Οι Ινδιάνοι έτρωγαν
πατάτες,
πριν από 11.000 χρόνια…
Και έφτιαχναν πατατόπιττα
Έτρωγαν επίσης κάκτο στην σχάρα,
ψωμί από βελανίδια, κολοκυθόσουπα,
φασκόμηλο, αρμυρίκια, και χορταρικά
Του Γιώργου Λεκάκη
To 2016 είχα δημοσιεύσει ένα άρθρο, ότι οι Ινδιάνοι του Περού, έτρωγαν πατάτες εδώ και 5.000 χρόνια... Μεγάλη ρήξη για τις γνώσεις της εποχής... Αλλά κατερρίφθη... Τώρα γνωρίζουμε ότι έτρωγαν πατάτες, πριν... 8.000 χρόνια...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Οι Ινδιάνοι του Περού τρώνε πατάτες
Τώρα, νεώτερα στοιχεία, δείχνουν κατανάλωση πατάτας, ακόμη αρχαιότερα, και μάλιστα πολύ: 11.000 χρόνια πίσω, στην Βόρειο Αμερική...
Οι πεδιάδες του San Agustin,
στο κεντρο-δυτικό Νέο Μεξικό των ΗΠΑ, είναι μία από τις περιοχές, όπου οι
ερευνητές αναζητούν στοιχεία που δείχνουν ότι οι αρχαίοι εντόπιοι άνθρωποι
κατανάλωναν έναν κόνδυλο, γνωστό ως «Τέσσερις Γωνίες» / Four Corners.
Οι πεδιάδες του San Agustin
εκτείνονται περίπου 50 μίλια σε όλο το κεντρο-δυτικό Νέο Μεξικό και περιβάλλονται
από τρεις πλευρές από οροσειρές. Στα τέλη του καλοκαιριού, τα αγριολούλουδα
καθιστούν το τοπίο καστανοπράσινο από έναν θάμνο. Η αρχαιολόγος Lisbeth
Louderback (Πανεπιστημίου της Γιούτα) και ο βοτανολόγος Bruce Pavlik (Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας της Γιούτα) αναζητούν εκεί «προϊστορικές πατάτες»…
Ψάχνουν για ένα μικροσκοπικό
είδος πατάτας, που ονομάζεται Solanum jamesii ή «πατάτα των 4 γωνιών» / Four
Corners potato, που πιστεύουν ότι υπήρξε μια τροφή, που εκμεταλλεύθηκαν εδώ και
χιλιετίες οι άνθρωποι της περιοχής.
Η πατάτα Four Corners παίρνει
το όνομά της από την περιοχή των Τεσσάρων Γωνιών των νοτιοδυτικών Ηνωμένων
Πολιτειών Αμερικής, όπου συναντιούνται η Αριζόνα, η Γιούτα, το Κολοράντο και το
Νέο Μεξικό.
Σήμερα, τα φυτά S. jamesii
είναι σχετικά κοινά στην κεντρική και νότια Αριζόνα και το Νέο Μεξικό, αλλά
βρίσκονται σε λίγες μόνο περιοχές στην νότια Γιούτα και το Κολοράντο - συνήθως
κοντά σε «προϊστορικούς» οικισμούς. Η ποικιλία τους εκτείνεται και στα
ανατολικά, όπως το δυτικό Τέξας και πιο νότια από το βόρειο Μεξικό…
Για τα μέλη των τοπικών
αμερικανικών κοινοτήτων στην περιοχή, η πατάτα Four Corners είναι ένα σύμβολο
της σύνδεσης που πολλοί αισθάνονται με τους προγόνους τους. Οι εθνολόγοι και ιστορικοί,
καθώς και προφορικές αφηγήσεις, επιβεβαιώνουν ότι ο S. jamesii είναι από καιρό
γνωστός στις φυλές των ιθαγενών Αμερικανών στην περιοχή των Τεσσάρων Γωνιών,
συμπεριλαμβανομένων των λαών Απάτσι / Apache, Diné (Ναβάχο / Navajo), Γιούτε / Ute και Πουέμπλο / Pueblo, όπως οι Χόπι / Hopi και Ζούνι / Zuni, και καταναλωνόταν ακόμα από αυτούς.
Η Utah Diné Bikéyah, είναι μια μη κερδοσκοπική ιθαγενής
οργάνωση που εργάζεται για την διατήρηση και την προστασία των πολιτιστικών και
φυσικών πόρων στις αμερικανικές χώρες. Διοργανώνει δείπνο κάθε Οκτώβριο στην
Ημέρα των Αυτοχθόνων Λαών, που χαρακτηρίζεται από λιχουδιές, όπως κάκτος
σχάρας, ψωμί από βελανίδια και κολοκυθόσουπα / cushaw squash bisque. Πρόσφατα, το δείπνο
συμπεριέλαβε επίσης και την πατάτα Four Corners, η οποία, το 2018, συνδυάσθηκε
με καπνιστή ποταμίσια πέστροφα.
Σχεδόν όλες οι εξημερωμένες
πατάτες, που καταναλώνονται σήμερα, ανήκουν στο είδος Solanum tuberosum, το
οποίο καλλιεργήθηκε αρχικώς πριν από 8.000-7.000 χρόνια, στο σύγχρονο Περού.
Χιλιετίες αργότερα, μετά την
ισπανική κατάκτηση της Αυτοκρατορίας των Ίνκα / Inca, και την ακολουθούμενη γενοκτονία των Ινδιάνων, τον 16ο αιώνα, η
πατάτα εξαπλώθηκε στην Ευρώπη...
Αλλά πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες δείχνουν
ότι οι άνθρωποι στην περιοχή αυτή των ΝΔ. ΗΠΑ, κατανάλωναν πατάτες πριν από
11.000 χρόνια – δηλ. περίπου 3.000-4.000 χρόνια ενωρίτερα από ό,τι οι άνθρωποι
στη Νότια Αμερική…
Μία από τις πρώτες τοποθεσίες
ανθρώπινης κατοίκησης στην περιοχή των Τεσσάρων Γωνιών είναι το North Creek
Shelter στην νότια Γιούτα, κοντά στην μικρή πόλη Escalante. Σε ένα φυσικό βραχοκαταφύγιο
από ψαμμίτη βοτσάλων, στο οροπέδιο του Κολοράντο, έγιναν το 2004 – 2008 ανασκαφές,
από τον Joel Janetski (Πανεπιστημίου Brigham Young) οι οποίες έφεραν στοιχεία
για 7 διαφορετικές περιόδους. Η χρονολόγηση έδειξε ότι η αρχαιότερη εγκατάσταση
στον χώρο αυτόν, συνέβη πριν από περίπου 11.500 χρόνια…
Ανάμεσα στα πολλά αντικείμενα
που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι στο καταφύγιο North Creek Shelter ήταν 196 πέτρινα
εργαλεία - γνωστά ως manos[1] και metates[2]. Βρέθηκαν
υπολείμματα μικρών σπόρων από φασκόμηλο, αρμυρίκια, χορταρικών, και κατάλοιπα
αμύλου που ανήκαν στο S. jamesii.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Άνθρωποι πριν από
170.000 χρόνια
Ένας από αυτούς τους κόκκους
πατάτας βρέθηκε σε εργαλεία που χρονολογούνταν μεταξύ 10.000 και 11.000 χρόνια
πριν!
Οι ίδιοι κόκκοι βρέθηκαν επίσης σε άλλα εργαλεία, που χρονολογούνται
περίπου πριν από 7.000 χρόνια!
Και στις δύο αυτές περιόδους, οι άνθρωποι που
ζούσαν στην περιοχή πιστεύεται ότι ήταν κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες.
Άλεθαν
πατάτες Four Corners με αλεύρι και εκμεταλλεύονταν μια πηγή τροφής, που οι
αρχαιολόγοι ως τώρα, δεν είχαν αναγνωρίσει ως μέρος της διατροφής τους!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν για να αλέσουν ωμά τρόφιμα.
[2] μεγάλες πέτρινες πλάκες.
ΛΕΞΕΙΣ: Ινδιανοι, πατατες, 11.000 χρονια, πεδιαδα, Σαν Αγκουστιν, Νεο Μεξικο, ΗΠΑ, κονδυλος, Τεσσερις Γωνιες, καλοκαιρι, αγριολουλουδο, θαμνος, Λουντερμπακ, Γιουτα, βοτανολογια, Παυλικ, πατατα, σολανουμ, πατατα των 4 γωνιων, τροφη, Αριζονα, Κολοραντο, Τεξας, Μεξικο, ιθαγενεις Αμερικανοι, Απατσι, Ντινε, Ναβαχο, Πουεμπλο, Χοπι, Ζουνι, Οκτωβριος, Ημερα των Αυτοχθονων Λαων, λιχουδια, κακτος
σχαρας, σχαρα, ψωμι, βελανιδι, κολοκυθι, κολοκυθοσουπα, καπνιστη πεστροφα, ποταμισια πεστροφα. 8.000 χρονια, 7.000 χρονια, Περου, 5.000 χρονια, ισπανια, Ισπανοι, Ινκα, 16ος αιωνας, Ευρωπη, Αμερικη, Νορθ Κρικ Σελτερ, Εσκαλαντε, βραχοκαταφυγιο, ψαμμιτης, βοτσαλο, οροπεδιο, Γιανετσκι, 11.500 χρονια, πετρινα
εργαλεια, μανος, μετατες, σπορος, φασκομηλο, αρμυρικι, χορτα, αμυλο, 170.000 χρονια, μαγειρικη, αμυλουχα τροφιμα, κοκκος, 10.000 χρονια, κυνηγοι τροφοσυλλεκτες, αλεσμα, αλευρι, τροφη, διατροφη, πατατοπιττα, πατατοπιτα, μανο, μετατες, πλακα, Οθωνοι, Οθρωνοι, Διαποντια
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook