Αρχαίες ελληνικές πόλεις γύρω από την Κασπία Θάλασσα, τον «Ατλαντικό της Ανατολής» - Θράκες, Αινιάνες, Μακεδόνες… Κατοικείται εδώ και 1.800.000 χρόνια από ανθρώπους!!!

Αρχαίες ελληνικές πόλεις

γύρω από την Κασπία Θάλασσα,

τον «Ατλαντικό της Ανατολής»

Θράκες, Αινιάνες, Μακεδόνες…

Κατοικείται εδώ και 1.800.000 χρόνια

από ανθρώπους!!!

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Κασπία Θάλασσα είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Γης. Έχει συνολική επιφάνεια 371.000 τ. χλμ. και όγκο νερού 78.200 κυβ. χλμ.

«Των τριών θαλασσών τα μεγέθη έχουν ως εξής: Πρώτη η κατά το Ινδικόν πέλαγος, Δευτέρα η καθ’ ημάς (η μεταξύ Λιβύης και Ευρώπης, αρχομένη μεν από Γαδείρων, ήτοι του Ηρακλείου πορθμού, διηκούσα δε μέχρι της Ασίας), Τρίτη δε, η Υρκανία», γράφει ο Μαρκιανός («Περίπλους», 1.6.3).

Πιθανώς επήρε την ονομασία της από την Κασπία φυλή, που ζούσε εκεί. Αναφέρονται οι Κάσπιοι[1] άνδρες, οι Κασπιανοί, η Κασπία Γη, το Κάσπιον Όρος[2], Κασπίδα Θάλασσα (βλ. Διον. Περιηγ., Στέφ. Βυζ.).

Οι αρχαίοι Έλληνες την έλεγαν και Υρκανίδα Λίμνη[3], Υρκάνιο Πόντο[4] και την γύρω χώρα της, Υρκανία[5]. Ίσως από το όρος Αρμένιο, στην αρχή της Υρκανίας, στα σύνορά της με Αρμενία[6].

Σχετίζεται με τους Θράκες, αφού η Υρκανία[7] ήταν πόλις της Θράκης (ο κάτοικος Υρκανιάτης). Οι Υρκανοί ήταν έθνος προσεχές στην Κασπία Θάλασσα. Το εθνικόν κάνει Υρκάνιος, η γυναίκα Υρκανία / Υρκανίς.

Άλλη πληροφορία που μας δείχνει σχέση με την Θράκη είναι ότι στους Υρκάνιους ήταν και το μέγα έθνος των Καμαριτών, οι οποίοι «προσδεξάμενοι εξενοδόχησαν» τον Διόνυσο, μετά τον πόλεμό του στις Ινδίες. Και έστησαν μέγα ιερό χορό, μετά των Βακχών, φορώντας ζώματα και νεβρίδες στα στήθη τους, λέγοντες «ευοί ευάν». Ο δε Διόνυσος, αγάπησε αυτή την γη…[8] Αλλά και άλλα σχετικά τοπωνύμια, που θα δείτε παρακάτω…

Επίσης, αναφέρεται και η ελληνική φυλή των Αινιάνων, «τειχίσασα πόλιν Αινιάνα καλείσθαι καί δείκνυσθαι όπλα τε ελληνικά ενταύθα και σκεύη χαλκα και ταφάς»…

Την Κασπία την έλεγαν και Ατλαντικόν Πέλαγος (βλ. Στέφ. Βυζ.)!

Πολλοί την έλεγαν «Έξω Θάλασσα» ή «Βαρβάρων Ωκεανό». Όσοι κατοικούσαν στην Ασία την έλεγαν «Μεγάλη Θάλασσα» (βλ. Στέφ. Βυζ.). Οι εντόπιοι εκ παραφράσεως την λεν και Βαρκάνα[9].

Στην περιοχή «αναβλασταίνει» ο χρυσός, ο κρύσταλλος και η σκοτεινή ίασπις.

Πρώτος ο Ηρόδοτος είπε ότι η Κασπία δεν είναι ανοικτός κόλπος, αλλά λίμνη, με αλμυρό νερό. Το ίδιο και ο Πολύκλειτος ο Λαρισαίος.

Ο Στράβων[10] όμως θεωρούσε πως είναι κόλπος έχων τό στόμα του επί του Αρκτικού ώκεανού, ευρυνόμενος στην είσδυσή του μέχρις εύρους 5.000 σταδίων κατά τον μυχό του, απέχοντα του στόματος, ευρισκομένου στο ακατοίκητο πλάτος, κατά τι πλέον ή τόσον Ο παράπλους των χωρών των Αλβανών και των Καδουσίων ήταν 5.400 στάδια. Ο των Αναριακών Μάρδων και Υρκανών 4.500 στάδια. Εκατέρωθεν ζουν Σκύθες, «συνεχείς προς τους Ευρπωπαίους», μέχρι Σαρματίας. Οι αρχαίοι έλεγαν πως η Κασπία και η Μαιώτις είχαν κοινό στόμιο στον Αρκτικό. Αυτό μένει να το αποδείξει η γεωλογία και έτσι θα ξέρουμε και για ποια εποχή μιλούσαν και από πότε είχαν γνώση της περιοχής…

Πάντως τα αρχαιότερα λείψανα ανθρώπων (Homo erectus ή Homo ergaster) στην περιοχή της, είναι από το Dmanisi, και χρονολογούνται πριν από 1.800.000 χρόνια. Επίσης παλαιολιθική ανθρώπινη κατοίκηση, στην περιοχή, βρέθηκε σε μια σειρά από σπήλαια στην Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν, όπως στα σπήλαια Kudaro, Azykh, στο δυτικό Alburz, Ganj Par, Darband, Hotu, Kamarband, κ.ά.

Αναφέρεται, επίσης, ότι από του ύψους των απορρώγων της Κασπίας ακτών εκσφενδονιζόταν ύδωρ στην λίμνη, χωρίς να βρέχει! Σ’ αυτόν τον αιγιαλό, όπου έσκαγαν οι πίδακες, πήγαιναν οι περίοικοι προς ευωχία και ψυχαγωγία![11]

Η Κασπία είναι «άπλους καί αργός. Νήσοι τε είσιν οικείσθαι δυνάμεναι, ως δ’ ειρήκασί τινες, καί χρυσίτιν έχουσαι τήν γην. Αίτιον δ’ ότι καί οί ηγεμονες οί τ’ εξ αρχής ετύγχανον βάρβαροι όντες οί των Υρκανών, Mήδοι τε και Πέρσαι καί οι ύστατοι Παρθιαίοι, χείρους εκείνων όντες, καί ή γείτων άπασα χώρα ληστών καί νομάδων μεστή και ερημίας»…

Οι αρχαίοι Έλληνες επικεντρώθηκαν κυρίως στην νότια ακτή της.

Γράφει ο Αγαθήμερος: Είναι «μηνοειδής, προμήκης, σταδίων δισμυρίων δισχιλίων. Του δε στόματος έχει το δίαρμα σταδίους δ» (Γεωγρ. 13.1.).

Ο αστρονόμος / αστρολόγος Vettius Valens (120 – 175; - συγγραφέας 10τομης Ανθολογίας) οριοθετώντας τον Καρκίνο, γράφει: «Ἐστὶ τῷ Καρκίνῳ ὑποτεταγμένα τάδε· ἐμπρόσθια, Βακτριανή· ἀριστερά, Ζάκυνθος, Ἀκαρνανία· ὀπίσθια, Αἰθιοπία, Σχίνη. κατὰ τὴν κεφαλὴν Μαιῶτις λίμνη καὶ τὰ περιοικοῦντα ἔθνη [καὶ] τῇ Ἐρυθρᾷ καὶ Ὑρκανίᾳ θαλάσσῃ καὶ Ἑλλήσποντος καὶ Λιβυκὸν πέλαγος καὶ Βρετανικὴ καὶ ἡ Θούλη νῆσος· κατὰ τοὺς πόδας Ἀρμενία, Καππαδοκία, Ῥόδος, Κῶς· κατὰ δὲ τὰ ἔσχατά ἐστι τοῦ Καρκίνου ἐπὶ τοῦ στόματος Τρωγλοδυτία, Ἰωνία, Ἑλλήσποντος».[12]

Υρκάνιος ήταν ο βασιλεύς των Πάρθων, Ευήμερος, που υπερέβαλλε πάντων σε ωμότητα[13]. Ο σατράπης Φραταφέρνης.

Αστραχαν, χωρα των Κιργισσιων, Γκουργιες, Τσελυρεχ, Ουραλης π., Σαγις π., Ενμπα π., Νικολσκ, Τελγκατσι, Μπουζανσκ, Νικολαγιεφσκ, Εκβολαι ποτ. Βολγα, Ν. Κουλαλα, Σερεμπριακοφσκ, Αλεξανδροφσκ, Ν. Τσετσεν, Χερσ. Αγκρατσαν, Πετροφσκ, Ντερμπενι, Κουμπα, Βακου, Αζερμπαϊτζαν, Ευρωπαϊκη Ρωσια, Ασιατικη Ρωσια, Ουραλια, Λενκοραν, Σελιντρουντ, Λαϊτζαν, Ταντυρ Μπουλακ, Χερσ. Μανγκισλαμ, Κολ Κεντερλι, Κολπος Καραμπουγας, Κουλμπουγκιρ, Ετενον Καραμπουγας, Αχκαλε π., Αλρεκ π., Σουλακ, π. Τερεκ, Τεναρτσαντσουρου, Ορος Καυκασος, Συλνανι, Χερσ. Απσερον, Χερσ. Νταρτσα, Ν. Ουτκουρτσινσκ, Ν. Τσελεκεν, Μιχαηλοφσκ, π. Ουομπο, Γκιλαν, Κολπ. Κυσκλαγατς, Αμπασικαλα, Περσια, Πορσουμπουρουν, Υπερκασπια, π. Κουρα, π. Αρας, Ντιβιλσκι, Υατσμα, Ν. Λεμπιατσι, Χερσ. Μπουζατσι, Τσικιστλαρ, Κολπ. Χασαν Κυυτε (Κυυτι;), Σαρι, Αστεραμπατ, Κρασνοβοντσκ, Μαζαντεραν, Κολ. Κολτσακ, Κ. Καινιακ

Από την «Γεωγραφική Υφήγηση» του Κλ. Πτολεμαίου, διαβάζουμε:

Ασιατική Αλβανία

Ἀλβανίας θέσις.

Ἀσίας πίναξ γ.

Ἡ Ἀλβανία περιορίζεται ἀπὸ μὲν ἄρκτων τῷ ἐκτεθειμένῳ μέρει τῆς Σαρματίας, ἀπὸ δὲ δυσμῶν Ἰβηρίᾳ κατὰ τὴν ἀφωρισμένην γραμμὴν, ἀπὸ δὲ μεσημβρίας Ἀρμενίας τῆς Μεγάλης μέρει, τῷ ἀπὸ τοῦ πρὸς τῇ Ἰβηρίᾳ πέρατος μέχρι τῆς Ὑρκανίας θαλάσσης κατὰ τὰς ἐκβολὰς Κύρου τοῦ ποταμοῦ, αἳ ἐπέχουσι μοίρας οθ γο μδ· ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν τῷ ἐντεῦθεν μέχρι Σοάνα ποταμοῦ τῆς Ὑρκανίας θαλάσσης μέρει κατὰ περιγραφὴν τοιαύτην· μετὰ τὴν τοῦ Σοάνα ποταμοῦ ἐκβολήν π μζ Τέλαιβα πόλις πε μ γ Γέῤῥου ποταμοῦ ἐκβολαί πδ μ Γέλδα πόλις πγ μ Καισίου ποταμοῦ ἐκβολαί πβ μ Ἄλβανα πόλις πα γο με γ Ἀλβανοῦ ποταμοῦ ἐκβολαί πα γ με Γάγγαρα ἢ Γαίταρα πόλις οθ με μεθ᾽ ἣν αἱ τοῦ Κύρου ποταμοῦ ἐκβολαί οθ γ μδ.

Πόλεις δέ εἰσιν ἐν τῇ Ἀλβανίᾳ καὶ κῶμαι, μεταξὺ μὲν τῆς Ἰβηρίας καὶ τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀπὸ τοῦ Καυκάσου εἰς τὸν Κῦρον ἐμβάλλοντος, ὃς παρ᾽ ὅλην τήν τε Ἰβηρίαν καὶ τὴν Ἀλβανίαν ῥεῖ, διορίζων τὴν Ἀρμενίαν ἀπ᾽ αὐτῶν, Τάγωδα οζ μ γ Βακχία οζ μ Σανούα οζ γο μ γο Δηγλάνη οζ γ με γ Νήγα οζ γ με δ.

Μεταξὺ δὲ τοῦ εἰρημένου ποταμοῦ καὶ τοῦ Ἀλβανοῦ ποταμοῦ, ὃς καὶ αὐτὸς ἀπὸ τοῦ Καυκάσου ῥεῖ, Μόσηγα οθ μζ Σαμουνίς οθ μ γο Ἰόβουλα οη μ γ Ἰούνα οθ μ Ἐμβολαία οη με γ.

Ἀδιάβλα οθ με Ἀβλιάνα οη με δ Μαμεχία οθ δ με γο Ὄσικα οζ μδ γ Σιόδα οη δ μδ γο Βαρούκα οθ γ μδ γο.

Ἐπέχουσι δὲ καὶ αἱ Ἀλβάνιαι Πύλαι μοίρας, ὡς εἴρηται, π μζ μεταξὺ δὲ τοῦ Ἀλβανοῦ καὶ τοῦ Καισίου ποταμοῦ Χαβάλα π μ δ Χοβάτα π μ δ Βοζιάτα ἢ Μοζιάτα π μ γ Μισία πα μ γ Χαδάχα πα μ Ἄλαμος πβ μ δ.

Μεταξὺ δὲ τοῦ Καισίου ποταμοῦ καὶ τοῦ Γέῤῥου ποταμοῦ Θίαυνα πβ δ μ γο Θαβιλάκα πβ δ μ γ· μεταξὺ δὲ τοῦ Γέῤῥου ποταμοῦ καὶ τοῦ Σοάνα ποταμοῦ Θιλβίς πδ δ μ δ.

Νῆσοι δὲ παράκεινται τῇ Ἀλβανίᾳ δύο ἑλώδεις, ὧν τὰ μεταξὺ ἐπέχει μοίρας πζ με.

Σκυθίας της εντός Ιμάου όρους θέσις

Όρη Κεντρικής Ασίας

Τάπουρα[14] όρη, Ασπίσια[15] όρη,

Ασκατάγκας[16] Όρος, Ανάερα[17] Όρη, Δηιάκια[18] Όρη, Νόροσσο Όρος, Συήβια[19] Όρη, Αυξάκια[20] Όρη, Άννιβα[21] Όρη.

Δρόμος Μέταξας

Αρχαία Ασία, Σκυθία, Σηρική.

Υπερωξιανή

Ἀσίας πίναξ ζ.

Ἡ ἐντὸς Ἰμάου ὄρους Σκυθία περιορίζεται ἀπὸ μὲν δύσεως Σαρματίᾳ τῇ ἐν Ἀσίᾳ κατὰ τὴν ἐκτεθειμένην πλευρὰν, ἀπὸ δὲ ἄρκτων ἀγνώστῳ γῇ, ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν τῷ πρὸς τὰς ἄρκτους ἀνιόντι Ἰμάῳ ὄρει κατὰ μεσημβρινήν πως γραμμὴν τὴν ἀπὸ τοῦ εἰρημένου ὁρμητηρίου μέχρι τῆς ἀγνώστου γῆς ρμ ξγ ἀπὸ δὲ μεσημβρίας καὶ ἔτι ἀνατολῶν Σάκαις μὲν καὶ Σογδιανοῖς καὶ Μαργιανῇ κατὰ τὰς ἐκτεθειμένας αὐτῶν γραμμὰς μέχρι τῶν τοῦ Ὤξου ποταμοῦ εἰς τὴν Ὑρκανίαν θάλασσαν ἐκβολῶν, ἔτι δὲ τῷ ἐντεῦθεν μέχρι τοῦ Ῥᾶ ποταμοῦ μέρει τῆς Ὑρκανίας θαλάσσης κατὰ περιγραφὴν τοιαύτην.

Ἡ δ᾽ ἐπιστροφὴ τοῦ Ῥᾶ ποταμοῦ, ἐν ᾗ τὸ ὅριον τῆς τε Σαρματίας καὶ τῆς Σκυθίας. πε νδ μετὰ τὰς τοῦ Ῥᾶ ποταμοῦ ἐκβολὰς, αἳ ἐπέχουσι μοίρας πζ μη γ

Ῥυμμοῦ[22] ποταμοῦ ἐκβολαί α μη δ

Δάικος[23] ποταμοῦ ἐκβολαί δ μη δ

Ἰαξάρτου ποταμοῦ ἐκβολαί ζ μη

Ἰάστου[24] ποταμοῦ ἐκβολαί ρ μζ γ

Πολυτιμήτου[25] ποταμοῦ ἐκβολαί ργ με

Ἀσπαβώτα πόλις ρβ μδ

μεθ᾽ ἣν αἱ τοῦ Ὤξου ποταμοῦ ἐκβολαί.

Ὄρη δὲ ὀνομάζεται τῆς ἐντὸς Ἰμάου ὄρους Σκυθίας

τά τε ἀνατολικώτερα τῶν Ὑπερβορείων

καὶ τὰ καλούμενα Ἀλανὰ, ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρε νθ καὶ ριη νθ,

καὶ τὰ Ῥυμμικὰ, ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας νδ kαὶ θ νζ

ἀφ᾽ ὧν ῥέουσιν ὅ τε Ῥυμμὸς

καὶ ἄλλοι τινὲς εἰς τὸν Ῥᾶ ποταμὸν ἐκβάλλοντες, συμβάλλοντες τῷ Δάϊκι ποταμῷ·

καὶ τὸ Νόροσσον ὄρος[26], οὗ τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ζ νγ καὶ ρ νβ,

ἀπὸ δὲ τούτου ῥεῖ ὅ τε Δάιξ,

καὶ ἄλλοι τινὲς συμβάλλοντες τῷ Ἰαξάρτῃ ποταμῷ·

καὶ τὰ καλούμενα Ἀσπίσια ὄρη, ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρια νε καὶ ριζ νβ καὶ ἀπὸ τούτων δέ τινες ῥέουσιν εἰς τὸν Ἰαξάρτην ποταμόν·

καὶ τὰ καλούμενα ὄρη Τάπουρα[27], ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρκ ν καὶ ρκε μθ ἀφ᾽ ὧν πάλιν εἰς τὸν Ἰαξάρτην ῥέουσί τινες ποταμοί.

Πρὸς δὲ τούτοις ἐν βάθει τῆς ποταμίας τά τε Σύηβα[28] ὄρη, ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρκα νη καὶ ρλβ ξβ

καὶ τὰ καλούμενα Ἀνάρεα[29] ὄρη, ὧν τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρλ ν καὶ ρλζ ν

μεθ᾽ ἅ ἐστιν ἡ πρὸς τὰς ἄρκτους ἀνατεταμένη τοῦ Ἰμάου ἐπιστροφή [δηλ. τα Αλανά[30]].

Κατανέμονται δὲ ταύτης τῆς Σκυθίας τὴν μὲν πρὸς ἄρκτους πᾶσαν ἐγγὺς τῆς ἀγνώστου οἱ κοινῶς καλούμενοι Ἀλανοὶ Σκύθαι, καὶ οἱ Σουοβηνοί, καὶ Ἀλανορσοί, τὴν δὲ ὑπὸ τούτοις Σαιτιανοί, καὶ Μασσαῖοι, καὶ Σύηβοι, καὶ παρὰ τὸ Ἴμαον τὸ ἐκτὸς Τεκτόσακες, ἔτι δὲ παρὰ μὲν τὰς ἀνατολικωτέρας τοῦ Ῥᾶ ποταμοῦ πηγὰς.

Ῥόβοσκοι,

ὑφ᾽ οὓς Ἀσμανοί,

εἶτα Πανίαρδοι,

ὑφ᾽ οὓς ἤδη πρὸς τῷ ποταμῷ ἥ τε Κανοδιψὰς χώρα,

καὶ ὑπ᾽ αὐτὴν Κόραξοι,

εἶτα Ὄργασοι,

μεθ᾽ οὓς μέχρι τῆς Υρκανίας θαλάσσης Ἐρύμμοι,

ὧν πρὸς ἀνατολὰς Ἀσιῶται,

εἶτα Ἄορσοι,

μεθ᾽ οὓς Ἰαξάρται μέγα ἔθνος παρὰ τὸν ὁμώνυμον ποταμὸν μέχρι τῆς πρὸς τοῖς Ταπούροις ὄρεσιν ἐπιστροφῆς,

πάλιν δὲ ὑπὸ μὲν τοὺς Σαιτιανοὺς Μολογηνοί, ὑφ᾽ οὓς μέχρι τῶν Ῥυμμικῶν ὀρῶν Σαμνῖται·

ὑπὸ δὲ τοὺς Μασσαίους καὶ τὰ Ἀλανὰ ὄρη Ζαράται, καὶ Σάσονες,

καὶ ἀνατολικώτεροι μὲν τῶν Ῥυμμικῶν ὀρῶν Τυβιάκαι,

μεθ᾽ οὓς, ὑπὸ τοὺς Ζαράτας, Ταβιηνοί, καὶ Ἰᾶσται, καὶ Μαχαιτηγοὶ παρὰ τὸ Νόροσσον τὸ ὄρος,

ὑφ᾽ οὓς Νοροσβεῖς, καὶ Νόροσσοι,

καὶ ὑπὸ τούτους οἱ Καχάγαι Σκύθαι παρὰ τοὺς Ἰαξάρτας.

Εἰσὶ δὲ καὶ τῶν Ἀσπισίων ὀρῶν

δυσμικώτεροι μὲν οἱ Ἀσπίσιοι Σκύθαι,

ἀνατολικώτεροι δὲ οἱ Γαλακτοφάγοι Σκύθαι,

ὁμοίως δὲ καὶ τῶν μὲν Ταπούρων ὀρῶν καὶ τῶν Συήβων Σκυθῶν

ἀνατολικώτεροι κατανέμονται Ταπούρεοι·

τῶν δὲ Ἀναρέων ὀρῶν καὶ τοῦ Ἀσκατάγκα ὄρους ὑπέρκεινται

οἱ ὁμώνυμοι Σκύθαι, Ἀνάρεοι μὲν ὑπὸ τοὺς Ἀλανορσοὺς,

Ἀσκατάγκαι δὲ ἀνατολικώτεροι τῶν Ταπουρέων καὶ μέχρι τοῦ Ἰμάου ὄρους·

τὰ δὲ μεταξὺ τῶν Ταπούρων ὀρῶν καὶ τοῦ πρὸς ταῖς ἐκβολαῖς κλίματος τοῦ Ἰαξάρτου καὶ τῆς μεταξὺ τῶν δύο ποταμῶν παραλίας κατέχουσιν

Ἀριάκαι μὲν παρὰ τὸν Ἰαξάρτην,

ὑπὸ τούτους δὲ Ναμάσται, εἶτα Σαγαραῦκαι,

καὶ παρὰ τὸν Ὦξον ποταμὸν Ῥίβιοι, ἐν οἷς πόλις Δαύαβα ρδ με.

Σκυθίας τῆς ἐκτὸς Ἰμάου ὄρους θέσις

Ἀσίας πίναξ η.

Ἡ ἐκτὸς Ἰμάου ὄρους Σκυθία περιορίζεται ἀπὸ μὲν δύσεως τῇ ἐντὸς Σκυθίᾳ καὶ Σάκαις παρ᾽ ὅλην τὴν πρὸς ἄρκτους ἐκτροπὴν τῶν ὀρῶν, ἀπὸ δὲ ἄρκτων τῇ ἀγνώστῳ γῇ, ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν Σηρικῇ κατ᾽ εὐθείαν γραμμὴν, ἧς τὰ πέρατα ἐπέχει μοίρας ἀπὸ δὲ μεσημβρίας μέρει τῆς ἐκτὸς Γάγγου ποταμοῦ Ἰνδικῆς κατὰ τὴν επιζευγνύουσαν τὰ ἐκτεθειμένα πέρατα κατὰ παράλληλον γραμμήν.

Κεῖται δὲ ἐν τούτῳ τῷ τμήματι το τε τῶν Αὐξακίων ὀρῶν δυτικὸν μέρος, οὗ πέρατα ἐπέχει μοίρας ρμθ μθ καὶ ρξε νδ

καὶ τὸ τῶν καλουμένων Κασίων δυτικὸν, οὗ τὸ πέρας ἐπέχει μοίρας

καὶ τὸ τῶν Ἠμωδῶν ὁμοίως δυτικὸν, οὗ τὸ πέρας ἐπέχει μοίρας

καὶ πρὸς τοῖς Αὐξακίοις πηγὴ τοῦ Οἰχάρδου ποταμοῦ ἐπέχουσα μοίρας ρνγ να.

Κατέχουσι δὲ ταύτης τῆς Σκυθίας τὰ μὲν ἀρκτικὰ Ἄβιοι Σκύθαι (νυν ποταμός Obs),

τὰ δὲ ὑπὸ τούτους Ἱπποφάγοι Σκύθαι,

μεθ᾽ οὓς ἡ Αὐξακῖτις ἐκτέταται χώρα,

καὶ ὑπὸ ταύτην ἔτι παρὰ τὸ εἰρημένον ὁρμητήριον ἡ Κασία χώρα (> Κασού > Σου > Shu)

ὑφ᾽ ἣν Χάται Σκύθαι[31],

εἶτα ἡ Ἀχάσα[32] χώρα,

καὶ ὑπ᾽ αὐτὴν παρὰ τὰ Ἠμωδὰ ὄρη Χαραυναῖοι Σκύθαι.

Πόλεις δέ εἰσιν ἐν τούτῳ τῷ τμήματι αἵδε·

Αὐξακία[33] ρμδ μθ γο

Ἰσσηδὼν Σκυθικὴ[34] ρν μη

Χαύρανα[35] ρν λζ δ

Σοῖτα[36] ρμε λε γ. (στην σύγχρονη περιοχή Sichuan)

Πέρα όμως και απ’ όλα τα παραπάνω, στην Υρκανία αναφέρονται και οι:

- Ανιαράκη (ο κάτοικος Ανιαράκης) πόλις με «μαντείον κοιμωμένων» – βλ. Στρ., Στέφ. Βυζ.

- Αχριανή (ο κάτοικος Αχριανός) πόλις – βλ. Πολύβ. 10, Στέφ. Βυζ.

- Ευμένεια[37] (ο κάτοικος Ευμενεύς) πόλις – βλ. Στέφ. Βυζ.

- Ζαδράκαρτα / Σαδράκαρτα / Κάρτα, πόλις-πρωτεύουσα των Υρκανίων. – βλ. Στρ.

- Καδούσιοι, έθνος μεταξύ Κασπίας και Πόντου – βλ. Στρ., Στέφ. Βυζ.

- Καττανοί, έθνος – βλ. Εκαταίος «Ασία», Στέφ. Βυζ.

- Ραία, πόλις μεταξύ Υρκανίας – Σκυθίας (ο κάτοικος Ραίος) – βλ. Στέφ. Βυζ.

- Σαγαρτία, χερσόνησος παρά την Κασπία (το εθνικόν Σαγάρτιοι) – βλ. Στέφ. Βυζ.

- Ταλυβράκη. – βλ. Στρ.

- Τάπη, εδρα τών βασιλέων της χώρας Υρκανίας. – βλ. Στρ.

- Τάπυρροι / Τάπυροι / Τόπειροι[39] / Τάπουρρα, έθνος υρκανικό, (το εθνικό Ταπουρραίοι) – βλ. Στέφ. Βυζ. Κουάδρατος.

- Ώλιννα, πόλις προς την Κασπία (το εθνικόν Ωλινναίος). – βλ. Στέφ. Βυζ.

Μέχρις στην Κασπία είχε φθάσει ο Πομπήιος μαχόμενος κατά του βασιλέως των Αλβανών, Οροΐζου, και των Ιβήρων Αρτώκου, επί των Μιθριδατικών πολέμων.  Ενέπρησε τις λόχμες των Σκυθών, περί τον ποταμό Κέρτο, όπου ελλόχευαν οι Σκύθες στρατιώτες…[40]

Τέλος, η Μηδία χώρα, ονοματισθείσα από τον Μήδο, τον υιό της Μήδειας, μοιραζόταν με την Υρκανία της Κασπίες Πύλες. – βλ. Εκαταίος «Ασία», Στέφ. Βυζ.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». Science Fandom. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.2.2020.

Αριστόβουλος, Αρριανός «Ανάβ.», Εκαταίος, Ερατοσθένης, Ηρόδότος, Μαρκιανός ο Ηρακλεώτης («Περίπλ. Έξω Θαλάσσης»), κ.ά.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Οι Κάσπιοι είναι σκυθικός λαός. Κατοικούσε στα ΝΔ. παράλια της Κασπίας θαλάσσης, μεταξύ των ποταμών Κύρου (νυν Κούρ) και Αράξου (νυν Ρας), στην Ατροπατηνή του Μ. Αλεξάνδρου, νυν Αζερμπαϊτζάν. Υποτάχθηκαν υπό του Δαρείου το 515 π.X.. Απετέλεσαν, μετ’ άλλων λαών τον 11^ο νομό του Περσικού κράτους. Κατέβαλλαν ετησίως φόρο 200 ταλάντων. Κατά την εκστρατεία του Ξέρξη κατά της κυρίως Ελλάδος, το 480 π.X. συνεξεστράτευσαν μαζί του, υπό τον ηγεμόνα τους Αριόμαρδο, υιό του Αρταβάνου, «σισύρνας τε ενδεδυκότες καί τόξα επιχώρια καλάμινα εχοντες και ακινάκας» (Ηρ. III,93V, II,67).

Υπάρχουν και οι Κάσπιοι της Ινδικής. Και αυτοί έλαβαν μέρος στην εκστρατεία κατά της Ελλάδος, με τους γείτονές τους Σάκες. Αποτελούσαν τον 15^ο νομό του Περσικού κράτους. Κατέβαλλαν ετησίως φόρο 250 ταλάντων. Αναφέρονται και κατά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου, που διήλθε από την χώρα τους. Ταυτίζονται με τους Γουραίους, που κατοικούν στον Γάγγη, της ΒΔ. Ινδικής, στους πρόποδες του Ινδικού Καυκάσου (Ινδοκούχου, Ινδοκούχ), περί τόν Γουραίο, παραπόταμο του Κωφήνος (> Καβούλ, Καμπούλ), στον νυν νομό Καβούλης του Αφγανιστάν!.. (βλ. Ηρ.VII,86, Αρρ. Ανάβ. IV,25).

[2] Ακόμη και νυν η οροσειρά καλείται παραφρασμένη από τα ελληνικά: Κασμπέκ (5.043 μ.). Απολήγει στην χερσόνησο Άψερο της Κασπίας.

[3] Βλ. Αλέξανδρος «Ασία».

[4] Βλ. Διον. Περιηγ.

[5] Η χώρα ήταν στην Αριανή, «σφόδρα ευδαίμων και πολλή και το πλέον πεδιάς πόλεσι τε αξιολόγοις διειλημμένη»! Οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς περιγράφουν την καταπληκτική ευφορία της χώρας!

Εκτεινόταν επι της ΝΑ. ακτής της Κασπίας Θαλάσσης, χωριζόταν πρός τα ΝΑ. από τής Παρθίας με το όρους Λάβου (νυν Έλμπούρζ) και προς τα ΝΔ. από την Μηδία με το Ιασόνιο όρος (νυν Demavent). Αντιστοιχεί προς τήν σύγχρονη Μαζεντεράν (Mazanderan), επαρχία του Ιράν / Περσίας. Κατοικείτο από άγριους καί πολεμικούς λαούς. Ήταν μία των αρίστων σατραπειών του κράτους των Αχαιμενιδών επί Δαρείου. Οι Υρκανοί συνεξεστράτευσαν με τον Ξέρξη κατά της Ελλάδος, υπό τον Μεγάπανο. Από της κατακτήσεως του Μ. Αλεξάνδρου, παρέμεινε επί αιώνες ελληνική σατραπεία με Έλληνες διοικητές.

Πρωτεύουσα της Υρκανιας, ήταν η πόλις Υρκανία (νυν Gurgen Περσίας / Ιράν), κειμένη αριστερά του Σαρνίου ποταμού (νυν Ατρέκ).

[6] Η Αρμενία ονομάσθηκε από τον Ρόδιο, Άρμενο (βλ. Στέφ. Βυζ.).

[7] Με το ίδιο όνομα βρίσκουμε πόλεις στην Λυδία Υρκανία ή Υρκανίς στν ομωνύμη πεδιάδα, αριστερά του Ύλλου ποταμού (νυν Κούμ-τσάι) στά ΒΑ. της Μαγνησίας, κατοικουμένη από αποίκους που ήλθαν από την Υρκανία χώρα. Βραδύτερον, αναμίχθηκαν με Μακεδόνες. Η πόλις κατεστράφη από σεισμούς (επί αυτοκράτορος Τιβερίου, ανοικοδομήθη υπό των Ρωμαίων, και οι κάτοικοί της απηλλάγησαν παντός φόρου για 5 έτη. Στα βυζαντινά χρόνια μνημονεύεται ως εδρα επισκόπου, υπό τόν μητροπολίτη Σάρδεων. Σώζονται αυτοκρατορικά νομίσματα αυτής από του Τραϊανού μέχρι Φιλίππου του νεωτέρου, με την επιγραφή: ΥΡΚΑΝΙΣ, ΥΡΚΑΝΩΝ ή ΥΡΚΑΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ.

Το Υρκάνιον Πεδίον στην Λυδία (βλ. Ερατοσθ. «Γαλατικά», 5) ήταν πεδιάδα στα δεξιά του Έρμου ποταμού, διαρρεόμενη από τον παραπόταμο αυτού Ύλλου (νυν Κούμ-τσάι), παρά την πόλη Υρκανία. Εδώ ενίκησαν οι Ρωμαίοι το 190 π.X., υπό τον Λεύκιο Κορνήλιο Σκιπίωνα τον βασιλέα της Συρίας, Αντίοχο Γ'.Αλλά και στην Παλαιστίνη, πλησίον της Ιουδαίας (από τον Υρκανό, έξαρχο των Ιουδαίων).

[8] Βλ. Διον. Περιηγ.

[9] Οι Σασανίδες την έλεγαν Χορασάν.

[10] Εκδ. Didot 134,46. 434,31. Did. 100,20. Βλ. και Εκαταίος.

[11] Βλ. Εύδοξος, Στρβ.

[12] Βλ. «Anthologiarum»,ix.9.10.

[13] «ωμότητι υπερβάλλων πάντας τους μνημονευομένους τυράννους, ου εστιν οποίον τιμωρίας γένος απέλιπε. Πολλούς δε των Βαβυλωνίων και επί ταις τυχούσαις αιτίαις πανοικίους εξανδραποδισάμενος εις την Μηδίαν εξέπεμψε, προστάξας λαφυροπωλήσαι. Και της Βαβυλώνος την αγορά και τινα των ιερών ενέπρησε και το κράτιτον της πολεως διέφθειρε». (βλ. Ποσειδώνιος, frgm. 161.1.21).

[14] νυν exterior Tien Shan.

[15] νυν inner Tien Shan.

[16] Νυν Chatkal.

[17] Νυν Κaratau.

[18] Νυν Trans-Ile.

[19] Νυν Tarbagatai.

[20] Νυν Bogda και Karlik.

[21] Νυν μογγολικά Αλτάι / Mongolian Altai

[22] νυν Ουράλης > Ural.

[23] Νυν Ili.

[24] Νυν Chu.

[25] Νυν Zarafshan.

[26] Borohoro Mountains.

[27] Νυν TransIli Alatau.

[28] Νυν Tarbagatai-Shan.

[29] Νυν Karatau Mountains και Τάλας / Talas Alatau

[30] Νυν Αλτάια όρη.

[31] Νυν Chotan.

[32] Νυν Θιβέτ / Thibet.

[33] Νυν Kashgar, Kashi.

[34] Νυν Dunhuang.

[35] Νυν Hanzhong, Nanzheng.

[36] Νυν Shu = συγχρ Chengdu.

[37] Υπάρχουν και άλλες δυο πόλεις με αυτό το όνομα: Στην Φρυγία και την Καρία, χάριν του Ευμενούς του Φιλάδελφου.

[39] Αρχαία πόλις με το όνομα Τόπειρος υπήρχε στην αιγαιακή Θράκη.

[40] Βλ. Αππιαν. Μιθριδ. 103, Πλουτάρχ. Πομπηίος 34.

Αρχαιες ελληνικες πολεις Κασπια Θαλασσα, Ατλαντικος της Ανατολης Θρακες, Αινιανες, Μακεδονες 1.800.000 χρονια πριν, ανθρωπος λιμνη Γη νερο Ινδικο πελαγος, Λιβυη Ευρωπη, Γαδειρα, Ηρακλειος πορθμος, Ασια Υρκανια Μαρκιανος Περιπλους φυλη, Κασπιοι Κασπιανοι Κασπιον ορος Κασπιδα Διονυσιος Περιηγητης, Βυζαντιος , αρχαιοι ελληνες Υρκανιδα Υρκανιος Ποντος Αρμενιο, Αρμενια Θρακη Υρκανιατης Υρκανοι εθνος Υρκανιος, Υρκανις, Καμαριτες ξενοδοχω θεος Διονυσος, πολεμος ινδια Ινδιες μεγας ιερος χορος, Βακχες, ζωμα νεβριδες στηθη ευοι ευαν Καμαριται Βακχαι νευριδες στηθια Βακχος, ελληνικη φυλη Αινιανες, τειχη Ανιανα οπλα ελληνικα σκευη χαλκα χαλκινα ταφες Ατλαντικον Αινιανα χαλκινο σκευος εξω Θαλασσα Βαρβαρων Ωκεανος Μεγαλη Θαλασσα Βαρκανα κρυσταλλος σκοτεινη ιασπις, ιασπης, Ηροδοτος κολπος, αλμυρο Πολυκλειτος ο Λαρισαιος, λαρισα, Στραβων Αρκτικος κυκλος Αλβανοι Καδουσιοι Αναριακοι Μαρδοι Σκυθες, Ευρπωπαιοι Σαρματια Μαιωτις Μαιωτιδα στομιο Αρκτικη γεωλογια λειψανα χομο ερεκτους Homo erectus Homo ergaster εργκαστερ, Ντμανισι Dmanisi, παλαιολιθικη εποχη σπηλαια Γεωργια Αζερμπαιτζαν, σπηλαιο Κουνταρο, Κουδαρο, Kudaro, Αζυχ, Αζυκ, Αζιχ, Αζικ, Azykh, Αλμπουρζ Αλμπουρτς Alburz, Γκανζ Παρ, Ganj Par, Νταρμπαντ, Darband, Χοτου, Hotu, Καμαρμπαντ, Kamarband, απορρωγες υδωρ πιδακες, πιδακας ευωχια ψυχαγωγια απλους αργος νησοι χρυσιτις ηγεμονες βαρβαροι Μηδοι Περσαι Παρθιαιοι, χειρος ληστες νομαδες ερημια ερημος, Μηδια Περσες Παρθοι, Μηδες Περσια Παρθια ακτη Αγαθημερος μηνοειδης, προμηκης, διαρμα Γεωγραφια αστρονομος / αστρολογος βεττιους βεττιος βετιος βαλενς VETTIUS VALENS βετιους Καρκινος, Βακτριανη Ζακυνθος, Ακαρνανια· Αιθιοπια, Σχινη. κεφαλη εθνη ερυθρα ελλησποντος Λιβυκο Βρετανικη βρετανια Θουλη νησος Καππαδοκια, ροδος, Κως εσχατα Τρωγλοδυτια, ιωνια, Τρωγλοδυτες βασιλευς Ευημερος, ωμοτητα ωμος, σατραπης Φραταφερνης Γεωγραφικη Υφηγηση Κλαυδιος Πτολεμαιος Ασιατικη Αλβανια Σαρματες, Ιβηρια Μεγαλη εκβολες Κυρος ποταμος Σοανας Σοανης ποταμι Τελαιβα Γερρος Γελδα Καισιος Αλβανα αλβανος Γαγγαρα Γαιταρα πολις κωμη Καυκασος Ταγωδα Βακχια Σανουα Σανουη Δηγλανη Νηγα Μοσηγα Σαμουνις Ιοβουλα Ιοβουλη Ιουνα Ιουνη Εμβολαια αδιαβλα αβλιανα Μαμεχια Οσικα οσικη Σιοδα σιοδη Βαρουκα Βαρουκη, αλβανιαι Πυλαι αλβανιες πυλες, Χαβαλα Χοβατα Βοζιατα Μοζιατα Μισια Χαδαχα Αλαμος Χαβαλη Χοβατη Βοζιατη Μοζιατη Χαδαχη Θιαυνα Θαβιλακα Θιλβις Θιαυνη Θαβιλακη Θιλβιδα, νησια ελος Σκυθια Ιμαον ορη Κεντρικης Ασιας ταπουρα Ασπισια Ασκαταγκας Αναερα Δηιακια Νοροσο Νοροσσο Συηβια Αυξακια αννιβα Νοροσον Νοροσσον Δρομος Μεταξας μεταξιου μεταξι, Σηρικη Υπερωξιανη Ιμαο Σακαις σακες Σογδιανοι Μαργιανη Ωξος Ρα ρας, οριον Ρυμμος Δαικος δαιξ Ιαξαρτης Ιαστος ιαστης, Πολυτιμητος Ασπαβωτα Υπερβορειοι Αλανα ρυμμικα ρυμος Συηβα Αναρεα Αλανοι Σουοβηνοι Αλανορσοι Σαιτιανοι Μασσαιοι, Μασαιοι, Συηβοι, Τεκτοσακες, Ροβοσκοι, Ασμανοι Πανιαρδοι, Κανοδιψα Κοραξοι, Οργασοι, Ερυμμοι, Ασιωται, Ασιαται, Ασιωτες, Ασιατες Αορσοι, Σαιτιανοι Μολογηνοι Σαμνιτες Ζαραται, ζαρατες Σασονες, Τυβιακαι, Τυβιακες, Ταβιηνοι Ιασται, ιαστες, Μαχαιτηγοι Νοροσβεις, Νοροσσοι, Νοροσβοι, Νοροσοι, Καχαγαι καχαγες, Σκυθαι Ιαξαρτες Ασπισιοι γαλα Γαλακτοφαγοι Ταπουρεοι Ταπουρειοι, Αναρεοι Αλανορσοι Ασκαταγκαι Ασκαταγκες Αριακαι αριακες, Ναμασται, ναμαστες Σαγαραυκαι, Σαγαραυκες, Ριβιοι, Δαυαβα δαβαβα Γαγγης Κασιοι Ημωδεις Οιχαρδος Αβιοι ομπς Obs river ιππος ιπποφαγοι ιπποι, Αυξακιτις ορμητηριο Κασια χωρα Shu, Σου, Χαται χατες Αχασα Ημωδα Χαραυναιοι Αυξακια Ισσηδων Ισσηδωνα Ισσηδωνη Χαυρανα Χαβρανα Σοιτα Σιχουαν Sichuan, Ανιαρακη Ανιαρακης μαντειο κοιμωμενων κοιμωμενοι κοιμωμενος, υπνος, Αχριανη Αχριανος Πολυβιος Ευμενεια Ευμενευς Ζαδρακαρτα / Σαδρακαρτα / Καρτα, πρωτευουσα Καδουσιοι, ευξεινος Ποντος Καττανοι, Κατανοι Εκαταιος Ραια, Ραιος Σαγαρτια χερσονησος Σαγαρτιοι Ταλυβρακη Ταπη, βασιλεις Ταπυρροι / Ταπυροι / Τοπειροι Ταπουρρα, υρκανικο Ταπουρραιοι Κουαδρατος Ωλιννα, Ωλινναιος Ωλινα, Ωλιναιος Πομπηιος βασιλιας Οροιζος Ιβηρια Αρτωκος, Μιθριδατικος πολεμος Μιθριδατικοι πολεμοι, Μιθριδατης λοχμη Κερτος, στρατιωτες Μηδος, Μηδεια, Κασπιες Αριστοβουλος, Ερατοσθενης, Αρριανος Αναβασις, Ηρακλεωτης σκυθικος λαος Κουρ Αραξος Ατροπατηνη Μεγας αλεξανδρος στηλη Αλεξανδρου, Δαρειος 515 πX λαοι Περσικο κρατος φορο ταλαντα εκστρατεια Ξερξης Ελλαδα, 480 ηγεμονας Αριομαρδος, Αρταβανος σισυρνα ενδεδυκοτες τοξο επιχωρια καλαμινα καλαμι καλαμια ακινακα Αρταβανης, τοξα, ακινακη, ταλαντο Γουραιοι Γουρεοι Ινδικος Ινδοκουχος, Ινδοκουχ Ινδοκους Γουραιος, παραποταμος Κωφηνας κωφην Καβουλ, Καμπουλ νομος Καβουλης Αφγανισταν τουρκια, τουρκμενισταν, ρωσια, ουκρανια οροσειρα Κασμπεκ Αψερον Αψερο Αψερος Αριανη σφοδρα ευδαιμων πεδιας ευφορια Λαβος Ελμπουρζ Ιασονιο Ντεμαβεντ Demavent Μαζεντεραν Mazanderan, Ιραν αγριος πολεμικος σατραπεια Αχαιμενιδες Μεγαπανος Ιασονιον Ιασωνιο Ιασωνιον Ιασων Ιασωνας, Γκουργκεν Gurgen Σαρνιος Ατρεκ Ροδιος, Αρμενος ροδος, Λυδια Υλλος Κουμτσαι Κουμ τσαι Μαγνησια Μακεδονια σεισμος αυτοκρατορας Τιβεριος Ρωμαιοι φορολογια βυζαντιο εδρα επισκοπου, μητροπολιτης Σαρδεων, σαρδεις αυτοκρατορικα νομισματα Τραιανος Φιλιππος ο νεωτερος, ΥΡΚΑΝΩΝ ΥΡΚΑΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ, Υρκανιον Πεδιον Γαλατικα γαλατια πεδιαδα ερμος 190 Λευκιος Κορνηλιος Σκιπιωνας Σκιπιων Συρια Αντιοχος Γ Παλαιστινη, Ιουδαια εξαρχος Ιουδαιων Ιουδαιοι, Σασανιδες Χορασαν Ευδοξος, ανθολογια ανθολογιαρουμ ανθολογιαριο Anthologiarum τυραννος, Βαβυλωνιοι Βαβυλωνια Βαβυλωνα Βαβυλων λαφυρο αγορα ιερα πυρκαια πυρκαγια Ποσειδωνιος, τιεν σαν, Tien Shan, τσατκαλ Chatkal καραταου Κaratau, τρανς ιλε Trans-Ile ταρμπαγκαται Tarbagatai Μπογκντα Μπογδα Bogda καρλικ Karlik μογγολικα Αλται / Mongolian Altai μογγολια, Ουραλης > Ural ιλι Ili τσου Chu ζαραφσαν Zarafshan μποχορο Borohoro Mountains τρανσιλι αλαταου TransIli Alatau Tarbagatai-Shan, Ταλας / Talas Alatau, Αλταια τσοταν Chotan Θιβετ / Thibet κασγκαρ Kashgar, κασι Kashi ντουνχουανγκ Dunhuang Χανζχονγκ Hanzhong, νανζενγκ Nanzheng τσενγκντου Chengdu Φρυγια Καρια, Ευμενης ο Φιλαδελφος, Τοπειρος ξανθης αιγαιακη Θρακη Αππιανος Πλουταρχος, Κιργισιων, Κιργισιοι, Κιργισσιοι, Κιργισταν

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ