Ένας σιδεράς 2.900 χρόνων, από την Πελοπόννησο, στην θρακική… Σερβία! - του Γ. Λεκάκη

Ένας σιδεράς 2.900 χρόνων,

από την Πελοπόννησο,

στην θρακική… Σερβία!

Του Γιώργου Λεκάκη

Αυτό το χάλκινο ειδώλιο σιδηρουργού (ύψους 8 εκατ.), από την παλαιότερη Εποχή του Σιδήρου - πρώιμη αρχαϊκή περίοδο (8^ος - 7^ος αιώνας π.Χ.), βρέθηκε στον ποταμό Nišava[1], κοντά στην αρχαία θρακική πόλη Bela Palanka (*), στην νυν νοτιοανατολική Σερβία.

Ονομάζεται ο «Σιδηρουργός από το Vranište». Απεικονίζει έναν καθιστό σιδηρουργό, να δουλεύει επάνω στο αμόνι. Κατασκευάστηκε στην Αρχαία Ελλάδα, κάπου στην περιοχή της Πελοποννήσου.

Αντιπροσωπεύει μια από τις πρώτες μαρτυρίες εμπορικών σχέσεων μεταξύ της αρχαίας Ελλάδος και των κοινοτήτων της Εποχής του Σιδήρου που ζούσαν στα κεντρικά Βαλκάνια…

Ανήκει στην Συλλογή του Εθνικού Μουσείου της Σερβίας στο Βελιγράδι.

(*) Η πόλη κατοικήθηκε αρχικά από τους Δάκες Θράκες και ήταν γνωστή με το αρχαίο όνομα Αἰάδαβα (**). Οι Θράκες κατοικούσαν στην περιοχή μέχρι να έρθουν σύγχρονες εθνότητες. Αφού οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Μοισία (75 π.Χ.), έγινε νέο castrum (αυτοκρατορική επικράτεια με κτήματα) και municipium, γνωστά ως Ulpianorum και στη συνέχεια Ρεμεσιανή[2], κατά μήκος της Via Militaris μεταξύ Ναϊσσού (νυν Νις) και Σερδικής (νυν Σόφιας Βουλγαρίας). Ο αυτοκράτωρ Ιουστινιανός είχε τα ακόλουθα προπύργια στην περιοχή της Ρεμεσιανής: Brittura, Subaras, Lamponiana, Stronges, Dalmatas, Primiana, Phrerraria, Topera, Tomes, Cuas, Tzertzenutzas, Stens, Aeadaba (***) Destreba, Pretzouries, Cumudeba, Deurias, Lutzolo, Rhepordenes, Spelonca, Scumbro, Briparo, Tulcoburgo, Longiana, Lupophantana, Dardapara (****), και Burdomaae!

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως καλοδιατηρημένο κάστρο που χρονολογείται στον 4^ο αιώνα και θησαυρό 260 νομισμάτων, που κόπηκαν κατά την διάρκεια της κυριαρχίας του Κωνσταντίνου Α', του Θεοδοσίου Α', του Τιβεριου Κλαύδιου Νέρωνος, μνημείο του Σεπτίμιου Σεβήρου (3ος αιώνας) και αψίδα βασιλικής (αν και η βασιλική ευρίσκεται κάτω από ένα σύγχρονο κτήριο κατοικιών…).

ΠΗΓΗ: ArcheoSerbia, Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 29.11.2022.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

(**) - Procopii Caesariensis opera omnia, επιμ. J. Haury, G. Wirth, 3 τ., Λειψία, εκδ. Teubner, 1976.

- "Roma Victrix", 15.7.2011.

- «God's war: a new history of the Crusades», Christopher Tyerman, 2006.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] ποταμός της Βουλγαρίας και της νότιας Σερβίας. Πηγάζει από την κορυφή του όρους Κομ (2.016 μ.) στην Στάρα Πλάνινα Βουλγαρίας. Το συνολικό μήκος του ποταμού είναι 218 χλμ. και η λεκάνη απορροής είναι 3.950 τ.χλμ.

[2] Εκ Ρεμεσιανής κατάγεται ο προστάτης άγιος της Ρουμανίας, ο Νικήτας (της Ρεμεσιανής), επίσκοπος του 4ου αι.

(***) αρχ θρακικά δαβα > δαμ = δήμος > νταμ > Άμστερνταμ, κλπ.

(****) αρχ θρακικά πάρα = πόλη.

σιδερας 2.900 χρονια πριν Πελοποννησος, θρακικη Σερβια χαλκινο ειδωλιο σιδηρουργος Εποχη Σιδηρου πρωιμη αρχαικη περιοδος 8ος - 7ος αιωνας πΧ ποταμος Nisava αρχαια θρακικη μπελα παλανκα Bela Palanka Vraniste βρανιστε καθιστος αμονι Ελλαδα, εμποριο Βαλκανια Συλλογη Εθνικο Μουσειο της Σερβιας Βελιγραδι Δακες αρχαιοι Θρακες δακια θρακη Αιαδαβα Aiadava Aeadaba Ρωμαιοι Μοισια 75 πΧ καστρο castrum αυτοκρατορικη επικρατεια με κτηματα municipium, ουλπια ουλπιανορουμ Ulpianorum Ρεμεσιανη Ρεμεσιανα Ρεμεζιανη Ρεμεζιανα Remesiana Moesi, βια μιλιταρις δρομος οδος Via Militaris Ναισσος / νις Naissus Σερδικη σοφια Serdica αυτοκρατωρ Ιουστινιανος προπυργιο μπριτουρα βριτουρα Brittura σουμπαρας Subaras λαμπονιανα Lamponiana στρονγκες Stronges δαλματας νταλματας dalmatas πριμιανα Primiana φρεραρια φρερραρια Phrerraria τοπερα τοπηρα Topera τομοι Tomes κουας Cuas τζερτζενουτζας Tzertzenutzas στενς Stens Aeadaba δεστρεβα ντεστρεβα Destreba πρετζουριες Pretzouries κουμουδεβα Cumudeba δευριας ντευριας δεβριας ντεβριας Deurias λουτζολο Lutzolo ρηπορδενες ριπορδενες Rhepordenes σπελονκα Spelonca σκουμπρο Scumbro μπριπαρο Briparo τουλκομπυργο τουλκοπυργος Tulcoburgo λονγκιανα Longiana λουποφαντανα Lupophantana δαρδαπαρα νταρνταπαρα Dardapara μπουρνομαι βουρδομαι Burdomaae ανασκαφες 4ος αιωνας θησαυρος νομισματα νομισμα Κωνσταντινος Α, Θεοδοσιος Τιβεριος Κλαυδιος Νερωνας, νερων μνημειο Σεπτιμιος Σεβηρος 3ος αψιδα βασιλικη προκοπιος ποταμος της Βουλγαριας Σερβιας ορος Κομ Σταρα Πλανινα Βουλγαρια προστατης αγιος Ρουμανια Νικητας επισκοπος 4ος Kom Stara Planina αρχαια θρακικα δαβα > δαμ = δημος > νταμ > Αμστερνταμ, παρα = πολη πολις

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ