Η αρχαία ελληνική Ιλλυρία και Δαλματία

Η αρχαία ελληνική Ιλλυρία

και Δαλματία

Ἰλλυρίδος ἢ Λιβουρνίας καὶ Δαλματίας θέσις

Εὐρώπης πίναξ ε.

Η Ιλλυρία / Ιλλυρίη / Ιλλυρίς / Ιλλυριάς / Ιλλύριον ονομάσθηκε από τον Ιλλυριό, υιό του Κάδμου (εξ Άργους, βασιλιά των Θηβών Βοιωτίας) και της Αρμονίας. Ή υιός του Πολυφήμου και της Γαλάτειας, πατέρας του Εγχελέα, του Αυχαριέα, του Δαρδάνου, του Μαίδου, του Ταύλαντος, του Περραιβού, της Παρθώς, της Ααορθώς και της Δασσαριδος, από τους οποίους ονομάσθηκαν τα ιλλυρικά φύλα - βλ. Αππ. Ιλ. 3-4, Απολλόδ. 3/5.4, Στέφ. Βυζ.

Ο Αδρίας, από τον οποίον ονομάστηκε ο Κόλπος (του Αδρία > Αδριατική Θάλασσα) ήταν υιός του Ίωνα ή του Μεσσαπίου - βλ. Σχόλ. Διον. Περ. 94, Ετυμ. Μ.

Η Λιβουρνίς ονομάσθηκε από τον Λιβυρνό, εξ Αττικής. Οι Λιβυρνοί ήταν  περίφημοι για τα σκάφη τους («λιβυρνικά», «λιβυρνικαί νήες») και τον μανδύα του («λιβυρνική μανδύη», είδος εσθήτας), τα οποία εφηύρε ο ίδιος. – βλ. Στέφ. Βυζ., ΣΟΥΔΑΣ, Πολυδ. 7.60.

Κατά Κλαύδιο Πτολεμαίο:

Ἡ Ἰλλυρὶς περιορίζεται ἀπὸ μὲν ἄρκτων ταῖς δυσὶ Παννονίαις κατὰ τοὺς ἐκτεθειμένους ὅρους· ἀπὸ δὲ δύσεως τῇ Ἰστρίᾳ κατὰ γραμμὴν, ἧς τὸ μὲν πρὸς τῇ Παννονίᾳ τῇ ἄνω πέρας ἐπέχει μοίρας λ _ με

τὸ δὲ ἐπὶ τὸν Ἀδρίαν κόλπον λ _ μδ _γ

ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν Μυσίᾳ τῇ ἄνω κατὰ γραμμὴν τὴν ἀπὸ τῆς εἰρημένης ἐκτροπῆς τοῦ Σαούου / ΣΑΒΟΥ ποταμοῦ μέχρι τοῦ κατὰ τὸ Σκάρδον ὄρος πέρατος, οὗ θέσις μζ μα γο’ ἀπὸ δὲ μεσημβρίας μέρει τε τῆς Μακεδονίας κατὰ γραμμὴν τὴν ἀπὸ τοῦ εἰρημένου πέρατος φθάνουσαν ἐπὶ τὸν Ἀδρίαν κόλπον, ἧς πέρας με μα΄ καὶ τῇ ἐντεῦθεν τοῦ Ἀδρίου πλευρᾷ μέχρι τοῦ εἰρημένου πρὸς τῇ Ἰστρίᾳ πέρατος.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΑΔΡΙΑΤΙΚΗ, ΕΔΩ.

Ταύτης δὲ τῆς πλευρᾶς ἡ περιγραφὴ ἔχει οὕτως· μετὰ τὴν Ἰστρίαν τῆς Ἰταλίας ἑξῆς Λιβουρνίας τῆς Ἰλλυρίδος παράλιος·

- Ἀλούωνα λ _γ με

- Φλανῶνα λζ μδ _γ

- Ταρσατικά λζ γο μδ _δ

- Οἰνέως ποταμοῦ ἐκβολαί λη μδ _δ

- Οὐόλκερα λη _ μδ _δ - ΒΟΛΚΕΡΑ

- Σένια λθ μδ γο

- Λόψικα λθ δ μδ γο

- Τηδανίου ποταμοῦ ἐκβολαί λθ γ μδ _

- Ὄρτοπλα μ μδ _

- Οὐεγία μ γ μδ _ ΒΕΓΙΑ

- Ἀργυροῦντον μ _δ μδ

- Κορίνιον μα μδ

- Αἰνῶνα μα _ μδ

- Ἰάδερ κολωνία μβ μγ _δ

- Τίτου ποταμοῦ ἐκβολαί μβ γ μγ

- Σκαρδῶνα μβ γο μγ _

Δαλματίας(*) παράλιος

- Σικοῦν μγ μγ γ

- Σαλῶναι κολωνία μγ γ μγ - ΣΑΛΩΝΑ

- Ἐπέτιον μγ γο μγ Πιγούντιον μδ μβ _δ Ὀναῖον μδ μβ _

- Νάρωνος ποταμοῦ ἐκβολαί μδ _ μβ γ

- Ἐπίδαυρος μδ γο μβ γ – αποικία Επιδαυρίων εξ Αργολίδος

- Ῥίσινον μδ γο μβ δ Ἀκρούιον μδ _δ μβ - ΡΙΖΑΝΑ

- Ῥιζονικὸς κόλπος με μβ

- Βούδουα με μα _δ

- Οὐλκίνιον με μα _ - ΒΙΛΚΙΝΙΟΝ

- Δρίλωνος ποταμοῦ ἐκβολαί με μα γ

- Λισσός με μα - όπως και ο ποταμός στην Θράκη

- Ῥεῖ δὲ ὁ Δρίλων ποταμὸς ἀπό τε τοῦ Σκάρδου ὄρους καὶ ἀπὸ τοῦ ἑτέρου ὄρους τοῦ κειμένου παρὰ μέσην τὴν ἄνω Μυσίαν, οὗ θέσις με γο μβ γο΄, ἀφ᾽ οὗ καὶ ἕτερος ποταμὸς Δρεῖνος ὄνομα ἐνεχθεὶς ἐμβάλλει εἰς τὸν Σάουον ποταμὸν ἀπὸ δυσμῶν Ταυρούνου πόλεως.

ΛΑΟΙ:

Κατέχουσι δὲ τὴν ἐπαρχίαν ἐχόμενοι μὲν τῆς Ἰστρίας ἐν τῇ παραλίᾳ

- Ἰάπυδες καὶ Ὑλλαῖοι καὶ Βουλιμεῖς,

- ὑπὲρ δὲ τούτους κατὰ τὴν Λιβουρνίαν δυσμικώτεροι Μαιζαῖοι, εἶτα Δερρίοπες καὶ Δέρριοι, καὶ

- ὑπὲρ μὲν τοὺς Δερρίοπας Δίνδαροι, ὑπὲρ οὓς Διτίωνες, ὑπὲρ δὲ τοὺς Δερρίους Κεραύνιοι·

- ἐντὸς δὲ τῆς Δαλματίας Δαούρσιοι, ὑφ᾽ οὓς Μελκομένιοι καὶ Οὐαρδαῖοι / ΒΑΡΔΑΙΟΙ· υπὸ δὲ τούτους Ναρήνσιοι καὶ Σαρδιῶται, καὶ ἔτι ὑπὸ τούτους Σικουλῶται καὶ Δοκλεᾶται, καὶ Πιροῦσται καὶ Σκίρτονες πρὸς τῇ Μακεδονίᾳ.

ΜΕΣΟΓΕΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ:

Πόλεις δὲ εἰσὶ μεσόγειοι Λιβουρνίας μὲν

- Τεδίαστον λθ μδ _γ

- Ἀρουκκία λθ _ μδ _δ

- Ἀρδώτιον μ μδ _γ

- Στουλπί λθ _ μδ γο

- Κουρκούμ μ _ μδ

- Αὐσανκαλεί μα _ μδ _δ

- Οὐαρουαρία / ΒΑΡΟΥΑΡΙΑ, μα μδ

- Σαλουία / ΣΑΛΒΙΑ μα γ μδ γο

- Ἄδρα μβ _ μδ γο

- Ἀραυζῶνα μβ _ μδ γ

- Ἀσσεσία μβ δ μδ γ

- Βοῦρνον μβ _δ μδ γ

- Σιδρῶνα μγ _ μδ

- Βλανῶνα μβ μδ

- Ὠουπορούμ μγ μδ

- Νήδινον μδ _ μδ δ

Δαλματίας δὲ πόλεις μεσόγειοι

- Ἀνδέκριον μγ _ μγ _

- Ἄλητα μδ μγ

- Ἡρῶνα μδ γ μγ _δ

- Δελμίνιον μδ γο μγ γ - ή ΔΑΛΜΙΟ, ΔΑΛΜΙΑ, κύρια πόλη που ονομάτισε την χώρα.

- Αἰκοῦον κολωνία μδ _ μγ γ

- Σαλωνιάνα με μγ γ

- Ναρῶνα κολωνία μδ γ μβ _δ

- Ἔνδηρον με _ μβ _γ

- Κίννα με γο μβ _

- Δόκλεα με γ μβ δ

- Ῥιζάνα με δ μβ

- Σκόδρα με _ μα _

- Θερμίδαυα μ μα _δ

- Σιπαροῦντον μ _ μβ

- Ἐπικαρία με _ μα δ

- Εἰμινάκιον μ μα γ

ΝΗΣΙΑ ΑΔΡΙΑΤΙΚΗΣ:

Νῆσοι δὲ παράκεινται τῆ μὲν Λιβουρνίᾳ

- Ἄψορος, ἐν ᾗ πόλεις δύο

- Κρέψα λ γο μδ _

- Ἄψορος λ _γ μδ _ καὶ

- Κουρίκτα, ἐν ᾗ πόλεις δύο

- Φουλφίνιον λη μδ γ

- Κούρικον λη γ μδ δ καὶ

- Σκαρδῶνα νῆσος, ἐν ᾗ πόλεις δύο

- Ἄρβα μ γο μγ γο

- Κόλλεντον μα γο μγ _

Τῇ δὲ Δαλματίᾳ νῆσοι παράκεινται

- Ἴσσα καὶ πόλις μβ γ μγ – νυν ΒΙΣ / VIS

- Τραγούριον καὶ πόλις μγ μβ _δ

- Φαρία καὶ πόλις μγ μβ γ – ΦΑΡΟΣ (> ΦΑΡ, νυν ΧΒΑΡ)

- Κόρκυρα ἡ μέλαινα μδ μα _δ – ΜΕΛΑΙΝΑ ΚΕΡΚΥΡΑ, νυν ΚΟΡΤΣΟΥΛΑ

- Μελίτη νῆσος μδ μα γ

(*) Χαρακτηριστικό της Δαλματίας ήταν ότι οι πόλεις της κάθε 8 χρόνια έκαναν αναδασμό!

ΠΗΓΗ: Κλ. Πτολεμαίος «Γεωγραφίας Υφήγησις». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις – Ιλλυρία-Δαλματία».

αρχαια ελληνικη Ιλλυρια Δαλματια, Λιβουρνια Ευρωπη Ιλλυριη / Ιλλυρις / Ιλλυριας / Ιλλυριον Ιλλυριος, Καδμος, Αργος, βασιλιας Θηβων Βοιωτιας βασιλευς Θηβαι θηβα Βοιωτια, Λιβουρνις Λιβυρνος, Αττικη Λιβυρνοι ναυτικό σκαφος σκαφη λιβυρνικα μανδυας λιβυρνικη μανδυη εσθητα Παννονια Ιστρια Αυστρια Πανονια Αδριας κολπος Μυσια εκτροπη Σαουος σαβος σαυος ποταμος Σκαρδον ορος Σκαρδο Σκαρδος Μακεδονια Ιταλι Αλουωνα Αλουων, Φλανωνα φλανων, ταρσατικα ταρσατικη, Οινεας οινευς ποταμι Εκβολες, ουολκερα ΒΟΛΚΕΡΑ, σενια λοψικα λοψικη, Τηδανιος Εκβολαι ορτοπλα ουεγια ΒΕΓΙΑ, Αργυρουντον, Αργυρουντος, Αργυρους, Κορινιον Κορινιο, Αινωνα αινων, Ιαδερ κολωνια Τιτος Σκαρδωνα σκαρδων, δαλματικες ακτες, σικουν σικους, σαλωναι κολωνια ΣΑΛΩΝΑ, Επετιον επετιο Πιγουντιον Πιγουντιο Οναιον Οναιο Ναρων Επιδαυρος Επιδαυριοι Αργολιδα, αργολις, αργολιδος, αργολιδας ρισινον ρισινο Ακρουιον Ακρουιο ΡΙΖΑΝΑ, Ριζονικος κολπος Βουδουα Βουδουη Ουλκινιον ΒΙΛΚΙΝΙΟΝ, Ουλκινιο ΒΙΛΚΙΝΙΟ, Δριλων Λισσος Δρεινος δρινος, Ταυρουνουπολις, Ταυρουνουπολη, Ταυρουπολις, Ταυρουπολη, ΛΑΟΙ, λαος, επαρχια Ιαπυδες Υλλαιοι υλλεις, Βουλιμεις, Μαιζαιοι, Δερριοπες Δερριοι, Δεριοπες Δεριοι, Δινδαροι, Διτιωνες, Κεραυνιοι, Δαουρσιοι,Μελκομενιοι Ουαρδαιοι / ΒΑΡΔΑΙΟΙ, Ναρηνσιος Σαρδιωται, Σικουλωται Δοκλεαται, Πιρουσται Σκιρτονες Ιαπυδας Υλλαιος υλλευς, Βουλιμος, Μαιζαιος, Δερριοπας Δερριος, Δεριοπας Δεριος, Δινδαρος, Διτιωνας, Κεραυνιος, Δαουρσιος, Μελκομενιος Ουαρδαιος / ΒΑΡΔΑΙΟΣ, Ναρηνσιοι Σαρδιωτες, Σικουλωτες Δοκλεατες, Πιρουστες Σκιρτονας Σαρδιωτης, Σικουλωτης Δοκλεατης, Πιρουστης Τεδιαστον Τεδιαστο Τεδιαστος, Αρουκκια αρουκια, Αρδωτιον Αρδωτιο Στουλπι Κουρκουμ Αυσανκαλει Ουαρουαρια / ΒΑΡΟΥΑΡΙΑ, βαρβαρια Σαλουια / ΣΑΛΒΙΑ αδρα αραυζωνα ασσεσια Βουρνον αραυζων ασεσια Βουρνο Σιδρωνα σιδρων Βλανωνα βλανων Ωουπορουμ Νηδινον Βουπορουμ Νηδινο, Ανδεκριον Ανδεκριο, Αλητα αλητη Ηρωνα ηρωνη, Δελμινιον Δελμινιο, δαλμια, δαλμιον δαλμιο, Αικουον κολονια Σαλωνιανα Ναρωνα ναρων Ενδηρον ενδηρο Κιννα κινα Δοκλεα δοκλια ριζανα ριζανη Σκοδρα Θερμιδαυα Θερμιδαβα Θερμιδαυη Θερμιδαβη Σιπαρουντον Επικαρια Ειμινακιον Ειμινακιο ΝΗΣΙΑ ΑΔΡΙΑΤΙΚΗΣ, νησοι Αψορος, Κρεψα Κουρικτα, Κρεψη Κουρικτη, Φουλφινιον Φουλφινιο, Κουρικον Κουρικο Σκαρδωνα νησος, αρβα κολλεντον κολλεντο κολλεντος, Ισσα ΒΙΣ, Vis, Τραγουριον, Τραγουριο, Φαρια ΦΑΡΟΣ, ΧΒΑΡ, Κορκυρα μελαινα ΜΕΛΑΙΝΑ ΚΕΡΚΥΡΑ, ΚΟΡΤΣΟΥΛΑ, Μελιτη νησακι Κλαυδιος Πτολεμαιος Γεωγραφιας Υφηγησις, υφηγηση γεωγραφια 8 χρονια ααναδασμος, οκτω οκταετια, οκταετης κυκλος, Αδριας Ιων, Ιωνας, Αρμονια Πολυφημος Γαλατεια, Εγχελεας, Εγχελευς Αυχαριεας, Δαρδανος, Μαιδος, θρακη Ταυλαντας, Ταυλας, Περραιβος, Παρθω, Δαορθω ναυς νηες Δασσαριδα, Δασσαρις ιλλυρικα φυλα Αππιανος Απολλοδωρος, Βυζαντιος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ