«Μπορεί να είμαι μια
σταγόνα
στον ωκεανό,
αλλά χωρίς αυτή τη σταγόνα,
ο ωκεανός
θα ήταν μικρότερος»...
Συνέντευξη του τυφλού
εν ενεργεία δικηγόρου
Βαγγέλη Αυγουλά
στον Κρήτη fm 87,5
στον
Γιώργο Λεκάκη
Μερικά εντυπωσιακά
αποσπάσματα
Σε μιαν εντυπωσιακά
ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Κρήτη fm, ο 30χρονος τυφλός
εκ γενετής δικηγόρος με Κρητικές ρίζες από τις Μουρνιές Βαγγέλης Αυγουλάς, ενεργό
στέλεχος του Αναπηρικού Κινήματος, εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος στο Ίλιον και
πρόεδρος του Οίκου Ναύτου, δημιουργεί μια νέα εικόνα για τους ανάπηρους. Μέσα
από τη συνέντευξη προκύπτει ένα πρωτότυπο απάνθισμα αλήθειας και
κοινωνικής-πολιτικής πραγματικότητας που σίγουρα βοηθάει τον ακροατή ή
αναγνώστη να διαπιστώσει πράγματα που άνθρωποι με τις ιδιαιτερότητες του κ.
Αυγουλά δεν έχουν τη δυνατότητα να πουν και να φανερώσουν σε συνεντεύξεις και
δηλώσεις τους αφού όλες αυτές οι «ζουμερές» αλήθειες, χάνονται στο συνήθως
τετριμμένο περιεχόμενο μιας σύντομης περίληψης.
◊ Τι λέει , για παράδειγμα,
για την παρουσία αναπήρων σε τηλεοπτικές εκπομπές:
«Ήρθα για να μιλήσουμε ,
παρουσιάζοντας την αξιοπρέπεια των γεγονότων. Είναι γεγονός ότι τα κανάλια
πλέον μας καλούν πολύ συχνά, αρκεί όμως να … κλαίμε και να θέλουμε να … αυτοκτονήσουμε
για αυτό που μας συνέβη . Με αποτέλεσμα να στέλνουμε ένα απαισιόδοξο μήνυμα.
Αλλά τα πράγματα δεν είναι μόνο έτσι. Υπάρχουν δυσκολίες πολλές και
καθημερινές. Αλλά το θέμα για έναν ανάπηρο είναι να πάρει μιαν απόφαση και να
κάνει 3η , 5η σκέψη πιο θετική, πιο εναλλακτική. Να βρει την άλλη διαδρομή, τις
άλλες λύσεις ώστε να ξεπεράσει αυτό που του έτυχε. Υπάρχουν και χειρότερα γύρω
μας. Το ξεπερνάμε λοιπόν αυτό το εμπόδιο γιατί πρέπει να ζήσουμε την υπόλοιπη
ζωή μας ξεπερνώντας το. Εντάξει δεν μπορώ να οδηγήσω αυτοκίνητο, μπορώ να κάνω
όμως κάποια πράγματα που αν έβλεπα δεν θα είχα κάνει γιατί νιώθω ότι θα είχα
βολευτεί στα εύκολα».
◊ Και πιο κάτω,
αποκωδικοποιεί το μήνυμα μιας δικής του πρωτοβουλίας, του «Δείπνου στο Σκοτάδι»
που έχει γίνει ήδη δώδεκα φορές με συνδαιτημόνες βλέποντες που ωστόσο τρώνε,
πίνουν και διασκεδάζουν στο απόλυτο σκοτάδι:
«Ήθελα να έρθουν στην θέση
μου για λίγο οι φίλοι μας που βλέπουν. Στη θέση που έχω εγώ για μια ολόκληρη
ζωή. Με πρωτότυπο τρόπο μοναδικό, να παίξουν με τις αισθήσεις, να μυρίσουν το
κρασί, να το ξεχωρίσουν από το νερό να προσπαθήσουν με την γεύση να καταλάβουν
τι τρώνε, τι χρειάζονται, πως θα το βρουν, πως θα το χρησιμοποιήσουν, με ποιους
είναι μαζί στο τραπέζι να γνωριστούν, να συνεργαστούν χωρίς να βλέπουν, για να
καταλάβουμε ότι αν ξαφνικά κοπεί για όλους μας το ρεύμα της ζωής , η ζωή παρόλα
αυτά συνεχίζεται και μπορούμε να την συνεχίσουμε».
◊ Ο Βαγγέλης Αυγουλάς λέει
μερικά, πράγματα που όσοι βλέπουν, δεν έχουν ίσως ποτέ τους σκεφτεί:
«Έχει αποδειχθεί επιστημονικά
ότι η όραση είναι λίγο τεμπέλικη αίσθηση, δηλαδή σε περιορίζει στην 1η ματιά,
1η εικόνα, 1η εντύπωση . Δεν σ’ αφήνει να επεξεργαστείς πολλές άλλες
λεπτομέρειες, πολλά άλλα ερεθίσματα. Σ' αυτό το σημείο χρειάζεται, αν δεν
βλέπουμε, να κινητοποιήσουμε και τις άλλες αισθήσεις μας. Πρέπει, για
παράδειγμα, οι βλέποντες να σκεφτούν να είναι πιο προσεκτικοί όταν φτάνοντας κάπου
διαπιστώνουν ότι έχουν παρκάρει σε μια ράμπα, σε ένα πεζοδρόμιο, λέγοντας
συνήθως «έλα μωρέ δεν πειράζει, έχω μια δουλειά, τι κι αν κλείνω μια θέση αναπηρική,
μια διάβαση, μια ράμπα….. σιγά που θα έρθει ανάπηρος τώρα» κι αν είσαι ανάπηρος
και έρθεις τώρα; Αν σκεφτούν όσοι βλέπουν, όσοι έχουν τη χρήση των ποδιών και
των χεριών τους να γίνουν πιο προσεκτικοί, λίγο πιο ανθρώπινοι, θα δεχτούν και το
προσκλητήριο που καταθέτω»
◊ Διαβάζουν οι τυφλοί; Αφελής
ερώτηση; Καθόλου. Τι λέει ο Βαγγέλης:
«Ο αγαπημένος μου φιλόσοφος
είναι ο Σωκράτης. Την απολογία την είχα μάθει απέξω στο Λύκειο μετά πήγα έτσι
σε κάτι ακόμα πιο όμορφο: Τον Καζαντζάκη που τον λάτρεψα όταν τον διάβασα. Θα
μου πεις, διαβάζουν οι τυφλοί; Φυσικά και διαβάζουμε. Όχι μόνο με τον ανάγλυφο
τρόπο που έχετε δει ή αγγίξει στις συσκευασίες των φαρμάκων για παράδειγμα.
Διαβάζουμε ηχογραφημένα βιβλία που φίλοι και γνωστοί μάς ηχογραφούν και υπάρχει
και στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών μεγάλη βιβλιοθήκη δανειστική, με βιβλία
διαβασμένα από ηθοποιούς . Έχουμε πάνω από 7000 τίτλους. Σκανάρουμε κείμενα που
μας ενδιαφέρουν και τα διαβάζουμε μέσω του υπολογιστή με ένα ειδικό πρόγραμμα
που ότι γράφει η οθόνη μας το κάνει φωνή. Ακούμε τι έχουμε γράψει, τι μας
έχουνε γράψει και έτσι έχουμε επικοινωνία και στα social media. Εγώ έχω άλλο
ένα τέτοιο πρόγραμμα που του μιλάω και γράφει. Κάνει βέβαια κάποια λαθάκια
αλλά… τέλος πάντων».
◊ Και μετά, ο Βαγγέλης μιλά
για μιαν επανάσταση:
«Μπορεί να θέλουμε να κάνουμε
μια επανάσταση, ακόμα και από αυτό το μικρόφωνο. Μπορεί να είμαστε μα σταγόνα
στον ωκεανό αλλά χωρίς αυτή τη σταγόνα, ο ωκεανός θα ήταν μικρότερος. Αυτό θέλω
να πω όταν μιλάω για επανάσταση. Να μην τα παρατάμε. Πάντα να ενεργοποιούμαστε
κόντρα στις δυσκολίες. Δυστυχώς κανείς δεν έχει υπογράψει συμβόλαιο ότι μέχρι
το τέλος της ζωής του θα είναι μια χαρά. Το εύχομαι σε όλους αλλά δεν υπάρχει
συμβόλαιο που να εξασφαλίζει την αρτιμέλεια. Ακόμα και να μην φταις μπορεί να
μπλέξεις σε ένα τροχαίο και να βρεθείς με αναπηρία. Μπορεί να αρρωστήσεις και
να χρειαστεί να ζήσεις σε προσωρινές καταστάσεις αναπηρίας . Να κάτι που σε
φέρνει στη θέση μας. Κι εγώ διεκδικώ ένα πεζοδρόμιο ελεύθερο. Δεν το διεκδικώ για
τον τυφλό μόνο και τον κινητικά ανάπηρο . Το διεκδικώ και για την μανούλα με το
καροτσάκι του μωρού που πρέπει να μετακινείται με ασφάλεια. Το διεκδικώ για τον
ηλικιωμένο με το μπαστούνι που πρέπει να μετακινηθεί σ’ αυτές τις σκληρές πόλεις
γύρω μας, μ αυτούς τους απερίσκεπτους ανθρώπους. Έτσι γίνεται μια επανάσταση.
Με τα μικρά. Που είναι τόσο μεγάλα».
◊ Χρώματα, θάλασσα, χαμόγελο.
Τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις για τους τυφλούς;
«Εδώ διαφέρουμε με όσους
έχασαν αργότερα την όραση τους και όχι εκ γενετής. Προσπάθησα να τις έχω, να
τις βρίσκω αυτές της λέξεις και τις έννοιες και την ουσία τους με όλες τις
άλλες αισθήσεις. Το κόκκινο ξέρω ότι είναι όταν κάποιος είναι πολύ κοντά σε ένα
αναμμένο τζάκι και είναι πολύ έντονη η ζέστη. Είναι κόκκινη αίσθηση το να
απολαμβάνεις αυτή την έντονη φλόγα, την έντονη φωτιά. Άσπρο είναι το χιόνι που
τοχω πιάσει και έχω παίξει. Ή το γάλα που πίνω. Έτσι έχω μια κάποια αίσθηση για
να ξέρω πως νιώθετε εσείς όταν αντικρίζετε ένα χρώμα.
Κολυμπάω στη θάλασσα. Πάω
στην Κρήτη, συχνά κολυμπάω, το ευχαριστιέμαι, μου αρέσει αυτή η γαλήνη το
απέραντο. Νιώθω από τους κυματισμούς μέχρι τον ήχο να απλώνεται. Αλλά δεν έχω
μπει στη διαδικασία να επεξεργαστώ τα χρώματα γιατί είναι τελείως ξένο για
μένα. Είναι σαν να λες σε κάποιον που δεν έχει δεξί χέρι τι μπορείς να πιάσεις
από τη δεξιά μεριά; Όλες οι άλλες αισθήσεις αναπτύσσονται περισσότερο γιατί
εξασκούνται περισσότερο άρα τσιμπάνε λεπτομέρειες πιο εύκολα, πιο άμεσα ήχο,
αφή. Δηλαδή π.χ. όταν ήμουν μικρός ήμουν πρωταθλητής στην τυφλόμυγα! Ήχο,
όσφρηση, γεύση αμέσως όλα σε λεπτομέρειες.
Χαμόγελο; Ακόμα και το
χαμόγελο ακούγεται. Όταν χαμογελά ένας άνθρωπος αλλάζει το πρόσωπο του, η
χροιά, ο ήχος απ’ τη φωνή του βγαίνει διαφορετικά από τα χείλη όταν μας
πλησιάσει κάποιος. Μπορεί να μην γελάω τόσο συχνά όσο οι άλλοι γιατί δεν
προσλμαβάνω αστεία με οπτικά ερεθίσματα. Πάω θέατρο πιο πολύ, ευχαριστιέμαι να
ακούω ζωντανά την αύρα των ηθοποιών τις ανάσες, τα πατήματα, τον ήχο, την
ατμόσφαιρα. Πάω και κινηματογράφο πλέον γιατί τώρα μιλάω αγγλικά και γαλλικά
και μπορώ να δω ξένες ταινίες ακούγοντας τους διαλόγους. Θέλω όμως κάποιον, να
μου λέει -συνήθως στα κενά- τι γίνεται, ποιος σκότωσε ποιόν, ποιος φιλιέται με
ποια κλπ. Θέλω μια καλή κωμωδία για να ξεδώσω από όλο αυτό το βάρος της
καθημερινότητας ».
◊ Κι αν έβλεπε, έστω για μια
στιγμή, τι θα ήταν αυτό που θάθελε να δει;
«Αυτή την ερώτηση μου την
έκανε ένα παιδί, σε μια ομιλία μου. Τα παιδιά είναι φοβερά και κάνουν τις
ωραιότερες ερωτήσεις. Με την αγνή περιέργεια της ηλικίας τους. Όπως ένα άλλο
παιδί που με είχε ρωτήσει αν οι τυφλοί βλέπουν όνειρα . Και του απάντησα πως
ναι, βλέπουν αλλά με όλες τις άλλες αισθήσεις. Δηλαδή αν πω ότι είδα τον αδερφό
μου στον ύπνο μου σημαίνει ότι άκουσα την φωνή του και τον γνώρισα. Με το άλλο
παιδί, συγκινήθηκα. Τι θα ήταν το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να δω; Και τότε την
πήρα την απόφαση μπροστά στα παιδιά. Και τους είπα πως δεν θα ήθελα να δω ούτε
το πρόσωπό μου, ούτε τους δικούς μου ανθρώπους. Τους ξέρω, τους έχω νοιώσει με
χίλιους τρόπους. Θέλω να δω μια σκηνή που δεν έχω μπορέσει να την νιώσω από
περιγραφές. Θέλω να δω ένα ηλιοβασίλεμα από τα Φαλάσαρνα».
ΠΗΓΗ: ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΑΤΙΑ.
ΑΚΟΥΣΤΕ την ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ, ΕΔΩ.
ΑΚΟΥΣΤΕ και την ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ του 2019, ΕΔΩ.
ΛΕΞΕΙΣ: Αυγουλας, τυφλος ,τυφλοι, τυφλοτητα, αμεα, αναπηρια, Μουρνιες, Κρητη
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook