ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΩΝ των ΒΙΒΛΙΩΝ του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ του ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΩΝ
ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Του Γεωργίου Καραμαδούκη (*)

Προς υπεύθυνο σπουδών Ελληνικού πολιτισμού,

Ονομάζομαι Καραμαδούκης Γεώργιος και υπήρξα μέχρι προσφάτως φοιτητής στο τμήμα ελληνικού πολιτισμού, καθώς αυτό το καλοκαίρι αποφοίτησα. Στα βιβλία που διδάχθηκα παρατήρησα επιστημονικά λάθη και απαρχαιωμένες απόψεις οι οποίες έχουν ανατραπεί και θα έπρεπε να έχουν διορθωθεί. Πήρα λοιπόν την πρωτοβουλία να σας αναφέρω τα σημεία, που πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν οι διορθώσεις.
   Στον Τόμο Α ΕΛΠ 10 αναφέρεται στην σελίδα 266:
«Οι ερμηνείες, ωστόσο, που φαίνεται να απαντούν στα βασικότερα ερωτήματα χωρίς συγχρόνως να δημιουργούν νέα, συγκλίνουν στην άποψη πως το ελληνικό αλφάβητο είχε ως πρότυπο το φοινικικό, καθώς τα γράμματα των δύο αλφαβήτων στο σχήμα, στην σειρά, στην διεύθυνση γραφής (αρχικώς από τα δεξιά προς τα αριστερά) ακόμα και στην ονομασία τους (η οποία διατηρείται, αν και δεν σημαίνει τίποτε στην ελληνική γλώσσα) είναι τα ίδια.
   Η ιδιομορφία της φοινικικής γραφής έγκειται στο ότι αποδίδει με κάθε σύμβολο, όχι ολόκληρη την συλλαβή, αλλά μόνο το σύμφωνο παραλείποντας το φωνήεν [οι συλλαβές π.χ. τα, τε, τι, το, του κτλ. Γράφονται όλες με το σύμβολο τα]. Περιορίζονται έτσι σε 22 και για πρώτη φορά στην ιστορία της γραφής σε ένα τέτοιο σύστημα καθορίζεται το όνομα και η σειρά κάθε συμβόλου»
   Εδώ λοιπόν έχουμε μια αντιεπιστημονική άποψη. Η ομοιότητα των συμβόλων των δυο αλφαβήτων δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι οι Έλληνες παρέλαβαν το αλφάβητο από τους Φοίνικες. Από πού και ως που προκύπτει αυτό; Το πιο πιθανό είναι οι Φοίνικες να παρέλαβαν το αλφάβητο από τους Έλληνες, καθώς τα ευρήματα γραφής στον Ελλαδικό χώρο είναι σαφώς παλαιότερα από αυτά της Μέσης Ανατολής. Συγκεκριμένα ο καθηγητής Χουρμουζιάδης χρονολόγησε την πινακίδα του Δισπηλιού στην Καστοριά στο 5260 π.Χ. Τα δε σύμβολα της πινακίδος είναι σαφώς ελληνικά.
   Μεγάλου κύρους επιστήμονες θα αναφερθούν στην ελληνικότητα της γραφής. Συγκεκριμένα:
1) Θεόδωρος Μπιρτ (καθηγητής κλασσικής φιλολογίας) : «είναι μύθος το ότι οι Φοίνικες επενόησαν το Αλαφάβητο». («Ο Μ. Αλέξανδρος και ο Παγκόσμιος Ελληνισμός» εκδ. Δαρεμά, σ.146).
2) Αρθούρος Έβανς (Άγγλος καθηγητής αρχαιολογίας), «Η γραφή της Κρήτης είναι μήτηρ της Φοινικικής» («Scripta Minoa», vol. 1, Oxford, 1909)
 3) Βλαδήμιρος Γκεοργκήεφ (Βούλγαρος γλωσσολόγος, ακαδημαϊκός), «Η φοινικική γραφή είναι κρητικής καταγωγής» (Α. Πουλιανός: «Η καταγωγή των Κρητών», Αθήνα 1971, σ. 260).
4) Ρενέ Ντυσώ (Γάλλος Ακαδημαϊκός), «Δεν είναι οι έλληνες που παρέλαβαν το αλφάβητο από τους Φοίνικες, αλλά οι Φοίνικες από τους Έλληνες», (Les civilizations prehelleniques dans le basin de la mer Egee» 1995, Ι, σ. 357).
5) Απόστολος Αρβανιτόπουλος (Αρχαιολόγος-Ακαδημαϊκός) «Το αλφάβητον επενόησαν και εφήρμοσαν οι Αρχαίοι Έλληνες….εδώρησαν δε αυτό εις άπασαν την ανθρωπότητα, ως κοινόν κτήμα αυτής» («Επιγραφική» εκδ. Εστία, Αθήνα 1937. τ.Ι, σ.16-32.).
6) Παναγιώτης Καββαδίας (Αρχαιολόγος- Ακαδημαϊκός) «Εκ της γραμμικής γραφής των Κρητών θα παρήχθη το φοινικικόν αλφάβητον» («Προϊστορική αρχαιολογία», εκδ. 1914, σ. 834).
7) Σπυρίδων Μαρινάτος (Αρχαιολόγος- Ακαδημαϊκός) «Πρώτη γενέτειρα πατρίς του αλφαβήτου υπήρξεν η Κρήτη» («Αρχαίος κρητικός πολιτισμός», εκδ. Σεργιάδη, Αθήνα 1917,σ. 131).
 8) Ανδρέας Παπαγιαννόπουλος (Καθηγητής- Επιγραφολόγος) «Ταυτόχρονα σχεδόν προς τους εν τη Ηπειρωτική Ελλάδι παρέλαβαν εκ των Κρητών τα σχήματα των γραμμάτων και οι Φοίνικες» («Αρχαίαι Ελληνικαί Επιγραφαί» Αθήνα 1983, σ. 16).
Ας δούμε όμως τι γράφουν και αξιόπιστες εγκυκλοπαίδιες:
1) Γαλλική εγκυκοπαίδεια «Πάπυρος-Λαρούς» : «Το φοινικικό αλφάβητο εγείρει σειράν εξαιρετικώς δυσκόλων προβλημάτων τα οποία ενίοτε έγιναν πολυπλοκότερα κατόπιν των συγχρόνων αρχαιολογικών ανακαλύψεων. Και πρώτον το ζήτημα της προελεύσεως του φοινικικού αλφαβήτου ήγειρε διαφόρους υποθέσεις… Άλλοι επρότειναν την Αιγαίαν υπόθεσιν» (Ελλ. Εκδ. 1963, τ. 96, σ.784)
2) Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη: «Η γνώμη εισετί ότι οι Έλληνες παρέλαβαν περί το 1000 π.Χ. τα σύμβολα γραφής παρά των Φοινίκων εκλονίσθη εσχάτως (σ.σ.: 1931) ένεκα των ευρεθέντων εν Κρήτη και ανά την ηπειρωτικήν Ελλάδα μινωικών και μυκηναϊκών επιγραφών» (εκδ. 1931 τ. 12, σ. 656, λ. «Φοίνικες»).
3) Εγκυκλοπαίδεια ΉΛΙΟΣ: «Το φοινικικόν αλφάβητον προήλθε εκ του κρητικού…παρέλαβον εκ των Κρητών τα σχήματα των γραμμάτων και οι Φοίνικες οι οποίοι περιώρισαν τον αριθμόν των εις 22 και μετέτρεψαν τας ονομασίας των εκ της κρητικής γλώσσης εις την οποίαν εδήλουν τα ονόματα των εικόνων εκ των οποίων προήλθον εις την ιδικήν των γλώσσαν» (τ. 7,σ. 921).
Ας δούμε τώρα τι μας λέγει και η αρχαία ελληνική γραμματεία:
1) Διόδωρος Σικελιώτης (αρχαίος ιστορικός): «Τους Φοίνικας ουκ εξ αρχής εύρειν, αλλά τους τύπους των γραμμάτων μεταθείναι μόνον» («Ιστορική βιβλιοθήκη», Ε74)
2) Στησίχορος (αρχαίος επιγραμματοποιός): «Τον Πλαμήδην λέγει ευρηκέναι» («Αποσπάσματα» 34,8)
3) Δοσιάδης (αρχαίος επιγραμματοποιός) «Δοσιάδης δε εν Κρήτη φήσιν ευρεθήναι ταύτα (γράμματα αλφαβήτου), (Ε, Μπέκερ, «Ελληνικά Ανέκδοτα» ΙΙ, 783, 14)
4) Αριστοτέλης (φιλόσοφος) « Ο Παλαμήδης άφωνα και φωνούντα συλλαβάς τεθείς, εξεύρον ανθρώποισι γράμματα ειδέναι» (Διωόδωρος, «Βιβλιοθήκη» Γ, 76.3)
5) Αισχύλος (αρχαίος τραγωδός): « Ο Προμηθεύς εξήυρον αυτοίς γραμμάτων τε συνθέσεις» («Προμηθεύς», 460).
Συνεπώς είναι παράμυθος πως οι Έλληνες παρέλαβαν την γραφή από τους Φοίνικες. Θα πρέπει να αναρωτηθείτε επίσης πως είναι δυνατόν οι Φοίνικες να βρήκαν μόνο τα σύμφωνα και να ήταν ανίκανοι να συμβολίσουν και τα φωνήεντα…. Και πως αυτοί που δημιούργησαν την γραφή ήταν ανίκανοι να αναπτύξουν την λογοτεχνία και γενικώς τον γραπτό λόγο, παρά την χρησιμοποιούσαν μόνο για τις εμπορικές συναλλαγές τους;
Πιστεύω ότι οπωσδήποτε πρέπει να διορθωθεί αυτή η αντιεπιστημονική άποψη που υπάρχει στο βιβλίο, καθώς και η άλλη η οποία αναφέρεται στην ινδοευρωπαϊκή καταγωγή των Ελλήνων και της γλώσσας τους. Συγκεκριμένα στο ίδιο βιβλίο του ΕΑΠ αναφέρεται σ.258:
«Μια τέτοια πρωτογενής γλώσσα, τεχνητή βέβαια και ως ένα βαθμό υποθετική είναι η ινδοευρωπαϊκή, η γλώσσα που θεωρούμε ότι μιλούσαν αρχικά οι Ινδοευρωπαίοι, μια ομάδα λαών με κοινά πολιτιστικά χαρακτηριστικά, διασκορπισμένοι από την Ευρώπη ως την Ινδία.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι εκτός από την ινδοευρωπαϊκή οικογένεια υπάρχουν και άλλες, όπως η ουραλοαλταϊκή, η σημιτοχαμιτική, η σινοθιβετική, ηιαπωνοκορεατική, η νεγροαφρικανική, η ινδιανική κτλ.
Στην οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών ανήκει και η ελληνική ως ανεξάρτητη γλώσσα».
   Κατ’ αρχάς στο ίδιο το χωρίο αναφέρεται ότι η ινδοευρωπαϊκή γλώσσα είναι τεχνητή και ως ένα βαθμό υποθετική. Ειλικρινώς απορώ πως εγκρίνεται να γράφονται απόψεις που βασίζονται σε υποθέσεις, ενώ υπάρχουν ακλόνητα στοιχεία περί ελληνικότητος της γλώσσης μας!!! Το χωρίο μας μιλάει για μια υποθετική γλώσσα που μιλήθηκε από μια υποθετική ομάδα λαών, η οποία άκουσον άκουσον βρισκόταν από την Ευρώπη έως την Ινδία!! Ε πάλι καλά που δεν είχε εξαπλωθεί μέχρι και την Άπω Ανατολή! Βεβαίως δείγματα της γλώσσης των λαών αυτών δεν έχουν βρεθεί, όπως και αρχαιολογικά ευρήματα. Κατά τα άλλα το βιβλίο υιοθετεί την αντιεπιστημονική άποψη ορισμένων γλωσσολόγων, που επειδή συνέκριναν τις γλώσσες των Ευρωπαϊκών λαών, κατέληξαν στο απίθανο συμπέρασμα ότι πρέπει να υπήρχε μια πρωτόγλωσσα, η ινδοευρωπαϊκή από την οποία να προήλθαν οι ευρωπαϊκές γλώσσες! Η ομοιότητα των γλωσσών, όμως δεν σημαίνει την ύπαρξη κοινής πρώτης γλώσσας, πολύ απλά σημαίνει την εξάπλωση της ελληνικής γλώσσης ανά τον κόσμο, η οποία έδωσε γλωσσικά στοιχεία στις ξένες. Και αυτό συνιστά γεγονός καθώς στην χώρα μας έχουν βρεθεί τα αρχαιότερα δείγματα γραφής, όπως σας ανέφερα παραπάνω.


Στο βιβλίο της Αρχαιολογίας στον Ελληνικό Χώρο, Τόμος Β΄ σελ. 15: «Η παλαιολιθική εποχή αρχίζει με την εμφάνιση στην Αφρική πριν από 2,6 εκατομμύρια χρόνια των πρώτων λίθινων εργαλείαν, πελεκημένων από τον άνθρωπο, και τελειώνει γύρω στο 10.000 π.Χ.».
Αυτό πλέον δεν ισχύει και θα πρέπει να διορθωθεί. Ο Παλαιονθρωπολόγος Άρης Πουλιανός στο βιβλίου η Προέλευση των Ελλήνων αναφέρει ότι ανακάλυψε λίθινα και οστέινα εργαλεία και απολιθωμένο τμήμα κνήμης όρθιου ανθρώπου, μέσα σε ψαμμιτικό πέτρωμα στην Τρίλλια της Χαλικιδικής που χρονολογούνται στο 11.000.000 π.Χ. (Α. Πουλιανός, Η προέλευση των Ελλήνων, Δάφνη, Αθήνα 200412, σ.193).
Επίσης στην εισαγωγή της Ελληνικής Ιστορίας Τόμος Β΄ ΕΛΠ 11 Βυζάντιο και Ελληνισμός η καθηγήτρια Βασιλική Πέννα αναφέρει ότι: «Ταυτόχρονα όμως, μέσα από ριζικές πολιτισμικές και πνευματικές αλλαγές, μεταμορφώθηκε (το βυζαντινό κράτος) σε ένα ελληνόφωνο χριστιανικό κράτος που δέσποζε στα Βαλκάνια και στην ανατολική Μεσόγειο».
Το ορθόν είναι ότι μεταμορφώθηκε σε ελληνικό και όχι μόνο ελληνόφωνο χριστιανικό κράτος. Και αυτό διότι την διοίκηση τόσο την αυτοκρατορική όσο και την πνευματική την κατείχαν οι Έλληνες. Και κατά την διάρκεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας οι λαοί που είχαν κατακτηθεί από τους Ρωμαίους μιλούσαν και τα λατινικά, αλλά το κράτος δεν ονομάστηκε λατινόφωνο ειδωλολατρικό, αλλά Ρωμαϊκό διότι οι Ρωμαίοι ασκούσαν την διοίκηση. Το ίδιο συνέβη και με τον Μέγα Αλέξανδρο. Τι θα πούμε σε αυτήν την περίπτωση; ότι το κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν ελληνόφωνο και όχι ελληνικό; Στο βιβλίο πρέπει ξεκάθαρα να διατυπωθεί ότι η Βυζαντινή αυτοκρατορία υπήρξε ελληνική χριστιανική αυτοκρατορία που με τις κατακτήσεις της, όπως και στην περίοδο του Μ. Αλεξάνδρου διέδωσε την ελληνική γλώσσα. Με τον όρο ελληνόφωνο αφήνεται να εννοηθεί ότι στο βυζάντιο υπήρχε ένα συνονθύλευμα ανθρώπων που μιλούσαν ελληνικά χωρίς να δίνεται έμφαση στο κυρίαρχο στοιχείο, δηλαδή το ελληνικό, που ασκούσε την διοίκηση μετά την εποχή του Ηρακλείου.
   Οι Βυζαντινοί είχαν συνείδηση της ελληνικής καταγωγής τους. Χαρακτηριστικά η Άννα Κομνηνή στην Αλεξιάδα όταν αναφέρεται στους Δυτικούς τους αποκαλεί Βαρβάρους. (Georgina Buckler, «Anna Comnena, a Study» 1929,σ.483). Μάλιστα όταν αναφέρεται σε έχοντα μικτή καταγωγή (ελληνική και ξένη) τον αποκαλεί μιξοβάρβαρο. Στα βυζαντινά μοναστήρια τυπώνονται και σχολιάζονται αρχαία ελληνικά έργα και στα πανεπιστήμια διδάσκεται η φιλοσοφία και η ρητορική. Συνεπώς οι Βυζαντινοί Έλληνες δεν αρνήθηκαν ποτέ την ελληνική καταγωγή τους και την παράδοσή τους. Η ίδια η καθ. Γλύκατζη-Αρβελέρ (Arweiller) αναφέρει: «Ο αρχαίος Ελληνισμός και η μεσαιωνική ελληνικότης αποτελούν για τους Βυζαντινούς δυο σταθμούς ενός και του αυτού πολιτισμού: του δικού τους. («Η πολιτική ιδεολογία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας»). Το γεγονός ότι κάτω από την σκέπη της αυτοκρατορίας ζουν διάφοροι λαοί, που ομιλούν ελληνικά δεν σημαίνει ότι η αυτοκρατορία είναι απλώς ελληνόφωνη. Είναι ελληνική, όπου την ελληνική γλώσσα μιλούν και μη Έλληνες στην καταγωγή.
Γενικώς στο πανεπιστημιακό βιβλίο δεν διατυπώνεται ξεκάθαρα πως η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είναι ελληνικό δημιούργημα, αλλά δίνεται μόνο έμφαση στον ελληνικό πολιτισμό ως συνιστώσα του. Δεν αναφέρεται πουθενά η κυριαρχία του ελληνικού στοιχείου επί των άλλων εθνοτήτων. Ας δούμε λοιπόν τι λένε οι ξένοι επιφανείς συγγραφείς για το Βυζάντιο:
1) GFinley: «Από τον Λέοντα τον Γ΄(716) η ιστορία των Ελλήνων διαπλέκεται τόσον στενώς με την διακυβέρνησιν της (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας, ώστε η ιστορία της Αυτοκρατορίας και η ιστορία του Ελληνικού έθνους συναποτελούν ενιαίον σύνολον («Ιστορία της Ελλάδος από την Ρωμαιοκρατία έως σήμερα 146π.χ.-1864 μ.Χ.)
2) G. E. Herzberg: «Από το 396, το κέντρο βαρύτητος της Ελληνικής Ιστορίας βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη η οποία αποτελεί την πολιτική πρωτεύουσα του Ελληνικού Κόσμου («Ιστορία της Ελλάδος» 1979).
3) Labbe: «Πρέπει να κατανοήσωμε την σημασία της ιστορίας της Ανατολικής Ελληνικής Αυτοκρατορίας της τόσον εκπληκτικής σε γεγονότα, τόσον δελεαστικής σε ποικιλία και τόσον αξιόλογης για την μακροχρόνια διάρκεια της» (Γάλλος λόγιος-1648).
4) Α. Α. Βασίλιεφ: « Το 1014 η Βουλγαρία δεν είχε την δύναμη να αντισταθεί στους Έλληνες («Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας).
5) Κ. Ν. Ουσπένσκυ: «Η φύσις της Ρωμαϊκής και εν συνεχεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είναι ελληνική. («Σύνοψις Βυζαντινής Ιστορίας» 1917).
6) Μοντεσκιέ: «Από το τέλος του στ΄ αιώνος, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία πρέπει να λέγεται Ελληνική». («Considerations sur les causes de la grandeur des Romains et leur decadence-1743)
7) Β. Βασιλιέφσκυ: «Αν επραγματοπειείτο η σχεδιασθείσα συμμαχία Δύσεως- Σέρβων- Βουλγάρων το 1189, θα καταστρεφόταν η Ελληνική Αυτοκρατορία».
8) Μ. Λετσένκο: «Αν η Ανατολική Αυτοκρατορία δεν κατέρρευσε με τους κλυδωνισμούς που υπέστη κατά τον ζ΄ αιώνα, τούτο οφείλεται στο ότι τότε απέβαλε τον χαρακτήρα του οικουμενικού και πήρε την μορφή Ελληνικού κράτους. Τότε συνετελέσθη ο εξελληνισμός όλων των τροχών της Αυτοκρατορίας» («Βυζάντιον»).
Συνεπώς στο βιβλίο του ΕΑΠ πρέπει όχι μόνο να διορθωθεί το ελληνόφωνη αυτοκρατορία σε ελληνική, αλλά να αναφερθούν και οι λόγοι της ελληνικότητος υπό την σκοπιά της ηγεσίας των Ελλήνων στην διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας, καθώς η μεγάλη πλειοψηφία των αυτοκρατόρων ήταν Έλληνες, κάτι το οποίο δεν αναφέρεται.
Επίσης δεν είναι ορθό ότι η κρατική οργάνωση και οι πολιτικοί θεσμοί είχαν ρωμαϊκή προέλευση (σελ. 33 τ. Β΄ ΕΛΠ 11 ΕΑΠ). Το ορθόν είναι ότι υπήρχε μείγμα ελληνικών και ρωμαϊκών προτύπων και αυτό διότι:
α) Το πολίτευμα της απόλυτης μοναρχίας, δηλαδή του αυτοκράτορος δεν το συναντάμε για πρώτη φορά στην Ρώμη, αλλά στα Ελληνιστικά Βασίλεια
β) Οι δήμοι δεν απαντούνται στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αλλά έχουν ελληνική προέλευση. Μάλιστα ο Μ. Λεφτσένκο γράφει («Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας») ότι οι δήμοι της Κωνσταντινουπόλεως ήσαν επιβιώσεις της παλαιάς (ελληνικής) δημοκρατίας και σημαντικός πολιτικός παράγων. Μόνο η σύγκλητος ήταν ρωμαϊκός πολιτειακός θεσμός, που διατηρήθηκε στο Βυζάντιο.
Στην σελίδα 54 τ. Β΄ ΕΛΠ 11 του ΕΑΠ αναφέρεται αναληθώς ότι οι νόμοι του Ιουστινιανού εξακολουθούν να είναι ρωμαϊκοί. Δεν αναφέρεται πουθενά ότι αυτοί που συνέταξαν τον Ιουστινιάνειο κώδικα ήσαν Έλληνες και οι οποίοι διακήρυξαν ότι: «Το δίκαιον μας πηγάζει από τους θεσμούς και τους νόμους δύο πόλεων, των Αθηνών και της Λακεδαιμόνος». (Ιουστινιανού, Instituitions, Γ’, β΄). Ωστόσο, οι Έλληνες συντάκτες του Ιουστινιανού κώδικά αναφέρονται στο τόμο Β’ ΕΛΠ 10 σ. 313 (Τριβωνιανός, Θεόφιλος, Δωρόθεος) κάτι, το οποίο πρέπει να επισημανθεί και στον τόμο Β΄ ΕΛΠ 11. Το βιβλίο του ΕΑΠ ΕΛΠ 10 τόμος Β΄ σωστά αναφέρει πως το δίκαιο είναι ελληνορωμαϊκό στην σ.315. Συνεπώς δεν μπορεί στο ένα βιβλίο του ΕΑΠ να γίνεται λόγος για ρωμαϊκό και μόνο δίκαιο και στο άλλο για ελληνορωμαϊκό! Στην επόμενες σελίδες 55-56 του τόμου Β΄ ΕΛΠ 11 αναφέρονται πλήθος νομοθετημάτων, που είναι πολύ σωστά, ωστόσο, δεν τονίζεται ότι αυτά είναι ελληνικά και μόνο δημιουργήματα καθώς δεν αναφέρονται στην ελληνικότητα των δυναστειών των Ισαύρων και των Μακεδόνων που τα δημιούργησαν.
   Στο βιβλίο του ΕΑΠ ΕΛΠ 11 τόμος Γ΄ αναφέρεται στην σ.300: « Προοίμιο του εμφυλίου θεωρούνται οι βουλευτικές εκλογές και το δημοψήφισμα του 1946, καθώς πρόσφεραν την πιο πειστική αιτιολόγηση της επιλογής του ένοπλου αγώνα του Κ.Κ.Ε».
Ο συγγραφέας του συγκεκριμένου κειμένου δεν μας εξηγεί γιατί πρόσφεραν την πιο πειστική αιτιολόγηση της επιλογής του ένοπλου αγώνα του Κ.Κ.Ε οι εκλογές, αλλά κατόπιν αναφέρετε στην βία και νοθεία των εκλογών, χωρίς πάλι να προσκομίζει αποδείξεις για αυτό. Δηλαδή εδώ έχουμε κλασική περίπτωση πολιτικής προπαγάνδας υπέρ του Κ.Κ.Ε και όχι αντικειμενικό επιστημονικό κείμενο. Από πού και ως πού η διεξαγωγή εκλογών και η υποψία νοθείας, αποτελεί άλλοθι για έναρξη ένοπλου αγώνος; Και πως μπορεί πανεπιστημιακός καθηγητής να δικαιολογεί μια τέτοια επιλογή; Αλλοίμονο αν το κάθε κόμμα, που υποψιαζόταν νοθεία σε εκλογές, να καλούσε τους οπαδούς του στα όπλα και να μην συμμετείχε σε αυτές. Η πραγματικότητα , η οποία πρέπει να γραφεί στο βιβλίο του ΕΑΠ είναι πως το Κ.Κ.Ε γνώριζε πως δεν μπορούσε να κερδίσει τις εκλογές και για αυτό προτίμησε τον ένοπλο αγώνα, παρασύροντας την χώρα σε εμφύλιο σπαραγμό. Αυτό αποδεικνύουν τα ποσοστά των αριστερών στις κατά καιρούς εκλογές είτε ως ΕΔΑ είτε ως Κ.Κ.Ε, τα οποία ποτέ δεν τους έδωσαν την εξουσία. Συνεπώς γνώριζαν ότι δημοκρατικώς δεν θα μπορούσαν να κυβερνήσουν και για αυτό πήρανε τα όπλα.
   Στον ίδιο τόμο, στο κεφάλαιο δικτατορία αναφέρεται στην σελίδα 318 ότι: «Όμως οι πραγματικοί λόγοι που υπαγόρευαν το πραξικόπημα ήταν οι εκκαθαρίσεις που επέρχονταν στο στράτευμα μετά από μια ενδεχόμενη νίκη της Ένωσης Κέντρου στις εκλογές αλλά και οι χαμηλές οικονομικές απολαβές των στρατιωτικών, που τους έθεταν στο περιθώριο της καταναλωτικής κοινωνίας της δεκαετίας του ‘60»
   Αυτό βεβαίως δεν είναι ορθό. Είναι εξαιρετικά απλουστευτικό να υποστηρίζει πανεπιστημιακό σύγγραμμα, ότι οι στρατιωτικοί έκαναν ολόκληρο πραξικόπημα θέτοντας την ζωή και την καριέρα τους σε κίνδυνο μόνο και μόνο επειδή είχαν χαμηλές απολαβές! Οι συνταγματάρχες προχώρησαν σε ανατροπή της δημοκρατίας, διότι αυτή είχε προηγουμένως καταλυθεί από τους δημοκράτες. Πριν την 21η Απριλίου οι κυβερνήσεις των λεγόμενων αποστατών ανεβοκατέβαιναν, υπήρχε αναρχία, διαδηλώσεις στους δρόμους, πολιτική αστάθεια και οι εφημερίδες ομιλούσαν για κομμουνιστές που προμηθεύονταν όπλα. Μπορείτε να τα διαπιστώσετε αυτά παρακολουθώντας τον τύπο της εποχής: ΒΡΑΔΥΝΗ 20/2/66 «Ο κ. Γ. Παπανδρέου είναι το ευσυνείδητον όργανον μιας κομμουνιστικής συνωμοσίας αποβλεπούσης εις το να καταστήση την Ελλάδα δορυφόρον της Σοβιετικής Ενώσεως».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 15/12/1966: «Ο Γ. Παπανδρέου αντιπροσωπεύει σήμερον τον σοβαρότερον κίνδυνον από όσους εγνώρισε το έθνος μας κατά την τελευταίαν εικοσιπενταετίαν.. Και κατά το 15νθημερον τούτο ο απροσχημάτιστος πλεόν συνοδοιπόρων μετά του Κ.Κ.Ε Τύπος του Γ. Παπανδρέου επιδίδεται εις το κατάπτυστον έργον της εξάψεως του φανατισμού του πλήθους. Ο Τόπος , ο οποίος ζη ημέρας Δεκεμβρίου 1944 ενθυμέιται και ανησυχεί».
 ΒΡΑΔΥΝΗ 27/4/1966: «Ο 4ος γύρος. Οδομαχίαι και σφαγαί. Λαθραία εκ Ρωσίας εισαγωγή όπλων εις αριθμόν αναβιβαζόμενον εις εξήκοντα χιλιάδας».
   Ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα δηλώσει στην εφημερίδα Le Monde (27/11/68): «Η δημοκρατία, προ πολλού χρόνου εις την Πατρίδα μου είχε χρεοκοπήσει και εν συνεχεία εδολοφονήθη. Δύναται τις να είπη ότι η Δημοκρατία εδολοφονήθη εν Ελλάδι και ότι Συνταγματάρχαι δεν έκαμαν άλλο, παρά να της δώσουν την χαριστική βολή».
   Επίσης το βιβλίο του ΕΑΠ αναφέρει στην αμέσως επόμενη σελίδα 310 ότι: «Σε γενικές γραμμές, η επιβολή της δικτατορίας αποτελεί οπισθοχώρηση όσον αφορά στην εξέλιξη της χώρας»
Αυτό πρέπει να διορθωθεί και να γραφτεί το ακριβώς αντίθετο, διότι όπως υποστηρίζει ο αντιδικτατορικός συγγραφέας Σόλων Γρηγοριάδης στο βιβλίο του Εδώ πολυτεχνείο – Κατάρρευση της δικτατορίας – Σφαγή της Κύπρου, σ.368 : «Έως το 1971 η Ελλάς είχε το μικρότερο ποσοστό πληθωρισμού στην Ευρώπη. Σε αυτή την χρονική περίοδο (1961 – 1971) περιλαμβάνεται και η φάσις της εύκολης ακμής της οικονομίας υπό το καθεστώς της δικτατορίας.
   Το 1972 η κατάστασις είναι σοβαρή στα περισσότερα κράτη. Ο πληθωρισμός φθάνει σε επικίνδυνα ύψη στην Τουρκία, την Πορτογαλία, την Ισλανδία, την Ιρλανδία, την Ισπανία. Στην Ελλάδα συγκρατείται κάπως. Είναι ακόμα ο χαμηλότερος της Ευρώπης».
Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρει στην σελ 387: ««Συνολικά κατά την επταετία 1967 – 1974, έγιναν παραγγελίες πολεμικού υλικού που χρηματοδοτήθηκαν από τον δημόσιο προϋπολογισμό, ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολλαρίων Η.Π.Α περίπου». Στην συνέχεια αναφέρει μία λίστα των κυριοτέρων εξοπλισμών όπου παρατίθενται τα ακόλουθα: 4 υποβρύχια γερμανικής κατασκευής, 8 πυραυλάκατοι γαλλικής κατασκευής, 38 μαχητικά αεροσκάφη Fantom F4 αμερικανικής κατασκευής, 200 άρματα μάχης AMX γαλλικής κατασκευής, 40 αεροσκάφη Mirage 3/F – 1 γαλλικής κατασκευής, 60 αεροσκάφη βομβαρδιστικά- μαχητικά A7 Corsair και 18 C-130 μεταφορικά αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής».
   Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε την μηδενική ανεργία, τους χιλιάδες δρόμους που κατασκευάστηκαν και την ηλεκτροδότηση απομακρυσμένων χωριών. Συνεπώς δεν μπορεί το πανεπιστημιακό βιβλίο να ψεύδεται. Θα μπορούσε να αναφέρει ότι καταλύθηκαν οι δημοκρατικοί θεσμοί, ότι άνθρωποι δεινοπάθησαν και ότι μερικοί εξ αυτών βασανίστηκαν, πράγμα που είναι αληθές, όχι όμως να υποστηρίζει ότι η δικτατορία έφερε πίσω την χώρα γενικώς. Εκτός αν τα βιβλία του πανεπιστημίου θέλουν να γίνουν όργανα πολιτικής προπαγάνδας και όχι πηγές αντικειμενικότητος και αληθείας.
   Στον τόμο Α της ενότητος ΕΛΠ 22 σελ. 210 διαβάζουμε τα εξής διαστρεβλωτικά για τις πολιτικές απόψεις του Αριστοτέλους : « Με βάση τη λειτουργία των παραπάνω, διαφοροποιούνται τα είδη των πολιτευμάτων μεταξύ τους: τα τρία είδη είναι η βασιλεία (εξουσία του ενός), η αριστοκρατία (εξουσία των ηθικά και γνωστικά αρίστων), και η δημοκρατία (εξουσία του συνόλου των πολιτών). Σημασία, ωστόσο, δεν έχει τόσο αυτή η διάκριση όσο εκείνη ανάμεσα στα παραπάνω είδη και στις «παρεκβάσεις» τους, τις αρνητικές δηλαδή εκδοχές τους (αντίστοιχα: μοναρχία, ολιγαρχία και οχλοκρατία)».
   Εδώ λοιπόν έχουμε πλήρη διαστρέβλωση του Αριστοτέλη, όσο αφορά στο ζήτημα της δημοκρατίας. Ο Αριστοτέλης αναφέρει πως τα τρία ορθά πολιτεύματα είναι η βασιλεία, η αριστοκρατία και η πολιτεία και όχι η δημοκρατία, που αναφέρει ο κατά τα άλλα επιστήμων και συντάκτης του συγκεκριμένου χωρίου στο βιβλίο του ΕΑΠ. Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος αναφέρει ως παρέκβαση του πολιτεύματος της πολιτείας το πολίτευμα της δημοκρατίας. Φαίνεται λοιπόν πως ο συντάχτης του κειμένου θίχτηκε από την αντιδημοκρατικότητα του Αριστοτέλους και φρόντισε να διαστρεβλώσει πλήρως τα γραφόμενά του. Συγκεκριμένως ο Αριστοτέλης αναφέρει στα Πολιτικά Γ΄ (Κεφάλαιον Πέμπτον, σ.106, εκδόσεις Γεωργιάδη) : «παρεκβάσεις δε των ειρμένων τυρρανίς μεν βασιλείας, ολιγαρχία δε αριστοκρατίας, δημοκρατία δε πολιτείας. Η μεν γαρ τυρρανίς εστί μοναρχία προς το των ευπόρων, η δε δημοκρατία προς το συμφέρον το των απόρων προς δε το τω κοινω λυσιτελούν ουδεμία αυτών».
Νεοελληνική απόδοση: «Των μνημονευθέντων δε ανωτέρω πολιτευμάτων είναι παρεκτροπές της μεν βασιλείας η τυρρανίς, της αριστοκρατίας η ολιγαρχία και τέλος της πολιτείας η δημοκρατία. Διότι η μεν τυρρανίς είναι μοναρχία αποβλέπουσα εις την εξυπηρέτηση του συμφέροντος των πλουσίων και η δημοκρατία εις το συμφέρον των πτωχών. Αλλά ουδεμία εκ τούτων αποβλέπει στην κοινή ωφέλεια όλων των πολιτών».
   Συνεπώς ο Αριστοτέλης ξεκάθαρα αναφέρει πως η Δημοκρατία συνιστά παρέκβαση του ορθού πολιτεύματος της Πολιτείας, ενώ ο συντάκτης του κειμένου στο βιβλίο του ΕΑΠ αναφέρει ως ορθόν, το πολίτευμα της δημοκρατίας και ως παρέκβαση της, την οχλοκρατία!!!! Δηλαδή από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλλα…
   Στον τόμο Γ της ενότητος ΕΛΠ 40 σελ. 254 διαβάζουμε: «Ονομάζουμε Αρβανίτες όλες τις εθνογλωσσικές ομάδες στην Ελλάδα που μιλούν- η έως πρόσφατα μιλούσαν- μία διάλεκτο ή μορφή της Αλβανικής γλώσσας». Δηλαδή το βιβλίο εντάσσει τους Αρβανίτες σαν μία ξέχωρη εθνική οντότητα, πράγμα το οποίο είναι αντιεπιστημονικό.
   Αυτό , το οποίο πρέπει να γραφεί είναι πως οι Αρβανίτες είναι εξαλβανισμένοι κατά την γλώσσα Έλληνες. Μια γλώσσα μάλιστα, που έχει και ελληνικά στοιχεία μέσα. Ας δούμε λοιπόν τι μας λέγουν αξιόλογοι επιστήμονες για τους Αρβανίτες:
1) Κώστας Μπίρης («Αρβανίτες οι Δωριείς του νεοτέρου ελληνισμού, εκδ. Μέλισσα 2005, σελ 5») : «Η Διαπίστωσις που υπάρχει σήμερα, ότι η χώρα αυτή, που εκτείνεται βορείως του Τομάρου και των Κεραυνίων, ήταν, κατά τους προϊστορικούς χρόνους, η κοιτίς των Δωριέων, η παρατήρησις ότι οι κάτοικοί της, από τους οποίους προέρχονται οι δικοί μας Αρβανίτες, ήσαν κράμα από επιγόνους των Δωριέων, από Ιλλυριούς, και από αποίκους των ελληνικών πόλεων της, εμφανίζουν την μετακίνηση τους εκείνην και την κατανομή τους ύστερα στην νοτιότερη Ελλάδα, σαν μια νεώτερη κάθοδο των Δωριέων, με την οποίαν, η αγαθή τύχη του Ελληνισμού, όταν κλονιζόταν το Βυζάντιο και άρχιζε η περίοδος της δουλείας των εξ αιώνων, θέλησε να προσφέρη στον λαό μας μιαν ενίσχυσι από συγγενικό αίμα, που θα του ετόνωνε τις ηθικές δυνάμεις και την αντίστασί του».
Στην σελ 17 αναφέρει: « Ήταν τόσο κτυπητή κατά τον 19ον αιώνα η διαφορά των Τόσκηδων (νότιοι Αλβανοί, δηλαδή Έλληνες της Βορείου Ηπείρου) από τους βόρειους Αλβανούς (Γκέγκες) και τόσο φανερή η συγγένεια τους με τους Έλληνες, ώστε ο Σέρβος εθνολόγος και γεωγράφος Cvijitch γράφει ότι πολλές φορές δεν μπορεί κανείς να διακρίνει τους Τόσκηδες από τους Έλληνας, τόσο πολύ μοιάζουν. Επίσης ο Άγγλος γεωγράφος Stanford, από συγκριτική μελέτη φιλολογική και γλωσσολογική και από έρευνα του χαρακτήρος και των εθίμων τους, διέκρινε και έγραψε το 1877, ότι είχαν αρχαίαν ελληνική καταγωγή. Σύγχρονός του δε Γάλλος συγγραφεύς, ο Alfred Gilleron έγραφε : «Η εώς τον ποταμό Σκούμπη (Γενούσο) χώρα είναι απολύτως ελληνική». Έγραφε δε ο Berard κατά το τέλος του 19ου αιώνος, ότι σε όλα τα πανδοχεία της χώρας έως το Ελμπασαν και το Δυρρα΄χιον, έβλεπε κρεμασμένες εικόνες των βασιλεών και του πρωθυπουργού της Ελλάδος Χαριλάου Τρικούπη. Μπορούσε κανείς να ονομάση την χώρα των Τόσκηδων Ελληνικήν Αρβανιτία».
2) Ο Σαράντος Καργάκος («Αλαβανοί – Αρβανίτες – Έλληνες, εκδ. Σιδέρη, 2005 σ. 18) αναφέρει: «Το Αρβανίτης Παράγεται από το Αρβώνιος ή Αρβωνίτης, που υποδηλωνει τον κάτοικο της Άρβωνος, όπως λέει ο Πολύβιος (2,11) ή Άρβωνος όπως την λέει ο Στέφανος ο Βυζάντιος. Η Άρβων ή Αρβών ήταν πόλη της Ιλλυρίας και οι εξ αυτής προερχόμενοι ή κατερχόμενοι προς την Ελλάδα ονομάσθησαν σταδιακά Αρβανίτες. Σε κανένα μέρος της Ελλάδος οι αλβανόφωνοι δεν ονόμασαν ούτε ονομάζουν εαυτούς Αλβανούς. Διότι παρά την αλβανοφωνία τους, παλαιόθεν είχαν οι πλείστοι συνείδηση ελληνικής καταγωγής. Και αυτό για τον απλούστατο λόγο: ήξεραν από την προφορική τους παράδοση πως ήσαν κατά την γλώσσα εξαλβανισμένοι Έλληνες, όπως άλλωστε οι πλείστοι Τόσκηδες, οι Αλβανοί δηλαδή που κατοικούσαν νοτίως του Γενούσου (Σκούμπη) ποταμού, ο οποίος είναι το φυσικό όριο του ελληνικού και του ιλλυρικού κόσμου».
3) Δημήτριος Δημόπουλος («Η καταγωγή των Ελλήνων, οι ρίζες, οι συγγενείς, οι γείτονες», εκδ. Ελεύθερη Σκέψις, 1996, σ. 202) αναφέρει: «Η πρόσφατη όμως έρευνα του Θ. Πιτσίου στην Πελοπόννησο επιβεβαίωσε ότι οι εκεί Αρβανίτες, όχι μόνον δεν είναι φυλετικώς δειναρικοί, αλλ’ ότι είναι πολύ «μεσογειακώτεροι» κι από του Έλληνες της Ηπείρου».
Συνεπώς είναι αντιεπιστημονικό να φαίνονται οι Αρβανίτες ως ξέχωρη εθνογλωσσική μειονότητα στην Ελλάδα. Αποτελούν ή μάλλον αποτέλεσαν μόνο γλωσσική μειονότητα και όχι εθνική.
Επίσης το ίδιο βιβλίο του ΕΑΠ στον ίδιο τόμο στην σ. 259 συνεχίζει στο ίδιο μήκος κύματος όσο αφορά στους Βλάχους: «Αποκαλούμε Βλάχους μία πολυάνθρωπη εθνοπολιτισμική ομάδα της Βαλκανικής η οποία μιλάει μια ανατολική Ρωμανική (Νεολατινική) γλώσσα». Δηλαδή και εδώ το βιβλίο εντάσσει τους Βλάχους της Ελλάδος σε μια ξέχωρη εθνική ομάδα από την ελληνική.
Αυτή η άποψη όμως είναι αμφισβητούμενη και θα πρέπει να αναφερθεί και η άλλη άποψη τουλάχιστον, η οποία υποστηρίζει, πως οι Βλάχοι στην Ελλάδα προέρχονται από Έλληνες της Βλαχίας οι οποίοι κατήλθαν στον κυρίως ελληνικό χώρο λόγω πιέσεων αλλοφύλων κατά τον 10ο αιώνα μ.Χ. ή κατά μία άλλη εκδοχή από αυτόχθονα ελληνικό πληθυσμό που δέχθηκε επιδράσεις από ξένα στοιχεία της Κεντρικής Ευρώπης (βλέπε πιο κάτω Άρης Πουλιανός)
1) Ας δούμε λοιπόν τι λέει για την πρώτη εκδοχή ο Δημήτριος Δημόπουλος στο ως άνωθεν βιβλίο («Η καταγωγή των Ελλήνων, οι ρίζες, οι συγγενείς, οι γείτονες», εκδ. Ελεύθερη Σκέψις, 1996, σ. 254): «Ανθρωπολογικώς λοιπόν πιστοποιείται, ότι αυτοί οι αποκλειθέντες στην Ελλάδα «Βλάχοι» ή «Αρομούνοι» ήσαν καθαρώτατοι Θράκες, οι οποίοι εγκατέλειψαν την παλαιά παραδουνάβια Ελλάδα, ακριβώς για να αποφύγουν αλλόφυλες κατακτήσεις».
Η δε γλώσσα τους εκλατινίστηκε διότι όπως μας πληροφορεί η εγκυκλοπαίδεια Για σας Παιδιά σ. 906 τόμος 3ος : «Οι Ρωμαίοι για να τους δαμάσουν, εγκατέστησαν εκεί τους νέους πληθυσμούς. Από την επαφή τους με τους ανώτερου πολιτισμού νέους κατοίκους οι Βλάχοι εκλατινίστηκαν».
2) Ο ανθρωπολόγος Άρης Πουλιανός («Προέλευση των Ελλήνων, εκδ Δάφνη 2004, σελ.376») αναφέρει: «Μετακινήσεις πληθυσμών γίνονταν συχνά, αλλά σε σχετικά ομοιόμορφο από ανθρωπολογική άποψη περιβάλλον. Οι κατακτήσεις των Κελτών και η διάδοση των ρωμανικών και σλαβικών γλωσσών στη νοτιοανατολική Ευρώπη δεν είχαν μεγάλη επίδραση ώστε να προκαλέσουν μορφολογική διαφοροποίηση του πληθυσμού της. Γι αυτό μπορεί να θεωρηθεί αποδεδειγμένα το γεγονός ότι οι Βλαχόφωνοι και οι Σλαβόφωνοι της Μακεδονίας είναι στην πλειονότητά τους όπως και οι Ελληνόφωνοι, απόγονοι αυτόχθονα πληθυσμού».
3) Επίσης ο ιστορικός Κωνσταντίνος Κούμας αναφέρει: («Ιστορίαι των ανθρωπίνων πράξεων, (Βιέννη 1832, τόμ. 12, σελ. 520-521») : «“Εν γένει οι Βλάχοι συμπεριφέρονται αδελφικώς με τους Γραικούς ως Γραικοί και δεν δείχνουν ούτε εκείνοι, ούτε ούτοι, καμμίαν εθνικήν διαφοράν προς αλλήλους, καθώς και τω όντι είναι αμφότεροι οι λαοί μιας πατρίδος τέκνα»).
Θα σας παρακαλούσα να με ενημερώσετε για τις ενέργειές σας. Πιστεύω ότι θα λάβετε σοβαρά υπ’ όψιν τα όσα σας ανέφερα, που στηρίζονται σε επιστημονικές πηγές. Σε περίπτωση μη απαντήσεως θα αναγκαστώ να απευθυνθώ στον ίδιο τον Πρόεδρο του Ε.Α.Π.

Με εκτίμηση

(*) Απόφοιτος Ελληνικού Πολιτισμού.

Καλαμών 27β Πειραίας 18646, Τηλ: 6936623790.

ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΦΗ, ΑΛΦΑΒΗΤΟ, ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ, ΒΛΑΧΟΙ, ΒΛΑΧΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΦΟΙΝΙΚΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ, ΚΡΗΤΗ, ΜΙΝΩΙΤΕΣ ΚΡΗΤΕΣ, ΚΑΡΑΜΑΔΟΥΚΗΣ, ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ, ΙΝΔΟΕΥΡΩΠΑΙΟΙ, ΙΝΔΟΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΘΕΡΙΑ, ΔΩΡΙΕΙΣ, ΙΛΛΥΡΙΟΙ
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ