Δύο αιώνες προστασίας της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς: Από την Επανάσταση του 1821 στην σύγχρονη Ελλάδα - Επετειακό Συνέδριο για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση 19 Απριλίου 2021 (Ημέρα αφιερωμένη στον Φιλελληνισμό)

Δύο αιώνες προστασίας

της ελληνικής

πολιτιστικής κληρονομιάς:

Από την Επανάσταση του 1821

στην σύγχρονη Ελλάδα

Επετειακό Συνέδριο για τα 200 χρόνια

από την Ελληνική Επανάσταση

19 Απριλίου 2021

(Ημέρα αφιερωμένη στον Φιλελληνισμό)

Η Ελληνική Επιτροπή της Μπλε Ασπίδας σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS και το Ελληνικό ICOM διοργανώνουν διαδικτυακό συνέδριο στο πλαίσιο εορτασμού της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Στόχος του συνεδρίου είναι να υπογραμμιστεί ο αντίκτυπος που είχαν οι αρχαιότητες, πριν και κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821,στην μετέπειτα ανάπτυξη της νομοθεσίας που διέπει την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και στη νομιμοποίηση της ίδρυσης του ίδιου του σύγχρονου ελληνικού κράτους το 1830.

Τα ελληνικά πολιτιστικά τοπία,ταοποίαδιατηρούνστοπέρασματωναιώνων τα κατάλοιπα των εντυπωσιακών ελληνορωμαϊκών αρχαιοτήτων και αντικατοπτρίζουν το κοινό πολιτιστικό υπόβαθρο των Ελλήνων και των Ευρωπαίων, μια αντίληψη που είχε ήδη διαμορφωθεί κατά την Αναγέννηση, ενέπνευσαν πολλούς Φιλέλληνες να υποστηρίξουν τον Ελληνικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας και έθεσαν τα θεμέλια για τη σύνταξη των πρώτων εγγράφων και νόμων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ακόμη και πριν από την ανεξαρτησία και την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους, πολλοί ευαισθητοποιημένοι και ενημερωμένοι, καθώς και επαναστατικοί εκτελεστικοί φορείς είχαν εκδώσει διατάγματα και ψηφίσματα σχετικά με τη διαφύλαξη των αρχαιοτήτων και την απαγόρευση πώλησης και εξαγωγής τους.

Το συνέδριο θα πραγματευτεί θεματικές που σχετίζονται με τις καταστροφές και τις λεηλασίες κατά την οθωμανική περίοδο, τον ρόλο του Φιλελληνισμού στην προώθηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς ως μίας πτυχής της ευρωπαϊκής αλλά και της παγκόσμιας κοινής πολιτιστικής ταυτότητας.Θα εξετάσει την εξέλιξη της ελληνικής πολιτιστικής νομοθεσίας και διπλωματίας για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών (υλικών και άυλων) σε καιρούς ειρήνης και πολέμου και το ρόλο των διεθνών πολιτιστικών φορέων στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιόδους ένοπλων συρράξεων και άλλων φυσικών και κοινωνικών κρίσεων.

Στόχος μας είναι αυτό το συνέδριο να τιμήσει το παρελθόν και να λειτουργήσει ως υπενθύμιση αυτού, μέσω επιλεγμένων παρουσιάσεων Ελλήνων και ξένων εμπειρογνωμόνων στους τομείς της ιστορίας, της αρχαιολογίας, της νομοθεσίας, της αρχιτεκτονικής, της τέχνης και της λαϊκής παράδοσης, των κοινωνικών επιστημών και άλλων, με στόχο το μέλλον για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών της ανθρωπότητας και τη διερεύνηση θεμάτων που αφορούν τους βασικούς κινδύνους που απειλούν την πολιτιστική κληρονομιά σε περιόδους συρράξεων και καταστροφών, θέμα το οποίο δυστυχώς παραμένει πολύ επίκαιρο.

Το συνέδριο πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Heritage and Museums.

Θεματικές Ενότητες Συνεδρίου

1. Πολιτιστική κληρονομιά και η περίοδος του 1821

2. Φιλελληνισμός και πολιτιστική διπλωματία

3. Η εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς

 

Επιστημονική Επιτροπή

- Έλενα ΚΟΡΚΑ, Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής της Μπλε Ασπίδας

- Βασίλειος ΛΑΜΠΡΙΝΟΥΔΑΚΗΣ, Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

- Αθανάσιος ΝΑΚΑΣΗΣ, Πρόεδρος του Ελληνικού ICOMOS

- Λίλα ΝΤΕ ΤΣΑΒΕΣ, Πρόεδρος του Heritage and Museums

- Ειρήνη ΣΤΑΜΑΤΟΥΔΗ, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας

- Τέτη ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ, Πρόεδρος του Ελληνικού ICOM

- Φίλιππος ΤΣΙΜΠΟΓΛΟΥ, Γενικός Διευθυντής Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος

 

Οργανωτική Επιτροπή

- Έλενα ΚΟΡΚΑ, Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής της Μπλε Ασπίδας

- Ειρήνη ΣΤΑΜΑΤΟΥΔΗ, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας

- Σοφία ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Αρχαιολόγος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού

- Κατερίνα ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ, Εκπαιδευτικός – Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές

 

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΠΛΕ ΑΣΠΙΔΑ

ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΜΠΛΕ ΑΣΠΙΔΑΣ

 

Ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, τα κράτη, στην προσπάθειά τους, να κωδικοποιήσουν το δίκαιο του πολέμου και να προσδιορίσουν τα εγκλήματα πολέμου κατά της ανθρωπότητας, κατέληξαν στις δύο Διεθνείς Διασκέψεις της Χάγης το 1899 και το 1907. Η δεύτερη και σημαντικότερη Διάσκεψη κατέληξε στην κατάρτιση της Σύμβασης για την Προστασία Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης, η οποία υιοθετήθηκε το 1954.

Μία από τις πολυάριθμες δράσεις που προέκυψαν από τη Σύμβαση της Χάγης είναι το σύμβολο της «Μπλε Ασπίδας» που καθιερώθηκε ως έμβλημα για την προστασία των ιστορικών τόπων σε περίπτωση πολεμικών επιχειρήσεων, αποτελώντας το πολιτιστικό ισοδύναμο του Ερυθρού Σταυρού. 'Έγινε, επίσης, το σήμα της Διεθνούς Επιτροπής της Μπλε Ασπίδας (ICBS) που συστήθηκε το 1996 με πρωτοβουλία πέντε διεθνών οργανώσεων, μη κυβερνητικού χαρακτήρα: του Διεθνούς Συμβούλιου Αρχείων (ICA), του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συλλόγων και Ιδρυμάτων Βιβλιοθηκών (IFLA), του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) και του Συντονιστικού Συμβουλίου Συλλόγων Αρχείων Οπτικοακουστικών Μέσων (CCAAA). Στόχος αυτής της σήμανσης είναι η προστασία της τοποθεσίας στην περίπτωση επίθεσης κατά τη διάρκεια μιας ένοπλης σύρραξης. Η ανάγκη διάδοσης και εδραίωσης της συμβολικής σήμανσης διαμόρφωσε ένα παγκόσμιο δίκτυο, στο οποίο συμμετέχουν, σε εθνικό αντίστοιχα επίπεδο, οργανισμοί που υποστηρίζουν μουσεία, βιβλιοθήκες, αρχεία, μνημεία και τοποθεσίες. Αυτό το δίκτυο εποπτεύεται από τον Σύνδεσμο των Εθνικών Επιτροπών της Μπλε Ασπίδας (Association of National Committees of the Blue Shield - ANCBS) που ιδρύθηκε το 2008 και εδρεύει στη Χάγη.

Κατανοώντας τη σημασία και το ρόλο του διεθνούς αυτού δικτύου στην προστασία των πολιτιστικών αγαθών όχι μόνο κατά τη διάρκεια πολεμικών συρράξεων αλλά και σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών και λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα έχει αυξηθεί ο αριθμός των καταστροφικών φαινομένων (πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμοί), προκαλώντας τόσο κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα όσο και δυσμενείς επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά, ιδρύθηκε το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής "Μπλε Ασπίδα" με στόχο να συμβάλει στην ενεργοποίηση θεσμών, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, για την χαρτογράφηση και την πρόληψη των κινδύνων, καθώς και τη διαχείριση των καταστροφών.

Τα ιδρυτικά μέλη της Ελληνικής Μπλε Ασπίδας είναι επιφανείς εμπειρογνώμονες από διάφορους κλάδους (δικηγόροι, αρχαιολόγοι, ακαδημαϊκοί, αρχιτέκτονες, συντηρητές, πολιτικοί μηχανικοί κτλ) και με εξειδικευμένη κατάρτιση σε ζητήματα διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, νομοθεσίας και διεθνούς πολιτιστικής διπλωματίας. Το καταστατικό και η ίδρυση του Σωματείου αναγνωρίστηκαν από το Ειρηνοδικείο Αθηνών με την υπ' αριθμ. 199/2019 Απόφαση/Διάταξη.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της νοτιοανατολικής Ευρώπης, που συγκροτεί Εθνική Επιτροπή για τη Μπλε Ασπίδα, ενισχύοντας το ρόλο και τη συμβολή της στην εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, ειδικά στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιφέρεια, που έχει πλούσια και πολυάριθμα πολιτιστικά αποθέματα, τα οποία ωστόσο έχουν ήδη υποστεί ή κινδυνεύουν ακόμα και σήμερα από ανθρωπογενείς και φυσικές καταστροφές.

Οι βασικοί καταστατικοί στόχοι του σωματείου είναι οι ακόλουθοι:

- Ο σεβασμός, η προστασία και η εξασφάλιση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των πολιτισμικών αγαθών σε περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών, απειλών κατά

της εγχώριας δημόσιας τάξης και ενόπλων συρράξεων, δρώντας σε ηθικά και

επαγγελματικά πλαίσια.

- Η εθνική και διεθνής ευαισθητοποίηση για τους κινδύνους, που απειλούν την

πολιτισμική κληρονομιά.

- Η προώθηση της Σύμβασης της Χάγης του 1954 για την προάσπιση των

πολιτισμικών αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης και τα δύο πρωτόκολλα αυτής (1954 και 1999) για την επικύρωση και την πλήρη εθνική εφαρμογή της.

- Η καλύτερη προετοιμασία των ενδιαφερομένων επαγγελματιών ενάντια στις απειλές κατά των πολιτισμικών αγαθών.

- Η συνεργασία των εθνικών φορέων για την κατάρτιση των επαγγελματιών στους τομείς της προετοιμασίας και της ανταπόκρισης ενόψει φυσικών καταστροφών και ενόπλων συρράξεων.

- Η ανάπτυξη και συντήρηση των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών δικτύων, που στηρίζονται στα δίκτυα των ΜΚΟ, που αποτελούν διεθνώς τα μέλη της κίνησης «ΜΠΛΕ ΑΣΠΙΔΑ» συμπεριλαμβανομένων και κυβερνητικών αρχών, αντιπροσώπων της στρατιωτικής ηγεσίας, μετεωρολογικών υπηρεσιών, ομάδων αντιμετώπισης κινδύνων, πολιτιστικών και ανθρωπιστικών οργανώσεων και η συνεργασία με τα μέλη των δικτύων αυτών με σκοπό την βέλτιστη προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε καταστάσεις ανάγκης.

- Η σχεδίαση μιας αποτελεσματικής μεθοδολογίας για ακριβή εκτίμηση των μετακαταστροφικών ζημιών

- Η διάδοση των επισήμων θέσεων της «Μπλε Ασπίδας» αναφορικά με τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

- Ο σχεδιασμός επαρκών μετακαταστροφικών μέτρων ανταπόκρισης και ανάκαμψης.

- Η υποστήριξη κάθε δράσης, σκοπός της οποίας είναι η αντίδραση σε απειλές, που προκαλούνται από πολιτισμικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

ΠΗΓΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΜΠΛΕ ΑΣΠΙΔΑΣ, ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΩΝ - ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ – ΕΛΛ. ΤΜΗΜΑ, 13.2.2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 13.2.2021.

προστασια ελληνικης πολιτιστικης κληρονομιας, Επανασταση του 1821, Ελλαδα, Ελληνικη Επανασταση, Φιλελληνισμος, προστασια πολιτιστικης κληρονομιας, πολιτιστικη κληρονομια

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ