Πινδαρικό Άσμα για τον Κανάρη, από τον Εδεσσαίο Διδάσκαλο του Γένους, Μ. Μινωίδη!

Πινδαρικό Άσμα για τον Κανάρη,

από τον Εδεσσαίο

Διδάσκαλο του Γένους,

Μηνά Μινωίδη!

Του Γιώργου Λεκάκη

Ο Μηνάς ΜΙΝΩΙΔΗΣ / Mynas Minoide (1788 / 1790; - 1859 / 1860), συνέγραψε και εξέδωσε ποίημα, με τίτλο «Κανάρις, ἆσμα πινδαρικόν», στην πόλη των Παρισίων, από το τυπογραφείο των Bobée & Hingray, το 1830.

Ήταν σε σχήμα 4^ο, αλλά 71 σελίδες.

Ο τίτλος ήταν στα ελληνικά και τα γαλλικά, το ελληνικό κείμενο και αντιστοίχως η γαλλική μετάφρασίς του, σε αντικρυστές σελίδες.

Ο Μηνάς Μηνωίδης ήταν Έλλην φιλόλογος και σχολάρχης με βαθειά γνώση του ελληνικού πολιτισμού. Διδάσκαλος του Γένους και ένας από τους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Μηνά ή Μήνου. Ο ίδιος μετέτρεψε το επώνυμό του σε Μηναΐδης / Μινωίδης / Μηνωίδης. Έγραψε και με το ψευδώνυμο  Μηνάς, ή/και Κωνσταντίνος, ή/και Κωνσταντίνος Μηνάς Μηνωίδης.

Εγεννήθη στην Έδεσσα Πέλλας. Μαθήτευσε στο Ελληνομουσείο Βοδενών, εσπούδασε στην Αθωνιάδα Ακαδημία και την Σχολή της Χίου. Εδίδαξε στη σχολή του Μελενίκου[1] (διατέλεσε και διευθυντής της), στην Σχολή του Γένους στην Θεσσαλονίκη, και στην Σχολή των Σερρών[2] (1815 – 1819)[3] όπου έγινε και σχολάρχης (διευθυντής)! Διατηρούσε σχέσεις με τον Αδαμάντιο Κοραή, με τον οποίο όμως ήρθε σε ρήξη, λόγω της Επαναστάσεως του 1821.

Ήταν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Ι. Καποδίστρια. Πολέμησε την βαυαροκρατία στην Ελλάδα.

Βλέποντας την ιδιαίτερη πατρίδα του (Μακεδονία) υπό κατοχήν, εζήτησε από τον Γάλλο υπουργό Παιδείας, Abel-François Villemain, να χρηματοδοτηθούν αποστολές στην Ελλάδα προς αναζήτηση ελληνικών χειρογράφων. Όντως, πραγματοποιήθηκαν τρεις αποστολές:

-Μία από τον Φεβρουάριο του 1840 έως τον Μάρτιο του 1843,

- μία από τον Μάιο του 1844 έως τον Δεκέμβριο του 1845, και

-μία από τον Μάιο του 1850 έως τον Νοέμβριο του 1855.

Κατά την διάρκεια αυτών απέσπασε χειρόγραφα από μονές του Αγίου Όρους, κυρίως από ΙΜ Ιβήρων και Μεγίστης Λαύρας[4], που τώρα ευρίσκονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Μεταξύ άλλων, ανακάλυψε τα άγνωστα έως τότε χειρόγραφα:

- «Μύθοι» του Βαβρίου,

- «Περί Γυμναστικής» του Φιλοστράτου, και

- «Κατά πασών αιρέσεων έλεγχος (Refutatio omnium haeresium)» του Ιππολύτου.

Γι’ αυτήν την προσφορά του το γαλλικό κράτος του απένειμε ισόβια σύνταξη.

Το 1858 στον «Γυμναστικό» του Φιλόστρατου συμπεριέλαβε στον πρόλογο, μια διαμαρτυρία με τίτλο «Λόγος περί της των Ολυμπιακών Αγώνων (**) εν Ελλάδι συστάσεως», αφιερωμένη στον βαρώνο Σίνα. Έτσι εξεκίνησε στους κύκλους των Παρισίων μία συζήτηση περί της αναβιώσεως των Ολυμπιακών Αγώνων, από την οποία προέκυψε η αγάπη του Κουμπερτέν.

Ενδειτική εργογραφία του:

- Μαθηματικά του Λουδοβίκου Βενιαμίν Φραγκέρου / Louis-Benjamin Francoeur, 1819.

- Orthophonie grecque, ou traiti de l' accentuation / ορθοφωνια, 1824.

- Calliope (*), ou traite sur la veritable pronociation, 1825.

- Thiorie de la grammaire et de la langue grecques / Θεωρία περί της Ελληνικής Γραμματικής και γλώσσης «υπό κ. Μινωίδου, του την φιλοσοφίαν και ρητορικήν εν Μακεδονία διδάξαντος», 1827.

- Grammaire grecque, contenant les dialectes et la difference avec le grec vulgaire, 1828.

- Κανάρις, άσμα Πινδαρικόν, 1830.

- Έλεγχος προδοτών ή πραγματικός προς τους Έλληνας, 1831.

- Φιλόστρατου «Περί Γυμναστικής» [5], 1844.

- Γαληνού «Εισαγωγή στην διαλεκτική», 1844.

- Έλεγχος των κατηγόρων της εν πρεσβεία αξιώσεως του κ. Σίνα, 1858.

- Gennadios Georgios Scholarios, 1858.

Συλλογή «θραυσμάτων» του εξέδωσε ο Hoffmann[6].

ΠΗΓΗ: Droulia 2704, Ηλιού, 1830.42. Γ. Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.2.2020.

- Τουσίμης Γ. «Κωνσταντίνος Μηνάς, Μηνωίδης, ένας Εδεσσαίος λόγιος του 1821.» στα «Μακεδονικά» εκδ. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 11: 403–405, 1971.

- Κουτζακιώτης Γ. «Η βιβλιοθήκη του Κ. Μηνά Μηνωίδη στις Σέρρες (1815-1819) και η τύχη της», εκδ. «Ερανιστής», Όμιλος Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού, 23: 219–252. doi:10.12681/er.163, 2001.

- Παΐζη-Αποστολοπούλου Μ. «"Χασμάτων πλήρωσις". Η εμπλοκή του Μηνά Μηνωίδη και του Μανουήλ Γεδεών στα χειρόγραφα Paris. Suppl. gr. 684 και Suppl. gr. 1044» εκδ. «Ερανιστής», Όμιλος Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού, 25: 301–319, 2005.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Σε αυτήν, μεταξύ άλλων, είχε μαθητή τον Αναστάσιο Πολυζωίδη.

[2] Εκληθη από τον μητροπολίτη Σερρών, Χρύσανθο.

[3] Όταν και συνέταξε κατάλογο χειρογράφων της ΙΜ Τιμίου Προδρόμου.

[4] Omont, 1919 και A. Roselli (éd) «Ecdotica e ricezione dei testi medici greci. Atti del V Convegno Internazionale», Νάπολι 1-2.10 2004, Collectanea 24, Νάπολι, M. D'Auria, 2006, σελ. 481-503.

(*) Η "Καλλιόπη" ήταν περιοδικό σύγγραμμα του Αθ. Σταγειρίτη.

[5] Gourevitch, 2006.

[6] 1987, the Parisinus suppl. gr. 681.

(**) Σημειώστε πως ο άλλος πρόδρομος της αναβιώσεως των Ολυμπιακών Αγώνων, Δημήτριος Βικέλας, ήταν εκ Βερροίας Ημαθίας. Έτσι, μπορούμε να πούμε πως η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι πνευματική προσφορά των Μακεδόνων...

Πινδαρικο Ασμα Καναρης, Εδεσσαιος Διδασκαλος του Γενους, Μινωιδης, ποιημα, Καναρις, πινδαρος Παρισι τυπογραφειο Bobée & Hingray, 1830, ελληνικα γαλλικα, γαλλικη μεταφραση Ελληνας φιλολογος σχολαρχης ελληνικος πολιτισμος δασκαλος νεοελληνικος διαφωτισμος, Μηνα Μηνου Μηναιδης / Μηνωιδης ψευδωνυμο Μηνας, Εδεσσα Πελλας, Πελλα, Ελληνομουσειο Βοδενων, βοδενα, Αθωνιαδα Ακαδημια Σχολη Χιου, Χιος, σχολειο Μελενικο διευθυντης Σχολη του Γενους Θεσσαλονικη, Σερρων, σερρες Κοραης, Επανασταση 1821, Καποδιστριας βαυαροκρατια, βαυαροι, βαυαρια, οθων, Μακεδονια Γαλλος υπουργος Παιδειας, Βιλλεμαιν, Villemain, ελληνικα χειρογραφα 1840 1843, 1844 1845, 1850 1855, χειρογραφο μονη Αγιον Ορος, ΙΜ Ιβηρων Μεγιστης Λαυρας, μεγιστη λαυρα, Εθνικη Βιβλιοθηκη Γαλλιας αγνωστο Μυθοι Βαβριος Περι Γυμναστικης Φιλοστρατος Κατα πασων αιρεσεων ελεγχος αιρεση Refutatio omnium haeresium, Ιππολυτος προσφορα γαλλικο κρατος συνταξη, 1858 Γυμναστικος διαμαρτυρια Λογος περι της των Ολυμπιακων Αγωνων εν Ελλαδι συστασεως, βαρωνος Σινας, ολυμπιακοι αγωνες, αναβιωση Ολυμπια Κουμπερτεν, εργογραφια Μαθηματικα Φραγκερος 1819, Orthophonie grecque, ou traiti de l' accentuation, 1824 ορθοφωνια, Calliope, ou traite sur la veritable pronociation, 1825, καλλιοπη, Ελληνικη Γραμματικη γλωσσα φιλοσοφια ρητορικη 1827, 1828, προδοτης 1831, Γυμναστικη 1844 Γαληνος διαλεκτικη 1844, κατηγορος πρεσβεια αξιωση Σινας, 1858, Γενναδιος Σχολαριος, 1858, θραυσμα Χοφμαν, Hoffmann, λογιος Μακεδονικα Γεδεων Πολυζωιδης, μητροπολιτης Σερρων, Χρυσανθος, ΙΜ Τιμιου Προδρομου, περιοδικο βικελας, βεροια, βερροια ημαθιας, ημαθια Σταγειριτης Ναπολι

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ