Του Γιώργου Λεκάκη
Το ρήμα μηνύω / μανύω
σημαίνει αποκαλύπτω μυστικόν, φανερώνω, προδίδω, ποιῶ τι γνωστόν, αναγγέλλω,
διακηρύττω, δεικνύω.
Ø Μήνυμα = πληροφορία, άγγελμα.
Από την ρίζα ma, μα > μάω, γνέφω με το χέρι > μῆνις (= διαρκής οργή, διέγερσις) / μάνις (> μανία),
> μήνυς
> μήνυμα, μήνυση, μηνυτής, μηνύτωρ, μηνυτήρ, μήνυτρον (= ἀμοιβή γιά μήνυση, τίμημα που καταβάλλεται για μια πληροφορία, αμοιβή – βλ. Ομηρ. Ύμν. (τα) μήνυτρα - Θουκ.),
> μηνυτικός, μήνυτρο, μηνυτρίζομαι, κλπ.
> αντιμηνύω, διαμηνύω, καταμηνύω, εκμηνύω, προσμηνύω,
προμηνύω,
> αλλά και μένος, κλπ.
> μήνιμα (= αἰτία ὀργῆς, ἐνοχή),
μηνιθμός (= ὀργή), μηνίτης (= ὀργισμένος), ἀμήνιτος, μηνιάω (= ὀργίζομαι),
μηνίαμα, μηνιαστής, κλπ.
> Από το ρήμα μένω >
αυτός που εμμέννει, εμμονικός, μανιακός.
> Μηνύτωρ / μηνυτήρ [βλ. Ἀνθ.
Π. 11. 177, Φιλππ. 39 (XI, 177),
AP11.177 (Lucill.)] / μανύτωρ / μηνυτής, είναι ο παρέχων πληροφορίες, ο αγγελιαφόρος,
ο πληροφοριοδότης, ο μεταφέρων μηνύματα, ο οδηγός (βλ. Αισχύλ.) – συνεκδ. το RNA!
Έτσι, όταν χιλιάδες χρόνια αργότερα,
οι Δυτικοί ήθελαν να βρουν μια λέξη για μια νέα τεχνολογία, η οποία θα μετέδιδε
μηνύματα, δεν μπορούσαν να βρουν καμμιά καλύτερη από τον μηνύτορα, και την
είπαν… monitor.
Έτσι η οθόνη-μηνύτωρ έγινε… monitor («αγγλικὴ λέξις»;) η «συσκευὴ ἐπὶ τῆς ὁποίας ἐμφανίζονται
μηνύματα» (οπτικά ή/και ακουστικά)!..
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
4.4.2023.
- Ομηρ. Ύμν., Ηρόδ., Ευρ., Αττ.
Ρήτ., Θουκ., Ξεν.
- (*) Ευχαριστώ τον φίλο μου,
Στέφ. Βαβούρα.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook