Του Γιώργου Λεκάκη
Σε αντίγραφο, στα γαλλικά, έκθεσης
του E. Codrington[1] προς το
Βρετανικό Ναυαρχείο για την ναυμαχία του Ναβαρίνου υπάρχουν και ερωταποκρίσεις του
Έλληνα σκλάβου του οθωμανικού στόλου. [τέλη δεκαετίας 1820-1830].
Γραμμένα στις σελ. [1]-[7]
τεύχους 4 φύλλων, 317 x 218 χλστ. - Στις
σελ. [1]-[5]
η έκθεση του Codrington, η οποία αρχίζει ως εξής:
«Abord du V(esse) au de S. M. B. L’ Asia, Navarin le 21 8bre 1827»), στις σ. [5]-[7]: «Interrogatoire du no mommé Anasse
Stamaty, Grec Esclave abord du V(esse) au de ligne Turc Rase, portant le Pavillon de Moharem bey[2]» / «Πρόσβαση στο σκάφος “Asia”, Ναβαρίνο, 21.9.1827 - Ανάκριση του Anasse Stamaty, Έλληνα
σκλάβου κοντά στο σκάφος, στην τουρκική γραμμή, που φέρει την Σημαία του Moharem Bey», και
στην σελ. [7]: «Etat des tués et blesses abord des Bâtiments de l’ Escadre Anglaise
[...]» / «Κατάσταση σκοτωμένων και τραυματιών κοντά στα Κτήρια της Αγγλικής
Μοίρας [...]».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον
παρουσιάζουν οι ερωταποκρίσεις από την ανάκριση του Έλληνα σκλάβου του οθωμανικού
στόλου Αναστασίου Σταμάτη.
Επίσης, υπάρχει και υπόμνημα
ζωγραφικού έργου του L.-A. Garneray(*) με θέμα την ναυμαχία του Ναβαρίνου (με
τίτλο «La bataille de Navarin»). Πρόκειται για λιθογραφία, 176 x 460 χλστ. με
τα ονόματα των εικονιζόμενων πλοίων.
Ο Garneray έλαβε εντολή από
το γαλλικό υπουργείο ναυτικών το Νοέμβριο του 1827 να μεταβεί στο Ναβαρίνο για
να συγκεντρώσει υλικό για τη ζωγραφική απεικόνιση της ναυμαχίας. Πράγματι γρήγορα
βρέθηκε επί τόπου για να κάνει σχέδια και να καταγράψει μαρτυρίες. Το λιθόγραφο
υπόμνημα δίνει τα ονόματα των πλοίων στον πίνακά του που βρίσκεται σήμερα στις
Βερσαλλίες. Αντίτυπο του υπομνήματος αυτού υπάρχει στην Bibliothèque Nationale
στο Παρίσι, η οποία το αποδίδει στον ίδιο τον Garneray (το περιέλαβε το 1927
στην έκθεσή της για τα 100 χρόνια από την ναυμαχία).
Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ του ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ, έργο του Garneray στο Musée des Beaux-Arts de Narbonne. |
(*) Ο Ambroise Louis Garneray (1783 - 1857) ήταν Γάλλος κουρσάρος, ζωγράφος (θαλασσογράφος) χαράκτης, και συγγραφέας.
ΠΗΓΗ: Βέργος 9.6.2021,
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.5.2021.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
[1] Για την έκθεση του Codrington βλ. «Memoir of the Life of Admiral Sir Edward Codrington», Λονδίνο 1873, τ. Β´, σελ. 71.
[2] κυβερνήτης των αιγυπτιακών πλοίων.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook