ΑΙΣΧΥΛΟΥ «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ» - Απόδοση σε παραδοσιακό στίχο από τον Γιώργο Λεκάκη

ΑΙΣΧΥΛΟΥ
«ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ»
Απόδοση σε παραδοσιακό στίχο
από τον Γιώργο Λεκάκη

Κυκλοφόρησε η απόδοση σε παραδοσιακό σύγχρονο έμμετρο στίχο, του συγκλονιστικού έργου του μέγα Αισχύλου, «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ» από τον γνωστό στιχουργό Γιώργο Λεκάκη.

Από τα περιεχόμενα του βιβλίου:

- Πρόλογοι:

Ἀντώνιος Ἀ. Ἀντωνᾶκος: «Βιβλίο – Παιδαγωγικό ἐργαλείο».

Ἄντζελα Γκερέκου: « Ἡ ἑλληνική γλῶσσα, σάν μητέρα ὅλων τῶν γλωσσῶν, μπορεῖ νά καταφέρει τά ἀδύνατα».

Ἀλμπέρτο Ἐσκενάζη: «Ἐν ἀρχή ήν ὁ Λόγος».

Κωνσταντῖνος Κωνσταντόπουλος: «Ἀγαπητέ, ἀναγνώστη…».

- Γιώργου Λεκάκη: Ο Προμηθέας στον χωροχρόνο.

- ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

- ΤΟ ΕΡΓΟ και η απόδοσή του.

- Α΄ Δελφικές Εορτές.

(Στο βιβλίο υπάρχει και μια ανέκδοτη παρτιτούρα, από την μουσική του έργου, που έγραψε πάνω στην απόδοσή του, ο Κώστας Μπίγαλης).

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΠΡΟΜΗΘΕΑ, ΕΔΩ.


Η ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΕΚΑΚΗ, ΕΔΩ.

Από τους σημαντικούς ανθρώπους που προλογίζουν, και τονίζουν  την ιδιαιτερότητα και την αξία αυτής της αποδόσεως, διαβάζουμε:

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

Μὲ μεγάλη χαρὰ ἀποδέχθηκα τὴν πρόσκληση νὰ προλογίσω τὸ βιβλίο τοῦ φίλου μου καὶ ἐξαιρέ­του συγγραφέα Γιώργου Λεκάκη, μὲ τίτλο «ΑΙΣΧΥ­ΛΟΥ, ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ – Ἀπόδοση σὲ δε­κα­πεντασύλλαβο», τὸ ὁποῖο ἀπευθύνεται σὲ ὅλους τοὺς Ἕλληνες, κυρίως ὅμως ἀπευθύνεται στὰ  παι­διά.

Θέλω νὰ πω ὅτι τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁδηγούμενο μὲ τὸν τρόπο καὶ τὴν πένα τοῦ Γιώργου Λεκάκη, με­­τατρέπεται σὲ ἕνα παιδαγωγικὸ ἐργαλεῖο, ὄχι μόνο διότι μεταφέρει τὸν λόγο τοῦ μεγάλου μας τραγικοῦ ποιητοῦ, ἀλλὰ πρωτίστως διότι τὸν μεταφέρει μὲ ἕναν εὔληπτο τρόπο. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι τὰ παιδιὰ θὰ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ προσεγγίσουν ἕνα κλασσικὸ ἔργο μὲ ἕναν ση­μερινὸ τρόπο, μέσῳ τοῦ δεκαπεντασύλλαβου, ὁ ὁποῖος, ὅπως ἔγραψε καὶ ὁ Σεφέρης, εἶναι ὁ στίχος ποὺ πλησίασε περισσότερο τὸ κυμάτισμα τῆς ἑλληνικῆς λαλιᾶς!

Εἶναι γνωστό, μέσα ἀπὸ τὰ ἔργα μου καὶ τὴν σαραντάχρονη πορεία μου στὴν διακονία τῆς ἑλλη­νι­κῆς Παιδείας, πόσο ἐπέμενα νὰ προσεγγίζουν οἱ μαθητὲς τὴν ἀρχαία μας γραμματεῖα, μὲ τὴν βεβαιότητα ὅτι αὐτὴ θὰ τοὺς βοηθοῦσε, πέραν τοῦ γλωσσικοῦ ἐμπλουτισμοῦ, νὰ ἀποκτήσουν ἀρχές, ἀξίες καὶ κυρίως ἀρετή, τὴν κατ’ ἐξοχὴν διαχρονικὴ ἑλληνικὴ ἰδιότητα.

Ὁ Γιῶργος Λεκάκης, ἐκτὸς ἀπὸ ἐξαίρετος ἐρευ­νητὴς καὶ συγγραφέας, εἶναι καὶ ἀξιόλογος στι­χουργός, μὲ σημαντικὲς ἐπιτυχίες στὸ ἐνεργη­τικό του. Αὐτὸ τὸ ταλέντο τὸν βοήθησε, ὥστε νὰ προσεγγίση τόσο εὔληπτα τὸν λόγο, τὸν στοχασμὸ καὶ τὴν σκέψη τοῦ μεγάλου μας τραγικοῦ ποιητῇ.

Τὸ λέω αὐτό, διότι σήμερα ἕνας φιλόλογος ἢ ἕνας ποιητὴς θὰ ἀπέδιδαν διαφορετικὰ ἕνα κλασ­σι­κὸ ἔργο, ἔχοντας ὁ καθένας ὡς βάση καὶ ἀφετη­ρία τὴν ἐπιστήμη του, τὰ διαβάσματά του, τὶς ἐ­πιρ­ροές του, τὶς πνευματικὲς ἀφετηρίες του. Ἕνας ταλαντοῦχος στιχουργός, ὅμως, τὸ ἀποδίδει ἁπλᾶ, διότι ἀκολουθεῖ τὸν δρόμο τοῦ τραγου­διοῦ, μὲ τὴν μουσικότητα, ἡ ὁποία μὲ τὴν σειρά της ὁδηγεῖ σὲ εὔκολη ἀπομνημόνευση καὶ ἐκμάθηση. Ἑπομένως, μόνο ἕνας ἱκανὸς στιχουργός, μὲ τὴν ἴδια εὐκολία ποὺ τοποθετεῖ ἕνα τραγούδι στὰ χείλη καὶ στὴν ψυχὴ τοῦ κάθε ἀνθρώ­που εἶναι αὐτὸς, ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀποδώση, μὲ εὔληπτο γιὰ τοὺς μαθητὲς τρόπο, ἕνα κλασσικὸ ποι­η­τικὸ ἔργο, διατηρῶντας μάλιστα, ὅπως ἔκανε ὁ Γιῶργος Λεκάκης, ὅσο περισσότερες λέξεις ὴταν δυνατὸν, ὥστε νὰ ὑπάρχη τοιουτοτρόπως καὶ νὰ δη­λώνεται ἡ διαχρονικὴ ἐπὶ χιλιετίες συνέχεια τῆς μίας καὶ ἑνιαίας Γλώσσας μας.

Τὸ μέτρο καὶ ὁ ρυθμός, στοιχεῖα ποὺ ξέρει νὰ χειρίζεται εὔκολα ἕνας στιχουργός, ἔχουν μεγάλη καὶ ἐξόχως σημαντικὴ ἀξία στὴν ἀποστήθιση ἑνὸς κειμένου. Διότι εἶναι σὰν δύο ράγες, ποὺ ὁδηγοῦν σὲ σίγουρη ἐπιτυχία ἐκμαθήσεως, χωρὶς τὸν κίνδυνο πιθανοῦ ἐκτροχιασμοῦ… Ἔτσι, τὰ ὀφέλη γιὰ τὰ παιδιὰ εἶναι διπλᾶ. Καὶ ἡ εὔκολη προσέγγιση ἑνὸς δύσκολου κειμένου ἀλλὰ καὶ ἡ γνώ­ση τῆς διαχρονικότητας τῆς ἑλληνικῆς Γλώσ­σας.

Εὔχομαι τὸ βιβλίο νὰ εἶναι καλοτάξιδο στὶς ὑπέροχες θάλασσες τοῦ πνεύματος, νὰ ἀποτελέση δὲ ἕνα ἄριστο διδακτικὸ καὶ εὐχάριστο ἀνάγνω­σμα, ἀληθινὸ μάθημα παιδείας γιὰ τὰ ἑλληνόπου­λα, ἔχοντας τὴν ἁρμόζουσα ἀποδοχή.

Στὸν φίλο μου δὲ καὶ συνοδοιπόρο ἐν τῷ ἑλ­λη­νικῷ πνεύματι Γιῶργο Λεκάκη εὔχομαι νὰ εἶναι καλὰ καὶ νὰ μας δίδη συνεχῶς καινούργια πονήματα πολιτισμοῦ, μὲ τὸν ἴδιο ξεχωριστὸ τρόπο, ὁ ὁποῖος τὸν χαρακτηρίζει καὶ τὸν ὁποῖο κατέχει πο­λὺ καλά.

Ἀντώνιος Ἀ. Ἀντωνᾶκος

Καθηγητής, Κλασσικὸς Φιλόλογος, Ἱστορικός, συγγραφέας 

Η ελληνική γλώσσα, σαν μητέρα όλων των γλωσσών,

μπορεί να καταφέρει τα αδύνατα

Προμηθέας, ἡ τραγωδία τοῦ μεγάλου μας ποιητῆ Αἰσχύλου, μοῦ προκαλεῖ πάντα δέος. Εἶναι ἕνα κορυφαῖο ἔργο πού σέ προκαλεῖ νά τό ἑρμη­νεύσεις, καί μετά νά παραδεχτεῖς ὅτι πάλι πρέπει νά ἀρχίσεις ἀπό τήν ἀρχή. Εἶναι ἕνα ἔργο δύσκολο, πού σέ κάθε χρονική περίοδο μέσα στούς αἰῶνες προσεγγίστηκε ἀνάλογα μέ τά θρησκευτικά, πολιτικά, φιλοσοφικά, ψυχολογικά ἤ ἰδεολογικά πιστεύω τῆς ἐποχῆς, ἤ ἀκόμη χειρότερα μέ τίς ἐμπο­ρευ­ματικές ἤ καί προπαγανδιστικές ἀνάγκες ἤ προ­τε­ραιότητες. Παρ’ ὅτι ὅμως αὐτά τά πιστεύω καί οἱ ἀνάγκες παρέρχονται μέ τόν χρόνο, τό ἴδιο τό ἔργο διόλου δέν ἔχει χάσει τήν ταυτότητά του.

Αὐτή ἡ «σφίγγα», πού στέκει ψηλά στό βάθρο της, ὅπως ἡ σφίγγα τῶν Δελφῶν, πρέπει νά ἑρμη­νευθεῖ ἀπό τόν ἱκέτη πρίν εἰσέλθει στόν ναό τοῦ φωτός τοῦ Ἀπόλλωνος.

Γι’ αὐτό βρίσκω δύσκολο το έργο τῶν μετα­φρα­στῶν τῶν τραγωδιῶν. Ποῦ ὅσο κι ἄν θέλουν νά παραμείνουν πιστοί στό πρωτότυπο κείμενο, ταυτόχρονα γίνονται καί ἄπιστοι.

Ὅταν μου ζήτησε ὁ Γ. Λεκάκης νά διαβάσω τήν δική του προσέγγιση - ἀπόδοση καί νά γράψω κάτι γι’ αὐτήν, δέχτηκα, γιατί εἶναι χρέος τῆς κάθε ἐποχῆς νά ἀναμετρᾶται μέ ἔργα ὅπως αὐτό. Εἶναι ἕνα ὀλισθηρό τόλμημα τό δίχως ἄλλο ἡ προσέγγισή του σέ «παραδοσιακό στίχο», ὅπως μας λέει ὁ ἴδιος ἀπό τήν ἀρχή. Ἡ ἑλληνική γλῶσσα ὅμως, σάν μητέρα ὅλων τῶν γλωσσῶν, μπορεῖ νά γεννήσει πολλές λέξεις καί νά καταφέρει τά ἀδύνατα.

Χαιρετίζω λοιπόν αὐτήν τήν προσπάθεια μέ θάρρος, καί εὔχομαι ὁ ἀκίνητος καί δεμένος στόν Βράχο Προμηθέας, πού αἰῶνες τώρα περιμένει καρτερικά τήν περιπλανώμενη σέ ὅλα τά μήκη καί πλάτη τῆς γῆς, Ἰῶ, νά γεννήσει τόν ἐλευθερωτή του, νά μᾶς φανερώσει ἀκόμη κάτι περισσότερο αὐτήν τήν φορά.

Ἄντζελα Γκερέκου,

ηθοποιός, τ. υπουργός

 «Εν αρχή ην ο Λόγος»

ἀπόδοση τοῦ πολύπλευρου Γιώργου Λεκάκη στό κείμενο τοῦ Μέγα Αἰσχύλου, Δικαιώνει ἀπε­ρίφραστα τήν πολυερευνητική ρήση «Ἐν ἀρχή ήν ὁ Λόγος».

 Ἕνας λόγος μεστός, σκληροτράχηλος, σάν τά μονοπάτια τῶν βουνῶν τῆς πατρίδας μας, ἀλλά καί εὔηχος σάν τούς ἤχους τῆς Λαϊκῆς μας Παράδοσης.

Ἐντυπωσιάστηκα διαβάζοντας τήν ἀπόδοση τοῦ Γιώργου Λεκάκη, μιάς καί εἶχα παίξει στόν «ΠΡΟΜΗΘΕΑ» τόν Ἑρμῆ, σέ μετάφραση Χ. Μύρη!

Σέ αὐτήν τήν ἀπόδοση τοῦ Γιώργου Λεκάκη οἱ ἠθοποιοί καλοῦνται νά προβάλλουν τόν παραδοσιακό στίχο, μαζύ μέ τό συναίσθημα, τήν ἐμφα­νέ­στατη γιομάτη οἶστρο κίνηση τῆς Ἰοῦς, καί τοῦ χοροῦ, ἀλλά καί τήν φυλακισμένη τοῦ Προμηθέα, ἀνάμεσα στίς ἁλυσσίδες μέ ἐμπροστοέμβολο τήν φωτιά τῆς ψυχῆς καί τοῦ μυαλοῦ του.

Ἡ Ἀρχαία Τραγωδία θεωρεῖται ὄχι ἀδίκως τό δυσκολότερο θεατρικό εἶδος γιά τούς παραπάνω λό­γους, κι ὁ σκηνοθέτης καλεῖται νά καθοδηγήσει τούς ἠθοποιούς, ὄχι ὀπορτουνιστικά, ἀλλά συν­τρο­φικά, κρατώντας τους γερά ἀπό τά χέρια, γιά νά ἀνέβουν ἕνα ἀκόμη ἀκροθώρητο σκαλί τῆς κλη­ρο­νομημένης τέχνης τῶν ἀρχαίων μας ποιητῶν...

Ἀλμπέρτο Ἐσκενάζη,

ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας. 

Αγαπητέ, αναγνώστη

Πρίν πό δυό χρόνια περίπου, τό 2018, συνέβη­σαν «τυχαίως» τά ξς

Μετά τίς παραστάσεις το «ΜΕΓΑ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗ» καί τς «ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ», μέ τό «θέατρο ΣΥΝ ΚΑΤΙ», ρχισε νά ρι­μά­ζει μέσα μου δέα νά ποχαιρετίσω πλέον (ς θο­ποιός) τήν σκηνή, τό Θέατρο. νιωθα τι πέ­ροχος ατός μυητικός δρόμος το Θεάτρου εχε φτάσει, γιά μένα, στό τέρμα του, πώς εχε κάνει τόν κύκλο του. σως, γιατί μέ τά χρόνια, μο γινε φανερό πώς ναζήτηση το ερο ταν γιά μένα, νέκαθεν, τό πρωταρχικό ζητούμενο

Λένε τι «τό Θέατρο εναι κατ’ ξοχήν χρος το ερο». δική μου μπειρία προτείνει μίαν λ­λη διατύπωση: «Τό Θέατρο εναι καί ατό νας χῶ­ρος ναζήτησης το ερο – καί πολύ πιθανόν τό Θέατρο νά δηγε καί ατό πρός… τό ερό».

Στίς μέρες μας, στόν καιρό μας, που κατά τήν γνώμη μου δέν πάρχει πλέον οτε ερό οτε σιο – οτε καί στό Θέατρο - παραμονή μου στήν σκηνή ς θοποιός ταν καί εναι πλέον… νευ νοήματος - δέν χω, δηλαδή, κάτι «νά π»… λλωστε, τά σημάδια μας δείχνουν πώς διεκόπη πλέον συνομι­λία τν συγγραφέων (μέσω τν θοποιν, ν­νο…) μέ τούς θεατές τούς – φ’ του τό Θέατρο γινε θέαμα…

Πρίν «ποχωρήσω», λοιπόν, ριστικς… ασ­θάν­θηκα τήν νάγκη νός κόμα, τελευταίου ρ­-γου, μίας κόμα τελευταίας παράστασης. Το ΠΡΟ­ΜΗΘΕΑ ΔΕΣΜΩΤΗ – μεγαλεπήβολο σχέδιο, νει­ρο… ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ - ργο ερό!

Τέλη το χειμώνα, θά ταν

ναζητοσα μίαν διαίτερη μετάφραση, διαφορετική πό τίς δη πάρχουσες. Εελπιστοσα νά βρ κάποια σέ δεκαπεντασύλλαβο – σ’ ατόν τόν πέροχο λληνικό ρυθμό, τόν ποον σημερινή «κουλτούρα» μας χει παντελς παξιώσει.

Σ’ ατήν τήν ναζήτηση, πευθύνθηκα τότε στόν ξαίρετο φίλο Γιργο Λεκάκη, μήπως κάτι ξε­ρε κενος… Κι κενος, σάν τοιμος πό καιρό, μο πάντησε : «γώ θά τήν κάνω» ! Ξαφνιάστηκα… Δέν μουν προετοιμασμένος γιά κάτι τέτοιο… «Μά, πς, πότε;…». «Θά τήν χεις μεσα», παντ Γιργος, «μο ρέσει κι μένα πολύ ατό τό ρ­γο, θά θελα πολύ νά τό ποδώσω στήν τέχνη μου!»

Γιργος, ξιος ατός ργάτης τν γραμμάτων καί τν τεχνν, τελείωσε, λοκλήρωσε τήν μετάφραση σέ λιγότερο πό μία βδομάδα!!! Σάν τοι­μος πό καιρό - ταν λα τοιμα καί ριμα μέσα στό μυαλό του!

Διαβάζοντας τήν μετάφραση μεινα νεός… Τί ραία γλῶσσα, τί ρυθμός, τί ροή! Τί σαφήνεια νοημάτων! νθουσιάστηκα! Δέν πίστευα στά μάτια μου

μπαινε νοιξη – μετά θά ρχόταν τό Καλοκαίρι

ρχισε προετοιμασία τς παραγωγς τς παράστασης. Εχα στό μυαλό μου μία πολύ συγκεκριμένη δέα. Βρέθηκαν μέσως ο συνάδελφοι πού θά παίζαμε μαζί, τό θέατρο, μουσική, λα… - λα ταν, νέλπιστα, στήν θέση τους! πολογίζαμε πώς παράσταση θά ταν τοιμη τό Φθινόπωρο

Ξεκίνησα, λοιπόν, τήν μελέτη. Πρα πάλι τό ρ­χαο κείμενο καί πό κοντά τήν μετάφραση το Γιώργου, γιά νά κατανοήσω σο τό δυνατόν περισσότερο ατό τό τόσο γριφδες κείμενο, τό τόσο συμβολικό, καί τόσο ρμητικά, σως, κλειστό… Μά, ΤΙ καί ΠΟΣΑ πράγματά μᾶς λέει καί ατό τό κεί­μενο - δοδείκτης το «νθρώπινου»! Σέ κάθε πε­ρίπτωση περιουσία, μνημεο τς παγκόσμιας κλη­ρονομις.

Διαβάζοντας τό πρωτότυπό του Ασχύλου καί ντιστοιχώντας τό μέ τήν μετάφραση το Γιώργου, βλεπα λέξη τήν λέξη, στίχο τόν στίχο τήν θαυ­μάσια δουλειά πού χει κάνει. Καί εδα τι τελικά πόδοση/μετάφρασή του ταν (περιέργως πώς… - γιατί ατό συμβαίνει σπάνια) καί πιστή καί καθ’λα… ραία – ραιοτάτη μάλιστα! Μία αἰ­σθη­τική πόλαυση!

Τά φερε, μως, τσι ζωή καί τά «σχέδια» ναυάγησαν, τό «νειρο»… δέν γινε πραγματικότητα… ζωή, πρόβλεπτη οσα, πως πάντα, καί κα­λύτερα σκηνοθέτης λων μας, μο ρισε λλον δρόμο… Λυπήθηκα πολύ πού δέν ξιώθηκα νά «φέ­ρω» ατήν τήν μετάφραση στήν σκηνή. Λυπήθηκα πού δέν δωσα ατήν τήν χαρά καί στόν φίλο Γιρ­γο, ποος τόσο γρήγορα, τόσο πρόθυμα καί τόσο γενναιόδωρα εχε νταποκριθε.

Τώρα, μαθαίνω πώς μετάφραση βρίσκει τόν τρόπο καί τόν δρόμο της νά κδοθε, κι τσι νά συ­ναντηθε μέ πολλούς ναγνστες, καί σως – εχς ργον – καί νά νέβει, πί τέλους, καί στήν σκηνή. τσι (κι πειδή νιώθω καί λίγον «νονός» ατς τς μετάφρασης), ς μοῦ πιτραπον μερικές εὐ­χές πό καρδις: Εχομαι νά βρε τήν θέση πού τς ναλογε στά λληνικά Γράμματα, καί νά ξιωθε νά τήν ντιμετωπίσουν καλλιτέχνες πού χουν αἴ­σθηση καί γαπον τό ποιητικό Θέατρο, τόν ρυθμό καί τόν δεκαπεντασύλλαβο – μέ δυό λόγια, πού γα­πον… τήν λλάδα! 

Κωνσταντνος Κωνσταντόπουλος,

Ηθοποιός, σκηνοθέτης

Δέος και θαυμασμός για το τολμηρό εγχείρημα

του Γ. Λεκάκη

Καθώς έφθανα στο τέλος της αναγνώσεως αυτού του τολμηρού πονήματος του Γιώργου Λεκάκη έννοιωθα να με συνεπαίρνουν αισθήματα ανάμεικτα:

Δέος για το τολμηρό εγχείρημα – να καταπιαστεί δηλ. με την μετάφραση ενός από τα πιο «δύσκολα» έργα της αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας, κυρίως για την πολυσημία του και την πολυεπίπεδη θεώρησή του.

Θαυμασμός για την «ερμηνευτική» των μηνυμάτων του έργου μεταγλώττιση, όσο του επέτρεπε φυσικά ο σεβασμός στο αρχαίο κείμενο, η οποία καθιστά αυτά που ήθελε να μας πει ο μεγάλος τραγικός ποιητής Αισχύλος, άμεσα κατανοητά.

Μια Ευχαρίστηση, τελικά, η οποία άγγιζε τα όρια του ενθουσιασμού από την επίγνωση ότι επί τέλους έβλεπα μια μεταφορά στη νεοελληνική απλή και άμεσα κατανοητή, η οποία, όμως διατηρούσε ανέπαφες τις λέξεις του αρχαίου κειμένου οι οποίες χρησιμοποιούνται και σήμερα. Επομένως είναι μια αντιμετώπιση της ολέθριας σημερινής Γλωσσικής συρρικνώσεως της παρατηρουμένης ιδίως στους νέους μας.

Εκτιμώ ότι θα ήταν πολύ χρήσιμη η εισαγωγή αυτού του πονήματος στη δευτεροβάθμια Ελληνική Εκπαίδευση. Το ζήτημα όμως, που με απασχολεί, είναι αν η διδασκαλία του θα περιλαμβάνει μια προσέγγιση των πολλών ερωτημάτων που θέτει το κείμενο και τα οποία πρέπει να απαντηθούν επειδή, εκτιμώ σκοπίμως μένουν αναπάντητα στο κείμενο από τον Δημιουργό του. Επίσης πόσο αντιλαμβανόμεθα ότι η κατανόηση των συμβόλων του έργου, για κάποια μεγάλα, παγκόσμια θα ’λεγα, ζητήματα που μας αφορούν στο διηνεκές και των οποίων οι σωστές και όχι μονοσήμαντες απαντητικές προσεγγίσεις, συμβάλλουν σε μια σωστή Παιδεία.

Σε μια πρέπουσα Παιδεία όμως, συμβάλλει και η Μουσικότητα του έργου. Είναι γνωστό ότι η Μουσική Παιδεία, όταν παρέχεται σωστά, καλλιεργεί το σύνολο της ψυχοδιανοητικής μας υποστάσεως. «Ουδαμού κινούνται Μουσικής Τρόποι, άνευ πολιτικών νόμων των μεγίστων» θα γράψει ο Μέγας Πλάτων στην Πολιτεία του.

Και στον «Προμηθέα Δεσμώτη», τα μουσικά μέτρα εναλλάσσονται ακριβώς για να παρουσιάσουν Αυτόν που εισέρχεται στη σκηνή, την Ιδιότητά του, τον χαρακτήρα του, τις προθέσεις του και τα αισθήματά του. Ως παράδειγμα αναφέρω, στην είσοδο των Ωκαιανίδων έχουμε ανάπαιστο. Το ίδιο έχουμε και στην είσοδο του Ωκαιανού, αργότερα όμως στις αντικρούσεις τους με τον Προμηθέα, θα αλλάξει το μέτρο σε Ίαμβο. Είναι τόσο πολύτιμη, εκτιμώ, αυτή η μαθησιακή επεξεργασία του κειμένου, ιδιαίτερα και επειδή σήμερα που, μετά το Έγκλημα της εισαγωγής του μονοτονικού συστήματος στον γραπτό Λόγο και του αυθαιρέτου και βαρβαρικού τονισμού στον προφορικό Λόγο, έχει χαθεί η Μουσική αρμονία της Γλώσσας μας, το μέτρο και η Προσωδία της. Αυτή όμως η αρμονία η πανθομολογουμένη μουσικότητά της συνιστά από μόνη της μια καλλιέργεια νοήσεως και θεραπεία σημαντικών δυσλειτουργιών, όπως άφθονες επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν.

Πόση ετοιμότητα διαθέτουν οι Εκπαιδευτικοί μας – λόγω της δικής τους Εκπαιδεύσεως – σήμερα ώστε να είναι ικανοί για να ανταποκριθούν σ’ αυτές τις απαιτήσεις μιας δημιουργίας όπως ο «Προμηθέας Δεσμώτης»;

Ωστόσο, μια σωστή μαθησιακή προσέγγιση αυτού του τόσο πολυεπίπεδης θεάσεως έργου, εκτιμώ ότι θα συνέβαλλε τα μέγιστα και στην καλλιέργεια κριτικής ικανότητας, ιδίως στους νέους μας, αλλά και στην ανάπτυξη Συμπαντικής Συνειδητότητας.

 Της καθηγήτριας ΕΚΠΑ, Μαρίας Τζάνη


Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Ἐκδόσεις Πελασγός, Ἰωάννoυ Χρ. Γιαννάκενα, Χαρ. Τρικούπη 14, Τ.Κ. 106 79 Ἀθῆναι, τηλ.: 210-36.28.976, 210-64.40.021,  Τοτ.: 210-36.38.435, acroceramo@hellasbooks.gr. A’ ΕΚΔΟΣΗ: ΑΘΗΝΑ 2022. 

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.6.2022.

Κριτική του δρ. Γ. Πετρόπουλου:

ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ Αποδοση παραδοσιακος στιχος Λεκακης εμμετρος εμμετρο εμμετρη στιχοι, εργο Αισχυλος ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ στιχουργος Αντωνακος Βιβλιο – Παιδαγωγικο εργαλειο Γκερεκου ελληνικη γλωσσα, γλωσσες αδυνατον εσκεναζη εν αρχη ην ο Λογος Κωνσταντοπουλος ΠΑΙΔΕΙΑ συγγραφεας 15συλλαβο 15συλλαβος, δε­κα­πεντασυλλαβο δε­κα­πεντασυλλαβος Ελληνες, παι­δια, λογος τραγικος ποιητης ευληπτος τροπος παιδι κλασσικο κλασικο ση­μερινος Σεφερης, κυματισμα λαλια μαθητες αρχαια γραμματεια, γλωσσικος εμπλουτισμος, αρχες, αξιες αρετη ιδιοτητα, ερευ­νητης συγγραφευς, ταλεντο ευληπτα στοχασμος σκεψη τραγωδια φιλολογος επιστημη διαβασμα ε­πιρ­ροη πνευμα απλα τραγου­δι μουσικοτητα, ευκολη απομνημονευση εκμαθηση ευκολια χειλη ψυχη ανθρω­πος μαθητης ποι­η­τικο λεξεις διαχρονικη συνεχεια διαχρονια, μετρο ρυθμος, αποστηθιση κειμενο ραγες, εκμαθηση προσεγγιση δυσκολο αριστο διδακτικο ευχαριστο αναγνω­σμα, αληθινο μαθημα παιδειας ελληνοπου­λα, πονημα πολιτισμος, δεος κορυφαιο ερμη­νεια αρχη θρησκευτικα, πολιτικα, φιλοσοφικα, ψυχολογικα ιδεολογικα πιστευω εμπο­ριο προπαγανδα αναγκη προ­τε­ραιοτητα σφιγγα βαθρο σφιγξ Δελφοι ικετης ναος του φωτος του Απόλλωνος, απολλων απολλωνας, μετα­φρασ­η μεταφραστης τραγωδιες απιστος απιστια αναμετρηση ολισθηρο τολμημα αδυνατο ακινητος δεμενος Βραχος περιπλανωμενη Ιω ελευθερωτης φως, πολυπλευρος μεστος, σκληροτραχηλος, μονοπατι βουνο πατριδα ευηχος ηχος ΛαΙκη Παραδοση Ερμης, Μυρης ηθοποιος συναισθημα, οιτρος χορος φυλακισμενη αλυσσιδα εμπροστοεμβολο φωτια μυαλο αρχαια δυσκολοτερο θεατρικο ειδος σκηνοθετης ηθοποιοι οπορτουνισμος συν­τρο­φικοτητα, ακροθωρητο κλη­ρο­νομημενη τεχνη εσκεναζυ παρασταση ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, πλατων πλατωνας Σωκρατης Σωκρατη θεατρο ΣΥΝ ΚΑΤΙ σκηνη μυητικος δρομος μυηση αναζητηση ιερο πρωταρχικο ζητουμενο ιεροτητα οσιο νοημα συνομι­λια θεατης θεαμα ελληνικος κουλτουρα εργατης γραμματα ετοι­μος ωριμα ενεος ροη σαφηνεια νοηματα μουσικη γριφωδες γριφος συμβολικο ερμητικα κλειστο οδοδεικτης ανθρωπινο μπιγαλης περιουσια, μνημειο παγκοσμιας κλη­ρονομιας πιστη ωραια – αισθη­τικη απολαυση, καλλιτεχνες Ελλαδα εκδοσεις εκδοση Α΄ Δελφικές Εορτές γιορτες δελφοι σικελιανος παλμερ πετροπουλος πατρινοραμα Δεος θαυμασμος τολμηρο εγχειρημα αναγνωση πονημα μεταφραση δυσκολο εργο αρχαια Ελληνικη Τραγωδια πολυσημια πολυεπιπεδη θεωρησή πολυεπιπεδο ερμηνευτικη ερμηνεια μηνυμα μεταγλωττιση, σεβασμος αρχαιο κειμενο, τραγικος ποιητης κατανοητα ενθουσιασμος επιγνωση μεταφορα νεοελληνικη απλη αμεσα κατανοητη λεξη σημερινη Γλωσσικη συρρικνωση εισαγωγη δευτεροβαθμια Ελληνικη Εκπαιδευση ζητημα διδασκαλια ερωτημα αναπαντητα Δημιουργος κατανοηση συμβολο παγκοσμια ζητηματα μονοσημαντη απαντηση Παιδεια Μουσικοτητα Μουσικη Παιδεια, καλλιεργεια ψυχοδιανοητικη υποσταση Ουδαμου κινουνται Μουσικης Τροποι, ανευ πολιτικων νομων των μεγιστων Πλατων πλατωνας Πολιτεια πλατωνος πλατωνα μουσικο μετρο σκηνη Ιδιοτητα χαρακτηρας προθεση αισθηματα Ωκαιανιδες Ωκεανιδες αναπαιστος Ωκαιανος Ωκεανος αντικρουση ιαμβος μαθησιακη επεξεργασια εγκλημα μονοτονικο συστημα γραπτος Λογος αυθαιρετο βαρβαρικος τονισμος προφορικος πολυτονικο αρμονια Γλωσσα Προσωδια νοηση θεραπεια δυσλειτουργια ετοιμοτητα εκπαιδευτικος εκπαιδευση κριτικη ικανοτητα νεος μαθητης Συμπαντικη Συνειδητοτητα Τζανη
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ