Ο ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ της ΘΑΣΟΥ από τους ΠΑΡΙΟΥΣ - Θάσος, η Αερία πόλις, η ορατή από παντού, η "Αθήνα του Βορρά"... - του Πολ. Παπαοικονόμου

Ο ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ της ΘΑΣΟΥ
από τους ΠΑΡΙΟΥΣ
Θάσος, η Αερία πόλις, η ορατή από παντού
Η "Αθήνα του Βορρά"

Του Πολύγνωτου Παπαοικονόμου

 

Την περίοδο του 8ου με 6ου αιώνα π.Χ. συντελείται ο 2ος Ελληνικός Αποικισμός.

Αίτια του ήταν η πληθυσμιακή έκρηξη των μητροπόλεων και η ανάγκη εύρεσης νέων αποικιών για την ανάπτυξη του εμπορίου και την εξασφάλιση περισσοτέρων πρώτων υλών.

Ο αποικισμός ήταν συντονισμένη επιχείρηση που οργανωνόταν από την μητρόπολη, ο αρχηγός της λεγόταν οικιστής, ενώ για να δημιουργηθεί ένα αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης σχετικά με τη θέση της νέας αποικίας απέδιδαν την επιλογή της θέσης σε χρησμό του μαντείου των Δελφών.

Έτσι λοιπόν γύρω στο 680 - 670 π.Χ. οι Πάριοι με οικιστή τον Τελεσικλή, πατέρα του λυρικού ποιητή Αρχίλοχου, θα αποικίσουν την Θάσο. - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΘΑΣΟ, ΕΔΩ.

Από τον εκκλησιαστικό συγγραφέα Ευσέβιο (Ευαγγελική προπαρασκευή, VI, 7 256b) μας διασώθηκε ο χρησμός που έδωσε το Μαντείο των Δελφών στον Τελεσικλή ο οποίος έλεγε:


«Άγγειλον Παρίοις, Τελεσίκλες, ως σε κελεύω νήσω Ηερίη

κτίζειν ευδείελον άστυ»

δηλαδή

«Ανήγγειλε στους Παρίους Τελεσικλή να χτίσουν στο νησί Αερία

μια πόλη η οποία να είναι ορατή απο παντού».

Και έτσι και συνέβη καθώς οι Πάριοι εγκαταστάθηκαν στην βόρεια ακτή του νησιού στην θεση της σύγχρονης κωμόπολης της Θάσου (Λιμένας) σε σημείο προνομιακό, προστατευμένο απο δυνατούς βοριάδες και μελτέμια, με ένα ασφαλές φυσικό λιμάνι το οποίο βρισκόταν πιο κοντα απο καθε αλλο σημείο του νησιού στην απέναντι Θρακική ακτή.

Από τον πρώτο καιρό του αποικισμού, το νησί διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις εμπορικές ανταλλαγές κυρίως με την απέναντι στεριά όπου οι Θάσιοι ίδρυσαν και πόλεις (Περαία Θασίων).

Η Θάσος δεν ονομάστηκε τυχαία "Αθήνα του Βορρά" καθ’ ότι απέκτησε πλούτο απο την εκμετάλλευση των μεταλλείων χρυσού, αργύρου αλλά και δευτερευόντων μετάλλων (χαλκός, σίδηρος, μόλυβδος) καθώς και απο τα φημισμένα λατομεία μαρμάρου του νησιου.

Με τον αποικισμό εγκαθίστανται και οι λατρείες των θεοτήτων της Πάρου με κυριότερες αυτές της Πολιούχου Αθηνάς, των Δηλίων Απόλλωνα και Αρτέμιδος, του Πυθίου Απόλλωνα, του Ποσειδώνα και της Δήμητρας της Θεσμοφόρου.

Το δεύτερο κύμα αποίκων ακολούθησε γύρω στο 660 - 650 π.Χ. με αρχηγό τωρα τον λυρικό ποιητή Αρχίλοχο, γιο του Τελεσικλή, μαζί με τον φιλο του και στρατηγό Γλαύκο, του οποίου το ενεπίγραφο κενοτάφιο βρέθηκε στην ανατολική πλευρά της αρχαια Αγοράς της Θάσου.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις και για προαποικιακές σχέσεις των Παρίων με το νησί, που στηρίζονται στην πληροφορία του Παυσανία (Χ, 28, 3) συμφωνα με την οποία ο μεγάλος Θάσιος ζωγράφος του 5ου αι. π.Χ. Πολύγνωτος , στην ζωγραφικη σύνθεση της Νέκυιας, που φιλοτέχνησε στους Δελφούς, είχε απεικονίσει τον παππού του Αρχίλοχου, τον Τέλλι, να εισάγει στην Θασο, μαζι με την ιέρεια Κλεόβεια, την λατρεία της Δήμητρας της Θεσμοφόρου.

 

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 12.10.2021.

 

Βιβλιογραφία:

- Muller A. «Οι Πάριοι στην Θάσο και την Θασιακή Περαία».

- Παπαευθυμίου-Παπάνθιμου Αικ. {επιμ.) «Η Θάσος στην τροχιά των αιώνων», εκδόσεις Μεδεών.

- Στεφανη Ευ., Τσαγκαράκη Ευ., Αρβανιτάκη Ά. (επιμ.) «Από τον Νότο στον Βορρά- Αποικίες των Κυκλάδων στο Βόρειο Αιγαίο».


ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΘΑΣΟΥ ΠΑΡΙΟΙ, Παπαοικονομου, 8ος πΧ αιωνας, 6ος Β Ελληνικος Αποικισμόος, πληθυσμος, αποικια εμποριο, αποικιες, οικιστης, χρησμος μαντειο Δελφων, 680 - 670 πΧ Παρος Τελεσικλης, λυρικος ποιητης Αρχιλοχος, Θασος Ευσεβιος Δελφοι Αγγειλον Παριοις, Τελεσικλες, ως σε κελευω νησω Ηεριη κτιζειν ευδειελον αστυ νησι Ηερια, Αερια Λιμενας Θασου, βοριαδες βοτιας μελτεμι, Θρακη θασιτικη θασιακη Περαια Θασιων Αθηνα του Βορρα πλουτος μεταλλειο, χρυσος, αργυρος μεταλλο χαλκος, σιδηρος, μολυβδος λατομειο μαρμαρο λατρεια, θεοτητα Πολιουχος Αθηνα, Δηλιος Απολλωνας Δηλος Αρτεμις, Αρτεμη, Πυθιος Απολλων, Ποσειδωνας Δημητρα Θεσμοφορος, θεσμοφορια, 660 - 650 πΧ λυρικη ποιηση στρατηγος Γλαυκος, ενεπιγραφο κενοταφιο αρχαια Αγορα Θασου, επιγραφη, Παυσανιας Θασιος ζωγραφος 5ος Πολυγνωτος, ζωγραφικη Νεκυια, Τελλις, Τελις, ιερεια Κλεοβεια, Κυκλαδες, Αιγαιο

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ