Διαβάστηκαν 3 αρχαία επιστημονικά κείμενα του Πτολεμαίου, σε παλίμψηστο που είχε καταστρέψει θεολόγος – Με οδηγίες κατασκευής μετεωροσκοπίου…

Διαβάστηκαν τρία αρχαία επιστημονικά κείμενα
του Πτολεμαίου,
σε παλίμψηστο
που είχε καταστρέψει θεολόγος
Με οδηγίες κατασκευής μετεωροσκοπίου…

Του Γιώργου Λεκάκη

Περίπου το μισό αρχαίο κείμενο, που ανακαλύφθηκε σε βιβλιοθήκη αββαείου στην βόρεια Ιταλία, στις αρχές του 19ου αιώνα (Milan, Veneranda Biblioteca Ambrosiana, L 99 Sup.), ανακτήθηκε, με πολυφασματική απεικόνιση και μεταφράσθηκε από τον Alexander Jones (του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης) και τους συναδέλφους του (από το Πανεπιστήμιο των Παρισίων).

Η περγαμηνή περιείχε 15 φύλλα παλίμψηστου, με τρία ελληνικά επιστημονικά κείμενα:

            - ένα κείμενο άγνωστου συγγραφέα για την μαθηματική μηχανική και την κατοπτρική, γνωστό ως Fragmentum Mathematicum Bobiense (σε τρία φύλλα),

            - το «Ανάλημμα»(*) του Κλαύδιου Πτολεμαίου (σε έξι φύλλα)

Και

            - ένα αστρονομικό κείμενο, που επίσης μέχρι τώρα παρέμενε άγνωστο και σχεδόν εντελώς αδιάβαστο (στα υπόλοιπα έξι φύλλα)!

Είναι γραμμένο στα ελληνικά, σε περγαμηνή, και αποδίδεται στον Έλληνα μαθηματικό Κλαύδιο Πτολεμαίο, ο οποίος έζησε τον 1ο αιώνα μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια.

«Δυστυχώς, δεν έχουμε την πρώτη και την τελευταία σελίδα, επομένως δεν έχουμε όνομα συγγραφέα», είπε ο κ. Τζόουνς. «Αλλά άρχισαν να εμφανίζονται πράγματα, που είναι πολύ χαρακτηριστικά του ελληνικού λεξιλογίου του Κλαύδιου Πτολεμαίου», εξήγησε.

Η εργασία περιγράφει τον τρόπο κατασκευής ενός μετεωροσκοπίου - εφεύρεση του Κλαύδιου Πτολεμαίου - ενός οργάνου που αποτελείται από εννέα μεταλλικούς δακτυλίους, και που χρησιμοποιήθηκε για να γίνουν αστρονομικοί υπολογισμοί. Το μετεωροσκόπιο έως τώρα, ήταν γνωστό από αποσπάσματα της «Γεωγραφίας» του Κλαύδιου Πτολεμαίου και από γραπτά του Πάππου και του Πρόκλου.

Οι σελίδες ήταν δύσκολο να διαβαστούν, γιατί τον 6ο ή τον 7ο αιώνα, η περγαμηνή επαναχρησιμοποιήθηκε για ένα άλλο έργο στα λατινικά, από έναν Ισπανό θεολόγο. Στην συνέχεια, το 1819, ο κληρικός που ανακάλυψε το κείμενο προσπάθησε να διαβάσει το αρχαίο έργο, αφαιρώντας το λατινικό κείμενο με χημικά, κάνοντας τμήματα των σελίδων σκούρο καφέ!

ΠΗΓΗ: V. Gysembergh «Ptolemy’s treatise on the meteoroscope recovered», Archive for History of Exact Sciences 9.3.2023. Και Live Science. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 10.3.2023.

(*) Το Ανάλημμα είναι μια σύντομη πραγματεία, όπου ο Πτολεμαίος παραδίδει μια μέθοδο για τον προσδιορισμό της θέσεως του Ηλίου, σε τρία ζεύγη τόξων συντεταγμένων, με τοπικό προσανατολισμό, ως συνάρτηση της κλίσης του Ηλίου, του γήινου γεωγραφικού πλάτους και της ώρας. Το κλειδί για την προσέγγιση είναι η αναπαράσταση της στερεάς διαμόρφωσης, σε ένα επίπεδο διάγραμμα, που ο Πτολεμαίος ονομάζει ανάλημμα. - ΠΗΓΗ:  Sidoli, N. "Mathematical methods in Ptolemy's Analemma", στο Ptolemy's science of the stars in the Middle Ages (σελ. 35-77), 2020.

αρχαια επιστημονικα ελληνικα κειμενα αρχαιο επιστημονικο ελληνικο κειμενο Πτολεμαιος παλιμψηστο καταστροφη θεολογος οδηγιες κατασκευης μετεωροσκοπιου βιβλιοθηκη αββαειο βορεια Ιταλια, 19ος αιωνας μιλανο Milan, Βενεραντα Veneranda Biblioteca Ambrosiana, L 99 Sup αμβροσιανη ανακτηση πολυφασματικη απεικονιση μεταφραση περγαμηνη φυλλο παλιμψηστου, αγνωστου συγγραφεα μαθηματικη μηχανικη κατοπτρικη Fragmentum Mathematicum Bobiense φυλλα αγνωστος συγγραφεας μαθηματικα μηχανικα κατοπτρο Fragmenta Mathematica Αναλημμα Κλαυδιος Πτολεμαιος αστρονομικο αρχαιοαστρονομικο αδιαβαστο αστρονομια αρχαιοαστρονομια ελληνικα, Ελληνας μαθηματικος 1ος αιωνας μΧ αλεξανδρεια αιγυπτου αιγυπτος σελιδα, ελληνικο λεξιλογιο εργασια κατασκευη μετεωροσκοπιο εφευρεση οργανο εννεα μεταλλικος δακτυλιος, αστρονομικοι υπολογισμος αποσπασμα Γεωγραφιας γραπτα Παππος Προκλος σελιδες 6ος 7ος επαναχρησιμοποιηση εργο λατινικα Ισπανος θεολογος 1819, κληρικος εργα, αφαιρεση λατινικο χημικα Analemma πραγματεια, μεθοδος προσδιορισμόος θεσεη Ηλιου, τρια ζευγη τοξων συντεταγμενων, ζευγος τοξο συντεταγμενες τοπικος προσανατολισμος, συναρτηση κλιση Ηλιος γηινο γεωγραφικο πλατος γη ωρα προσεγγιση αναπαρασταση στερεα διαμορφωση επιπεδο διαγραμμα
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ