Του Γιώργου Λεκάκη
Για πρώτη φορά, οι ερευνητές
έχουν αλληλουχήσει με επιτυχία ολόκληρο το γονιδίωμα από το κρανίο που ευρέθη
στο Peştera Muierii 1, μιας γυναίκας, που ζούσε στην αρχαία Δακία Θράκης -
σημερινή Ρουμανία - πριν από περίπου 34.000 χρόνια.
Η υψηλή γενετική
ποικιλομορφία της δείχνει ότι η μετανάστευση «εκτός Αφρικής» δεν ήταν το μεγάλο
εμπόδιο στην ανθρώπινη ανάπτυξη. Αλλά μάλλον αυτό συνέβη κατά την διάρκεια και
μετά, την πιο πρόσφατη εποχή των παγετώνων.
«Η γυναίκα είναι σαν τους
Ευρωπαίους της σύγχρονης εποχής, από τα άτομα που ζούσαν στην Ευρώπη 5.000
χρόνια ενωρίτερα, αλλά η διαφορά είναι πολύ μικρότερη από ό,τι είχαμε σκεφτεί.
Μπορούμε να δούμε ότι δεν είναι άμεσος πρόγονος των σύγχρονων Ευρωπαίων, αλλά
είναι πρόγονος των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, που έζησαν στην Ευρώπη μέχρι το
τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων», λέει ο κ. Mattias Jakobsson,
καθηγητής στο Τμήμα Current Biology του Πανεπιστημίου της Ουψάλα και επί κεφαλής
της μελέτης.
Πολύ λίγα πλήρη γονιδιώματα
ηλικίας άνω των 30.000 χρόνων έχουν αλληλουχηθεί. Τώρα που η ερευνητική ομάδα
μπορεί να διαβάσει ολόκληρο το γονιδίωμα από το Peştera Muierii 1, μπορεί να
δει ομοιότητες με τους σύγχρονους ανθρώπους / homo sapiens, στην
Ευρώπη. Επίσης βλέπει ότι δεν είναι άμεσος πρόγονος. Σε προηγούμενες μελέτες,
άλλοι ερευνητές παρατήρησαν ότι το σχήμα του κρανίου της έχει ομοιότητες με
τους σύγχρονους ανθρώπους και τους Νεάντερταλ.
H γενετική ανάλυση στην τρέχουσα
μελέτη δείχνει ότι έχει το DNA του Νεάντερταλ, όπως τα περισσότερα άλλα άτομα
που ζούσαν στην εποχή της. Σε σύγκριση με τα λείψανα κάποιων ατόμων που έζησαν
5.000 χρόνια ενωρίτερα, δηλ. πριν 40.000 χρόνια, όπως αυτό του Peştera Oase 1,
είχε μόνον το ήμισυ της Νεάντερταλ καταγωγής.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΡΟΥΜΑΝΙΑ, ΕΔΩ.
Η εξάπλωση των σύγχρονων
ανθρώπων από την Αφρική – αν και αυτό πλέον αμφισβητείται - πριν από περίπου
80.000 χρόνια, είναι μια σημαντική περίοδος στην ανθρώπινη ιστορία και συχνά
περιγράφεται ως «γενετική συμφόρηση» / genetic bottleneck. Οι πληθυσμοί
μετακινήθηκαν. Τα αποτελέσματα αυτών των μεταναστεύσεων είναι ορατά ακόμη και
σήμερα. Η γενετική ποικιλομορφία είναι χαμηλότερη σε πληθυσμούς εκτός της
Αφρικής από ό,τι στην Αφρική. Το ότι το Peştera Muierii 1 έχει υψηλή γενετική
ποικιλομορφία υποδηλώνει ότι η μεγαλύτερη απώλεια γενετικής ποικιλομορφίας
συνέβη κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων (η οποία έληξε πριν από περίπου
10.000 χρόνια) και όχι κατά την μετανάστευση εκτός Αφρικής.
«Αυτό είναι συναρπαστικό,
αφού μας διδάσκει περισσότερα για την ιστορία του πρώιμου πληθυσμού της Ευρώπης»,
λέει ο κ. Jakobsson.
Οι ερευνητές μπόρεσαν επίσης να παρακολουθήσουν την γενετική διακύμανση στην Ευρώπη τα τελευταία 35.000 χρόνια και να δουν μια σαφή μείωση των παραλλαγών κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων. Η μειωμένη γενετική ποικιλομορφία είχε προηγουμένως συνδεθεί με παθογόνες παραλλαγές στα γονιδιώματα, που είναι πιο συχνές σε πληθυσμούς εκτός της Αφρικής - αλλά και αυτό αμφισβητείται.
ΠΗΓΗ: Emma Svensson, Torsten Günther,
Alexander Hoischen, Mihai G. Netea, Mattias Jakobsson «Genome of Peştera Muierii skull shows high diversity and low mutational load in pre-glacial Europe», DOI: https://doi.org/10.1016/j.cub.2021.04.045
στο Current Biology,
18.5.2021, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.5.2021. Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, 20.5.2021.
Summary
•Peştera Muierii woman is related to Europeans, but she is not a direct
ancestor
•Reduced diversity in Europe caused by Last Glaciation, not
out-of-Africa bottleneck
•Genetic load appears indifferent across 40,000 years of European
history
•New DNA extraction approach recovers up to 33 times more DNA from
ancient remains
Few complete human genomes from the European Early Upper Palaeolithic
(EUP) have been sequenced. Using novel sampling and DNA extraction approaches,
we sequenced the genome of a woman from “Peştera Muierii,” Romania who lived ∼34,000 years ago to 13.5× coverage. The genome shows similarities to
modern-day Europeans, but she is not a direct ancestor. Although her cranium
exhibits both modern human and Neanderthal features, the genome shows similar
levels of Neanderthal admixture (∼3.1%) to most EUP humans
but only half compared to the ∼40,000-year-old Peştera
Oase 1. All EUP European hunter-gatherers display high genetic diversity,
demonstrating that the severe loss of diversity occurred during and after the Last
Glacial Maximum (LGM) rather than just during the out-of-Africa migration. The
prevalence of genetic diseases is expected to increase with low diversity;
however, pathogenic variant load was relatively constant from EUP to modern
times, despite post-LGM hunter-gatherers having the lowest diversity ever
observed among Europeans.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook