Οι περιπλανήσεις ενός Ηπειρώτη φούρναρη μέχρι τους δρόμους των Βεδουίνων. Μαύρα μου χελιδόνια…

Οι περιπλανήσεις
ενός Ηπειρώτη φούρναρη
μέχρι τους δρόμους των Βεδουίνων
Μαύρα μου χελιδόνια…

Ένα καλογραμμένο βιβλίο –το πρώτο της συγγραφέως, με σπουδές Μηχανολόγου-Μηχανικού του Α.Π.Θ.– που δεν θα το ενέτασσα στα μυθιστορήματα, παρ’ όλο που στη δόμησή του έχει τέτοια «φόρμα», και ας έχει αναμεμιγμένα ιστορικά και μυθοπλαστικά στοιχεία, πρόσωπα, γεωγραφικούς χώρους, διαδραματιζόμενα γεγονότα. Θα έλεγα πως είναι ένα μεγάλο διήγημα, με λιτό και στιβαρό λόγο, χωρίς τα «φιλολογικά στολίδια» που φορτώνουν τις «μυθιστορίες» τους οι σύγχρονοι συγγραφείς, και τα οποία αποτελούν αντικείμενο των φιλολόγων όταν καταπιάνονται με τα «καλολογικά στοιχεία».

Η γραφή είναι λιτή, δωρική –ή μάλλον λακωνική– ίσως… ηπειρώτικη! Τέτοια που ταιριάζει σε ανθρώπους που οι πετροφάισσες γυναίκες της Ηπειρωτικής γης ανέθρεψαν σε δουλευτάδες-σμιλευτές της πέτρας, κτιστάδες τοξωτών γεφυριών και σημαντικού κάλλους οικοδομημάτων (ναών, παλατιών, οικιών), σε φουρναραίους τεχνίτες του ζυμαριού που το μετέτρεπαν σε ανθρώπινη αμβροσία και «γλυκά καλούδια», σε… ευεργέτες, γιατί το ευεργετείν ήταν και είναι έκφραση προσωπικής και ατομικής μεγαθυμίας και καλοκαγαθίας, σε… τέκνα του Ορφέα, που πάνω στην αρχέγονη πεντατονική κλίμακα και ρυθμολογία, άρμοζαν τις ψυχικές αρμονίες του σε καημούς, χαράς και μοιρολογιών… Μαύρα μου χελιδόνια

Οι χώροι δράσης είναι με σαφήνεια προσδιορισμένοι γεωγραφικά: τα Τσαραπλανά, χωριό στο Πωγώνι, βορειοδυτικά των Ιωαννίνων, στην κορυφή ενός τριγώνου, με τις άλλες δύο «κορφές» στο Μπουκουρέστι της άνωθεν του Δουνάβεως Βλαχίας και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Εκεί δρούσαν οι «Τσαραπλανιώτες φουρναραίοι», αφήνοντας στον γενέθλιο τόπο τους φαμίλιες, γονικά και τέκνα, λατρεμένες συζύγους, μάνες, αδελφές και κόρες, μέχρι που να καζαντίσουν και να επιστρέψουν στην πατρίδα με ένα γερό κομπόδεμα και να βάλουν τέρμα σε όλα τα προβλήματα που η φτώχεια και η ανέχεια γεννούσε.

Τσαραπλανιώτης φούρναρης, λοιπόν, ο πρωταγωνιστής, που ξενιτεύτηκε πρώτα στο Βουκουρέστι και μετά στην Αλεξάνδρεια, να προκόψει με τη δουλειά του, και στη συνέχεια να επιστρέψει στα αγαπημένα του πρόσωπα και να συνδράμει με τους καρπούς των κόπων του στο ξεπέρασμα των άθλιων συνθηκών ζωής που μάστιζαν την οικογένειά του και τον τόπο του. Όμως, εκεί στην Αραπιά, τον πρόλαβε η επανάσταση των Βεδουΐνων κατά των Οθωμανών, για ελευθερία και ανεξαρτησία του τόπου τους, και έκαναν τον Τσαραπλανιώτη Βασίλη, να βρεθεί στις δυνάμεις του Λώρενς της Αραβίας, ο οποίος βοήθησε σημαντικά στην Επανάσταση των Βεδουΐνων. Όλα αυτά, στις αρχές του 20ού αιώνα…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ για την ΗΠΕΙΡΟ, επίσης:

Γ. Λεκάκης "ΗΠΕΙΡΟΣ, η γωνιά που πέτρωσε στο 5".

Η πλοκή και η αφήγηση… οδοιπορούν στο άνετο άπλωμα του βίου των Ηπειρωτών στον γενέθλιο τόπο τους –εν προκειμένω στα Τσαραπλανά (νυν Βασιλικό Ιωαννίνων)– και στα προβλήματα που βιώνουν ως ξενιτεμένοι στην αλλοδαπή, αλλά και στα προβλήματα που… αφήνουν πίσω, και τα βιώνουν οι δικοί τους στην πατρίδα. Οι εικόνες που διαδέχονται η μία την άλλη, κατά την αφήγηση, είναι σαν μια εικονογραφία λαϊκού παραμυθιού. Φαντάζουν τόσο ψεύτικες (καθότι μακρινές στον χρόνο) μα και τόσο αληθινές, γιατί σίγουρα υπήρξαν και βιώθηκαν από υπαρκτούς ανθρώπους. Ίσως και από συγγενικά πρόσωπα: παππούδες και προπάππους. Ίσως…

Πολύ ωραίο το εφεύρημα του κοινού ονείρου, σε έναν χριστιανό, τον Βασίλη, και σε έναν μουσουλμάνο, τον Ιμπραήμ, όνειρο που οδήγησε δυο αλλόθρησκους, προς τον κοινό σκοπό τους, που ήταν η διάσωσή τους από την Οθωμανική λαίλαπα… «Εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ, όμως οι δυο μας αχ και βαχ!…» και βρέθηκαν στον επαναστατικό στρατό του Λώρενς της Αραβίας.

Η Αναστασία Π. Χρήστου πρόσθεσε ένα σημαντικό ψηφιδωτό στην Ηπειρώτικη «αθλογραφία», αυτή του Ηπειρώτη φούρναρη, θέμα όχι ιδιαίτερα γνωστό ακόμα και στους γηγενείς Ηπειρώτες, αλλά με πολλές και ενδιαφέρουσες πτυχές στη διαδρομή του νεότερου Ελληνισμού. Ας μου επιτραπεί εδώ να αναφέρω ότι η πιο διάσημη σήμερα συνοικία της Αθήνας, τα Εξάρχεια, χρωστούν το όνομα σε έναν Ηπειρώτη φούρναρη…

Ένα γλυκό νοσταλγικό αφήγημα, για μια χαρακτηριστική κοινωνική ομάδα Ηπειρωτών: τους Φουρνάρηδες. Καλή ανάγνωση λοιπόν.

Γιώργης Έξαρχος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το βιβλίο διατίθεται στα Ιωάννινα από το Βιβλιοπωλείο των Αδελφών Κωνή, Αλεξάνδρου Διάκου 12, τηλ. 26510-27382.

 

Α´ έκδοση: Μάιος 2021

Διαστάσεις: 14 Χ 21

Αριθμός σελίδων: 228

ISBN: 978-960-454-261-1

 

ΠΗΓΗ: Εκδ. Ερωδιός, Ερμού 61 - 54623 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310-282782, 282427, erwdios@otenet.gr. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.6.2022.

 

περιπλανηση Ηπειρωτης φουρναρης Βεδουινοι Μαυρα χελιδονια βιβλιο συγγραφεας, μυθιστορημα διηγημα, μυθιστορια ηπειρωτικη πετροφαισσες γυναικες Ηπειρωτικη γη δουλευταδες σμιλευτης πετρα, κτισταδες τοξωτο γεφυρι οικοδομημα φουρναραιοι τεχνιτες ζυμαρι γλυκα καλουδια ευεργεσια μεγαθυμια καλοκαγαθια Ορφεας, αρχεγονη πεντατονικη κλιμακα ρυθμολογια, αρμονια μοιρολοι πεντατονια, Τσαραπλανα, Πωγωνι, Ιωαννινων, βουκουρεστι Μπουκουρεστι Δουναβης Βλαχια Αλεξανδρεια Αιγυπτου Τσαραπλανιωτες φουρνος φτωχεια Τσαραπλανιωτης Αραπια, επανασταση των Βεδουινων Οθωμανοι ελευθερια ανεξαρτησια Λωρενς της Αραβιας, 20ος αιωνας Ηπειρος Βασιλικο Ιωαννινα ξενιτια αλλοδαπη χριστιανος μουσουλμανος, αλλοθρησκοι Οθωμανικη αυτοκρατορια Ελληνισμος Εξαρχεια Αθηνων, εξαρχος
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ