Την Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2023, 6.30-8.30 μμ στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» (Αίθουσα «Παλαμάς»), στην Πλατεία Καρύτση, εν Αθήναις, η αφ. επικ. καθηγήτρια Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα(*), θα μιλήσει με θέμα «ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΣΤΕΡΩΝ ΣΕ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΥΣ: ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΡΜΟΝΙΑΣ».
Περίληψη ομιλίας: Οι
Αστερισμοί είναι μια κατανομή ορατών δια γυμνού οφθαλμού αστέρων σε ομάδες. Η
ονοματολογία αυτών των ομάδων και η περιγραφή τους επί του ουρανίου θόλου
προέρχεται από την Ελληνική Μυθολογία. Συγκεκριμένα οι αστερισμοί υπήρχαν στο
έργο του Εύδοξου του Κνίδιου «Ένοπτρον και Φαινόμενα» και διασώθηκαν μέσα από
το ποίημα του Άρατου «Φαινόμενα και Διοσημείαι». Επίσης, στο έργο του
Ερατοσθένη «Καταστερισμοί» δίνεται ο αριθμός των αστέρων που «σκιαγραφούν» τον
καθ’ έναν Αστερισμό και ο μύθος εκ του οποίου προέρχεται η ονομασία του
Αστερισμού.
Σε αυτήν την παρουσίαση
εξετάζεται η κατανομή των αστερισμών στην ουράνια σφαίρα, αλλά και η κατανομή
των αστέρων, εντός αυτών, όπως αυτά παρέχονται από τους αρχαίους Έλληνες
συγγραφείς. Διαπιστώνεται η ύπαρξη μίας μαθηματικής σχέσης
- αφ’ ενός με γνωστούς
Πυθαγόρειους Αριθμούς
Και
- αφ’ ετέρου με γνωστούς όρους
της Μουσικής Αρμονίας, η οποία συνδέεται άμεσα με τους Πυθαγόρειους αριθμούς.
Η εργασία αυτή προέκυψε από την συνεργασία του καθηγητή Μουσικών Σπουδών του Παν/μιου Αθηνών κ. Χαράλαμπου Σπυρίδη, του λέκτορα του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Παν/μιου Αθηνών κ. Κοσμά Γαζέα, του (τότε) φοιτητή του Τμήματος Φυσικής του Παν/μιου Αθηνών Κ. Κομποθανάση και της ομιλήτριας Π. Πρέκα. Είναι δημοσιευμένη στο Διεθνές Επιστ. Περιοδικό Scientific Culture υπό τον τίτλο: «A study of the constellations based on Eratosthenes’ Catasterismi», Spyrides Ch., Preka-Papadema P., Gazeas K. and Kobothanasis K., Scientific Culture, vol.5, αρ. 1, (2019), σελ. 23-42, DOI:10.5281/zenodo.1451902.
(*) Η κ. ΠΡΕΚΑ - ΠΑΠΑΔΗΜΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ - ppreka@phys.uoa.gr - είναι αφ. Επίκουρος Καθηγήτρια Αστροφυσικής Παν/μιου Αθηνών, Μέλος του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, εκλεγμένη γραμματεύς του Δ.Σ. της ΕΜΑΕΜ (Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας), από άνοιξη του 2023 [ΕΚΛΟΓΕΣ 13.2.2023].
Εργασία:
Επίκουρος Καθηγήτρια του
Τομέα Αστροφυσικής Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών μέχρι 31.8.2020.
Κύρια Θέματα Ερευνητικής
Δραστηριότητας:
1. Ηλιακή Φυσική: A) Ράδιο
εκπομπή από ηλιακά κέντρα δράσης και ηλιακές εξάρσεις Β) Μελέτη της ηλιακής
δραστηριότητας, χωρικές και χρονικές μεταβολές κατά την διάρκεια του
εντεκαετούς κύκλου της ηλιακής δραστηριότητας. Γ) Σχέσεις ηλιακών-γήινων
φαινομένων.
2. Επίδραση της
ηλιο-γεωμαγνητικής δραστηριότητας στην ανθρώπινη φυσιολογία.
3. Πλανήτες: Μαγνητόσφαιρες,
ατμόσφαιρες, μορφολογία κλπ. Γεωμαγνητική δραστηριότητα.
4. Αρχαιοαστρονομία.
Εκπαιδευτικό έργο
Διδασκαλία επί σειρά ετών των
κάτωθι μαθημάτων:
Εισαγωγή στην Αστροφυσική
(Τμήμα Φυσικής, προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών).
Ηλιακή Φυσική (Τμήμα Φυσικής,
προπτυχιακό και μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών).
Φυσική Διαστήματος (Τμήμα
Φυσικής, προπτυχιακό και μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών) Αστρονομία Β (Τμήμα
Μαθηματικών, προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών).
Συμμετοχή στην διδασκαλία των
εργαστηριακών ασκήσεων των μαθημάτων:
Φυσική I και II (Τμήμα
Φυσικής)
Αστροφυσική (Τμήμα Φυσικής)
Αστρονομία (Τμήμα
Μαθηματικών)
Εποπτεία Ειδικών θεμάτων
φοιτητών: 107
Κύριος επιβλέπων ΜΔΕ
(Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης): 10
Μέλος τριμελούς επιτροπής ΜΔΕ
(Μεταπτυχιακό δίπλωμα Ειδίκευσης): 34
Μέλος της επιτροπής παρακολούθησης διδακτορικών
διατριβών: 23
Μέλος επταμελούς επιτροπής κρίσεως διδακτορικών διατριβών: 12
Ερευνητικό Έργο:
Δημοσιεύσεις (Διεθνή και
Ελληνικά Περιοδικά και Πρακτικά Συνεδρίων): 148
Συγγραφή βιβλίου: ‘Στα
μονοπάτια του Ήλιου: Εισαγωγή στην Ηλιακή Φυσική’. Πρέκα-Παπαδήμα Π., Δανέζης
Μ., Θεοδοσίου Σ., Καργιολάκη Δ., Αθήνα 2009, εκδ. Δίαυλος.
Συμμετοχή σε Συνέδρια με
Ανακοινώσεις: 138
Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής
Συνεδρίου: 13
Κριτής Εργασιών σε Διεθνή
Επιστημονικά Περιοδικά
Topic Editor στο Επιστ.
Περιοδικό ‘ATMOSPHERE’
Guest editor of Special Issue: The Effect of Helio-Geomagnetic Activity in the Geo-Environment and by Extension to Human Health.
Επιστημονικός Υπεύθυνος του
Ερευνητικού Προγράμματος ‘Συντήρηση του Ηλιακού ραδιοφασματογράφου ARTEMIS/J-L.
Steinberg (ARTEMIS-IV/JLS), και ανάπτυξη κατάλληλης υποδομής και λογισμικού για
εγκατάσταση βάσης δεδομένων του, προς οργάνωση και διάθεση των παρατηρήσεων
μέσω διαδικτύου’
Συνεντεύξεις, διαλέξεις,
αρθρογραφία, διδασκαλία σε Θερινά Σχολεία για μαθητές κλπ.
ΠΗΓΗ: ΕΜΑΕΜ, ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.11.2023.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook