«Είχα δύο αγάλματα
περίφημα, μια γυναίκα κι ένα βασιλόπουλο, ατόφια – φαίνονταν οι φλέβες, τόση
εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρο, τα ’χαν πάρει κάτι στρατιώτες, και στ'
Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων· χίλια τάλαρα γύρευαν… Πήρα τους
στρατιώτες, τους μίλησα: Αυτά, και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μην το
καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Δι’ αυτά πολεμήσαμεν»!
(στρατηγός Ιωάννης Μακρυγιάννης,
Απομνημονεύματα 1829-1850)
Η καταστροφή και αφαίρεση του 60% των Γλυπτών του Παρθενώνα, της μιας
από τις έξι Καρυάτιδες και μιας Ιωνικής Στήλης του Ερεχθείου από τον Λόρδο του Έλγιν κατά τα έτη 1801-1803, στην εποχή της αποικιοκρατίας, ενώ η Ελλάδα ήταν
υπό Οθωμανική κατοχή, πραγματοποιήθηκε χωρίς άδεια. Ο Τόμας Μπρους (Λόρδος του Έλγιν) προσκόμισε στο βρετανικό κοινοβούλιο, ως δήθεν νομιμοποιητικό έγγραφο
της αφαίρεσης, μια ιταλική μετάφραση ενός ανυπόγραφου σημειώματος.
Το αγγλικό κείμενο που τελικώς προσκόμισε ο Έλγιν για να στηρίξει τον ισχυρισμό του ήταν στην πραγματικότητα μια παραποιημένη μετάφραση της ιταλικής μετάφρασης του δήθεν γνήσιου οθωμανικού κειμένου, που πάντως δεν συνιστά φιρμάνι, αφού εξεδόθη την 1η Ιουλίου 1801, αλλά δεν έχει εντοπισθεί στα οθωμανικά αρχεία, όπου φυλάσσονταν όλα τα φιρμάνια που εξέδιδε ο Σουλτάνος εκείνη την εποχή. Επομένως το σημείωμα αυτό, στο οποίο ο Τόμας Μπρους και οι διάδοχοί του, η Βρετανική Κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο, στηρίζουν τα δικαιώματά τους, δεν τους παρέχει νόμιμη εξουσία κατοχής των Γλυπτών, ενώ, σε κάθε περίπτωση, επιτρέπει μόνο την ζωγραφική και σχεδίαση και απαγορεύει ρητώς οποιαδήποτε βλάβη στα μνημεία.
Όπως έχει δηλώσει η νομικός κ. Μαρία Βέργου, Τακτικό Μέλος για την Επιτροπή των Γλυπτών της Ακρόπολης:
"Έχει διαμορφωθεί εθιμικός κανόνας επιστροφής των πολιτιστικών αγαθών, με
το κατωτέρω περιεχόμενο και αρχές που εφαρμόζονται και στην απαίτηση της
Ελλάδος για επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα βάσει εθιμικού δικαίου:
α. Υποχρέωση επαναπατρισμού πολιτιστικών αγαθών ζωτικής σημασίας, που
συνιστούν σύμβολα πολιτιστικής ταυτότητας.
β. Υποχρέωση συνένωσης μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς ιδιαίτερης
αξίας ή ιστορικής σημασίας. Το μνημείο που έχει αποσυναρμολογηθεί,
κατακερματιστεί και διανεμηθεί μεταξύ των διαφόρων χωρών με αποτέλεσμα την
καταστροφή της ακεραιότητάς του, θα πρέπει να αποκατασταθεί στην αρχική του
κατάσταση, ως σύνολο, με τον επαναπατρισμό των θραυσμάτων.
γ. Υποχρέωση επιστροφής μνημείων που αφαιρέθηκαν σε καιρό πολέμου ή
κατοχής ή σε περίοδο αποικιοκρατίας.
Μετά ταύτα είναι σαφές ότι η Βρετανία, στον παρόντα χρόνο, με την άρνηση
επιστροφής των Γλυπτών της Ακρόπολης, τα οποία έχουν αφαιρεθεί παρανόμως και
έχουν όλα τα ανωτέρω χαρακτηριστικά, αλλά και με την άρνηση σχετικής
διαπραγμάτευσης, παραβιάζει τις ανωτέρω αρχές". - Το πλήρες κείμενο ΕΔΩ.
Ο Επαναπατρισμός και η Επανένωση των Γλυπτών της Ακρόπολης συνιστά
ζήτημα υπαρξιακό για την σύγχρονη Ελλάδα, αφού πρέπει να αποκαταστήσουμε τη
διασαλευθείσα ισορροπία και να επανενώσουμε τα διασπαρμένα κομμάτια της
συλλογικής συνείδησης και πολιτιστικής μας ταυτότητας, για να προχωρήσουμε και
να ανελιχθούμε. Πρέπει το συντομότερο δυνατόν να αποκατασταθεί η Δικαιοσύνη.
**Τα εικαστικά έργα
είναι δημιουργίες του ζωγράφου Βασίλη Κορκολή.
ΠΗΓΗ: εφημ. ΠΕΝΑ, Ιαν. 2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.1.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook