ΣΑΠΦΩ, μηνιαίο περιοδικό Μυτιλήνης, από το 1881! Η νήσος είχε ιδιόκτητο τυπογραφείο από το 1869!!! - του Γ. Λεκάκη

ΣΑΠΦΩ,

μηνιαίο περιοδικό Μυτιλήνης, από το 1881!

Η νήσος είχε ιδιόκτητο τυπογραφείο

από το 1869!!!

Του Γιώργου Λεκάκη

Με τίτλο «Σαπφώ», και υπότιτλο «ἤτοι συλλογή ποικίλης, τερπνῆς καί ὠφελίμου ὕλης», τυπώθηκε στην Μυτιλήνη, από το ιδιόκτητο τυπογραφείο «Η Λέσβος» του δασκάλου-εκδότη Γεωργίου Αρχοντοπούλου, μηνιαίο (λογοτεχνικό κατά βάσιν) περιοδικό, 24 σελίδων, μονόστηλο (24 Χ 14 εκατ.), το 1881!!!

Έφερε το «μότο»: «Κατθάνοισα δε κείσεαι, ουδέ ποτα μναμόσυνα[1] σέθεν έσσετ’ ούτε τοτ’ ουθ’ ύστερον. Ου γαρ πεδέχεις βρόδων[2] των εκ Πιερίας» (Σαπφώ, απ. 68).

Το ιδιόκτητο τυπογραφείο «Η Λέσβος» του δασκάλου-εκδότη Αρχοντοπούλου, λειτουργούσε στο νησί από το 1869!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΛΕΣΒΟ, ΕΔΩ.

Το 1881 εξέδωσε τα 12 τεύχη της «Σαπφούς» (1-12 του α´ έτους Ιανουάριος – Δεκέμβριος 1881). Συνολικά δεμένα σ’ έναν τόμο είναι 288 σελ. Με εικόνες εντός κειμένου (κάποιες ολοσέλιδες).

Στο α΄ τεύχος, ο δάσκαλος-εκδότης επισημαίνει πως το νέο έτος διαχέει ευφροσύνη, στην οποία συμμετέχει η Σαπφώ! Δηλωτικό του πόσο δική τους, κοντινή τους και σύγχρονή τους την θεωρούσαν τότε οι Μυτιληνιοί! Και παροτρύνει τους αναγνώστας να διαβάσουν τους προτρεπτικούς της λόγους, περί παιδείας… «την ποιητικήν ταύτην ρήτραν της Λεσβίας Μούσης ας εγχαράξωμεν βαθύτατα εν ταις καρδίαις ημών των ημετέρων τέκνων, χερσί τε ποσί τε δραξάμενοι της παιδείας, ήτις καλλιεργούσα το λογικόν μόνη καθιστά τον άνθρωπον γνησίαν εικόνα του Δημιουργού και αληθή επίγειον θεόν»… Στόχος η «δια ποικίλων γνώσεων ανάπτυξιος του νοός και ελληνοπρεπεής ρύθμισις της ομογενούς νεολαίας»… Σημειωτέον ότι η Λέσβος απελευθερώθη από τους οθωμανούς, 34 χρόνια αργότερα, το 1912…

Δημοσίευσε ποιήματα, διηγήματα (κάποια σε συνέχειες)[3] ενώ είχε και επίκαιρη ύλη[4]. Επώνυμοι συγγραφείς-αρθρογράφοι της ήταν ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, ο Κωνσταντίνος Ράμφος, ο Φίλιππος Ιωάννου, ο Δ. Παπαρρηγόπουλος, οι Λέσβιοι Κων. Α. Μιχαηλίδης, Μιχαήλ Ι. Μιχαηλίδης, Δημήτρης Πέτρου, κ.ά. Υπάρχουν και κείμενα ανυπόγραφα, αταυτοποίητα και με ψευδώνυμα.

Υπάρχει ΠΛΗΡΗΣ ΣΕΙΡΑ της «Σαπφούς».

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.2.1019.

- Δρούλια & Κουτσοπανάγου, ΙV, σελ. 63.

- Μίσσιος Κ. «Τα λεσβιακά περιοδικά, από το 1877 έως το 1940», περ. «Τα Ψαρά», τ. 52-54 (Οκτ.-Δεκ. 1984). Του ιδίου «Η λεσβιακή άνοιξη εν καρποφορία».

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] μναμόσυνο = μνημόσυνο

[2] βρόδο = ρόδο.

[3] Όπως λ.χ. το «Αι φυλακαί και η κεφαλική ποινή», Γ. Αρχοντόπουλου «Λεσβιακά, ήτοι ιστορική και γεωγραφική περιγραφή της Λέσβου», κ.ά.

[4] Λ.χ. δημοτελή μνημόσυνα, νεκρολογίες, επετειακές συγκεντρώσεις, συνελεύσεις σωματείων, κλπ. που δίνουν μια καθαρή εικόνα της κοινωνικής ζωής και του πολιτισμού της σπουδαίας Μυτιλήνης της εποχής…

ΣΑΠΦΩ, μηνιαιο περιοδικο Μυτιληνης, 1881 νησος τυπογραφειο 1869 συλλογη ποικιλης τερπνης και ωφελιμου υλης Μυτιληνη, Λεσβος δασκαλος εκδοτης Αρχοντοπουλος λογοτεχνικο μονοστηλο Κατθανοισα δε κεισεαι, ουδε ποτα μναμοσυνα σεθεν εσσετ’ ουτε τοτ’ ουθ’ υστερον. Ου γαρ πεδεχεις βροδων των εκ Πιεριας πιερια, αποσπασμα νησι ευφροσυνη, Μυτιληνιοι προτρεπτικος λογος, περι παιδειας, ποιητικη ρητρα ποιηση Λεσβια Μουσα παιδεια λογικο ανθρωπος εικονα Δημιουργος επιγειος θεος γνωση νους ελληνοπρεπης ρυθμιση ομογενης νεολαια απελευθερωση οθωμανοι 1912 19ος αιωνας ποιημα διηγημα υλη Επωνυμος συγγραφεας αρθρογραφος Ριζος Ραγκαβης, Ραμφος, Ιωαννου, Παπαρρηγοπουλος, Λεσβιοι Μιχαηλιδης, Πετρου, κειμενα ανυπογραφα, αταυτοποιητα ψευδωνυμο Δρουλιας & Κουτσοπαναγος Μισσιος λεσβιακα περιοδικα, 1877 1940 Ψαρα, λεσβιακη ανοιξη μναμοσυνο = μνημοσυνο βροδο = ροδο φυλακαι φυλακες κεφαλικη ποινη δημοτελη νεκρολογια επετειος συγκεντρωση συνελευση σωματειο κοινωνια πολιτισμος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ