Η φορεσιά της αρχαίας Μακεδόνισσας και η αρχαία ΥΦΑΝΤΙΚΗ στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής Κοζάνης - Ταλασία, πλύνσις, ξάνσις, νήσις, ύφανσις, και ο κναφέας…


Η φορεσιά
της αρχαίας Μακεδόνισσας
και η αρχαία ΥΦΑΝΤΙΚΗ
στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Αιανής Κοζάνης

Ταλασία, πλύνσις, ξάνσις, νήσις,
ύφανσις, και ο κναφέας…


Η υφαντική αποτελούσε σημαντική οικοτεχνική δραστηριότητα, αφού εξασφάλιζε την ενδυμασία των μελών ενός αρχαίου οίκου και όλα τα υφάσματα, στα οποία υπήρχε μεγάλη ποικιλία, όπως πλούσια καλύμματα, πολύχρωμα κλινοσκεπάσματα, μαξιλάρια, που στόλιζαν τα ανάκλιντρα των συμποσίων, παραπετάσματα ως κουρτίνες ή στην θέση των σταθερών θυρών.
Πρώτη ύλη ήταν το λινάρι και, κυρίως, το μαλλί, από το οποίο η κλωστή έβγαινε μετά από μακρά και επίπονη διαδικασία επεξεργασίας, την λεγόμενη ταλασία ή ταλασιουργία.


Τα κύρια στάδια ήταν η πλύνσις, η ξάνσις, η νήσις (πλύσιμο, λανάρισμα, γνέσιμο) και η ύφανση σε αργαλειούς όρθιους από κάτω προς τα πάνω. Τα μάλλινα υφάσματα δεν ήταν έτοιμα, όταν κατέβαιναν από τον αργαλειό, και, όπως συμβαίνει και στις ημέρες μας, έπρεπε να υποστούν επί πλέον επεξεργασία, όπως πλύσιμο σε περιδινούμενο νερό, στύψιμο, στέγνωμα, βούρτσισμα, στα εργαστήρια κναφέων ή γναφέων, για να γίνουν μαλακά και να αποκτήσουν την ζητούμενη πυκνότητα.


Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής Κοζάνης προέβη σε ακριβή αναπαράσταση ενός τέτοιου αργαλειού, «στον οποίο μάλιστα υφάναμε και το ύφασμα, από το σχέδιο της εσθήτας του ειδωλίου αρ. 9 της προθήκης 20 (αρ. κατ. 11777). Αρχαία αντικείμενα σ’ αυτή την αναπαράσταση είναι μόνο τα υφαντικά βάρη, οι λεγόμενες αγνύθες, που τοποθετήσαμε, 35 συνολικά, σε διάφορα μεγέθη και σχήματα. Μεγαλύτερη ποικιλία υφαντικών βαρών με ένταξη από την Νεολιθική Εποχή έως τα ελληνιστικά χρόνια τοποθετήσαμε στην προθήκη 19, μαζί με πηνία, σφονδύλια, εκ των οποίων το αρ. 57 οστέινο, και μία αργυρή βελόνα. Στην προθήκη 20 τοποθετήσαμε εννέα πήλινα ειδώλια, όρθιων και καθιστών γυναικείων μορφών, στα οποία με χρώματα αποδίδοντα τα ενδύματά τους».


ΠΗΓΕΣ:
ΑΡΧ. ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΙΑΝΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ.
Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος Περιήγησις».
Γ. Λεκάκης «Παραδοσιακές φορεσιές», 2008.


ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: υφαντικη, οικοτεχνια, ενδυμασια, οικος, υφασμα, καλυμμα, κλινοσκεπασμα, μαξιλαρι, ανακλιντρο, συμποσιο, παραπετασμα, κουρτινα, λιναρι, μαλλι, κλωστη, ταλασια, ταλασιουργια, πλυνσις, πλυση, ξανσις, ξανση, νησις, νηση, πλυσιμο, λαναρισμα, γνεσιμο, υφανση, αργαλειος, μαλλινα, μαλλινο, υφασματα, περιδινηση, στυψιμο, στεγνωμα, βουρτσισμα, εργαστηριο, κναφεας, γναφεας, Αιανη, Κοζανη, εσθητα, υφαντικα βαρη, αγνυθες, Νεολιθικη Εποχη, πηνιο, σφονδυλι, οστουν, οστο, βελονα, χρωμα, ενδυμα, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΙΑΝΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ, φορεσια, φορεσιες, ενδυμα, ενδυματα, Αιανη
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ