Του Γιώργου Λεκάκη
Μια μοναδική αρχαία επιγραφή
ευρέθη στην Μίεζα [1] της αρχαίας
Μακεδονίας:
Η πλήρης επιγραφή, στο σύνολό
της, αναφέρει 10 πράξεις πώλησης γης (4 από αυτές σχεδόν ολοκληρωμένες, και
άλλες 6 αποσπασματικές). Κάθε πράξη καταγράφει το όνομα του πωλητή, την φύση ή
/ και την τοποθεσία της γης που πωλείται, το μέγεθος και την τιμή της, τους
μάρτυρες και τους εγγυητάς. Κάθε πράξη χρονολογείται κατά τον μήνα, τον
επιστάτη, τον ιερέα του Ασκληπιού και τους ταγωνάτες. Ο αγοραστής σε όλες τις
καταγεγραμμένες συναλλαγές είναι το ίδιο άτομο: Ο Ζώπυρος του Γοργία. Αγόρασε όλα
αυτά τα ακίνητα σε διάστημα τριών συνεχόμενων ετών!
Με αυτήν μαθαίνουμε πως οι
Μακεδόνες είχαν ακόμη εν χρήσει πελασγικά μέτρα μήκους! Και πως έγραφαν και
πρόφεραν σε κάποιες λέξεις διπλό το «σ», όταν ήταν μέσα σε αυτές!!!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΜΙΕΖΑ, ΕΔΩ.
Η επιγραφή χρονολογείται στο 250 - 225 πΧ.
Δημοσιεύω σήμερα δυο κομμάτια
της:
[Ζώπυρος Γοργία ἐπρίατο παρὰ- - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - -- - - -πλέ]- [θρ]α̣ [:] Ρ̣Ο̣Θ : ἀκαίνας : ΟΕ : τὸ[ν περὶ
Δροιέστα]ς, τὸ πλέθρον δραχμῶ(ν) |
|||
: Ο : τὴν τιμὴν ἔχει πᾶσαν̣· [βεβαιωτ]αὶ Ἕ{Σ}κτωρ Μαννία
Σκυδραῖ- |
|||
ος, Ἀττίνας Ἀνδρόνικου Νε̣[απολίτ]ης · ἡ ὠνὴ ἐγένετο μηνός |
|||
4
|
Περιτίου,
ἐπὶ ἐπιστάτου Ὀν̣[ομάρχ]ο̣υ, ἱερέως Νικάνορος,
ταγω- |
||
νατῶν Εὐπολέμου, Νικάνο[ρος· μ]ά̣ρτυρες Ἀσσκληπιόδωρος |
|||
Σωπάτρου, Ἀντίφιλος Βα̣[. . . . . .], Δ̣ ιογένης Πυθογένους, |
|||
Φίλος Δροπίδα, Φίλιππος Ἀμ[. .]ύκτου Σκυδραῖος, Μένων |
|||
8
|
Μόλωνος
Σκυδραῖος, Τόλων Ἁδ[ύμο]υ |
||
Β Ζώπυρος
Γοργία ἐπρίατο παρὰ Ἀδ̣[ρ]ά<σ>του
γῆν τὴν περὶ Νέαν |
|
||
πόλιν καὶ Δροιέσστας, πλέθρα : ΡΟΘ̣ : [ἀ]καίνας : ΟΗ : τὰ ἐχόμενα |
|
||
ὧν παρὰ Κρατεροῦ ἠγόρασεν̣ καὶ [τ]ῶν Αττίνα · τὸ πλέθρον |
|
||
12 |
δραχμῶν : Ο : · βεβαιωτὴς Ὀρέσστης Ζ[ωΐ]λου Μαρινιαῖος · τὴν
τι- |
|
|
μὴν ἔχει πᾶσαν · ἡ ὠνὴ ἐγένετο μηνὸς Περιτίου ἐπὶ ἐπ<ι>- |
|
||
στάτου Ὀνομάρχου, ἱερέως τοῦ [Ἀ]σσκ[λ]ηπιοῦ Νικάνορος, τα- |
|
||
γωνατῶν Εὐπολέμου, Νικάνορος · μάρ[τ]υρες δικ<α>στῶν
Λυσανί- |
|
||
16 |
ας
Σικίττου, Εὐπόλεμος Τάρτιο̣ς · {Μ} [ἀν]τία δικαστῶν Νίκαν- |
|
|
δρος Σιβυρτίου, Ὀλύμπιχος Σακόλα, Τ[ό]λων Ἁδύμου, Ἀσσκλη- |
|
||
πιόδωρος Σωπάτρου. |
|
||
(Α)
Ο Ζώπυρος, υιός του Γοργία,
αγόρασε από [---] 179 πλέθρα, 75 ακαίναις[2] γης, στην
γειτονιά του Δροιέστα[3], προς 70 δραχμές το πλέθρον. Πλήρωσε ολόκληρο το ποσόν.
Εγγυητές: ο Έκτωρ υιός του
Μαννία, Σκυδραίος, και ο Ατίνας υιός του Ανδρονίκου, Νεοπολίτης.
Η πώληση πραγματοποιήθηκε τον
μήνα Περίτιο, όταν ο Ονόμαρχος ήταν επιστάτης, ο Νικάνωρ ήταν ιερεύς και ο
Ευπόλεμος και ο Νικάνορ ήταν οι ταγωνάτες[4].
Μάρτυρες: Ασσκληπιόδωρος Σωπάτρου, Αντίφιλος Βα̣[. . . .
. .], Διογένης Πυθογένους, Φίλος Δροπίδα, Φίλιππος Αμ[. .]ύκτου Σκυδραίος, Μένων
Μόλωνος Σκυδραιος, Τόλων Αδύμου.
(Β)
Ο Ζώπυρος, υιός του Γοργία,
αγόρασε από τον Άδραστο ένα οικόπεδο κοντά στην Νεάπολη και την Δροιέστα[5], 179
πλήθρα, 78 ακαίναις, δίπλα στα ακίνητα που είχε αγοράσει από τον Κρατερό και
από τον Αττίνα, έναντι 70 δραχμών ανά πλέθρον.
Εγγυητής: Ορέστης υιός του Ζωίλου,
Μαριναίος (*).
Πλήρωσε όλο το ποσόν.
Η πώληση πραγματοποιήθηκε τον
μήνα Περίτιο, όταν ο Ονόμαρχος ήταν επιστάτης, ο Νικάνωρ ήταν ιερευς του
Ασκληπιού και ο Ευπόλεμος και ο Νικάνωρ ήταν τα ταγωνατες.
Μάρτυρες των δικαστών: Λυσανίας
Σικίττου, Ευπόλεμος Τάρτιοος.
Κριτες δικαστών: Νίκανδρος Σιβυρτίου, Ολύμπιχος Σακόλα, Τολων Αδύμου, Ασκληπιόδωρος[6] Σωπάτρου.
(*) έχει άρα γε σχέση με την νυν Μαρίνα Νάουσας;
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης
Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.3.2020.
- Hatzopoulos στο BE (2006), αρ. 252. Game 2008, 93-101, αρ. 39.
- Hatzopoulos στο BE, 2006, αρ. 252, σελ. 676-7. Game 2008, 97-8.
- Hatzopoulos στο BE (2006), αρ. 252, σελ. 677. Cf. Game
2008, 98.
- Cunningham I. C. "Synagoge - Συναγωγή λέξεων χρήσιμων", 2003.
[1] Η αρχαία Μίεζα ευρέθη κάτω ακριβώς από την Νάουσα
Ημαθίας, στο χωριό που σήμερα λέγεται Κοπανός.
[2] άκαινα ή ακαινά = μέτρο 10 ποδών, εύρημα των
Πελασγών! Και ραβδί δεκάποδο με το οποίο κεντούσαν τα βόδια.
[3] Ή των Δροιεστών. Είναι χαρακτηριστικό πως στην μακεδονική γράφεται με δύο «σ»: Δροιέσστα.
[4] Οι ταγωνάτες (ταγών ατών) ήσαν ετήσιοι δημόσιοι υπάλληλοι.
[5] Είναι χαρακτηριστικό πως στην μακεδονική γράφεται με
δύο «σ»: Δροιέσστα.
[6] Είναι χαρακτηριστικό πως στην μακεδονική γράφεται με
δύο «σ»: Ασσκληπιόδωρος.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook