Πάνε χρόνια πολλά που η μάνα
μου με τραβολογούσε κάθε χειμώνα μέσα στο κρύο σε συγκεκριμένες απόκρημνες και
βραχώδης ακτές του νησιού της Λέρου για να μαζέψουμε εκείνα τα αγριόχορτα με τα οδοντωτά
φύλλα. Ήταν επάνω σε αγκάθια που τα τρυφερά χεράκια μου δεν ήταν για την μούρη
τους. Ήταν μια επίπονη εργασία και προτιμούσα το παιχνίδι από αυτό που δεν μου
άρεσε καθόλου! Θυμάμαι κατά τη διάρκεια του μαζέματος όλο μου έλεγε.. «τα τρώει
ο πατέρας σου και πρέπει να μαζέψουμε αγριορραδίκια».
Έμαθα μέσα από εκεί λοιπόν
ότι εκείνο το αγριορράδικο που πλήγωνε τα χέρια της μάνας, σήμερα το ονομάζουμε
σταμναγκάθι και βρίσκεται εύκολα μιας και είναι καλλιεργήσιμο στην πλούσια φρουτεμπορική
του κ. Κόρακα, απαλλαγμένο από εκείνα τα μυτερά αγκάθια, εύκολο στο μάζεμα αφού
το έχει μέσα στα καθαρά γαλάζια καφάσια.
Σταμναγκάθι χωρίς βελόνες! Βλέπεις
σήμερα δεν βάζουμε το νερό στις στάμνες και δεν χρησιμοποιούμε πλέον τα αγκάθια
αυτού του κάκτου για πώμα. Ήταν εκείνο που κράταγε μακριά τα ανώφελα ζουζούνια
που περιφέρονταν γύρω από τον λαιμό της στάμνας. (Στάμνα και αγκάθι δηλαδή σταμναγκάθι).
Και βέβαια για να μην μου
διαφύγει, πρέπει να σας πω ότι το φυτό αυτό ήταν γνωστό και ως βότανο από την
αρχαιότητα. Το αναφέρουν για τις διουρητικές ιδιότητες του ο ιατρός και
βοτανολόγος Διοσκουρίδης καθώς και ο Αριστοφάνης και ο Θεόφραστος.
Σήμερα οι σύγχρονες έρευνες των επιστημόνων αναφέρουν ότι το φυτό αυτό είναι:
- Τονωτικό του στομάχου και
ευνοεί την πέψη. Βοηθά στην απομάκρυνση της χοληστερίνης από το αίμα, ενώ
αναφέρεται πως το αφέψημα των φύλλων του δρα κατά του διαβήτη και της
παχυσαρκίας.
- Αντιρρευματικό: Εξ αιτίας
αυτής της ιδιότητας βοηθά και στην αντιμετώπιση των ρευματισμών. Επίσης όλα τα
είδη ραδικιών έχουν διουρητικές ιδιότητες και είναι κατά της κατακράτησης υγρών
κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσεως.
- Αδένες: Δρα ρυθμιστικά στην
λειτουργία πολλών αδένων.
- Δέρμα: Θεραπεύει πολλές
δερματικές παθήσεις. Αναφέρεται πως από τα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για
την θεραπεία κρεατοελιών, σπυριών και κάλων.
- Χολαγωγό – ηπατικό: Στα
αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία προβλημάτων της χολής και του
ήπατος, κτλ. κτλ.»
Άρα εσύ σύγχρονε άνθρωπε της
πολυθρόνας, σήκω και βάλε τα άρβυλα σου για να μπορείς να πατάς επάνω στις
κοφτερές πέτρες, πάρε μαζί σου το μικρό σου το παιδί καθώς το μικρό ψαλιδάκι
συγκομιδής για να μην καταστρέψεις το φυτό και γίνε ένας σταμναγκαθοκυνηγός.
Αυτή η όμορφη αναζήτηση θα σε βγάλει από την
κατάθλιψη και θα κάνει καλό στην λειτουργία της καρδιάς σου.
Το άγριο σταμναγκάθι της
Λέρου μην ξεχνάς ότι βρίσκεται στις απόκρημνες ακτές, ζει και μεγαλώνει μέσα σε
μια χούφτα χώμα και το μάζεμα του αρχίζει από τα μέσα Φλεβάρη μέχρι τα τέλη
Μαρτίου. Μπορείς να το φας ωμό ή βρασμένο. Ο πατέρας το συνόδευε πάντα από
εξαιρετικό αγουρέλαιο και λεμόνι που βγάζει το νησί μας. Σήκω ντύσου πήγαινε
για την μικρή συγκομιδή σου και μετά σχολίασε την εμπειρία σου!
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.11.2022.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook