Τεράστιο μνημείο 6.000 χρόνων ανασκάφηκε στο νησί Αράν, με τους Τάφους Γιγάντων και του Ωκεανού! - του Γ. Λεκάκη

Τεράστιο μνημείο 6.000 χρόνων

ανασκάφηκε στο νησί Αράν,

με τους Τάφους Γιγάντων

και του Ωκεανού!

Του Γιώργου Λεκάκη

Ένα τεράστιο νεολιθικό μνημείο ανασκάπτεται στο Drumadoon, στην νοτιοδυτική ακτή του νησιού Arran[1] της Σκοτίας.

Το μνημείο είναι τύπου «cursus»: Ένας τεράστιος ορθογώνιος περίβολος, που χρονολογείται μεταξύ 4000 και 3000 π.Χ. Πιστεύεται ότι χρησιμοποιείτο για πομπές, τελετές και συγκεντρώσεις!

Τα μνημεία αυτού του τύπου είχαν μήκος έως και 6 μίλια και οριοθετούνταν από τάφρους ή όχθες, και μερικές φορές μεγάλους στύλους βελανιδιάς!

Το cursus στο Arran έχει μήκος περίπου 0,7 μίλια. Πιστεύεται ότι είναι το μόνο πλήρες δείγμα που έχει ανακαλυφθεί έως τώρα στην Βρετανία.

Τα λείψανά του είναι ιδιαίτερα καλοδιατηρημένα, λόγω της ορεινής θέσης του, μακριά από εντατικές καλλιέργειες και τυρφώνες.

Ο αρχαιολόγος Kenny Brophy (από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης) πιστεύει ότι το cursus κατασκευαζόταν είτε από μια μικρή τοπική ομάδα για πολλά χρόνια, είτε από ομάδες εργαζομένων, που ήλθαν στην τοποθεσία για προσκύνημα.

Στην ανασκαφή συμμετέχουν φοιτητές αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, αρχαιολόγοι από όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και μέλη της κοινότητος.

Σύμφωνα με τον κ. Γκάβιν ΜακΓκρέγκορ, διευθυντή της Αρχαιολογίας της Σκοτίας, «το να συγκεντρωθούν οι άνθρωποι στην πλαγιά του λόφου, δουλεύοντας μαζί, δίνουν την εντύπωση, κατά έναν περίεργο τρόπο με εκείνους τους ανθρώπους που κατασκεύασαν για πρώτη φορά το μνημείο».

ΠΗΓΗ: «Archaeologists uncover complete Neolithic cursus on the Isle of Arran - The monument dates to between 4000 and 3000 BC and is thought to be the only complete example in Britain», The Guardian, 4.9.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.9.2023.

Το Arran βέβαια έχει πολλά πρώιμα νεολιθικά λείψανα όπως το Clyde Cairns, που είναι μια μορφή τάφου. Το τυπικό στυλ αυτών είναι ένα ορθογώνιο ή τραπεζοειδές ανάχωμα από πέτρα και χώμα που περικλείει έναν θάλαμο επενδεδυμένο με μεγαλύτερες πέτρινες πλάκες. Κεραμικά και θραύσματα οστών που βρέθηκαν μέσα τους υποδηλώνουν ότι χρησιμοποιήθηκαν για ενταφιασμό και μερικά έχουν προαύλιους χώρους, οι οποίοι μπορεί να ήταν χώρος δημόσιας έκθεσης ή τελετουργίας. Υπάρχουν δύο καλά δείγματα στο Monamore Glen δυτικά του χωριού Lamlash, και παρόμοιες κατασκευές - που ονομάζονται Τάφοι Γιγάντων - επάνω από τον κόλπο Whiting. Υπάρχουν πολυάριθμοι ορθόλιθοι, που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους, συμπεριλαμβανομένων 6 πετρόκυκλων στο Machrie Moor / Am Machaire.

Οι ορθόλιθοι στο Machrie Moor. Ό,τι απέμεινε...

Τα κοιτάσματα από πίσσα του νησιού χρησιμοποιήθηκαν τοπικά για την κατασκευή διαφόρων αντικειμένων στην Μεσολιθική εποχή. Στην Νεολιθική και την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, η πέτρα από του νησιού ή αντικείμενα που κατασκευάζονταν από αυτήν, εξάγονταν στην Βρετανία! Θεωρείται ότι είναι η βασική πηγή των περισσότερων, όχι όλων, των τεχνουργημάτων από πέτρα που βρέθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο! Υπάρχουν περισσότερες από 100 πηγές υλικού στο νησί, από τις οποίες θα μπορούσαν να έχουν συλλέξει / εξορύξει οι προϊστορικοί άνθρωποι.

Αρκετές τοποθεσίες της Εποχής του Χαλκού έχουν ανασκαφεί. Όπως ο Τύμβος του Όσιαν / Ossian / Ωκεανού, κοντά στο Clachaig και ενός λόφου κοντά στο Blackwaterfoot, όπου ευρέθη ένα χάλκινο μαχαιρίδιο και μια χρυσή ταινία. Το Torr a' Chaisteal Dun στα νοτιοδυτικά, κοντά στο Sliddery, έχει λείψανα μιας οχυρωμένης κατασκευής της Εποχής του Σιδήρου, του 200 μ.Χ. με διάμετρο 13 μ.

Το 2019, μια έρευνα Lidar αποκάλυψε χίλιες αρχαίες τοποθεσίες στο Arran συμπεριλαμβανομένου και ενός cursus.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Γαύδος, η ομηρική Ωγυγία;», στο κεφάλαιο «Αράν, η Γαύδος της Βρετανίας». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

- Downie R. A. «All About Arran», εκδ. Blackie and Son, Γλασκώβη, 1933.

- Hall K. «The Isle of Arran», εκδ. Stenlake Publishing, Catrine, 2001.

- Haswell-Smith H. «The Scottish Islands», εκδ. Canongate, Εδιμβούργο, 2004.

- Holmer N. «The Gaelic of Arran», εκδ. Dublin Institute for Advanced Studies, Δουβλίνο, 1957.

- Noble G. «Neolithic Scotland: Timber, Stone, Earth and Fire», εκδ. Edinburgh University Press, 2006.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Η Νήσος Αράν(*) / Arran / Arainn, της δυτικής ακτής της Σκοτίας, στον 55^ο παράλληλο [55.5775°N 5.2375°W] είναι το μεγαλύτερο νησί στο Firth of Clyde και το 7^ο μεγαλύτερο νησί της Σκοτίας. Έχει έκταση 432 τ. χλμ. Ιστορικά ανήκει στο Buteshire, του North Ayrshire. Πολιτιστικά και φυσικά είναι παρόμοιο με τις Εβρίδες. Διαχωρίζεται από αυτές από την χερσόνησο Kintyre. Συχνά αναφέρεται ως «Μικρά Σκοτία». Το ρήγμα του, Highland, περιγραφεται ως ο «παράδεισος των γεωλόγων».

Το Arran έχει τρία μικρότερα δορυφορικά νησίδια:

        - το Άγιο Νησί / Holy Island, ανατολικά, απέναντι από το Lamlash,

        - το Pladda, νότια και

        - το μικροσκοπικό Hamilton, ακριβώς έξω από το Clauchlands Point. 1,2 χλμ. βόρεια του Holy Island.

Το Eilean na h-Àirde Bàine στα νοτιοδυτικά, στο Corriecravie είναι ένας σκόπελος, που συνδέεται με το Arran κατά την άμπωτη.

Άλλα νησιά στο Firth of Clyde είναι τα Bute, Great Cumbrae και Inchmarnock.

(*) Με το όνομα αυτό, απαντάται επίσης νησί της Ιρλανδίας.

μνημειο 6.000 χρονια πριν ανασκαφη νησι νησακι μικρονησι νησιδιο Αραν, αρραν Ταφος ταφοι Γιγαντων Ωκεανου γιγας γιγαντας Ωκεανος Τεραστιο μνημεια νεολιθικο ντρουμαντουν Drumadoon, cursus κερσους τεραστιος ορθογωνιος περιβολος, 4000 3000 πΧ 5.000 πομπη, τελετη ταφρος οχθη, στυλος βελανιδια δρυς Βρετανια προσκυνημα ανασκαφες αρχαιολογια Ηνωμενο Βασιλειο Σκωτια λοφος πρωιμη νεολιθικη εποχη λειψανα κλαιντ κερνς Clyde Cairns, ταφος ορθογωνιο τραπεζοειδες αναχωμα πετρα χωμα θαλαμος επενδυση πετρινη πλακα κεραμικη θραυσμα οστο ενταφιασμος προαυλιος χωρος, δημοσια εκθεση τελετουργια μοναμορ γκλεν Monamore Glen χωριο λαμλας Lamlash, κατασκευη κολπος γουατινγκ ουατινγκ Whiting ορθολιθος, προιστορια πετροκυκλος μαχρι μακρι μουρ Machrie Moor / Am Machaire αμ μακερ μακαιρ κοιτασμα πισσα αντικειμενο Μεσολιθικη Χαλκου αντικειμενα εξαγωγη τεχνουργημα πετρινο εξορυξη ορυχειο προιστορικος ανθρωποις Τυμβος οσιαν / οσσιαν Ossian / κλατσαιγκ κλασαιγκ Clachaig μπλακγουτερφουτ μπλακουτερφουτ Blackwaterfoot, χαλκινο μαχαιριδιο χρυση ταινια Τορ τορρ α τσεστιλ νταν Torr a' Chaisteal Dun σλιντερι σλιντερυ Sliddery, λειψανα οχυρο Σιδηρου, 200 μΧ 2019, ερευνα Lidar αρχααια αρραιν Arainn, 55ος παραλληλος φιρθ ογ κλαιντ Firth of Clyde μπουτεσαιρ μπιουτεσαιρ Buteshire, νορθ αιρσαιρ North Ayrshire Εβριδες χερσονησος κινταιρ Kintyre Μικρα ρηγμα χαιλαντ Highland, γεωλογια αγιονησι / Holy Island, πλαντα Pladda, χαμιλτον Hamilton, κλαουσαντς ποιντ Clauchlands Point να χ αιρντε μπειν na h Airde Baine κορικραβι Corriecravie σκοπελος, αμπωτη αμπωτις νησια μπουτε μπιουτ Bute, γκρεατ κουμπρε Great Cumbrae ιντσμαρνορκ Inchmarnock Ιρλανδια

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ