Η ΧΡΥΣΗ ΠΡΟΤΟΜΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ από την ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΕΒΡΟΥ - ΤΟ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ και ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΕΥΡΗΜΑ και η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ του με ΡΩΜΗ και ΕΛΒΕΤΙΑ - του Ευ. Σ. Σοβαρά

Η ΧΡΥΣΗ ΠΡΟΤΟΜΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ

από την ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΕΒΡΟΥ...

ΤΟ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ και ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΕΥΡΗΜΑ

και η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ του

με ΡΩΜΗ και ΕΛΒΕΤΙΑ

Του Ευάγγελου Σ. Σοβαρά (Καστροπολίτη), kastropolites@gmail.com

Στη ΝΑ πλευρά του Διδυμοτείχου, ανάμεσα στη συμβολή των ποταμών Έβρου και Ερυθροποτάμου και τον σιδηροδρομικό σταθμό, υψώνεται ένας βραχώδης οχυρός λόφος γνωστός με το όνομα «Αγία Πέτρα», το ύψος του οποίου είναι 55,90 μ. Στα 1959-1960 ο καθηγητής Γεώργιος Μπακαλάκης ταύτισε το λόφο της «Αγίας Πέτρας» με την Πλωτινόπολη.

Οι πηγές μας πληροφορούν ότι η Πλωτινόπολη ιδρύθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραϊανό (98-117 μ.Χ.), για να τιμήσει τη σύζυγό του, Πομπηία Πλωτίνα. Κατά τον Ιεροκλέα και τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο ήταν μία από τις πέντε πόλεις της επαρχίας Αιμιμόντου. Στα εκκλησιαστικά χρονικά αναφέρεται ως έδρα επισκόπου της αυτής επαρχίας που υπαγόταν στο μητροπολίτη Αδριανουπόλεως. Από τον Προκόπιο επίσης είναι γνωστό ότι ο Ιουστινιανός ανοικοδόμησε τα τείχη της Πλωτινόπολης.

Το 1965, κατά την κατασκευή χαρακώματος από στρατιώτες και σε βάθος 1,60 μ. βρέθηκε η χρυσή σφυρήλατη προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.)

Πρόκειται για έργο από καθαρό χρυσό, με μέγεθός λίγο μικρότερο από το φυσικό και κατασκευασμένο με την τεχνική της σφυρηλάτησης.

Ο αυτοκράτορας εικονίζεται γενειοφόρος να φοράει φολιδωτό θώρακα με γοργόνειο στο στήθος. Τα μαλλιά του είναι διαμορφωμένα σε ελλειψοειδείς βοστρύχους και αποδίδονται διαφορετικά από τη γενειάδα. Το πρόσωπό του είναι ευρύ, τα μάτια μεγάλα, και η ίριδά τους δηλώνεται με χάραξη.

Λείπει μόνο μικρό κομμάτι από το πρόσθιο αριστερό τμήμα της, ενώ ένα άλλο είναι συγκολλημένο.

Ίχνη χαλκού στο πίσω μέρος δείχνουν ότι η προτομή ήταν στερεωμένη σε κοντάρι, όπως οι προτομές και άλλων αυτοκρατόρων που τις κρατούσαν οι “imaginiferi” του ρωμαϊκού στρατού, σαν ένα είδος λαβάρου.

Τα πορτραίτα αυτά ήταν μέσο έκφρασης της αυτοκρατορικής εξουσίας και αποτελούσαν ταυτόχρονα εικόνες λατρείας του αυτοκράτορα-θεού στις μακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας.

Τις χρυσές προτομές Ρωμαίων αυτοκρατόρων σε Ελλάδα και Ελβετία επιχείρησε να συνδέσει από το 2001 η έρευνα της Ελβετίδας αρχαιολόγου Ανν Ντεπουρί Γκιζέλ, πρώην διευθύντριας του Ρωμαϊκού Μουσείου στο Αβάνς της Ελβετίας.

Η εντυπωσιακή ολόχρυση προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.) που ανακαλύφθηκε στην περιοχή της αρχαίας Πλωτινούπολης στο Διδυμότειχο είναι από τα καλύτερα διατηρημένα ευρήματα του είδους, μαζί με την προτομή του Μάρκου Αυρήλιου που ανακαλύφθηκε στην Ελβετία και κοσμεί το Ρωμαϊκό Μουσείο Αβάνς.

Στις σελίδες του επίσημου οδηγού για το Ρωμαϊκό Μουσείο Αβάνς της Ελβετίας παρουσιάζονται φωτογραφίες και στοιχεία για τη χρυσή προτομή του Σεπτιμίου Σεβήρου της Πλωτινόπολης του Διδυμοτείχου.

Το πολύτιμο εύρημα της ολόχρυσης προτομής αναμένεται να μεταφερθεί στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου, μετά την πλήρη λειτουργία του, όπου ήδη έχει κατασκευασθεί ειδική προθήκη για να το δεχθεί.

Η προτομή εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής και σύμφωνα με έγγραφο του Υπουργείου Πολιτισμού (2011), θα μεταφερόταν για να εκτεθεί στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου (“υπό τον τύπο δανεισμού”), καθώς ως αντικείμενο δεν ανήκει (όπως πολλά άλλα) στη Βυζαντινή περίοδο.

Για τον λόγο αυτό, έχει κατασκευαστεί ανάλογη προθήκη στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου, η οποία μέχρι σήμερα παραμένει κενή (δείτε σχετική φωτογραφία παρακάτω), καθώς το υπ' όψιν Μουσείο λειτουργεί μόνο ορισμένες ημέρες, ΔΕΝ είναι επανδρωμένο με ανάλογο προσωπικό και ΔΕΝ διαθέτει 24ωρη φύλαξη.

Έτσι, το σημαντικότερο εύρημα της αρχαίας Πλωτινόπολης, ΔΕΝ μπορεί να εκτεθεί στον τόπο του. Επίσης η ανασκαφική δραστηριότητα είναι αδρανής εδώ και χρόνια.

Κάτι που σε άλλες χώρες είναι αυτονόητο, εδώ τα αυτονόητα δεν υφίστανται.

Σε ανάλογο εύρημα στην Ελβετία (κεφαλή του Μάρκου Αυρηλίου), έγιναν ανασκαφές, δημιουργήθηκε Μουσείο και αναστηλώθηκε αμφιθέατρο της ρωμαϊκής περιόδου...

ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.3.2022.

- ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ – Γνώση και Δράση.

- Υπουργείο Πολιτισμού - Ανασκαφή Πλωτινόπολης Διδυμοτείχου Έβρου.

- Ιστοσελίδα Δήμου Διδυμοτείχου - Προτομή Σεπτίμιου Σεβήρου

- Τις χρυσές προτομές Ρωμαίων αυτοκρατόρων σε Κομοτηνή και Ελβετία συνδέει έρευνα αρχαιολόγου βλ. εφημερίδα ΧΡΟΝΟΣ Κομοτηνής, 5.10. 2011.

ΧΡΥΣΗ ΠΡΟΤΟΜΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΕΒΡΟΥ, ΕΥΡHΜΑ ΡΩΜΗ Ιταλιας ΕΛΒΕΤΙΑ Σοβαρας Διδυμοτειχο, συμβολη ποταμος Εβρος Ερυθροποταμος σιδηροδρομικος σταθμος, βραχος οχυρο λοφος Αγια Πετρα 1959 1960 Μπακαλακης Πλωτινουπολη, Πλωτινοπολις Ρωμαιος αυτοκρατορας Τραιανος 98 117 μΧ συζυγος Πομπηια Πλωτινα Ιεροκλης Κωνσταντινος Πορφυρογεννητος πεντε πολεις πενταπολη πενταπολις επαρχια Αιμιμοντου Αιμιμοντο εκκλησιαστικα χρονικα εδρα επισκοπου επισκοπος επαρχια μητροπολιτης Αδριανουπολεως μητροπολη Προκοπιος Ιουστινιανος τειχη Πλωτινουπολις Αδριανουπολη Αδριανουπολις 1965, χαρακωμα στρατιωτες χρυσος σφυρηλατη προτομη αυτοκρατωρ Σεπτιμιος Σεβηρος 193 211 σφυρηλατηση, γενειοφορος φολιδωτος θωρακας γοργονειο μαλλια ελλειψοειδης βοστρυχος γενειαδα προσωπο ματια μεγαλα, ιριδα χαλκος κονταρι, προτομες imaginiferi ρωμαικος στρατος, λαβαρο image, πορτραιτο εκφραση αυτοκρατορικη εξουσια λατρεια θεος αυτοκρατορια Αρχαιολογικο Μουσειο Κομοτηνης Ελβετια Ελβετιδα αρχαιολογος Ντεπουρι Γκιζελ, Ρωμαικο Μουσειο Αβανς Ελβετιας, ολοχρυση Μαρκος Αυρηλιος Βυζαντινο Μουσειο Διδυμοτειχου, Υπουργειο Πολιτισμου Βυζαντιο ανασκαφη ανασκαφες Δημος Διδυμοτειχου

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ