Του Γιώργου Λεκάκη
Λίθινα αντικείμενα 39.000 - 41.000 χρόνων, του Homo sapiens, κομμάτια από οστά ζώων, υπολείμματα φωτιάς και
αλεσμένη ώχρα σε κόκκινο, μωβ και γκρι αποκαλύφθηκαν στην Xiamabei, στην
βορειοανατολική Κίνα, από μια ομάδα ερευνητών με επί κεφαλής τον κ. Shixia Yang
(του Ινστιτούτου Max Planck και της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών) και του κ. Fa-Gang
Wang (του Ινστιτούτου Πολιτιστικών Κειμηλίων και Αρχαιολογίας της Hebei).
Πρόκειται για το αρχαιότερο –
έως τώρα - εργαστήριο ώχρας στην Ανατολική Ασία!
Έχουν βρεθεί στοιχεία του
Homo sapiens στην Κίνα ηλικίας 100.000 χρόνων. Και το αρχαίο DNA από ένα
απολίθωμα H. sapiens ηλικίας 40.000 χρόνων - μόλις 100 χιλιόμετρα από την πιο
πάνω αναφερθείσα τοποθεσία! Και παρουσιάζει μια άμεση γενετική γραμμή με
ορισμένους σημερινούς Ασιάτες! Όμως δεν έχουν βρεθεί στην περιοχή αντικείμενα
ώχρας αρχαιότερα των 35.000 χρόνων. Τα δε εκλεπτυσμένα λεπτά σημεία στα πέτρινα
εργαλεία, μια άλλη τυπική καινοτομία των σύγχρονων ανθρώπων, δεν εμφανίζονταν στην
περιοχή – πριν την σημερινή ανακάλυψη - παρά μόνο πριν από 29.000 χρόνια!
Η επεξεργασία της ώχρας για
χρήση στην τέχνη της βραχογραφίας και ως συστατικό σε κόλλες, αντιηλιακά και
εντομοαπωθητικά, απαιτεί γνώση και δεξιότητα. Έτσι η απόδειξη της επεξεργασίας
της ώχρας θεωρείται δείκτης για την σύγχρονη ανθρώπινη συμπεριφορά.
Η ανάλυση των αντικειμένων
και του εδάφους στην τοποθεσία δείχνει ότι η ώχρα αλέστηκε, γυαλίστηκε και
κοπανίστηκε για να δημιουργηθούν ξεχωριστά χρώματα και μεγέθη κόκκων, ενώ «βότσαλα»
τσέρτου[1] και quartz
/ χαλαζία, μήκους μικρότερου από 1,2 εκατ. σπάστηκαν για να δημιουργήσουν
αιχμηρές άκρες και κόπηκαν με οστέινες λαβές. Ίσως για να ξύσουν δέρματα και να
δουλέψουν ξύλα.
Ο κ. Yang είπε ότι αυτά τα
τεχνουργήματα είναι «εντελώς διαφορετικά» από αυτά που βρέθηκαν σε άλλες
τοποθεσίες της ίδιας ηλικίας στην περιοχή. Πιστεύει ότι οι άνθρωποι που
εργάστηκαν στο εργαστήριο της Xiamabei μπορεί να έχουν συναντήσει άλλες
ανθρώπινες ομάδες, που μετανάστευσαν στην Ανατολική Ασία από την Ευρασία.
Τέτοιες αλληλεπιδράσεις μπορεί να οδήγησαν σε αυτήν την μοναδική ποικιλία
αντικειμένων, εξήγησε ο κ. Shixia.
ΠΗΓΗ: Fa-Gang Wang, Shi-Xia Yang, Jun-Yi Ge, Andreu Ollé, Ke-Liang Zhao, Jian-Ping Yue, Daniela Eugenia Rosso, Katerina Douka, Ying Guan, Wen-Yan Li, Hai-Yong Yang, Lian-Qiang Liu, Fei Xie, Zheng-Tang Guo, Ri-Xiang Zhu, Cheng-Long Deng, Francesco d’Errico & Michael Petraglia «Innovative ochre processing and tool use in China 40,000 years ago» στο Nature (2022), 2.3.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.3.2022. Και «Archaeologists uncover oldest ochre workshop in East Asia - 40,000-year-old site suggests multiple migrations of modern humans into Eurasia», Science, 2.3.2022.
Abstract
Homo sapiens was present in northern Asia by around 40,000 years ago,
having replaced archaic populations across Eurasia after episodes of earlier
population expansions and interbreeding. Cultural adaptations of the last
Neanderthals, the Denisovans and the incoming populations of H. sapiens into Asia
remain unknown. Here we describe Xiamabei, a well-preserved, approximately
40,000-year-old archaeological site in northern China, which includes the
earliest known ochre-processing feature in east Asia, a distinctive
miniaturized lithic assemblage with bladelet-like tools bearing traces of
hafting, and a bone tool. The cultural assembly of traits at Xiamabei is unique
for Eastern Asia and does not correspond with those found at other
archaeological site assemblages inhabited by archaic populations or those
generally associated with the expansion of H. sapiens, such as the Initial
Upper Palaeolithic. The record of northern Asia supports a process of
technological innovations and cultural diversification emerging in a period of
hominin hybridization and admixture.
[1] chert = ένα σκληρό, σκούρο, αδιαφανές πέτρωμα, που
αποτελείται από πυρίτιο (χαλκηδόνιο), με άμορφη ή μικροσκοπικά λεπτόκοκκη υφή.
Εμφανίζεται ως οζίδια (πυριτόλιθος) ή, λιγότερο συχνά, σε ογκώδη στρώματα.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook