Του Γιώργου Λεκάκη
Χαρώνειο ελέγετο ό,τι
σχετιζόταν με τον Χάρωνα, πορθμεύς / βαρκάρης του Άδη, το όνομα του οποίου
σημαίνει «πρόξενος χαράς» (διότι για τον Έλληνα ο θάνατος δεν είναι δυστυχές
γεγονός), ο οποίος μεταγενέστερα έγινε ο φοβερός και αντιπαθής… Χάρος…
Είναι γνωστά:
- τα χαρώνεια νομίσματα,
- η χαρώνεια κλίμακα στα αρχαία θέατρα,
- τα χαρώνεια ιερά σπήλαια / χάσματα (λ.χ. Ευβοίας), αλλά και
- τα χαρώνεια γλυπτά έργα τέχνης (σχετικό το Χαρώνειο Βοιωτίας
> Χαιρώνεια), κ.ά.
Ένα τέτοιο είναι και το Χαρώνειο
/ Charonian της Αντιόχειας / Antioch της Συρίας. Μια αρχαία λαξευμένη πέτρινη
προτομή, στους πρόποδες του όρους Σίλπιον / Σίλφιον, λίγο έξω
από την πόλη της Αντιόχειας.
Χρονολογείται μάλλον στον 3ο
αιώνα π.Χ.
Σύμφωνα με τον χρονικογράφο
Ιωάννη Μαλάλα, ο οποίος καταγόταν από την Αντιόχεια, η μεγάλη ανάγλυφη
παράσταση φιλοτεχνήθηκε για να προστατεύσει τους κατοίκους από την πανούκλα.
Μετά από πολλούς θανάτους,
ένας μάντης ονόματι Λίος / Λάιος / Λέιος διέταξε να σκαλιστεί η προτομή αυτή στο
βουνό, με θέα στην πόλη, για να κατευνάσει τον Χάρωνα του Κάτω Κόσμου και να φέρει και να τελειώσει τον λοιμώδη θάνατο.
Αργότερα, κάτω από το αρχαίο
πέτρινο τεχνούργημα ιδρύθη η σπηλαιοεκκλησιά των αγίων Πέτρου και Παύλου.
Παρόμοια αρχαία χαρώνεια θα
βρούμε πολλά στον αρχαίο κόσμο, και στην Ελλάδα και αλλαχού (σχετικός ο Χαρούν
των Ετρούσκων Ελλήνων). Τέτοιες λογικές / πρακτικές (αποτροπαϊκά / προφυλακτικά)
ίσχυαν έως τα πρόσφατα χρόνια (θυμηθείτε το λιοντάρι των Βαυαρών στο Ναύπλιο
Αργολίδος)…
Τέλος, Χάρων ονομάζεται σήμερα ένα φεγγάρι / δορυφόρος του Πλούτωνος…
ΠΗΓΗ: Graeco Syrian, 19.2.2022. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.2.2022.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook