Οι ήρωες αδελφοί Χιωτέρη, Σμυρνιοί του Λαγκαδά, που πέθαναν στο ναζιστικό στρατόπεδο του Μαουτχάουζεν - του Γ. Αναγνωστούδη

Οι ήρωες αδελφοί Χιωτέρη,

Σμυρνιοί του Λαγκαδά,

που πέθαναν

στο ναζιστικό στρατόπεδο

του Μαουτχάουζεν

Του Γιώργου Αναγνωστούδη

Ο Παναγιώτης Χιωτέρης[1], γεννήθηκε το 1913 σε χωριό[2] της Σμύρνης Μικράς Ασίας. Ο μεγαλύτερος αδερφός του ονομαζόταν Συμεών και ο μεσαίος Κωνσταντίνος, ο μικρότερος απο τα αδέρφια ήταν ο Παναγιώτης. Στην Ελλάδα ήρθαν ως πρόσφυγες μετά την καταστροφή της Σμύρνης, με την ανταλλαγή των πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία (1923). Εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Λαγκαδά της Θεσσαλονίκης, στο χωριό Χρυσαυγή (πρώην τουρκικό όνομα: Σαριγιάρ). 

Ο Παναγιώτης Χιωτέρης με την σύζυγό του,
Ανδρονίκη Τσαμπαράκου.

Νυμφεύτηκε την Ανδρονίκη Τσαμπαράκου, από το χωριό Δρυμό της Θεσσαλονίκης, με την οποία απέκτησε 2 παιδιά: τον Ιωάννη και τον Γεώργιο. Αγρότης στο επάγγελμα, ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την καλλιέργεια σιτηρών και την αμπελοκαλλιέργεια.

Τον Απρίλιο του 1942, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής (1941-1944), οργανώθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) Χρυσαυγής από τον Παναγιώτη. Καθώς οι επιδρομές Γερμανών και Ιταλών στρατιωτών για λεηλασίες (κυρίως αρπαγές ζώων) ήταν συχνές στο χωριό, ο ρόλος της ΕΤΑ ήταν ιδιαίτερα κρίσιμος για την εξασφάλιση των απαραίτητων τροφίμων για τους αντάρτες. Καθώς, μάλιστα, η παρουσία των κατοχικών δυνάμεων ήταν καθημερινή.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΚΑΤΟΧΗ στα βιβλία του Γ. Λεκάκη, ΕΔΩ.

Επιφορτισμένοι με το καθήκον της εξασφάλισης και διαφύλαξης της σοδειάς ήρθαν σε ρήξη με κτηνοτρόφους της περιοχής, οι οποίοι συνήθιζαν να αφήνουν τα ζώα τους να βόσκουν μέσα στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Η σύγκρουση αυτή οδήγησε στην κατάδοση των μελών της Επιμελητείας του Αντάρτη (ΕΤΑ) στις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις, οι οποίες έδρευαν στο Λαγκαδά.

Στις 17 Φεβρουαρίου 1943 οι Γερμανοί εισέβαλαν και περικύκλωσαν το χωριό (μπλόκο). Με το χτύπημα της καμπάνας και με μεγάφωνο κλήθηκαν όλοι οι άντρες της Χρυσαυγής να παρουσιαστούν στην πλατεία. Με ονομαστική κατάσταση και μπροστά στα μάτια των συγχωριανών τους οι Γερμανοί συνέλαβαν 12 άτομα, τους οποίους και οδήγησαν στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη. Από τους 12 κράτησαν τελικά τρεις:

-τον Κωνσταντίνο Χιωτέρη,

-τον Παναγιώτη Χιωτέρη και

-τον Κωνσταντίνο Ντανταβέλη, υπεύθυνο της οργάνωσης του ΕΑΜ Χρυσαυγής.

Ο Κωνσταντίνος Χιωτέρης.

Οι λόγοι κράτησής τους από τις Γερμανικές Αρχές Κατοχής δεν γνωστοποιήθηκαν ποτέ στους οικείους τους.

Στο στρατόπεδο παρέμειναν για κάποιες εβδομάδες.

Ο τελευταίος σταθμός του Παναγιώτη Χιωτέρη και των δύο συγκρατούμενων του ήταν το Στρατόπεδο Μαουτχάουζεν. Ήταν ο υπ’ αριθμόν 64818 κρατούμενος.

Απεβίωσε στις 6 Δεκεμβρίου 1944 στο παράρτημα Μελκ του Μαουτχάουζεν. Είχαν προηγηθεί ο θάνατος και του Κωνσταντίνου Ντανταβέλη (†3 Ιουλίου 1944) και μετα απο λίγες μέρες και ο αδερφός του ο Κωνσταντίνος Χιωτέρης ( 13/12/1944 ).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Γ. Λεκάκη:

---

[1] Το επίθετο δείχνει κάποια σχέση με Χίο.

[2] Αναφέρεται στα έγγραφα το Elbisli / Ελμπισλί.

ηρωες αδελφοι Χιωτερη, Σμυρνιοι Λαγκαδας, ναζιστικο στρατοπεδο Μαουτχαουζεν, Αναγνωστουδης, Χιωτερης Σμυρνη Μικρα Ασια Ελλαδα προσφυγες καταστροφη Σμυρνης, ανταλλαγη πληθυσμων Τουρκια 1923 Θεσσαλονικη, Χρυσαυγη Σαριγιαρ Τσαμπαρακου, Δρυμος Θεσσαλονικης, αγροτης σιτηρα αμπελοκαλλιεργεια, αμπελι, αμπελια, 1942, ναζιστικη κατοχη 1941 1944 εθνικη αντισταση ΕΑΜ Εθνικο Απελευθερωτικο Μετωπο επιδρομη Γερμανοι Ιταλοι στρατιωτες λεηλασια αρπαγη ζωων ΕΤΑ τροφιμα ανταρτες κατοχικες δυναμεις σοδεια κτηνοτροφος ζωα βοσκη καλλιεργειες, συγκρουση καταδοση Επιμελητεια Ανταρτη γερμανικες καταδοτες, καταδοτης, ανταρτικο, 17 Φεβρουαριου 1943 Γερμανια μπλοκο καμπανα μεγαφωνο αντρες πλατεια Χρυσαυγης ονομα Στρατοπεδο Συγκεντρωσης Παυλου Μελα Ντανταβελης, κρατηση Γερμανικες Αρχες Κατοχης Μελκ Χιος Elbisli / Ελμπισλι

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ