Εκδόσεις του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, τον 15ο αιώνα!!! - του Γ. Λεκάκη

Εκδόσεις του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ,

τον 15ο αιώνα!!!

Του Γιώργου Λεκάκη

Βιβλίο του μέγα Μακεδόνα πανεπιστήμονος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (384 - 322 π.Χ.) με τίτλο «Opera nonnulla», σε μετάφραση Ιωάννη Αργυρόπουλου, Αρετίνου[1] κ.ά. εξεδόθη εν Βενετία από τον Ιωάννη και Γρηγόριο Γρηγορίου για τον Βενέδικτο Φοντανά [2], στις 13 Ιουλίου 1496…

Ήταν ένα υπέροχο σύνολο ουμανιστικών μεταφράσεων των εικονογραφημένων έργων του Αριστοτέλους, με διακοσμημένα αρχικά.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, ΕΔΩ.

Και δη για τον 15ο αιώνα, ΕΔΩ.

Η εκ νέου ανακάλυψη και μετάφραση των έργων του Αριστοτέλους κατά τον Μεσαίωνα μεταμόρφωσε την ευρωπαϊκή πνευματική ζωή. Μέχρι την εποχή της Αναγεννήσεως, ωστόσο, χρειαζόταν ένας νέος Αριστοτέλης για να καλύψει τις ανάγκες των ουμανιστών στοχαστών που ήθελαν να ξεχωρίσουν από την αντίληψη περί παιδαγωγίας των σχολαστικών διδασκάλων. Αυτή η έκδοση συγκεντρώνει τις αριστοτελικές μεταφράσεις του Ιωάννη Αργυρόπουλου, ενός απόδημου Έλληνα λόγιου (και διδασκάλου του Λάσκαρη), ο οποίος επαινείται στον πρόλογο, γιατί επανέφερε τον Αριστοτέλη στην αρχική του ελληνική ευγλωττία - δηλαδή τον παρουσίασε σε μια νέα, ανθρωπιστική γλώσσα, στο λατινικό ιδίωμα. Η επιλογή των μεταφράσεων του, μαζί με εκείνες του Bruno Aretinus και του Ermolao Barbaro[3], «επιβεβαιώνει το υψηλό επίπεδο δέσμευσης στις ουμανιστικές αξίες και μεθόδους που χαρακτηρίζει τον τόμο του 1496 συνολικά» (βλ. Kraye *).

Φύλλο (307 x 216 χλστ.) 508 φύλλα, με ρουμπρίκες, ξυλογραφίες (δύο από τις οποίες απεικονίζουν τον Jacobus de Voragine[4] και τον Nicolò Malermi[5]), πολυάριθμα ξυλόγλυπτα διαγράμματα…

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Ελληνική Βιβλιογραφία". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.11.2022.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

- (*) Kraye J. «The printing history of Aristotle in the fieenth century: a bibliographical approach to Renaissance philosophy», στο Renaissance Studies 9.2 (Ιούνιος 1995), σελ. 189-211.

- BMC V349, BSB Ink A-705, GW 2341, IGI 797, Klebs 82,7, Goff A-966, ISTC ia00966000, Christies.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Ο Leonardo Bruni ή Leonardo Aretino / Λεονάρντο Μπρούνι ή Λεονάρντο Αρετίνο (1370 - 1444) ήταν Ιταλός ουμανιστής, ιστορικός και πολιτικός, θεωρείται ο σημαντικότερος ουμανιστής ιστορικός της πρώιμης Αναγέννησης, ο πρώτος σύγχρονος ιστορικός, ο πρώτος άνθρωπος που έγραψε και για τις τρεις περιόδους της ιστορίας: Αρχαιότητα, Μεσαίωνας και Σύγχρονη εποχή. Εγεννήθη στο Αρέτσο της Τοσκάνης. Μετέφρασε επίσης Προκόπιο, Αίλιο Αριστείδη (τον οποίο έφερε στην προσοχή των πολιτικών φιλοσόφων της Αναγέννησης - βλ. H. Baron), κ.ά.

Από τον Αριστοτέλη μετέφρασε επίσης τα «Ηθικά Νικομάχεια», τα Οικονομικά (που διανεμήθηκαν ευρέως σε χειρόγραφα και έντυπα) και τα Πολιτικά.

Έγραψε επίσης μια σύντομη πραγματεία στα ελληνικά για το σύνταγμα της Φλωρεντίας.

[2] Γάλλος εκδότης και βιβλιοπώλης (δραστ. 1492-1508).

[3] Ο Ερμολάο Μπαρμπάρο / Ερμολάος Βάρβαρος «ο νεότερος» (1454 - 1493) ήταν ουμανιστής, καθολικός πατριάρχης και Ιταλός διπλωμάτης, στην υπηρεσία της Δημοκρατίας της Βενετίας. Το 1462, για να βελτιώσει τόσο τα λατινικά όσο και τα ελληνικά, μετακόμισε στην Ρώμη όπου τα διδάχθηκε πρώτα από τον ουμανιστή Λαίτο εκ Σαλέρνο (1428 - 1498) και μετά από τον Θεσσαλονικιό βυζαντινό ουμανιστή και μεταφραστή Θεόδωρο Γάζα / Γαζή (1415 - 1475). Ως καθηγητής εδίδαξε Αριστοτέλη και πάνω από όλα τα «Νικομάχεια», προειδοποιώντας τους μαθητές του για τον κίνδυνο από τις λατινικές μεταφράσεις του Αριστοτέλη, που μεταφέρονται από τα αραβικά, και κηρύσσοντας την επιστροφή στην άμεση μετάφραση από τα ελληνικά, όπως μόλις είχε κάνει εκείνος. Έγραψε σχόλια για τα «Ηθικά» και τα «Πολιτικά» (μεταξύ 1474 και 1476) και μετάφραση της «Ρητορικής» (1478).

Ο συγγενής του, Ερμολάος Βάρβαρος «ο πρεσβύτερος» (1410 – 1471 / 1474) ήταν Ιταλός ιεράρχης, εξ Βενετίας. Εσπούδασε την ελληνική γλώσσα με τον Γκουαρίνο Βερονέζε. Όταν ήταν 12 ετών έκανε μια λατινική μετάφραση 33 Μύθων του Αισώπου. Μετέφρασε και τον Βίου του Αγίου Αναστασίου, που έγραψε ο Ευσέβιος Καισαρείας.

Ermolao Barbaro il Vecchio «Aesopi Fabulae» επιμ. Cristina Cocco, εκδ. D.AR.FI.CL.ET., Γένοβα 1994 και εκδ. Sismel-Edizioni del Galluzzo, Φλωρεντία 2007.

[4] Ο Jacopo De Fazio / Jacopo da Varagine / Varazze ή Giacomo da Varagine (1230 - 1298), ήταν καθολικός επίσκοπος, Ιταλός ποιητής, αγιογράφος, δομινικανός μοναχός, αρχιεπίσκοπος Γένοβας, που ανακηρύχθηκε «ευλογημένος» από την Καθολική Εκκλησία.

[5] Ο Nicolò Malermi ή Malerbi (1420 - 1482), ήταν Ιταλός βιβλιστής, χριστιανός μοναχός, που ανήκε στο Τάγμα Camaldolese, συγγραφέας της πρώτης ιταλικής έντυπης μετάφρασης της Βίβλου, η οποία ονομάσθηκε «Βίβλος Μαλέρμι» (1471).

Εκδοσεις ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, 15ος αιωνας Βιβλιο Μακεδονας πανεπιστημονας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ 384 - 322 πΧ Opera nonnulla, μεταφραση Αργυροπουλος, Bruno Aretinus Αρετινος Βενετια Γρηγοριου ντε φορλιβιο / Gregoriis de Forlivio Fontana 13 Ιουλιου 1496, Ιουλιος Μακεδων πανεπιστημων Μακεδονια, ουμανιστικη εικονογραφημενο εργο Αριστοτελη διακοσμηση αρχικα εργα Αριστοτελη Μεσαιωνας μεταμορφωση ευρωπαικη πνευματικη ζωη εποχη Αναγεννηση ουμανιστες στοχαστης παιδαγωγια σχολαστικος διδασκαλος αριστοτελιστης αποδημος ελληνας λογιος δασκαλος Λασκαρη, Λασκαρις ελληνικη ευγλωττια ανθρωπιστικη γλωσσα, λατινικο ιδιωμα Barbaro ουμανισμος ρουμπρικα ξυλογραφια Voragine Malermi ξυλογλυπτο διαγραμμα Αρετινο Ιταλος ουμανιστης, ιστορικος και πολιτικος, πρωιμη αρχαιοτητα, Συγχρονη Αρετσο Τοσκανη Προκοπιος, Αιλιος Αριστειδης φιλοσοφος Ηθικα Νικομαχεια Οικονομικα χειρογραφο εντυπη Πολιτικα πραγματεια ελληνικα συνταγμα της Φλωρεντιας Φλωρεντια Γαλλος εκδοτης και βιβλιοπωλης Μπαρμπαρο Βαρβαρος ο νεοτερος καθολικος πατριαρχης Ιταλια διπλωματης, Δημοκρατια της Βενετιας λατινικα ελληνικα Ρωμη Julius Pomponius Laetus / Leto Λαιτο Λετο Λαιτος Λετος σαλερνο Θεσσαλονικιος βυζαντινος Θεσσαλονικη βυζαντιο μεταφραστης Γαζας γαζης / Teodoro Gaza καθηγητης Αριστοτελης λατινικη αραβικα, αραβια σχολια Ηθικη Πολιτικη 1474 1476 Ρητορικη 1478 πρεσβυτερος ιεραρχης, ελληνικη γλωσσα Veronese Βερονεζε Μυθοι μυθος Αισωπου αισωπος Βιου του Αγιου Αναστασιου, Ευσεβιος Καισαρειας Αγιος Αναστασιος, Καισαρεια φαζιο Fazio βαραγκιν Varagine / βαραζ Varazze βαραγκινε Varagine καθολικοι επισκοπος, ποιητης, αγιογραφος, δομινικανος μοναχος, αρχιεπισκοπος Γενοβα, ευλογημενος Καθολικη Εκκλησια, μαλερμης Malermi μαλερμπι Malerbi βιβλιστης, χριστιανος μοναχοι Ταγμα Καμαλντολεζε Camaldolese, συγγραφεας πρωτη ιταλικη εντυπο Βιβλος, Μαλερμι 1471 μαλερμπης

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ