Του Γιώργου Λεκάκη
Παρουσιάζουμε μια
προκαταρκτική έκθεση για το ερευνητικό έργο στην επαρχία της Ροδόπης, που είχε
ως αποτέλεσμα τα πρώτα ευρήματα παλαιολιθικού υλικού, σε αυτή την περιοχή της
Βόρειας Ελλάδας. - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΑΚΗ, ΕΔΩ.
Τέσσερις διαφορετικές θέσεις
με λίθινο υλικό της Μέσης Παλαιολιθικής εποχής εντοπίσθηκαν στην περιοχή κοντά
στην Κρωβύλη[1] (σχετική
με την αρχαία θρακική πόλη Κώβρυ[2];). Τα
ευρήματα, από μια από τις τοποθεσίες, περιλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα, μια αμφίπλευρη
λεπίδα, η οποία αντιπροσωπεύει ένα από τα ελάχιστα αντικείμενα αυτού του είδους,
που έχουν ανακτηθεί στην Ελλάδα μέχρι σήμερα!
Η περιοχή Κρωβύλη - Πετρωτά Ροδόπης
παρέχει ασφαλείς ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή της Αιγαιακής Θράκης
από την Μέση Παλαιολιθική περίοδο. Τα ευρήματα που προέκυψαν από επιφανειακές
έρευνες στη ΝΑ. πεδιάδα της Ροδόπης δείχνουν ότι η περιοχή ανατολικά του
ποταμού Νέστου κατοικούνταν από ομάδες κυνηγών και τροφοσυλλεκτών τουλάχιστον
τα τελευταία 100.000 χρόνια και πολύ πριν από την εμφάνιση των πρώτων μόνιμων
αγροκτηνοτροφικών οικισμών κατά την Νεολιθική Εποχή.
Σύμφωνα με έρευνες και
παρατηρήσεις που έγιναν στην περιοχή, φαίνεται ότι η κοιλάδα, κατά το
Πλειστόκαινο, κατοικείτο από παλαιολιθικές ομάδες κυνηγών, οι οποίες διέμεναν
κοντά στις λίμνες και τους βάλτους της περιοχής, καθώς υπήρχε και λατομείο chert,
από όπου χρησιμοποιούσαν πρώτη ύλη για την κατασκευή των εργαλείων τους.
ΠΗΓΗ: N. Efstratiou και A. J. Ammerman «The First Paleolithic Age Finds in Thrace», στο Archaeology and Arts, τ. 60, Ιουλ.-Σεπτ. 1966. Και Albert J. Ammerman, Nikos Efstratiou and Eugenia Adam «First Evidence for the Palaeolithic in Aegean Thrace», British School at Athens Studies, jstor. Vol. 3, THE PALAEOLITHIC ARCHAEOLOGY OF GREECE AND ADJACENT AREAS: Proceedings of the ICOPAG Conference, Ιωάννινα, Σεπτ. 1994 εκδ. 1999, εκδ. British School at Athens. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2000.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
«Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός - Ιστορία - Αρχαία εποχή», ΞΑΝΘΗ.
[1] Κρωβύλη < κρόβυλος, κρώβυλος < κρωβύλος / κόρυμβος
= κότσος κόμης, «αλογουρά» κόμης σιγμοειδούς σχήματος, λοφίο περικεφαλαίας. Τον
βλέπουμε σε πολλες αρχαίες ελληνικές παραστάσεις όπως λ.χ. στο ανάγλυφο του Αγοραίου
Ερμού και των Χαρίτων, που «εκτίθεται» στο Μουσείο του Λούβρου Παρισιου, αν και
εύρημα από την Θάσο (480 π.Χ.)! Στην ανάγλυφη πλάκα, με παράσταση θεότητας, που
ανεβαίνει σε άρμα, και στόλιζε άλλοτε την ζωφόρο του παλαιού ναού της Ακροπόλεως
- Μουσείο Ακρόπολης, αρ. 1342.
Στην τοποθεσία της Κρωβύλης «Παπά
Αμπέλια», 1 χλμ. βορειοανατολικά του χωριού, ευρέθη προϊστορικός οικισμός,
λίθινοι πελέκεις, τριπτήρες και πυριτόλιθοι, 4 ανθρωπόμορφα και ένα ζωόμορφο
πήλινο ειδώλιο, τα οποία διακοσμούνται με εγχαράξεις, καθώς και πλούσια κεραμική.
Από το 1981 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος. Στην οικοδόμηση των νέων σπιτιών
του χωριού έχουν επαναχρησιμοποιηθεί ορισμένα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη (πλάκα
τράπεζας, κίονας δίλοβου παράθυρου) βυζαντινής εποχής, κ.ά.
- «Κρωβύλη και Κόριννα» είναι
ένας από τους 15 «εταιρικούς διαλόγους» του Λουκιανού, που αναφέρονται στις
πολλές άσημες και πτωχές εταίρες.
[2] Αρχαία παραθαλάσσια ελληνική πόλη στην Θράκη, στην
Θρακική Χερσόνησο. Εμπορικό κέντρο του οικισμού Καρδία της νυν Τουρκίας. Ευρίσκεται
1,5 χλμ. νότια του Καβάκ-σουγιού, στην έκταση που κατέχει σήμερα η λεγομένη «Ευρωπαϊκή
Τουρκία». Οπότε όντως καμμία γεωγραφική σχέση – βλ. Ψευδο-Σκύλαξ «Περίπλους» (67), Στέφ. Βυζάντιος «Εθνικά» (K400.1), Mogens Herman Hansen και Thomas Heine Nielsen (2004). «Thracian Chersonesos. An
inventory of archaic and classical poleis», εκδ. Oxford University
Press, Ν. Υόρκη, 2004, R. Talbert (επιμ.) «Barrington Atlas of the Greek and Roman World», εκδ. Princeton University Press, 2000 και Lund University «Digital Atlas of the Roman Empire».
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook