ΠΑΠΙΚΙΟΝ ΟΡΟΣ ΡΟΔΟΠΗΣ: ΤΟ ΜΥΘΙΚΟ ΒΟΥΝΟ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ, ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ, ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΑΨΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΚΑΤΟΙΚΕΙΤΑΙ - του Απ. Τσακρίδη

ΠΑΠΙΚΙΟΝ ΟΡΟΣ ΡΟΔΟΠΗΣ

ΤΟ ΜΥΘΙΚΟ ΒΟΥΝΟ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ,

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ,

ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΑΨΕ ΠΟΤΕ

ΝΑ ΚΑΤΟΙΚΕΙΤΑΙ…

Του Απόστολου Τσακρίδη

Οι βάθρες της κορυφής του Παπικίου όρους.

Στο μονοπάτι μετά το φυλάκιο του «Μαχαίρα», που οδηγεί στην κορυφή!

Εκεί μπορεί κανείς να κάνει και μπάνιο.

Βάθρες σε υψόμετρο άνω των 800 μ.!!! Μοναδικό!

Από εδώ είναι οι κύριες πηγές της Ροδόπης,

και έχει νερό η πόλις της Κομοτηνής!

Παπίκιον Όρος, αγαπημένος τόπος του Διονύσου και του Ορφέα. Το μέρος που γοητεύει κάθε φυσιολάτρη, κάθε στοχαστή που το επισκέπτεται, αφού ο ήχος με τις γλυκές μελωδίες που διδάσκει η ίδια η φύση, είναι ανώτερος από το μελωδικό τραγούδι της τέχνης. Η Θρακική αυτή ορεινή περιοχή, έχει ενδιαφέρουσα ιστορία η οποία ξεκινά από τα πανάρχαια Θρακικά φύλα.

Το όνομα Θράκη συνδέεται στενά από την εποχή του Ησίοδου, του Ηρόδοτου και του Ομήρου, με τη λέξη θρήσκος και θρησκεία.

Οι Θράκες, θεοποίησαν τον Ήλιο και τη Σελήνη. Ο Ήλιος γεννούσε τις τρεις εποχές, Άνοιξη, Θέρος και Χειμώνα, σχηματίζοντας έτσι τον κύκλο της ζωής καθώς και την δημιουργία του σύν-παντος. Από την θρακική γη ξεπήδησαν νέες καινοτόμες και επαναστατικές θρησκευτικές αντιλήψεις που μεταδόθηκαν σχεδόν σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Ο Ορφέας ως μέγας ιερουργός, δίδαξε για τον θεό των Θρακών Διόνυσο και τις μυστηριακές τελετές που απελευθερώνουν τον άνθρωπο.

Γι’ αυτόν το τόπο, η μυθολογία μας αναφέρει για τις Νύμφες (Άλσος Νυμφέας, χωριό Νυμφαίο, οχυρό Νυμφαίας). Ο θεός Διόνυσος μόλις γεννήθηκε, παραδόθηκε από τον Ερμή στις νύμφες, τις τροφούς του, που είχαν κατοικία σε απείρου κάλλους όρη, με πολλές πηγές και μεγάλα δάση. Γι αυτό λεγόταν και «Νυμφαία Ύης, υγρά» (Πλουτάρχου, «περί Ίσ. και Οσ.», 34): «Το Διόνυσον Υήν ως κύριον της υγράς φύσεως». Στα γόνιμα μέρη της Θράκης που οι υγροί χυμοί της γης δίνουν ζωή την άνοιξη και η φύση γεννά χρώματα και αρώματα!

Παρουσιάζεται επομένως αρκετό ιστορικό ενδιαφέρον, τόσο για την ιστορία της αρχαίας Θράκης όσο και για την ιστορία της θρησκευτικής παράδοσης η οποία και επισφραγίστηκε στα Βυζαντινά χρόνια. Αυτό μαρτυρούν οι 365 εκκλησίες που έχουν χτιστεί διάσπαρτα στους πρόποδες του Παπικίου Όρους.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΠΑΠΙΚΙΟΝ ΟΡΟΣ, ΕΔΩ.

Το Παπίκιον Όρος, έγινε ο θρησκευτικός πυρήνας των Βυζαντινών (Μοναστηριακή κοινότητα). Η Μοναστηριακή κοινότητα διατηρούσε επαφές με το Άγιον Όρος και είχε σχεδόν την ίδια θρησκευτική ακτινοβολία . Ήταν οργανωμένη στα ίδια Μοναστηριακά πρότυπα που συναντάμε σήμερα στο Άγιον Όρος.

Βυζαντινά ερείπια στο χωριό Λήνος.

Ο Αρχαιολόγος Θανάσης Παπαζώτος, κατά την διάρκεια των ερευνών του, εντόπισε αρκετά Μοναστήρια, τα οποία βρίσκονται στα ορεινά των χωριών, Πολύανθος, Σώστης, Μίσχος, Λήνος, Ασώματοι, Θάμνα, Ρίζωμα, Μέγα Πιστό και παλαιός οικισμός Κερασίας. Στην πεδιάδα και κάτω από τους πρόποδες του Παπικίου Όρους βρίσκεται επίσης η Βυζαντινή Μοσυνούπολις ή αλλιώς Μαξιμιανούπολις.

Ο οικισμός Κερασιά A’ (ο οικισμός Κερασιά Β’ είναι ο παλαιός, βρίσκεται πιο χαμηλά στους πρόποδες και είναι εγκαταλελειμμένος), βρίσκεται σε υψόμετρο 620 περίπου μέτρων, στους πρόποδες του Παπικίου Όρους. Πρόκειται για έναν από τους ομορφότερους οικισμούς της Ορεινής Ροδόπης. Όλη η περιοχή είναι σπαρμένη με κερασιές, απ’ όπου πήρε και το όνομα. Πρόκειται για ένα πολυποίκιλο από βλάστηση τοπίο που αλλάζει συνεχώς. Την άνοιξη κατά την ανθοφορία τους όλη η περιοχή παίρνει ροζ χρώμα, μ’ ένα υπέροχο άρωμα ενώ κατά τη θερινή περίοδο αποκτά το κόκκινο. Το χειμώνα, τα λευκά χιονισμένα έλατα σου δίνουν την αίσθηση πως είσαι στις Ελβετικές Άλπεις!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΝΟΜΟ ΡΟΔΟΠΗΣ, ΕΔΩ.

Θέα το Θρακικόν Πέλαγος... Έξοδος Αιγαίον...

Οι ήχοι της φύσεως είναι έντονοι, το ρυάκι που πηγάζει από ψηλές κορυφές, διασχίζει τα πανύψηλα πλατάνια, οι ήχοι των πουλιών μέσα από τα πυκνά δάση μέχρι το μουγκρητό των αρσενικών ζαρκαδιών!

Παράλληλα με το ποταμάκι, υπάρχει τσιμεντένιος δρόμος που περνά έξω από τις παραδοσιακές πέτρινες οικίες οι οποίες δεν κατοικούνται σε μόνιμη βάση, εκτός από αυτήν του μοναδικού πολιτογραφημένου κάτοικου του οικισμού.

Στην είσοδο του οικισμού, στον τοίχο του κτηρίου του Φυσιολατρικού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Κερασιάς Παπικίου Όρους, μια ταμπέλα καλωσορίζει τους επισκέπτες με μία ωραία φράση του Ακάκιου Σαββαΐτη, 13^ου αιώνος:

«… Αρχήν δέ τή κατοικήσει του όρους γέρων τις πρώτος κατώκησεν εκείσε την κλήσιν έχων πάππος και διά τούτο Παπίκιον..»

Που σημαίνει:

«Στην αρχή που κατοικήθηκε το Όρος, κάποιος γέρος που ονομαζόταν Πάππος, κατοίκησε πρώτος εκεί γι’ αυτό το όρος ονομάσθηκε Παπίκιον»

Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Πέτρου (του εν Άθω ασκητή).

Στο τέλος του τσιμεντένιου δρόμου, υπάρχει συνέχεια πλινθόκτιστου μονοπατιού που χρονολογείται από τα βυζαντινά χρόνια και οδηγεί σε ερείπια παλαιού μοναστηριού.

Προσοχή στο Φως του Παπικίου Όρους...

Με την ιστορία του Παπικίου συνδέονται επίσης τα ονόματα του Γρηγορίου Παλαμά και του οσίου Μαξίμου Καυσοκαλυβίτη (στον δρόμο από το Μέγα Πιστό προς Κερασιά, βρίσκεται η Ιερά Μονή του Μαξίμου Καυσοκαλυβίτου), που επισκέφθηκαν τη μοναστική κοινότητα στις αρχές του 14^ου αιώνα και έμειναν στην περιοχή για σύντομο χρονικό διάστημα.

Η διαδρομή είχε αφετηρία το χωριό Ασώματοι (διαδρομή που δεν προτείνεται διότι ο χωματόδρομος είναι σε κακή κατάσταση).

Ο καλύτερος δρόμος είναι από το Μέγα Πιστό.

Η πρώτη στάση έγινε στον εγκαταλελειμμένο οικισμό Βροντή.

Πριν τον οικισμό υπάρχει ένα εντυπωσιακό σπήλαιο μέσα απ’ το οποίο πηγάζει νερό. Μόλις πλησίασα το σπήλαιο, ακουγόταν από το εσωτερικό του, ένας εκκωφαντικός θόρυβος! Ήταν σαν να ακούγονται καταρράκτες μέσα σε κλειστό χώρο! Το νερό αυτό πηγάζει μέσα από τα σπλάχνα του Παπικίου Όρους! Από τον ντόπιο κάτοικο της Κερασιάς πληροφορήθηκα ότι κατά τους παλαιότερους καιρούς, οι εντόπιοι κάτοικοι της Βροντής (ως επί το πλείστον κτηνοτρόφοι), συνήθιζαν να χρησιμοποιούν αυτό το σπήλαιο, ως ψυγείο, αποθηκεύοντας τα τυριά τους.

(σ.σ.: Όπως κάνουν ακόμη και σήμερα στην Κρήτη).

Πάνω από τον ερειπωμένο οικισμό Βροντή, ορθώνεται επιβλητικά η κορυφή του Παπικίου Όρους (υψόμετρο 1.483 μ.). Μοναδικό θέαμα και δέος επίσης, δημιουργούν οι απόκρημνες βραχώδεις κορυφές της κορυφογραμμής που μοιάζουν απόκοσμες και «θεϊκές».

Ένα οδοιπορικό που θα μπορούσε να γοητεύσει κάθε επισκέπτη, είναι εδώ στη μυθική κορυφή του Παπικίου Όρους, ίσως του πιο αραιοκατοικημένου βουνού της Ελλάδος, που όμως δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται…

Με αγάπη για την ανάδειξη του φυσικού πλούτου αλλά και των «ξεχασμένων» ορεινών οικισμών της Ορεινής Θράκης μας.

ΠΗΓΕΣ:

Καρακούσης Δ. «Τουριστικός Ιστορικός Αρχαιολογικός οδηγός Θράκης», 1998.

Λεκάκης Γ. «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις».

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΘΡΑΚΗ, ΕΔΩ.

ΛΕΞΕΙΣ: ΠΑΠΙΚΙΟΝ ΟΡΟΣ ΡΟΔΟΠΗΣ, ΜΥΘΙΚΟ ΒΟΥΝΟ, ΘΡΑΚΕΣ, ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ, Τσακριδη, Παπικιο ορος, Διονυσος, Ορφεας, Θρακη, Ησιοδος, Ηροδοτος, Ομηρος, θρησκεια, ηλιος, Σεληνη, εποχες, Ανοιξη, Θερος, Χειμωνας, κυκλος ζωης, συμπαν, Ορφευς, ιερουργος, μυστηρια, τελετη, απελευθερωση, ανθρωπος, μυστης, μυηση, μυθολογια, Νυμφες, Αλσος Νυμφεας, Νυμφαιο, οχυρο Νυμφαιας, Ερμη, νυμφη, τροφος, πηγες, δασος, Νυμφαια Υης, υγρα, Πλουταρχος, Διονυσος Υης, υγρα φυση, υγρη φυση, Βυζαντιο, εκκλησια, Μοναστηρι, Μοναστηριακη κοινοτητα, Αγιον Ορος, Παπαζωτος, Πολυανθος, Σωστης, Μισχος, Ληνος, Ασωματοι, Θαμνα, Ριζωμα, Μεγα Πιστο, Κερασια, Μοσυνουπολις, Μαξιμιανουπολις,  Μοσυνουπολη, Μαξιμιανουπολη, Ροδοπης, ελατα, κερασιες, πλατανι, ζαρκαδι, Ακακιος Σαββαιτης, 13^ος αιωνας, γερων, παππος, παπος, Αγιος Πετρος ο εν Αθω ασκητης, Γρηγοριος Παλαμας, Μαξιμος Καυσοκαλυβιτης, 14^ος αιωνας, Βροντη, σπηλαιο, ψυγειο, τυρι, βαθρα, βαθρες, φυλακιο Μαχαιρα, Μαχαιρας, Κομοτηνη

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ