνών, με ηχογραφήσεις Σινασιτών πρώτης γενιάς, από τον τότε Καθηγητή Λαογραφίας Γεώργιο Μέγα, στα 1951. Και οι δυο αυτές ηχογραφήσεις έγιναν χωρίς τη συνοδεία οργάνων (!)

Το 1952 – 1953 ο χαλκέντερος Εθνομουσικολόγος μας Σίμων Καράς, με την χορωδία του και ορχήστρα παραδοσιακών οργάνων, έπαιξε υποδειγματικά τέσσερα σινασίτικα τραγούδια για την εκπομπή του «Μουσικοί Αντίλαλοι» της Ελληνικής ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) η οποία τα μεταδίδει μέχρι σήμερα.

Ο Σωφρ. Σωφρονιάδης παρουσίασε σε συναυλία με τη χορωδία του Τσιλίφη και την υψίφωνο Αλίκη Σωφρονιάδου, ορισμένα τραγούδια της Σινασού, συνοδεία πιάνου, στον ΠΑΡΝΑΣΣΟ το 1958, και το Σωματείο μας διαθέτει σε κασέτες ήχου τη συναυλία αυτή.

Τα τραγούδια της Σινασού πρέπει να τα κατατάξουμε σε κατηγορίες, όπως καθαρά σινασίτικα, τόσο στο ποιητικό, όσο και στο μουσικό κείμενο, όπως:

1.                      Εβράδυν παληοβράδυν              (Ακριτικό)

2.                      Το πάνω βήμα πάρθηκε              (Ακριτικό)

3.                       Μάνα μ’ ήρτεν η Άνοιξη              (Νοσταγλικό)

4.                      Σαν τη μάνα, αχ αι μάνα                         (Δραματικό)

5.                      Άγιοε μ’ Αη Γιώργη, αφέντη μου            (Δραματικό)

6.                      Στου Γιαννάκη μου το γάμο       (Γάμου, και νανούρισμα)

7.                      Άλλο πέρασαν

8.                      Ένα κομμάτι σύννεφο

9.                      Θεούρανε, θεούρανε                  (Ερωτικό)

10.                 Φέξε καλέ μου, φέξε                                 (Ερωτική καντάδα)

11.                 Χάραξεν η Ανατολή                                  (Μοιρολόϊ γάμου)

12.                 Δυο ήλιοι, δυο φεγγάρια                        (Ερωτικό)

13.                 Αβάϊ αβαϊούτσικο                         (Παιδικό

14.                 Άγιε μ’, άγιε μ’ Κωνσταντίνε μου            »

15.                 Φαρακλί κλι – κλι  »

16.                 Κορώνα – σ(χ)ιλώνα                     »

Και το μοιρολόϊ: Πατέρα μου, πατέρα μου.

17.        Απόψιν, απόψιν τα μεσάνυκτα            (Νοσταλγικό)

και

18.        Πάγω στου Προύσας τα βουνά (Ερωτικό)

Στη δεύτερη κατηγορία, υπάγονται τραγούδια που έχουν ξένο ποιητικό κείμενο, αλλά, σινασίτικη μελωδία.

1.           Μηλίτσα μ’ πούσαι στον γκρεμό          (Φιλοσοφικό)

2.           Ζουρλαίνομαι, ζουρλαίνομαι    (Ερωτικό, συρτός)

3.           Μπρε Μανώλη, μπρε λεβέντη (δραματικό)

4.           Ο Κωνσταντίνος ο μικρός                       (Δραματικό)

5.           Κάτω στον Αη – Γιάννη το Θεολόγο (Ακριτικό)

6.           Ακρίτης Κάστρον έκτισε              »

7.           Τρι Άρχοντες καθούντανε                      »

8.           Στα δεκαπέντε του Μαγιού                   (Δραματικό)

9.           Ο Άγη – Γιώργης και το τουρκάκι         (Δραματικό)

10.        Η Παναγιώτα                                              (Ηρωικό αλλά και ειρωνικό)

11.        Μάνα με τέσσερα παιδιά

12.        Εννιά μαστόρ τόχτιζαν τσ’ Αδάνας το γιοφύρι.[σ.σ.: μια από τις πολλές παραλλαγές του πανελλήνιου δημοτικού Της Άρτας το γεφύρι].

Τρίτη κατηγορία είναι τρία τραγούδια που έχουν προέλευση από άλλα ελληνικά μέρη, αλλά προσαρμοσμένα στο σινασίτικο ύφος.

1.                      Μαλαματένιος αργαλειός

2.                      Ο σκλάβος αναστέναξε               (Ακριτικό)

3.                      Εσύ που σέρνεις το χορό             (Γάμου, Συρτός)

Επίσης, υπάρχουν και τα νεότερα:

1.           Σήμερις η σημεριανή                   (Εύθυμο)

2.           Μπάτε κορίτσια στο χορό            (Εύθυμο)

3.           Περπάτα νυφοπούλα μου             (Επιθαλάμιον του γάμου)

Τέλος, τα τελευταία χρόνια είχαν έλθει στη Σινασό τραγούδια από την Πόλη, όπως:

·       Περβολαριά μ’ όταν θα βγης τ’ άνθη σου να ποτίσης.

·       Πάλι μεθυσμένος είσαι, πάλι τα ποτήρια σπας…

·       Πιπίνα μου, αφρόπλαστη, αγάπη μου γλυκειά ….         

(Αχ Πιπίνα, Πιπίνα σε λατρεύω…)                                  (Πόλκα)

·       Μηνά, Μηνά, Μηνά, το σπίτι σου πεινά

και συ στο καπηλειό πίνεις κρασί παλιό                      (Πόλκα)

·       Βαρύτερ’ απ’ τα σίδερα είναι τα μαύρα ρούχα …

γιατί τα φόρεσα κι’ εγώ για μιαν αγάπη πούχα. [σ.σ.: μια από τις πολλές παραλλαγές του πανελλήνιου δημοτικού Όσο βαρούν τα σίδερα].

·       Ω γιασεμί στην πόρτα σου, ω γιασεμί μου

ήρτα να σε κλαδέψω μερακλή μου….

·       Από τας Αθήνας, όταν πέρασα

είδα μια στο παραθύρι και την άρεσα ...

Τα πιο αγαπημένα τραγούδια των Σινασιτών ήταν τα:

      - Μαλαματένιος Αργαλειός (που, πιθανόν, να αναφέρεται στο μύθο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης),

        - Πάγω στου Προύσσας τα βουνά,

        - Σήμερις η Σημεριανή,

        -  Εσύ που σέρνεις το χορό,

        - Στου Γιαννάκη μου το Γάμο,

        - Μάνα μ’ ήρτεν η Άνοιξη,

        - Απόψην, απόψην τα μεσάνυκτα. κ.ά.

Τα τραγούδια της Σινασού είναι – πράγματι – αληθινά δείγματα ελληνικού πολιτισμού, αλλά, κινδυνεύουν να χαθούν ή να αλλοιωθούν, αφού έφυγαν πλέον οι εκπρόσωποι της γενιάς εκείνης, που τα έζησαν και τα κράτησαν μέχρι τις ημέρες μας. Θα πρέπει να γίνει κοινή προσπάθεια εκ μέρους όλων μας για μια συλλογική καταγραφή αυτών των τραγουδιών στην πιστότερη απόδοσή τους, προς διάσωση και διάδοσή τους στις μελλοντικές γενιές. Δεν πρέπει να αφήσουμε να χαθούν! Και, αυτό, είναι δουλειά όλων των Σινασιτών.

Εδώ, θα πρέπει να αναφέρουμε, ότι υπήρξαν στο άμεσο παρελθόν ορισμένες εκτελέσεις σινασίτικων τραγουδιών, από διαφόρους, άσχετους με τη Σινασό και μπορούμε να πούμε για τις περισσότερες ότι είναι πραγματικές «εκτελέσεις». Πράγμα απαράδεκτο!!!

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 10.3.2023.

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΣΙΝΑΣΟΥ Βλασιαδης ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΙΝΑΣΟΣ σινασσος καππαδοκιας καππαδοκια κεμανες, καππαδοκικη λυρα δημοτικο τραγουδι ακριτικη περιοχη Βυζαντιο Βασιλειος Διγενης – Ακριτας ακριτικα τραγουδια, σινασιτικα ελληνισμος Σινασιτες μελωδια βυζαντινοτροπη ελληνικοτητα ελληνοφωνα χωρια ελληνοφωνο χωριο ελληνοφωνοι Καρολιδης, Ανδρονικιον Ανδρονικιο χειρογραφο Ακαδημια Αθηνων, σινασιτικο ασματα ασμα Τελμησσος Μαλακοπη μουσικη αρχαια ελληνικη κλιμακα τροπος Ανατολια αρχαιος Ελληνικος πατριωτικα, δραματικα, φιλοσοφικα, νοσταλγικα, ειδυλλιακα, ερωτικα, ευτραπελα, γαμηλια, παιδικα, θρηνος, μοιρολογι, νανουρισμα καλαντα, πρωτοχρονια Γερος φτωχος εκαθητο, σ’ ενος σπιτιου την πορτα, δυσενδυτος τρισενδυτος και παλι κρυωμενος Σινασιτης διανοουμενος, ιερεας, δασκαλος χορευτικα, χορευτικο ρυθμος χορος κυκλικος καλλιφωνη, στροφη πανηγυρι, εορτη αγιος ονομαστικη – οικογενειακη γιορτη γαμος, γαμπρος νυφη, Εθνικος υμνος, γαμηλιο εμβατηριο αργοσυρτα Ανταλλαγη ευρωπαικα Πολη Τακαδοπουλος χοροεσπεριδα κατασκηνωση παρηγορια εργασια μουσικα οργανα κλαρινο, βιολι ντεφι μουσικο οργανο οικογενειακο γλεντι γυναικα γιορτες πανηγυρια χορδη Τακας επτα εφτα 7 κλειδια Μελετιαδης λαικος ζωγραφος ζωγραφικη Βενετια μαντολινο, ταγκο, βαλς, πολκα τουρκικα ισος Κονιαλι, ουτι σαζ σαζι Τουρκοι τουρκικο καταγραφη – συλλογη λεγκαρντ Legarde βιβλιο Πανεπιστημιο Κεντιγκεν 1886 ποιηση ειμαρμενη του Ακριτη ακριτης σιδηρον καστρον εχτισα κ’ εγω για τον Χαρος να μην τον ευρη εκλωσε και τρανησε παρεσταθη, σιδηρο καστρο σιδηροκαστρο τυχη νεογαμβρος φονος ιερευς χρυσος γαμβρος εφουμησεν απο τα πενθερικα πεθερικα του γαμβρε, και αν εφουμησας πενθερος ιματι σου λινον ενι και χρυσοκεντημενο, ιματιο ρουχο ενδυμα πενθερα Γιαννακης επιασαν Αμηρα παιδια εχουν τον και πηγαινουν τα μικρα παιδι Γιαννης ζουλιασαι, Κωνσταντινος μαννα, μανα ειχε τα τρια 3 παιδιά μιανα θυγατερα, γυρεψαν κατω μακραν στα ξενα, του νεκρου αδελφου αδερφου ετερον εις Κωνσταντινον μικρος, μικροΚωνσταντινος, πεντε 5 ζωσθη σπαθι εξι 6 κονταρι, καυχισθηκε κανενα δεν φοβαται θρηνοι εις την Αγιαν Σοφιαν πηραν την Πολιν Φαναρι, Αγια Σοφια, το μεγα μοναστηρι, σφαχνοντες, διαβαζοντες, και τ’ αγια να σηκωσουν, Κωνσταντης εκλωσα πανω σ’ Ανατολη, και ηρτα κατω ση δυσι, δυσις δυση ηυρα κορη, παγεντισα, παπα κορην επηρα παπαδοκορη εννεα 9 μερας, νυχτας γραφουσαν τα λινα της,Μαρους Καστρο Πολλα καστρα ετελασθην, μεγαλα Μαρου ειδια διπλουν, τριπλουν χτισμενο μολυβοχτιστο, σιδηρος καρφωμενο μπαραθετο, μολυβδος μολυβοκτιστο αγορος μεραις μερες πεταλα κροτει, κροτος καρφια τους παραδινει, καρφι μαυρο φεγγους καλιγονει φεγγος καλιγονω καλιγωνω ξανθη μπροστα του παραστεκνει, ξενος πιστη συζυγος πανδευεσαι, πανδρευεσαι να παρεις παλληκαρι καλλιο να σκασει ο μαυρος σου παρα τον λογον που ‘πες εχω ανδρα στην ξενητεια τωρα δωδεκα χρονους, 12 χρονια μαυρο ατι αλογο Μοιρολοι εις τεθνεωτα πανδρεμενον τεθνεωτας πανδρεμενος Εψε βραδυ Παναγια μου, επερασα πανδρεμενου, ελα υπανδρεμενος μνημα ακουει βογγα σκλαβος σκλαβια ανεστεναξε, ανεστεναγμος σταθην η φεργαδα σκλαβε ναστεναξες, σταση πολλαις φοραις τραγουδησα, κι’ ελευθερια δεν ειδα αρραβωνιασμενη καυχιουτανε, αρραβωνας εκεινη καυχημα ανακρουταν ποτε καθεται, βουρουλτισε, διπλα Μαλαγματενιος εργαλειος ελεφαντενιο κτενι Μαλαματενιος αργαλειος ελεφαντοστεινο χτενι μαλαμα κορμι αγγελικο, καθεται και υφαινει, εξηντα δυο 62 πατηματα, σαραντα δυο καρουλια, 42 πατημα καρουλι υιοι νυφαδες, εσειωσαν εννεων παιδιων νανουδια, Τουρκοπουλο και Ρωμηοπουλα βασιλια κοπελι Ρωμιοπουλα αρεσε, κι εκεινο δεν τον παιρνει, τρεχνει τα δωρα πισω βουνα προστα Αμαζων σινασιτις κατα Σαρακηνων πολεμουσα οπου ζωνουτον τα σπαθια και αντεβαστη λωρικια κωλανεν τους Σαρακηνους, σφαγεν τα μικροπουλια εκωλησεν, εκωλησε, ψηλον ψηλο βουνο ανεβη, γλωσσικο ιδιωμα μελωδια παλληκαρακι και η καλη μικρουτσικο πανωριο αδικον τον εβαλαν, να παρουν πουλει πωλει σπιτια ταυμορφα, αυλαις αυλες μαρμαρημενες μαρμαρο Μαυροζης Τρεις αρχοντες καθοντανε καλο τραπεζι, καυχιουται ασπρα αλλος φορεσια καυχιουταν, πουλι πουλιν παραπονευμενο παραπονεμενο ευρω πετρα καθημαι, και τον καιρο διαβαινω ξερη ξερο δεντρι, κλωνι κλωνια κατσω. Γιαννης εβραδυνε παλιοβραδυνς ηλιος εδυνε οριος ωριος Ξυβουνο Ξυβουνον οπισω ενι πηγαδι Αρχελαος ανθολογια 1901 – 1903, Βιθυνια Μικρα Ασια μουσικολογος Παχτικος νοτες Δημωδη Ελληνικα ασματα Ελληνικος Λαος 1905 λευκωμα 1924, πενταγραμμο Σωφρονιαδης, στιχος, 1958 ηχογραφηση Κεντρο Μικρασιατικων Σπουδων, Μερλιε 1930, πρωτη γενια Λαογραφικο Τμημα Λαογραφια Μεγας, 1951 1952 – 1953 Εθνομουσικολογος Καρας, χορωδια ορχηστρα παραδοσιακα Μουσικοι Αντιλαλοι Ελληνικη ραδιοφωνια ΕΙΡ Τσιλιφης υψιφωνος Σωφρονιαδου, ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ 1958, συναυλια παληοβραδυν ανοιξη Νοσταλγια Δραμα αγιοεμ’ Αη Γιωργη Γιωργης αφεντη μου αλλο περασαν ενα κομματι συννεφο Θεουρανε, θεουρανε Ερωτικο Φεξε καλε μου, Ερωτικη κανταδα χαραξεν γαμου Δυο ηλιοι, δυο φεγγαρια Ερως αβαι αβαιουτσικο Παιδικο αγιε Κωνσταντινε Φαρακλι κλι – κλι Κορωνα – σχιλωνα σιλωνα Πατερα πατερας Αποψιν, αποψε μεσανυκτα παγω στου Προυσας τα βουνα προυσα Μηλιτσα μ’ πουσαι στον γκρεμο μηλια Ζουρλαινομαι, ζουρλα Ερωτικος συρτος μπρε Μανωλη, βρε λεβεντη Αη Γιαννη το Θεολογο Γιαννης Θεολογος αρχοντες καθουντανε δεκαπεντε 15 Μαγιου μαης μαιος μαιου αγη Γεωργιος τουρκακι Παναγιωτα Ηρωικο ειρωνικο μαστορ μαστοροι μαστορες τοχτιζαν τσ’ Αδανας το γιοφυρι αδανα γεφυρι αναστεναγμος σημερις η σημεριανη Ευθυμο μπατε κοριτσια Περπατα νυφοπουλα Επιθαλαμιον Επιθαλαμιο κωνσταντινουπολη, Περβολαρια οταν θα βγης τ’ ανθη σου να ποτισεις παλι μεθυσμενος εισαι, παλι τα ποτηρια σπας Πιπινα μου, αφροπλαστη, αγαπη μου γλυκεια λατρευω Μηνα, πεινα καπηλειο πινεις κρασι παλιο βαρυτερα σιδερα μαυρα ρουχα γιατι τα φορεσα πουχα γιασεμι στην πορτα σου, ηρτα να σε κλαδεψω μερακλη μου Αθηνας, αθηνα οταν περασα ειδα μια στο παραθυρι και την αρεσα μυθος Οδυσσεας οδυσσευς Πηνελοπη παραλλαγη θρακη θρακικο αναστεναρια

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ