Τα αρχαία ελληνικά σηκώματα,
πρότυπα της μονάδας
μέτρησης όγκου
στερεών και υγρών προϊόντων
Η λέξη σήκωμα είναι αρχαία και αναφέρεται στο πρότυπο της μονάδας μέτρησης
όγκου στερεών και υγρών προϊόντων.
Με τα σηκώματα ελεγχόταν, εάν τα μέτρα που
χρησιμοποιούσαν οι έμποροι είχαν την σωστή χωρητικότητα.
Αρχαίο ελληνικό σήκωμα, που βρέθηκε στο Πεταλίδι Μεσσηνίας. |
Επρόκειτο
για ορθογώνιες λίθινες ή μαρμάρινες πλάκες, πάχους 15-25 εκατ. περίπου, που
είχαν στην επάνω επιφάνειά τους σκαλισμένες κοιλότητες. Ο αριθμός των
κοιλοτήτων που είχε κάθε πλάκα διέφερε. Συνήθως ήταν δύο ή τρεις, αλλά κάποτε
έφθαναν και τις πέντε. Μέσα σε κάθε κοιλότητα τοποθετούσαν ένα μεταλλικό
δοχείο. Αυτό το δοχείο ήταν το πρότυπο μιας ορισμένης μονάδας όγκου, από αυτές
που χρησιμοποιούσαν στο εμπόριο (όπως ο μέδιμνος, η κοτύλη, ο χους, κλπ.)
Οι
κοιλότητες είχαν συνήθως μία οπή στον πυθμένα τους. Αντίστοιχη οπή στον πυθμένα
έφερε και το μεταλλικό σκεύος. Κατά τη μέτρηση έφραζαν την οπή με ένα μικρό
χάλκινο ή μολύβδινο επιστόμιο.
Θα
πρέπει να φανταστούμε ότι το σήκωμα στηριζόταν σε πόδια έτσι, ώστε να αποκτά το
αναγκαίο ύψος.
Τα
μέτρα των εμπόρων ελέγχονταν ως εξής:
·
Γέμιζαν το μέτρο που επρόκειτο να ελέγξουν με το ανάλογο υγρό
(λάδι, κρασί, κλπ.).
·
Έφραζαν την οπή του σηκώματος με το χάλκινο ή μολύβδινο επιστόμιο.
·
Έχυναν το υγρό στο μεταλλικό σκεύος και, αφού έλεγχαν τον όγκο του,
·
άνοιγαν το επιστόμιο και άφηναν το υγρό να τρέξει σε δοχείο, που
ήταν τοποθετημένο ακριβώς από κάτω
Υπεύθυνος
για την κατασκευή, τη χρήση και την επίβλεψη των δημοσίων μέτρων ήταν ο αγορανόμος.
ΠΗΓΗ:
Αρχ. Μουσείο Καλαμάτας / ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
ΔΙΒΑΣΤΕ επίσης για τις μονάδες μήκους των αρχαίων Ελληνων, ΕΔΩ.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: σηκωμα, προτυπο, μοναδα μετρησης ογκου, ογκος, προιον, εμπορος, χωρητικοτητα, πλακα, κοιλοτητα, δοχειο, μεδιμνος, κοτυλη, χους, οπη, πυθμενας, επιστομιο, υγρο, λαδι, κρασι, αγορανομος, αγορανομια, Καλαματα, Πεταλιδι, Μεσσηνια, νομος Μεσσηνιας
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook